Jan Żabiński „Franciszek”, Szymon Nowak (darmowa biblioteka cyfrowa pdf) 📖

Wieloletni dyrektor warszawskiego ZOO, Jan Żabiński, to bez wątpienia zasłużona postać polskiej nauki. Wykonał ogromną pracę, popularyzując zoologię wśród młodych ludzi, a wielu rodaków wciąż pamięta jego zaprawione szczyptą humoru pogadanki radiowe dotyczące życia zwierząt. To również swoją działalnością Żabiński przyczynił się do przywrócenia żubrów naturalnemu środowisku w Puszczy Białowieskiej. Jednak niewiele osób wie, że ten sam człowiek walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas II wojny światowej prowadził tajne nauczanie, był konspiratorem Armii Krajowej i dowodził plutonem w Powstaniu Warszawskim, a przede wszystkim ratował Żydów z warszawskiego getta i ukrywał ich na terenie ZOO. On sam po latach skromnie wspominał:

„Byłem zawsze przeciwko wszelkiej niesprawiedliwości, dlatego też wstrząsnęły mną prześladowania Żydów podczas okupacji. To, co robili Niemcy, było potworne. Dlatego też walczyłem przeciwko nim w ramach Armii Krajowej, a także organizowałem sam akcję ratowniczą”.