Natan mędrzec - Gotthold Ephraim Lessing (książki czytaj online .TXT) 📖
Dramat Gottholda Ephraima Lessinga z 1779 roku, napisany po tym, jak cenzura zabroniła mu dalszej polemiki z teologiem Johannem Melchiorem Goeze.
Sztuka jest pochwałą tolerancji religijnej, a jej centralnym dla wymowy ideowej punktem jest przypowieść o cudownym pierścieniu, którym ojciec miał obdarować ukochanego syna. Ponieważ nie mógł się zdecydować na żadnego z trzech potomków, wręczył im wszystkim identyczne pierścienie, więc nie było wiadomo, który jest cudowny. Tak samo zdaniem Lessinga nie można rozróżnić, która z trzech wielkich religii monoteistycznych (judaizm, chrześcijaństwo czy islam) jest prawdziwa.
Te i inne rozważania filozoficzne i teologiczne opakowane zostały w schemat fabularny, w którym młody templariusz ułaskawiony przez Saladyna zakochuje się w Resze, córce Natana – zaś w ostatnim akcie okazuje się bratankiem Saladyna i bratem Rechy.
- Autor: Gotthold Ephraim Lessing
- Epoka: Oświecenie
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Natan mędrzec - Gotthold Ephraim Lessing (książki czytaj online .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Gotthold Ephraim Lessing
9. cęgi — dziś popr. forma N.lm: cęgami. [przypis edytorski]
10. muzułman — dziś popr.: muzułmanin. [przypis edytorski]
11. derwisz — pobożny wędrowny żebrak muzułmański. [przypis edytorski]
12. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
13. Saladyn (1138–1193) — wódz i polityk muzułmański. [przypis edytorski]
14. lichwa — pożyczanie pieniędzy na procent, zwykle zawyżony; tu: procent. [przypis edytorski]
15. defterdar — odpowiednik ministra finansów w państwach muzułmańskich. [przypis edytorski]
16. laik — tu: zakonnik bez święceń. [przypis edytorski]
17. wymiarkować (daw.) — zrozumieć, zorientować się. [przypis edytorski]
18. chrześciaństwu — dziś popr. forma C.lp: chrześcijaństwu. [przypis edytorski]
19. czyli — czy z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
20. Maronita — członek wspólnoty chrześcijańskiej, która powstała w VI w. [przypis edytorski]
21. rad (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
22. pomnieć (daw.) — pamiętać. [przypis edytorski]
23. płonny — jałowy, nic nieznaczący. [przypis edytorski]
24. zadawalniać się — dziś popr.: zadowalać się. [przypis edytorski]
25. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
26. I teraz jeszcze o nie stoję! — sens: i jeszcze teraz zależy mi na nim. [przypis edytorski]
27. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
28. juczny — tu: obładowany. [przypis edytorski]
29. nazad (reg.) — z powrotem. [przypis edytorski]
30. łuszczka — łuska. [przypis edytorski]
31. że się na ciebie mogę spuścić — sens: że mogę na tobie polegać. [przypis edytorski]
32. defterdar — odpowiednik ministra finansów w państwach muzułmańskich. [przypis edytorski]
33. wystawić sobie (daw.) — wyobrazić sobie. [przypis edytorski]
34. partia [...] była ustawiona — pozycja była solidna, dziś mówi się: „dawała się ustać”. [przypis edytorski]
35. lichwa — pożyczanie pieniędzy na procent, zwykle zawyżony. [przypis edytorski]
36. czyli — czy z partykułą -li. [przypis edytorski]
37. łapka — tu: pułapka. [przypis edytorski]
38. rad (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
39. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
40. zakon (daw.) — prawo. [przypis edytorski]
41. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
42. niepodobieństwo (daw.) — coś nieprawdopodobnego a. niemożliwego. [przypis edytorski]
43. swoję — dziś popr.: swoją. [przypis edytorski]
44. przekładać — właśc. przedkładać, uznawać za ważniejsze. [przypis edytorski]
45. płonka — gałązka bez owoców. [przypis edytorski]
46. pro i contra (łac.) — za i przeciw. [przypis edytorski]
47. apostazja — odrzucenie wiary religijnej przez osobę ochrzczoną. [przypis edytorski]
48. Bonafides — imię znaczące: łac.: dobrej wiary. [przypis edytorski]
49. czyli — czy z partykułą -li. [przypis edytorski]
50. Gennistan — prawdop.: kraina dżinnów. [przypis edytorski]
51. jamerlonk (niem.) — rodzaj płaszcza. [przypis edytorski]
52. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
53. brewiarz — książka zawierająca modlitwy i czytania dla duchownych na każdy dzień tygodnia. [przypis edytorski]
54. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
55. znaki — dzis popr. forma N.lm: znakami. [przypis edytorski]
56. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
57. zawisnąć (daw.) — zależeć. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/natan-medrzec
Tekst opracowany na podstawie: Gotthold Ephraim Lessing, Natan mędrzec, tłum. Anastazy Kwiryn, nakł. i druk S. Lewentala, Warszawa 1877.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana z egzemplarza pochodzacego ze strony: http://polona.pl. Wydano z finansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Eine Publikation im Rahmen des Projektes Wolne Lektury. Herausgegeben mit finanzieller Unterstützung der Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Paweł Kozioł.
Okładka na podstawie: Derek Gavey, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-3500-9
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)