Książę niezłomny - Juliusz Słowacki (jak czytać książki przez internet .txt) 📖
Krótki opis książki:
Książę niezłomny to parafraza literacka utworu Pedro Calderóna pt. El principe constante, dokonana przez Juliusza Słowackiego w 1843 roku, po raz pierwszy wydana rok później.
Głównym bohaterem dramatu jest Don Fernand portugalski infant przebywający w niewoli za to, że nie zgodził się oddać Maurom chrześcijańskiego miasta Ceuty. Słowacki nawiązuje w swojej interpretacji utworu Calderóna do duchowej wyższości nad ciałem, ideału Bożego sługi, rycerza, świętego, uduchowionego i dobrowolnie poddającego się niewoli. W ten sposób konstruuje nowego bohatera romantycznego, samotnego indywidualistę oddanego zgodnie z boskim porządkiem świata. Dramat Słowackiego był bardzo często interpretowany na deskach teatru, to jeden z najważniejszych spektakli Jerzego Grotowskiego.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Książę niezłomny - Juliusz Słowacki (jak czytać książki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
w duchu.
Jeśli ja piorun? Ty trup... Ty piorun? Ja skała.
Wychodzą z Maurem, bijąc się.
BRYTASZ
I prawda, że mnie dobrze nadeptał po brzuchu.
Wchodzi DON ŻUAN w pojedynku z Mulejem.
MULEJ
O! Rycerzu! Twoje męstwo
Nie widzi, że słabo walczę;
Że chciałbym ci dać zwycięstwo.
DON ŻUAN
Co mi powiadasz, zuchwalcze?
Nie przyjmuję takich danin.
Broń się!
Depce Brytasza.
O! Straszliwa męka!
Gdzie nadepcę i spojrzę na trupa, chrześcijanin!
Wychodzą, bijąc się.
BRYTASZ
Nadeptał mnie, lecz o mnie niechaj się nie lęka.
A gdyby lżej mnie deptał, to byłby rozumny.
Wchodzi DON FERNAND, cofając się przed nacierającym KRÓLEM Fezu.
KRÓL
Portugalczyku dumny,
Oddaj mi twoję szpadę;
Pod strażą cię zostawię
I rękę na sercu kładę,
Że obejdę się łaskawie,
Choć twojego miecza znaki
Na piersi rozdartej noszę.
Powiedz, mężny, ktoś ty taki?
DON FERNAND
Nie dam ci mego nazwiska
Ani szpady... o śmierć proszę.
Wchodzi DON ŻUAN i ciałem swojem zakrywa Fernanda.
DON ŻUAN
do króla.
Ten miecz, o! panie, co w twym ręku błyska,
Już okręcon koło głowy;
Przez tę pierś chyba dostanie,
Jak przez mur dyjamentowy
Mego księcia.
Do Fernanda.
O! Mój panie! O! Mój książę! Krzep się w sobie.
Teraz, teraz ja przy tobie
Aż do śmierci.
KRÓL
Stój! Co słyszę?
Księcia Fernanda oglądam?
Większego łupu nie żądam
I ten wielki dzień zapiszę
Pomiędzy najszczęśliwszymi.
Zatrzymać ludu zagładę...
A ty królowi tej ziemi,
Fernandesie, oddaj szpadę.
Wchodzi MULEJ.
MULEJ
na stronie.
Co widzę? O! Biada jemu!
DON FERNAND
oddając szpadę.
Królowi tylko samemu
Oddaję ten oręż święty,
Nie chcąc jak desperat ginąć.
BRYTASZ
wstając.
Jak widzę, próżne wykręty!
Wchodzi DON HENRYK.
DON HENRYK
Ach! Co widzę? Brat mój wzięty!...
DON FERNAND
Patrzaj, ale boleści nie wydawaj głosem.
Bo to, mój miły bracie, zwycięstwo nad losem.
Jeśli go człek wolny umie
Upokorzyć i poddać pod jarzmo swej dumie.
KRÓL
Tak, Henryku, twój brat się dostał do niewoli...
A choć mogę, i słuszność mi, sądzę, pozwoli,
Abym go na śmierć skazał, serce mam ruszone.
Bom tu przyszedł na własnej korony obronę;
A los, który mnie panem niespodzianym robi
Waszej krwi, więcej waszą niewolą ozdobi.
Więc owszem z ciągłą myślą o tym niewolniku
Powracaj do ojczyzny i powiedz, Henryku,
Duartowi królowi, że temu poruczę27
Więźnia, co mi przywiezie złote Ceuty klucze,
Nie inaczej. A teraz, jako moja własność,
Do Fezu za mną raczy twa książęca jasność.
DON FERNAND
Jako za mojej sfery słońcem idę wszędzie.
MULEJ
Ach! Serce moje smutek dwojaki posiędzie,
W miłości i w przyjaźni mając swe powody.
DON FERNAND
Henryku, ja zostaję tu pełen pogody;
Na zło i dobro... wytrwam jak ludzie niezłomni.
Jedź i proś brata, niechaj o mnie się upomni
Jako pan chrześcijański.
DON HERYK
On się zobowiąże...
DON FERNAND
przerywając, mówi z powagą.
Niech się upomni jako chrześcijański książę...
Jak katolik.
DON HENRYK
Takim ja, mój bracie, powrócę.
DON FERNAND
Teraz pozwól, że w twoje objęcia się rzucę
I uściskam, bracie mój, Henryku kochany!
DON HENRYK
Ty wzięty, a mnie kładziesz na szyję kajdany?
DON FERNAND
Bywaj zdrów, Don Żuanie.
DON ŻUAN
Żywot mój bez celu...
Ja tu, z tobą.
DON FERNAND
Więc zostań ze mną, przyjacielu.
DON HENRYK
O! Dzień pełny nieszczęścia!
DON FERNAND
Wszyscy bądźcie zdrowi!
Jedź, Henryku, i powiesz ode mnie królowi...
Nie, nic nie mów! Słowom to powierzać daremnie,
Ot, tylko te łzy moje zanieś mu ode mnie.
Rozchodzą się, Don Fernand z Maurami, Don Henryk ku brzegowi morskiemu.
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
DZIEŃ II
Oprócz króla. — Na ganku pokazuje się FENIKSANA
FENIKSANA
Zara! Estrella! Roza!... Cóż?
Nikogo nie ma oprócz róż?
MULEJ wychodzi z po za wzgórza.
MULEJ
Piękna! W wołaniach imię zmień,
Ja ci odpowiem, lutni słodka!
I oko twoje mnie napotka,
Boś ty jest słońce, ja twój cień.
Za tobą chodzę na kształt chmur,
I słysząc echo twego głosu,
Wołanie twoje, zszedłem z gór...
Co dumasz?
FENIKSANA
Ach! Z mojego losu
Girlandy sobie czarne plotę.
W górach, gdzie jedno pochlebne,
Wolne, niewdzięczne i srebrne
I słodkie i szepcące tęsknotę
Źródło ma tajemną grotę,
I stamtąd strumieniem bieży
Kwiaty łąkom malujące;
Pochlebne, bo szepce coś łące,
A własnym słowom nie wierzy;
Niestałe źródło i zwodne,
Bo chociaż szemrze, pogodne;
Wolne, bo otwarcie gada,
Gdy głos zefirom poruczy28;
Szalone, bo ze skał spada,
A słodkie, bo w trawach mruczy;
A głośne, bo słyszane z daleka;
A niewdzięczne, bo ucieka;
Tam, przy tym źródle, zmęczona
Ściganiem za jedną sarną,
Z melancholią moją czarną
Ległam... a góry tej strona
Pokryta na kształt płomyków
Krzyczącą jaśnią gwoździków29,
Jakoby falą karminów
I szmaragdami jaśminów
Błyszczała... Ledwo z tęsknotą
Smętnym się oddałam dumom30
I samotnym źródła szumom
I wielkiej ciszy... gdy oto
Szmer usłyszałam za sobą:
Przelękła, skoczyłam z trawy
I twarz w twarz z ciemną osobą,
Z duchem kobiecej postawy,
Z czarną spotkałam się marą:
Z Afrykanką suchą, starą,
W łachmanach, z pochyłym grzbietem;
Z cieniem człowieczej postaci
I z cienia tego szkieletem
Zeszłam się. Zda się, pień drzewa,
Co korę spróchniałą traci
I bursztynem się oblewa.
Gdy czarne myśli naraisz,
Czarne wróżby ci przychodzą
I straszą i sercu szkodzą,
Nim się do nich przyzwyczaisz.
Gdy mnie wzięła ta szalona
Za rękę, szatańskie plemię!
Myślałam, że wrosłam w ziemię,
Że byłam drzewem jak ona...
W oczach mi czarno i dymno...
Od jej rąk szło we mnie zimno;
I broniłam się daremnie,
Od niej strach przechodził we mnie...
A jej głosy obłąkane,