Król Ryszard II - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek w internecie za darmo .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Król Ryszard II ma za zadanie rozstrzygnąć spór. Henry Bolingbroke oskarża Thomasa Mowbraya o marnotrawstwo otrzymanych pieniędzy oraz o zabójstwo wuja.
Początkowo ma się odbyć pojedynek, ale ostatecznie król skazuje obu mężczyzn na wygnanie z kraju. Gdy król wyjedzie na wojnę, jeden z wygnańców zbierze armię i napadnie na Anglię. Pozycja Ryszarda II zostanie zachwiana, poza tym na jaw wyjdą pewne niesnaski, co ostatecznie doprowadzi do jego obalenia.
Ryszard II to sztuka Williama Szekspira będąca częścią drugiej tetralogii, cyklu czterech kronik dotyczących angielskich władców. Choć mówi się, że w dramacie ukazana jest nieudolnosć króla, Szekspir konstruuje swoje postaci w sposób nieumożliwiający jednoznaczną ocenę. Sztuka powstała ok. 1595 roku i wtedy po raz pierwszy wystawiono ją na scenie.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Król Ryszard II - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek w internecie za darmo .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
kryje się przed okiem.
Jam jest tym wiadrem, co na dnie w łzach tonie,
Ty w górę idziesz, gdzie jasny dzień płonie.
BOLINGBROKE
Jam myślał, że się zrzekasz z dobrej woli.
KRÓL RYSZARD
Mojej korony, lecz nie moich boli.
Możesz mi zabrać mój tron i mą chwałę,
Królestwo smutków mnie należy całe.
BOLINGBROKE
Z koroną dajesz mi twe niepokoje.
KRÓL RYSZARD
Z twoich trosk wzrostem nie zmniejszą się moje;
Trosk dawnych strata dziś troską jest moją,
A trosk przybytek nową troską twoją;
Dając ci troski, trosk swych nie odgonię,
Zostaną przy mnie, choć są przy koronie.
BOLINGBROKE
Czy dobrowolnie korony się zrzekasz?
KRÓL RYSZARD
Tak — nie — nie — tak, bo niczym muszę zostać;
Więc nie, nie, bo się dla ciebie jej zrzekam. —
A teraz patrzcie, jak się sam odzieram:
Z mej głowy ciężką zdejmuję koronę
I ciężkie berło z mej wypuszczam ręki;
Z mej duszy dumę wytracam królewską,
Łzą własną balsam namaszczenia zmywam;
Własną mą ręką oddaję koronę,
Własnym językiem praw się zrzekam świętych,
Sam rozwiązuję przysiężone węzły,
Zrzekam się wszelkiej pompy majestatu,
Moich ziem, zamków moich i dochodów;
Akta, statuty moje odwołuję.
Niech Bóg przebaczy złamanej mi wierze!
Niech tobie danych przysiąg lepiej strzeże!
Mnie, co nic nie mam, niech da pokój ducha,
Ciebie, co wszystko masz, we wszystkim słucha!
Żyj szczęsny długo na Ryszarda tronie!
Ryszard co prędzej niech śpi w ziemi łonie!
Króla Henryka zachowaj nam Boże!
Strącony Ryszard błaga cię w pokorze,
Daj mu dnie długie pogody i słońca! —
Co jeszcze zrobić mam, by dojść do końca?
NORTHUMBERLAND
Odczytać tylko ten spis ciężkich zbrodni,
daje mu papier.
Przez ciebie i twych przyjaciół spełnionych
Na twym królestwie i na twych poddanych,
By ludzkie dusze przez twoje wyznanie
Uznały słuszność twojego strącenia.
KRÓL RYSZARD
Czy muszę? Jak to? Muszę sam odmotać
Minionych szaleństw moich zwity kłębek?
O, powiedz, dobry mój Northumberlandzie,
Gdyby kto przyniósł spis twoich przewinień,
Czy byś potrafił czytać go bez wstydu
W tak świetnym kole tylu dostojników?
Gdybyś potrafił, znalazłbyś grzech szpetny
Strącenia z tronu swojego monarchy,
Zgwałcenia wiary przysięgą stwierdzonej,
Grzech potępieniem w niebie piętnowany.
I wy też wszyscy, co na mnie patrzycie,
Gdy pod niedoli ciężarem się wiję,
Chociaż niektórzy z udaną litością,
Jak Piłat wasze umywacie ręce;
Wy, wy Piłaci, wyście mnie przybili
Do tego krzyża mych ciężkich utrapień,
A żadna woda plamy tego grzechu
Zmyć nie potrafi z waszego sumienia.
NORTHUMBERLAND
Śpiesz się, milordzie, czytaj artykuły.
KRÓL RYSZARD
Nie mogę widzieć, oczy me łez pełne.
Łzy jednak gorzkie nie ślepią mnie tyle,
Ażebym zdrajców bandy tu nie widział.
Ba, kiedy spojrzę na samego siebie,
Równie jak w innych, w sobie zdrajcę widzę
Bo dałem mojej duszy pozwolenie
Na zdarcie płaszcza z królewskiego ciała,
Spodliłem chwałę, wszechwładztwo monarchy
W niewolę dałem, a dumny majestat
Splamiłem piętnem poddańczej pokory.
NORTHUMBERLAND
Panie —
KRÓL RYSZARD
Nie jestem twym panem, zuchwalcze,
Niczyim panem; jestem bez tytułu,
Nie mam nazwiska, tego nawet nie mam,
Które mi kiedyś dano na chrzcie świętym,
Wszystko wydarte. O dniu opłakany!
Zim przeżyć tyle, a jeszcze nie wiedzieć,
Jakim się teraz nazywać imieniem!
O, gdybym królem był zrobionym z śniegu
I w Bolingbroke’a słońcu się roztopił!
O dobry królu, o wielki mój królu,
Chociaż nie wielce dobry, jeśli w Anglii
Jeszcze me słowa jaką wagę mają,
Rozkaż zwierciadło przynieść tu bez zwłoki,
Niechaj zobaczę, jaka moja postać,
Gdy majestatu swego postradała.
BOLINGBROKE
Niechaj kto idzie, przyniesie zwierciadło.
Wychodzi sługa.
NORTHUMBERLAND
Nim je przyniosą, odczytaj to pismo.
KRÓL RYSZARD
Dręczysz mnie, diable, nim wpadłem do piekła.
BOLINGBROKE
Northumberlandzie, nie nalegaj dłużej.
NORTHUMBERLAND
Izbie się gminnej zadosyć nie stanie.
KRÓL RYSZARD
Nie troszcz się, stanie; dość dla nich przeczytam,
Kiedy zobaczę księgę, w której stoją
Wszystkie me grzechy — własną moją postać.
Wchodzi sługa ze zwierciadłem.
Daj mi zwierciadło, na nim będę czytał.
Nie głębsze zmarszczki? Gdy okrutna boleść
Na twarz mą tyle wymierzyła ciosów,
Ran przecie głębszych na niej nie wyryła?
Zwodzisz mnie tylko, pochlebne zwierciadło,
Jak w pomyślności tłum moich dworaków!
Toż jest ta sama twarz, co w mym pałacu
Codziennie dziesięć karmiła tysięcy?
Toż jest ta sama twarz, która jak słońce
Ślepiła oczy śmiące na nią spojrzeć?
Słońce, co tylu świeciło szaleństwom,
Przed Bolingbroke’em zagasło na koniec.
O, krucha błyszczy na twarzy tej chwała
I twarz ta równie jak chwała jest krucha.
Rzuca o ziemię zwierciadło.
Patrzcie na tysiąc skorup się strzaskało.
Pojm widowiska sens, milczący królu:
Jak prędko boleść twarz moją strzaskała!
BOLINGBROKE
Cień twej boleści strzaskał cień twej twarzy.
KRÓL RYSZARD
Powtórz twe słowa. Cień mojej boleści?
Prawda, mój cały smutek w głębiach leży,
A te zewnętrzne boleści oznaki
Są tylko cieniem smutków niewidzialnych,
W milczeniu duszę mękami szarpiących.
Tam treść jest cała. O, dzięki ci, królu,
Za twoją dobroć. Nie tylko mi dałeś
Do płaczu powód, lecz mnie nauczyłeś,
Jak go opłakać. O jedną cię jeszcze
Upraszam łaskę, oddalę się potem,
Nigdy cię więcej kłopotać nie będę.
Czy ją otrzymam?
BOLINGBROKE
Mów, piękny kuzynie.
KRÓL RYSZARD
Piękny kuzynie? Większym jest od króla,
Bo gdym był królem, miałem za pochlebców
Tylko poddanych, dziś, będąc poddanym,
W osobie króla znajduję pochlebcę.
Nie potrzebuję błagać, gdym tak wielki.
BOLINGBROKE
Powiedz przecie, czego żądasz.
KRÓL RYSZARD
A czy otrzymam?
BOLINGBROKE
Otrzymasz.
KRÓL RYSZARD
Więc pozwól mi się oddalić.
BOLINGBROKE
Gdzie?
KRÓL RYSZARD
Gdzie chcesz, bylebym nie widział cię więcej.
BOLINGBROKE
Niech go z was który do Tower zawiedzie.
KRÓL RYSZARD
Zawiedzie! Wszyscy wy zawodziciele,
Coście urośli na króla upadku.
Wychodzą: król Ryszard, kilku lordów i straż.
BOLINGBROKE
Dzień uroczysty naszej koronacji
W przyszłą jest środę: bądźcie więc gotowi.
Wychodzą wszyscy prócz: Opata, biskupa Carlisle i księcia Aumerle.
OPAT
Bolesnej sceny byliśmy świadkami.
BISKUP
Ból przyjdzie później; dzieci niezrodzone
Dzień ten uczują jak z cierni koronę.
AUMERLE
Święty kapłanie, nicże już nie zdoła
Hańby tej zetrzeć z angielskiego czoła?
OPAT
Nim wam otwarcie plany me objawię,
Przódy musicie związać się przysięgą
Do zachowania słów mych w tajemnicy,