W walce o równe prawa. Nasze bojownice - Cecylia Walewska (jagoda cieszynska ksiazki .txt) 📖
Krótki opis książki:
Wydane w 1930 r. przez redakcję tygodnika „Kobieta Współczesna”
Wcześniejsza publikacja „przygotowawcza: Ruch kobiecy w Polsce (cz. 1–2, 1909)
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Cecylia Walewska
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «W walce o równe prawa. Nasze bojownice - Cecylia Walewska (jagoda cieszynska ksiazki .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Cecylia Walewska
dokonał radykalnej krytyki chrześcijaństwa i ufundowanej na nim kultury zachodniej; koncentrował się na afirmacji życia i postulował powrót do wartości kultury starożytnej; głosił śmierć Boga (tj. powszechny zanik poczucia obcowania z sacrum), pochwałę woli mocy i nadczłowieka oraz wieczny powrót, hasła często rozumiane opacznie jako nihilistyczne. [przypis edytorski]
97. Schopenhauer, Arthur (1788–1860) – niemiecki filozof, reprezentant pesymizmu, autor dzieła Świat jako wola i wyobrażenie (1819). [przypis edytorski]
98. Greuze, Jean Baptiste (1725–1805) — rokokowy malarz fr.; autor licznych, ocierających się o kicz obrazów dzieci ze zwierzętami (kotami, pieskami, gołębiami itp.) oraz portretów młodych dziewcząt, których przedstawienia podszyte są niezdrowym erotyzmem (np. stałym motywem u Greuze’a jest naga, odsłonięta mimowolnie, nie w pełni jeszcze ukształtowana pierś dziewczęca). [przypis edytorski]
99. Vigée-Lebrun, Élisabeth (1755–1842) — malarka francuska, najsłynniejsza malarka XVIII w.; portrecistka arystokracji, w tym królowej Francji Marii Antoniny. [przypis edytorski]
100. Megera (mit. gr.) — imię jednej z Erynii (w mit. rzym. Furii), bogiń zemsty; pot. kobieta kłótliwa i złośliwa, sekutnica. [przypis edytorski]
101. Z batem do kobiety — por. F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, Mowy Zaratustry: O starej i młodej kobiecie. [przypis edytorski]
102. satrapa — namiestnik prowincji (satrapii) w starożytnej Persji, który posiadał uprawnienia administracyjne, sądowe i wojskowe; synonim tyrana. [przypis edytorski]
103. bigoteria — dewocja; manifestacyjna pobożność przy jednoczesnym zaniedbywaniu duchowości wewnętrznej i moralności. [przypis edytorski]
104. Eleuteria (z gr.: niezależność, wolność) — stowarzyszenie szerzące zupełną wstrzemięźliwość od alkoholu, założone w 1902 przez Wincentego Lutosławskiego. [przypis edytorski]
105. Przyszłość — organ prasowy organ „Eleuterii”, pismo propagujące abstynencję, wartości etyczne i racjonalizm, zał. w 1905 przez Wincentego Lutosławskiego. [przypis edytorski]
106. odczyt „Kwestia kobieca a małżeństwo” wydany przez Polskie Towarzystwo Eugeniczne — Biblioteka Eugeniczna, Wydawnictwo im. śp. dr. Wacława Męczkowskiego. [przypis autorski]
107. credo (łac.) — dosł.: wierzę; przen. wyznanie wiary, suma poglądów. [przypis edytorski]
108. większe i mniejsze prace poświęciła sprawię rolnej, robotniczej, socjalnej — Bliższe szczegóły w broszurze Kobieta polska w nauce, Wydawnictwo Towarzystwa Zawodowego Kształcenia Kobiet, 1922 r. [przypis autorski]
109. książka jej (...) dla tych, co pragną zapoznać się z ustawodawstwem pracy, wniknąć w jej dzieje i socjologiczne podstawy... — Zarys socjologii: polityki i ustawodawstwa pracy, Warszawa, E. Wende i S-ka, Towarzystwo Wydawnicze „Ignis”. [przypis autorski]
110. Zasulicz, Wiera Iwanowna (1849–1919) — rosyjska marksistka, pisarka i rewolucjonistka; w 1878 postrzeliła i ciężko zraniła gubernatora Sankt Petersburga, ponieważ wcześniej kazał wychłostać jednego z więźniów politycznych za brak szacunku; podczas głośnego procesu została uniewinniona. [przypis edytorski]
111. Kibalczyc, Nikołaj Iwanowicz (1853–1881) — rewolucjonista rosyjski, członek Narodnej Woli, jeden z głównych techników organizacji, przygotowujący bomby, które były wykorzystywane w zamachach; stracony razem z innymi organizatorami zamachu na cara Aleksandra II. [przypis edytorski]
112. Hryniewiecki, Ignacy (1856–1881) — polski konspirator i rewolucjonista, działacz organizacji Narodnaja Wola, zabójca cesarza Aleksandra II; 13 marca 1881 (wg kalendarza juliańskiego: 1 marca) w Sankt Petersburgu na Newskim Prospekcie rzucił bombę w powóz cara Aleksandra II, od której zginął zarówno on, jak i car. [przypis edytorski]
113. etap (daw.) — miejsce postoju w czasie podróży; w carskiej Rosji: miejsce z barakami noclegowymi, gdzie przetrzymywano eskortowanych na Syberię skazańców po dniu podróży; czasem także przen.: zsyłka. [przypis edytorski]
114. likwidacja polskiej partii proletariackiej — mowa o założonej w sierpniu 1882 partii funkcjonującej pod nazwą Socjalno-Rewolucyjna Partia „Proletariat”, pierwszej polskiej partii robotniczej opierającej się na założeniach marksizmu, anarchizmu i ideologii rosyjskiej Narodnej Woli. W 1885 władze rosyjskie przeprowadziły w Warszawie proces 29 „proletariatczyków”, wybranych spośród 190 aresztowanych. Sześć osób skazano na karę śmierci, pozostałe na zsyłkę i katorgę. Były to pierwsze po powstaniu styczniowym wyroki śmierci wydane z przyczyn politycznych w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
115. empiriokrytycyzm — nurt filozoficzny z przełomu XIX i XX w., który postulował usunięcie z nauki czynników i pojęć metafizycznych i subiektywnych przez sprowadzenie jej do skrótowego opisu zjawisk danych w bezpośrednim, „czystym” doświadczeniu. [przypis edytorski]
116. Mill, John Stuart (1806–1873) — angielski filozof, politolog i ekonomista; jeden z najbardziej wpływowych myślicieli w historii klasycznego liberalizmu, zwolennik utylitaryzmu i empiryzmu. [przypis edytorski]
117. Spencer, Herbert (1820–1903) — angielski filozof, biolog i antropolog, współtwórca socjologii; przedstawiciel ewolucjonizmu. [przypis edytorski]
118. W stanie Louis — zapewne mowa o stanie Luizjana (ang. Louisiana), nazwanym tak na cześć francuskiego króla Ludwika XIV (fr. Luis), w czasach, kiedy tereny te były jeszcze kolonią francuską. [przypis edytorski]
119. Moraczewski, Jędrzej (1870–1944) — działacz socjalistyczny, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (który m.in. przyznał prawo wyborcze kobietom), w latach 1919–1930 poseł na sejm. [przypis edytorski]
120. Międzynarodowa Liga Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności — międzynarodowa organizacja pacyfistyczna, powstała w 1915 w Hadze podczas międzynarodowego kongresu kobiet. [przypis edytorski]
121. tytuł doktora nauk przyrodniczych na mocy bardzo specjalnej rozprawy — Zob. Kobieta polska w nauce, Warszawa, Wydawnictwo Towarzystwa Zawodowego Kształcenia Kobiet. [przypis autorski]
122. Walkiria (mit. germ.) — jedna z pomniejszych bogiń, dziewic-wojowniczek dosiadających skrzydlatych koni, odprowadzających cienie poległych w boju do Walhalli. Spopularyzowała je opera WagneraWalkiria (1870) Richarda Wagnera, stanowiąca drugą część dramatu muzycznego Pierścień Nibelunga, a szczególnie Cwał Walkirii, wstęp do III aktu tej opery, jeden z najbardziej znanych utworów tego kompozytora. [przypis edytorski]
123. Królewiak — mieszkaniec Królestwa Kongresowego. [przypis edytorski]
124. petycję do sejmu lwowskiego o zniesienie pełnomocnictwa w wyborach — od 1866 na terenie Galicji obowiązywało cenzusowe prawo wyborcze, dzięki któremu właścicielki dużych majątków, nieruchomości lub przedsiębiorstw, miały prawo głosowania, chociaż tylko za pośrednictwem męża lub pełnomocnika. [przypis edytorski]
125. bachantki (mit. gr.) — nimfy tworzące wraz z satyrami i sylenami orszak Dionizosa (Bachusa), także: czcicielki Dionizosa; ich inna nazwa: menady, oznacza „szalejące”, ponieważ misteria dionizyjskie cechowało nieokiełznanie tańców i pieśni. [przypis edytorski]
126. westalka — w starożytnym Rzymie kapłanka bogini Westy, zobowiązana do zachowania dziewictwa w czasie pełnienia tej funkcji. [przypis edytorski]
127. „Bachantkę czy gołębicę rozbiera do naga wzrok ciała jej chciwy (...)” — powiedział kiedyś, przez usta jednego z bohaterów „Płomieni” — takich zdań w powieści Płomienie nie ma. [przypis edytorski]
128. Brzozowski, Stanisław (1878–1911) — filozof i krytyk literacki; autor m.in. powieści Płomienie (1908), przedstawiającej losy młodego polskiego szlachcica, buntownika i rewolucjonisty, oraz dzieje ruchu rewolucyjnego w latach 70. i 80. XIX w. [przypis edytorski]
129. Kazimiery Bujwidowej, która w swojej „Garści wspomnień” sama opisała to pierwsze spotkanie z wybitnymi działaczkami Krakowa — „Kobieta Współczesna”, nr 19 z 1928 r. Artykuł poświęcony Marii Turzymie. [przypis autorski]
130. pisze Anna Lewicka w doskonałym życiorysie Dulębianki — „Kobieta Współczesna”, nr 34 z 1929 r., poświęcony kobiecie lwowskiej. [przypis autorski]
131. Enkaen — Naczelny Komitet Narodowy, powstały 16 sierpnia 1914 w Krakowie, w wyniku porozumienia polskich środowisk konserwatywnych i demokratycznych; w założeniu miał być najwyższą władzą wojskową, polityczną i skarbową dla Polaków zamieszkujących Galicję. [przypis edytorski]
132. w Huszt uwięziono legionistów — w lutym 1918 część żołnierzy Polskiego Korpusu Posiłkowego, formacji utworzonej przez Austro-Węgry we wrześniu 1916 z Legionów Polskich, w proteście przeciwko podpisaniu pokoju brzeskiego przebiła się przez front austriacko-rosyjski i połączyła się z II Korpusem Polskim w Rosji. Większości nie udało się przebić i zostali oni osadzeni przez austro-węgierskie władze wojskowe w obozach w Huszt i Marmarosz-Sziget na Węgrzech, oskarżeni o zdradę. [przypis edytorski]
133. Rada Regencyjna Królestwa Polskiego — organ władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego aktu 5 listopada, zastępujący króla lub regenta. Rada Regencyjna została powołana reskryptami niemieckich i austro-węgierskich władz okupacyjnych. Objęła urząd 27 października 1917, zaś 14 listopada 1918 rozwiązała się, przekazując całość władzy zwierzchniej Naczelnemu Wodzowi Wojsk Polskich Józefowi Piłsudskiemu. [przypis edytorski]
134. mention honorable (fr.) — wyróżnienie. [przypis edytorski]
135. Boznańska, Olga (1865–1940) — malarka modernistyczna, znakomita portrecistka. [przypis edytorski]
136. Lenbach, Franz (1836–1904) — niemiecki malarz realistyczny i portrecista; popularność zdobył dzięki portretom osobistości ze świata warstw wyższych, przemysłu i sztuki. [przypis edytorski]
137. Mais c’est superbe! superbe! (fr.) — Ależ to wspaniałe! wspaniałe! [przypis edytorski]
138. Witkiewicz, Stanisław (1851–1915) — polski malarz, architekt, pisarz i teoretyk sztuki, twórca i popularyzator stylu zakopiańskiego; ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza. [przypis edytorski]
139. Krytycy (...) byli dla niej z wielkim uznaniem — Marian Kowanz, Maria Dulębianka. Wspomnienie, nr 45 „Kobiety Współczesnej” z 1928. [przypis autorski]
140. rozpaczny (daw.) — rozpaczliwy. [przypis edytorski]
141. sciences sociales (fr.) — nauki społeczne. [przypis edytorski]
142. matrykuła (daw.) — legitymacja studencka. [przypis edytorski]
143. docentka wykładająca — docent wykładający w Poznaniu różni się od docenta prywatnego tym, iż pierwszy jest na stałym stanowisku w uniwersytecie, a drugi jest poza ciałem profesorskim. [przypis autorski]
144. Brunhilda — tytułowa bohaterka opery Walkiria Richarda Wagnera, która w zakończeniu zostaje pozostawiona uśpiona na wzgórzu otoczonym magicznym ogniem, stworzonym przez boga ognia, Lokiego. [przypis edytorski]
145. sufrażystka — kobieta walcząca o prawa wyborcze kobiet pod koniec XIX i na początku XX w. [przypis edytorski]
146. „Jus suffragii” — oficjalny organ Międzynarodowego Związku Kobiet (International Alliance of Women), miesięcznik publikowany w latach 1906–1924. [przypis edytorski]
147. kurs samarytański — szkolenie z udzielania pierwszej pomocy. [przypis edytorski]
148. Ostatnią książkę — O żywych kamieniach, Kraków 1928 r., Gebethner i Wolff. [przypis autorski]
149. Legion Wysockiego — utworzony przez gen. Józefa Wysockiego legion polski liczący ok. 3 tys. żołnierzy, wspierający powstanie węgierskie, które wybuchło 15 marca 1848 pod wpływem wiadomości o rewolucji w Paryżu oraz Wiedniu, stanowiące część Wiosny Ludów. [przypis edytorski]
150. Stürgkh, Karl (1859–1916) — austriacki polityk prawicowy, minister oświaty (1908–1911), od 1911 premier; przeciwnik powszechnego prawa wyborczego, rzecznik przystąpienia Austrii do I wojny światowej. [przypis edytorski]
151. W marcu 1912 r. należała Gerżabkowa łącznie z Dulębianką, Bujwidową i Malinowską do składu polskiej delegacji... — Wszystkie powyższe szczegóły i szereg poniższych wyjęte są z niewydrukowanego referatu p. Jadwigi Tomickiej Związek Równouprawnienia Kobiet we Lwowie. Przyczynek do historii ruchu kobiecego w Polsce. [przypis autorski]
152. Baudoin de Courtenay, Jan Niecisław Ignacy (1845–1929) — największy polski językoznawca, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii lingwistyki. [przypis edytorski]
153. interwiewy — wywiady. [przypis edytorski]
154. laboremus (łac.) — pracujmy. [przypis edytorski]
155. Granica — ostatnia stacja kolei warszawsko-wiedeńskiej leżąca na terenie Królestwa Polskiego, przed wjazdem na terytorium monarchii austro-węgierskiej. Obecnie dworzec kolejowy Sosnowiec Maczki. [przypis edytorski]
156. primo voto (łac.) — pierwszego nazwiska (po pierwszym mężu); secundo voto: po drugim mężu. [przypis edytorski]
157. par l’éducation (fr.) — poprzez edukację. [przypis edytorski]
158. Jules-Bois, Henri Antoine (1868–1943) — francuski pisarz, krytyk literacki i teoretyk feminizmu; autor m.in. dzieła L’Ève nouvelle (Nowa Ewa, 1896). [przypis edytorski]
159. Leopold Lacom — być może chodzi o Leopolda Lacour (1854–1939), wpływowego francuskiego wykładowcę, socjologa, pisarza i feministę, autora eseju Les Origines du féminisme contemporain: Trois femmes de la révolution: Olympe de Gouges, Théroigne de Méricourt, Rose Lacombe (Początki współczesnego feminizmu. Trzy kobiety rewolucji: Olimpia de Gouges, Théroigne de Méricourt, Rose Lacombe, 1900). [przypis edytorski]
160. J. H. Rosny — wspólny pseudonim literacki, którego używali dwaj bracia, francuskojęzyczni pisarze belgijscy: Joseph Henri Honoré Boex (1856–1940) oraz Séraphin Justin François Boex (1859–1948). [przypis edytorski]
161. Apuchtin, Aleksandr Lwowicz (1822–1904) — rosyjski kurator warszawskiego okręgu szkolnego w latach 1879–1897, twórca zrusyfikowanego systemu szkolnictwa w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]
162. sprawa Wrześni (1901) — strajk uczennic i uczniów szkoły we Wrześni skierowany przeciw germanizacji szkół. Kiedy niemiecki nauczyciel wymierzył karę cielesną dzieciom za odmowę odpowiadania w języku niemieckim na lekcji religii, przed szkołą zebrał się wzburzony tłum rodziców. Uczestników zajść władze niemieckie ukarały więzieniem i grzywnami. [przypis edytorski]
163. Muzeum Polskie w Rapperswilu — dawne polskie muzeum historyczne w szwajcarskim miasteczku Rapperswil, założone w 1870 jako Muzeum Narodowe Polskie, w celu zabezpieczenia polskich zabytków historycznych i propagowania spraw polskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zbiory muzeum przewieziono w 1927 do kraju. [przypis edytorski]
164. Lombroso, Gina (1872–1944) — włoska popularyzatorka nauki, pisarka; autorka m.in. książek: Anima della donna (Dusza kobiety, 1920), przetłumaczonej w 1924 na język francuski, La donna nella società attuale (Kobieta w dzisiejszym społeczeństwie, 1927) oraz Le tragedie del progresso meccanico
Darmowe książki «W walce o równe prawa. Nasze bojownice - Cecylia Walewska (jagoda cieszynska ksiazki .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)