Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖
Krótki opis książki:
Początek XX wieku. Andrzej Sanicki, przystojny i zamożny bywalecwarszawskich salonów, angażuje się w płomienny romans. Musi jednak spełnićostatnią wolę matki i ożenić się.
Jego ojciec jako odpowiednią kandydatkęwybiera Kazię Szpanowską, szlachetną, skromną i pracowitą pannę z prowincji.Kazia z miłości do ojca, szlachcica bez majątku, rezygnuje z nadziei napowrót swego zaginionego narzeczonego. Ona również godzi się na małżeństwo zrozsądku. W Warszawie, zgorszona zakłamaniem i plotkarską atmosferą,poświęca się pracy charytatywnej. Czy związek dwojga ludzi, których łączytylko to, że mieszkają pod jednym dachem i wspólnie bywają na spotkaniachtowarzyskich, ma szanse przetrwania?
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Maria Rodziewiczówna
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Rodziewiczówna
obok kolumny Zygmunta, pomnika króla Zygmunta III Wazy na placu Zamkowym w Warszawie. [przypis edytorski]
509. Hydra (mit. gr.) — potwór z wieloma głowami, odrastającymi po ścięciu, zabity przez Heraklesa. [przypis edytorski]
510. rejwach — zgiełk, zamieszanie. [przypis edytorski]
511. jak ty dasz rady — dziś popr.: jak ty dasz radę. [przypis edytorski]
512. skrewić (pot.) — zawieść. [przypis edytorski]
513. wiadomy (daw.) — znany. [przypis edytorski]
514. ateusz — ateista. [przypis edytorski]
515. graczów — dziś popr. D. lm: graczy. [przypis edytorski]
516. syfon — grubościenna butla do napojów gazowanych (np. wody sodowej), zaopatrzona w dźwignię, której naciśnięcie powoduje, że ciśnienie zawartego wewnątrz dwutlenku węgla wypycha wodę przez rurkę na zewnątrz. [przypis edytorski]
517. przeflancować — przesadzić w inne miejsce (od flanca: sadzonka, rozsada). [przypis edytorski]
518. Asra — pieśń z towarzyszeniem fortepianu, kompozycja Antona Rubinsteina do tekstu wiersza Heinego Der Asra (Azra). [przypis edytorski]
519. Rubinstein, Anton Grigoriewicz (1829–1894) — ros. pianista, kompozytor i dyrygent, jeden z największych wirtuozów fortepianowych XIX w., płodny kompozytor. [przypis edytorski]
520. Pieśń wieczorna — jedna z najpopularniejszych pieśni Stanisława Moniuszki, skomponowana do tekstu Władysława Syrokomli, pochodząca z II Śpiewnika domowego (1854). [przypis edytorski]
521. barkarola (z wł.) — tradycyjna pieśń weneckich gondolierów o rytmie odtwarzającym ruch wioseł. [przypis edytorski]
522. co kosztują — dziś: ile kosztują. [przypis edytorski]
523. prałat — wyższy dostojnik sprawujący władzę kościelną w kościele katolickim. [przypis edytorski]
524. Gracja (mit. rzym.) — jedna z trzech bogiń wdzięku, piękna i radości; ich gr. odpowiednik to Charyty. [przypis edytorski]
525. Muza (mit. gr.) — bogini opiekunka pewnej sztuki pięknej lub nauki; tradycyjnie wymienia się dziewięć tzw. muz olimpijskich, córek Zeusa i Mnemosyne, z których każda opiekowała się konkretną dziedziną twórczości. [przypis edytorski]
526. odyniec — stary dzik, żyjący w pojedynkę, poza stadem. [przypis edytorski]
527. turbować się (daw.) — martwić się. [przypis edytorski]
528. Postawili Mickiewiczowi pomnik — warszawski pomnik Adama Mickiewicza, znajdujący się na skwerze przy ul. Krakowskie Przedmieście, zaprojektowany przez Cypriana Godebskiego, został odsłonięty w 100-lecie urodzin poety, 24 grudnia 1898. Budowę sfinansowano z datków społeczeństwa, zbieranych od maja do lipca 1897. [przypis edytorski]
529. głupcem był — tu: głupcem byłem. [przypis edytorski]
530. Trzech Budrysów — ballada Mickiewicza, w której stary Litwin Budrys wyprawił trzech synów na wyprawy wojenne w różne strony świata, a każdy z nich zamiast łupów przywiózł do domu narzeczoną Laszkę (Polkę). [przypis edytorski]
531. Laszka — Polka. [przypis edytorski]
532. koroniarz — mieszkaniec Korony, od: Korona Królestwa Polskiego, oznaczającego królestwo polskie (w odróżnieniu od Rzeczpospolitej, czyli państwa złożonego z Polski i Litwy). [przypis edytorski]
533. za to ją (żonę Jagiełły) świętą omal zrobili — Jadwiga Andegaweńska (1373/1374–1399), żona Władysława Jagiełły, znana z pobożnego życia i działalności charytatywnej, po śmierci została otoczona kultem; w 1997 oficjalnie ogłoszono ją świętą. [przypis edytorski]
534. furda (daw.) — błahostka. [przypis edytorski]
535. wogzal (z ros. вокзал) — dworzec. [przypis edytorski]
536. cloche (fr.) — klosz, dzwon. [przypis edytorski]
537. temata — dziś popr.: tematy. [przypis edytorski]
538. rzucił papieros — dziś częściej B. lp w formie: rzucił papierosa. [przypis edytorski]
539. rober — faza gry w winta, wista i brydża, która kończy się podsumowaniem punktów. [przypis edytorski]
540. gremialny — ogólny, masowy. [przypis edytorski]
541. mitręga — tu: przeszkoda, zwłoka. [przypis edytorski]
542. dyska (daw., z fr. dix: dziesięć) — dyszka, dziesiątka; tu zapewne: moneta o nominale 10 kopiejek, wręczana jako napiwek. [przypis edytorski]
543. wiesza — tu w znaczeniu: wiesza na nas psy, oczernia. [przypis edytorski]
544. gałgaństwo (pot.) — łotrostwo, hultajstwo. [przypis edytorski]
545. drapichrust (pot.) — włóczęga, łobuz. [przypis edytorski]
546. flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — osoba (zwłaszcza kobieta) będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]
547. intendentura (daw.) — nadzór; dziś: dział instytucji, który zajmuje się zaopatrzeniem i sprawami gospodarczymi. [przypis edytorski]
548. falanster — osiedle zamieszkiwane przez wspólnotę zwaną falangą, forma organizacji zaproponowana przez francuskiego socjalistę utopijnego Charles’a Fouriera (1772–1837) zamiast państwa; na falanster miały się składać obszary rolne, park, zabudowania gospodarcze i obszerny budynek, gdzie żyłoby i wspólnie pracowało półtora tysiąca osób obojga płci i wszystkich potrzebnych wspólnocie profesji. [przypis edytorski]
549. klępa — samica łosia; przen. obelż.: kobieta ociężała, niezdarna. [przypis edytorski]
550. negliżować (daw.) — zaniedbywać, ignorować. [przypis edytorski]
551. kapary — zakonserwowane w soli, occie, oliwie lub winie pąki kwiatowe kaparu ciernistego (Capparis spinosa), używane jako wykwintny dodatek do potraw, o słodko-kwaśnym, nieco pikantnym smaku. [przypis edytorski]
552. nieoptyczne — tu: nieprezentujące się dobrze. [przypis edytorski]
553. Lietuwninkaj mes esam gime (litew.) — dziś popr.: Lietuvninkai mes esam gimę (Urodziliśmy się Litwinami), pieśń do tekstu patriotycznego wiersza Georga Sauerweina (1831–1904) z 1879; z napisaną w 1908 muzyką Stasysa Šimkusa wiersz ten zyskał wielką popularność i stał się nieoficjalnym hymnem Małej Litwy, regionu Litwy leżącego na terenie daw. Prus. [przypis edytorski]
554. Es erben sich Gesetz und Rechte, wie eine ewige Krankheit fort!... (niem.) — dziedziczy się ustawy i prawa jak wieczną chorobę; cytat z Fausta Goethego (słowa Mefistofelesa z Pracowni). [przypis edytorski]
555. tyfus — ostra choroba zakaźna. [przypis edytorski]
556. chinina — lek w postaci białego, gorzkiego proszku, otrzymywany z kory chinowca. [przypis edytorski]
557. prezerwatywa (daw.) — środek ochronny, zapobiegający chorobie. [przypis edytorski]
558. wyjeżdża (...) dla (...) interesów — dziś: w sprawie interesów. [przypis edytorski]
559. czerwony (pot. o człowieku) — mający lewicowe poglądy (od czerwonego sztandaru, symbolu używanego przez socjalistów, komunistów i inne ruchy lewicowe). [przypis edytorski]
560. trza (daw.) — dziś: trzeba. [przypis edytorski]
561. winnam — skrócenie od: winna jestem. [przypis edytorski]
562. Hrabina — opera Stanisława Moniuszki, wystawiona po raz pierwszy 7 lutego 1859 r. [przypis edytorski]
563. radam — skrócenie od: rada jestem. [przypis edytorski]
564. boczyć się — być obrażonym, okazywać komuś swoją niechęć. [przypis edytorski]
565. Vous me donnez l’envie d’essayer d’un beau garçon! (fr.) — wzbudza pan we mnie ochotę na pięknego chłopca. [przypis edytorski]
566. Et vous m’en donnez d’essayer d’une comtesse. (fr.) — a pani wzbudza we mnie ochotę na hrabinę. [przypis edytorski]
567. kamea — szlachetny a. półszlachetny kamień ozdobiony wypukłą płaskorzeźbą, często przedstawiającą profil jakiejś osoby; w 2 poł. XIX w. brosze z kameą były popularnym elementem stroju wytwornych dam. [przypis edytorski]
568. „Lutnia” — warszawskie towarzystwo śpiewacze, założone w 1887 r. przez Piotra Maszyńskiego. [przypis edytorski]
569. uwertura (muz.) — utwór orkiestrowy będący wstępem do opery, kantaty, oratorium itp. [przypis edytorski]
570. admirować (daw., z łac.) — uwielbiać, podziwiać. [przypis edytorski]
571. oświetlone jaskrawym światłem gazu — na przełomie XIX i XX w. w dużych miastach Polski miejsca publiczne oświetlano zasilanymi z gazowni lampami gazowymi, emitującymi silne światło dzięki rozgrzewaniu do białości siatki żarowej płomieniem spalanego gazu. [przypis edytorski]
572. antrakt — przerwa między jednym a drugim aktem w sztuce teatralnej, operze, koncercie. [przypis edytorski]
573. wyraj (daw.) — odlot ptaków na zimę a. ciepłe kraje, do których odlatują, przen.: miejsce wypoczynku. [przypis edytorski]
574. dotknął był — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: dotknął. [przypis edytorski]
575. kapelmistrz — kierownik orkiestry; dyrygent. [przypis edytorski]
576. szpetnie — brzydko. [przypis edytorski]
577. stręczyć (daw.) — podsuwać komuś kupno czegoś, zatrudnienie kogoś itp.; namawiać, polecać. [przypis edytorski]
578. perkal — cienkie płótno bawełniane. [przypis edytorski]
579. mendel (daw.) — 15 sztuk. [przypis edytorski]
580. w totka — tu: w zakładach na wyścigach konnych. [przypis edytorski]
581. Wzięłaby dużo młodszych — przegoniłaby wiele młodszych. [przypis edytorski]
582. targowica (daw.) — targowisko; targ. [przypis edytorski]
583. obstalowany — zamówiony. [przypis edytorski]
584. inwentarz — tu: zwierzęta hodowlane. [przypis edytorski]
585. frisch (niem.) — świeży, świeża. [przypis edytorski]
586. ambaras (daw.) — trudność, kłopot. [przypis edytorski]
587. rzecz swoją — tu: to, czym się zajmuje, swój zawód. [przypis edytorski]
588. rozpacznie (daw.) — dziś: rozpaczliwie. [przypis edytorski]
589. mimo wiedzy — dziś: mimowiednie, nieświadomie. [przypis edytorski]
590. rezurekcja — w kościele katolickim uroczyste nabożeństwo wielkanocne połączone z procesją, odprawiane o świcie w Niedzielę Wielkanocną. [przypis edytorski]
591. zapustna niedziela (przestarz.) — ostatnia niedziela karnawału. [przypis edytorski]
592. ostatki — końcowe dni karnawału. [przypis edytorski]
593. werfel (z niem.) — rasa gołębi. [przypis edytorski]
594. skwerek przy Koperniku — skwer przy pomniku Mikołaja Kopernika w Warszawie, przed pałacem Staszica, u zbiegu Krakowskiego Przedmieścia i Nowego Światu. [przypis edytorski]
595. figura Zbawiciela — tu: wykonana z brązu figura Chrystusa dźwigającego krzyż, stojąca przed kościołem Świętego Krzyża w Warszawie. [przypis edytorski]
596. Berga ulica (w Warszawie) — nazwana na cześć Fiodora Fiodorowicza Berga (właśc. Friedricha Wilhelma Remberta von Berg), ros. feldmarszałka, namiestnika Królestwa Polskiego w latach 1863–1874; od 1916: ul. Traugutta. [przypis edytorski]
597. robaczek — tu: maleństwo, małe dziecko. [przypis edytorski]
598. coraz — tu: coraz to, co trochę. [przypis edytorski]
599. Popielec — środa popielcowa, w kalendarzu chrześcijańskim dzień pokutny, rozpoczynający Wielki Post. Wtorek przed Popielcem to ostatni dzień karnawału. [przypis edytorski]
600. Ukochani przez bogów umierają młodo — cytat z gr. dramaturga Menandra (342–291 p.n.e.). [przypis edytorski]
601. bez meldowania — tu: bez zapowiedzi. [przypis edytorski]
602. Rosienie — niewielkie miasto na Litwie, w okręgu kowieńskim. [przypis edytorski]
603. ordynować (daw.) — przepisywać lekarstwa, udzielać porad lekarskich, przyjmować pacjentów. [przypis edytorski]
604. racja — tu: powód, przyczyna. [przypis edytorski]
605. wsze (daw.) — wszystkie. [przypis edytorski]
606. przemówić się (daw.) — pokłócić się. [przypis edytorski]
607. gdzie zaś! (gw.) — gdzie tam, skądże. [przypis edytorski]
608. oprzątnąć — tu: uprzątnąć. [przypis edytorski]
609. maić (daw.) — ozdabiać kwiatami. [przypis edytorski]
610. parada (daw. pot.) — wystawność, przepych, rarytas. [przypis edytorski]
Wesprzyj Wolne Lektury!
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja
Darmowe książki «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)