Książę niezłomny - Juliusz Słowacki (jak czytać książki przez internet .txt) 📖
Krótki opis książki:
Książę niezłomny to parafraza literacka utworu Pedro Calderóna pt. El principe constante, dokonana przez Juliusza Słowackiego w 1843 roku, po raz pierwszy wydana rok później.
Głównym bohaterem dramatu jest Don Fernand portugalski infant przebywający w niewoli za to, że nie zgodził się oddać Maurom chrześcijańskiego miasta Ceuty. Słowacki nawiązuje w swojej interpretacji utworu Calderóna do duchowej wyższości nad ciałem, ideału Bożego sługi, rycerza, świętego, uduchowionego i dobrowolnie poddającego się niewoli. W ten sposób konstruuje nowego bohatera romantycznego, samotnego indywidualistę oddanego zgodnie z boskim porządkiem świata. Dramat Słowackiego był bardzo często interpretowany na deskach teatru, to jeden z najważniejszych spektakli Jerzego Grotowskiego.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Książę niezłomny - Juliusz Słowacki (jak czytać książki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
sroży,
Gardząc kamieni motłochem.
Lecz syp się w proch i zrób mnie prochem!
Bo ja nie ulegnę prędzej;
Bo im więcej cierpię nędzy,
Im więcej mnie gną rozpacze,
Im boleśniej w nędzy płaczę,
Im przed tobą jestem mniejszy,
Im we wnętrznościach głodniejszy,
Im bardziej odarty z ciała
I z nadziei, i z łachmanów,
Choćby ta ziemia gnać miała
Za mną szczękami kajdanów
Nawet — nawet w żywot dalszy;
Im więcej cierpię, tym stalszy
Muszę trwać przy mojej wierze.
Bo ona mnie jedna strzeże!
Serce nadzieją roznieca!
Słońcem w męczeństwie oświeca!
Palmy zawiesza nad czołem!
Nie przeważysz nad kościołem,
Ile go jest w mej osobie.
Z kości tych tryumfuj sobie.
Gardło masz i moje łono.
Bóg ucieczką moją i obroną!
KRÓL
To już przechodzi pojęcie!
Aby człowiek tak grobowy
Bawił się takimi mowy,
Wpadał na takie sentencje
I sam się cieszył w niedoli.
Jakże ty chcesz, abym bolał!
Gdy ciebie serce nie boli.
Jeśliś ty sam umrzeć wolał
Niż żyć? Nie, nie, nadaremnie,
Litości nie znajdziesz we mnie,
Pierwej miej ją sam nad sobą.
Wychodzi.
DON FERNAND
do Tarudanta.
Przed twoją, panie, osobą
Uniżam się, wspomóż jeńca...
TARUDANT
odpychając go.
Nędzarzu!
Wychodzi za królem.
DON FERNAND
do Feniksany.
Więc potępieńca
Ty się ulituj, o pani,
Jeśli twa piękność jest z Boga,
A nie jest wzięta z otchłani.
FENIKSANA
Ach! Jaki widok!
DON FERNAND
Ty sroga,
Odwracasz oczy?...
FENIKSANA
We łzach mi
Toną... człowieku! Ach! Strach mi!
Duch mi cały z ust wyskoczy!
DON FERNAND
I dobrze, bo są też oczy
Ach! Nie do nędzy stworzone.
Dobrze, że twój wzrok roztropny.
FENIKSANA
Puść mnie. Jaki ty okropny!
DON FERNAND
Okropny? Choć odwrócone,
Oczy masz pełne popłochu.
Dobrze jest, abyś wiedziała,
Że piękność twojego ciała
Tyle, co mój szkielet waży,
Tyle co ja... garstkę prochu.
FENIKSANA
Puść mnie, oddech mnie twój parzy,
Głos zabija, szaty cuchną.
Puść mnie ty, człowiecze próchno!
Szaty mi rękami skazisz,
Oddechem twoim zarazisz.
Puść, człowieku, bo omdleję!
Ucieka z Selimem. Wchodzi DON ŻUAN pokrwawiony i w łachmanach, z chlebem.
DON ŻUAN
Oto mnie Maury, złodzieje,
Za kawałek tego chleba
Zbili — krew się ze mnie leje.
Panie, jedz.
DON FERNAND
Już mi nie trzeba
Jadła, drogi przyjacielu.
Oto już jestem u celu...
Już idę...
DON ŻUAN
padając mu do nóg.
Panie mój drogi!
Czy ty już... o! ratuj, Boże...
DON FERNAND
Płacz tu już nic nie pomoże.
Nie martw się — ziębną mi nogi —
Zaprawdę, jużem przy śmierci.
To serce, za godzin mało,
Robak śmiertelny przewierci
I znajdzie, że cię kochało,
Ciepło w nim jeszcze zostanie.
Nie martw się, mój Don Żuanie.
Ja się w długą podróż wybieram...
A dla Boga tu umieram,
Chóry anielskie bogacę
I dług Panu memu płacę.
Nie martw się i oczu rosą
Nie lej na ciało książęce.
Każ, niech mnie wezmą na ręce
I do mej jamy odniosą.
Już konam...
DON ŻUAN
Z tą ziemią nędzy
Ostatni mój węzeł pęka!
DON FERNAND
Don Żuanie... czy później, czy prędzej
O tu.
Pokazuje na ziemię.
Daj rękę. Ta ręka
Karmiła mnie — o! szlachetna!
Chociaż moja śmierć nie świetna.
Po śmierci Bóg może zdarzyć
Odmianę... więc w mazamorze,
Gdzie się sam jak trup położę.
Nie rusz mnie, lecz po skonaniu,
W mistrzowym zawiń ubraniu
I zostaw tak okrytego
Cichym i spokojnym trupem,
Jeśli król pozwoli na to.
A kiedy przyjdą z okupem,
To znajdą mistrza martwego
Pod zwykłą krzyżową szatą
I powiozą, gdzieś przez morza,
Do kraju garstkę popiołów...
Już też, za tyle kościołów,
Da mi tam grób łaska boża!
Don Żuan i Brytasz wynoszą go.
ZMIANA II
Lądują, na brzeg morski ALFONS i DON HENRYK z rycerstwem.
ALFONS
Zostawić falom zhukanym okręta,
Co podpierały żaglami obłoki.
I niechaj biją dział ogniste smoki,
I niechaj rzeka ludzi wyrzygnięta
Z okrętów płynie i ton kraj zalewa...
DON HENRYK
Zły do lądunku brzeg wybrałeś, panie,
Radziłem lepiej te masztowe drzewa
Bliżej po srebrnym posunąć bałwanie
I z nich samemu Fezowi dać szturmy.
A tu, jak widzisz, maurytańskie hurmy
Rażą nas straszną szabel błyskawicą.
Tu sam Tarudant, z swą oblubienicą
Z Fezu wracając, bój nam wypowiada.
ALFONS
Jasnych aniołów była to dorada65,
Abym uczynił to, co teraz czynię:
W Fezie na oba natrafiłbym wrogi,
A tutaj jeden... o pół nie tak srogi,
Stoi na polu. Więc, nim się rozwinie,
Każ huknąć w trąby.
DON HENRYK
Racz zważyć, że wojna
Za wczesna, panie, ludzie nie gotowi.
ALFONS
Na nic nie zważam, dusza moja zbrojna,
A duch w mej piersi rówien piorunowi!
A duchy święte pilnują mych skroni,
A dla Afryki niosę śmierć w tej dłoni!
DON HENRYK
Lecz noc zaciąga swoje smętne kiry
Na ogień słońca, na niebios szafiry;
Ona zwycięstwo tobie wydrze z roku...
ALFONS
Ha! Więc zwyciężać będziemy po ciemku.
Niechaj noc idzie z czarnymi sztandary,
Ona nie wydrze z mego ducha wiary,
Że się o sprawę biję sprawiedliwą.
A jeśli Fernand mękę swą cierpliwą
Za nas, o bracie, Bogu ofiarował,
To Bóg pioruny te jasne ukował,
Którymi szyki będzie walił krwawe
A my zbierzemy zwycięstwo i sławę.
DON HENRYK
Lepiej by w polu porobić przerąby...
Ściemnia się — słychać w powietrzu anielskie trąby i różne głosy duchów.
ALFONS
Cyt... słyszysz, bracie?...
DON HENRYK
Głosy jakby śnią się...
ALFONS
Głuchną... i znowu.
GŁOS FERNANDA
Alfonsie! Alfonsie!...