Darmowe ebooki » Powieść » Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖

Czytasz książkę online - «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Rodziewiczówna



1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38
Idź do strony:
stało się podstawą potęgi Habsburgów; ob. w większości na terenie Austrii, częściowo w płn. Słowenii. [przypis edytorski]
274. toaleta — elegancka suknia na specjalne okazje. [przypis edytorski]
275. Tytania, kłapouchy — w komedii Szekspira Sen nocy letniej tkaczowi Denko chochlik Puk zamienił głowę na głowę osła. Denko, oczekując powrotu wystraszonych towarzyszy, zaczął śpiewać, co zbudziło królową elfów Tytanię, która natychmiast się w nim zakochała. [przypis edytorski]
276. synekura (z łac. sine cura: bez troski) — intratna posada, źródło dochodu nie wymagające wysiłku. [przypis edytorski]
277. pacykarka (pot. pogard.) — kiepska, nieudolna malarka. [przypis edytorski]
278. plwać (daw.) — pluć. [przypis edytorski]
279. klika — nieformalna grupa osób wspierających się wzajemnie w dążeniu do stanowisk i kariery. [przypis edytorski]
280. srożyć (daw.) — złościć się, gniewać. [przypis edytorski]
281. pantomima — nieme widowisko sceniczne. [przypis edytorski]
282. szykowiec (daw.) — człowiek szykowny, elegant. [przypis edytorski]
283. kontramarkarnia (daw.) — szatnia; od kontramarka (daw.): znaczek, numerek otrzymywany przy oddawaniu ubrania na przechowanie personelowi w teatrze, sali koncertowej itp. [przypis edytorski]
284. Aus! (niem.) — koniec, skończone. [przypis edytorski]
285. król kurkowy — tytuł uzyskiwany przez najlepszego strzelca w corocznych konkursach stowarzyszenia myśliwskiego, w których celem była tarcza z kurkiem, czyli kogutem. [przypis edytorski]
286. mglić (daw.) — dziś popr.: mdlić. [przypis edytorski]
287. safanduła — człowiek niezaradny, pozbawiony energii, fajtłapa. [przypis edytorski]
288. partia — tu: grono osób zebranych w jednym celu, zespół. [przypis edytorski]
289. fiks (przest., z fr. jour fixe: ustalony dzień) — spotkanie towarzyskie, przyjęcie. [przypis edytorski]
290. et je ne veux pas être un mari ridicule! (fr.) — i nie chcę być śmiesznym mężem. [przypis edytorski]
291. Si vous préférez être lâche — soit! (fr.) — jeśli pan woli być nikczemny, trudno. [przypis edytorski]
292. dziewoja — dziewczyna. [przypis edytorski]
293. interesa — dziś popr.: interesy. [przypis edytorski]
294. ściągała z niej egzamin — dziś: robiła jej egzamin. [przypis edytorski]
295. odprawiła Janów — lm imienia męża użyta na określenie pary małżeńskiej; znaczenie: odprawiła Jana i jego żonę. [przypis edytorski]
296. Ile płacisz drób? — dziś: ile płacisz za drób? [przypis edytorski]
297. rachować na kogoś — dziś: liczyć na kogoś. [przypis edytorski]
298. Po czemu? — dziś popr.: po ile? [przypis edytorski]
299. boć — spójnik bo z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
300. przybrana — tu: przebrana, upozorowana. [przypis edytorski]
301. ostentacyjnie — w taki sposób, żeby zwracać na siebie uwagę. [przypis edytorski]
302. do Sopot — daw. ndm, dziś popr.: do Sopotu. [przypis edytorski]
303. zestarzał — dziś: zestarzał się. [przypis edytorski]
304. dewocja — przesadna i ostentacyjna religijność. [przypis edytorski]
305. sztuba (daw.) — szkoła. [przypis edytorski]
306. bałamut (daw.) — uwodziciel. [przypis edytorski]
307. flegmatyczny — powolny, spokojny. [przypis edytorski]
308. pedant — człowiek drobiazgowo, często przesadnie dokładny. [przypis edytorski]
309. familia (z łac.) — rodzina. [przypis edytorski]
310. patronesa (daw., z fr.) — dama opiekująca się instytucją dobroczynną. [przypis edytorski]
311. nie stać (daw.) — zabraknąć, nie starczyć. [przypis edytorski]
312. etykietalny — wynikający z etykiety, oficjalny. [przypis edytorski]
313. etykietalniejsza — bardziej zgodna z etykietą, oficjalniejsza. [przypis edytorski]
314. fular — cienki jedwab. [przypis edytorski]
315. karta — tu: karta wizytowa, dziś: wizytówka. [przypis edytorski]
316. magazyn — tu: magazyn bławatny lub magazyn mód; duży sklep handlujący tkaninami, modnymi strojami, galanterią. [przypis edytorski]
317. gobelin — tkanina dekoracyjna przedstawiająca jakąś scenę na podobieństwo obrazu. [przypis edytorski]
318. spirytysta (z łac. spiritus: duch) — wyznawca spirytyzmu, wiary w możliwość kontaktowania się z duchami zmarłych za pośrednictwem osób mających do tego specjalne predyspozycje (tzw. mediów). [przypis edytorski]
319. medium — osoba pośrednicząca w rozmowie z duchami a. przywołująca je. [przypis edytorski]
320. mnóstwo do mówienia — dziś: mnóstwo do omówienia. [przypis edytorski]
321. impetycznie — gwałtownie. [przypis edytorski]
322. Towarzystwo Świętego Salezego — tu zapewne: warszawskie charytatywne Towarzystwo Przytułku św. Franciszka Salezego, działające na rzecz powstałego w 1882 przytułku na Powiślu. [przypis edytorski]
323. onegdaj (daw.) — przedwczoraj; także: kiedyś. [przypis edytorski]
324. lokomobila — daw. wielofunkcyjna maszyna rolnicza: silnik spalinowy na kołach, używany do napędzania innych maszyn, np. młockarni. [przypis edytorski]
325. rozpacznie (daw.) — dziś: rozpaczliwie. [przypis edytorski]
326. Rosa Bonheur, właśc. Marie-Rosalie Bonheu (1822–1899) — fr. malarka i rzeźbiarka, przedstawicielka naturalizmu, zyskała sławę głównie dzięki obrazom ze zwierzętami (Orka w Nivernais, Koński jarmark); najsławniejsza malarka XIX w. [przypis edytorski]
327. Taniec śmierci — alegoria wyrażająca równość wszystkich ludzi wobec śmierci: taniec szkieletów z ludźmi różnych stanów społecznych i zawodów; przedstawienia tańca śmierci w sztukach plastycznych stały się szczególnie popularne w późnym średniowieczu. [przypis edytorski]
328. zresztą (daw.) — co do reszty, poza tym. [przypis edytorski]
329. podmalówka — pierwsza warstwa farby nakładana na zagruntowane płótno, nadająca ogólną tonację kolorystyczną; czasem służąca jako rodzaj szkicu malarskiego, często uproszczonego i jednobarwnego, który pozwala artyście przy wykonywaniu drugiej warstwy skoncentrować się na detalach i kolorystyce. [przypis edytorski]
330. Sąsiadko witaj! Co mi świat! — fragm. jednej z kompozycji na głos i fortepian do tekstu wiersza Po latach (Nach sieben Jahren) niem. poety Rudolfa Baumbacha (1840–1905), w tłum. Czesława Jankowskiego (1857–1929). [przypis edytorski]
331. Giotto di Bondone (1266–1337) — malarz i architekt wł., wyznaczył drogę renesansowemu malarstwu wł. poprzez przejście od stylu wschodniego, bizantyjskiego do łacińsko-włoskiego. [przypis edytorski]
332. Szymon i Juda — apostołowie Jezusa, wg tradycji razem ponieśli męczeńską śmierć w Persji; w Kościele katolickim ich święto liturgiczne obchodzone jest 28 października. [przypis edytorski]
333. heraus (niem.) — tu: skrócone od pot. heraus mit der Sprache: opowiadaj wreszcie; gadajże. [przypis edytorski]
334. tkacz Pyram — właśc. tkacz Denko; w Śnie nocy letniej tkacz Denko to aktor-amator, który razem z pięcioma innymi, podobnymi sobie rzemieślnikami dla uświetnienia wesela księcia Aten Tezeusza i królowej Amazonek Hipolity organizuje przedstawienie o legendarnej nieszczęśliwej miłości Pyrama i Tysbe; w sztuce przypadło mu zagrać rolę Pyrama. [przypis edytorski]
335. alkowa (daw.) — sypialnia. [przypis edytorski]
336. za oczy — tu: za oczami (por. zaocznie), za plecami. [przypis edytorski]
337. komunał — ogólnie znane stwierdzenie, nieposiadające głębszej treści; banał, frazes. [przypis edytorski]
338. invulnérable (fr.) — nie do zranienia. [przypis edytorski]
339. potwarca (daw.) — człowiek, który rzuca potwarz, szkaluje; oszczerca. [przypis edytorski]
340. podżyły (daw.) — starszy, podstarzały. [przypis edytorski]
341. die Walpurgisnacht (niem.) — noc Walpurgi, nazwa nocy z 30 kwietnia na 1 maja, daw. pogańskiego święta. Święto to zaczynało się w przeddzień ogłoszonego później dnia św. Walburgi (Walpurgis), stąd nazwa. W folklorze niem. podczas nocy Walpurgi miał odbywać się zlot czarownic na górze Brocken, najwyższym szczycie masywu Harz. [przypis edytorski]
342. radny (daw.) — umiejący sobie radzić, zaradny. [przypis edytorski]
343. karota (z fr.) — wyłudzanie, naciąganie na wydatek. [przypis edytorski]
344. kryminał — tu: zbrodnia, przestępstwo. [przypis edytorski]
345. patera — rodzaj płaskiego naczynia na nóżce. [przypis edytorski]
346. mam do tego pomagać — dziś: mam w tym pomagać. [przypis edytorski]
347. suchotnik (daw.) — gruźlik. [przypis edytorski]
348. lokata (daw., z łac. locatus: umieszczony) — miejsce, pomieszczenie, mieszkanie. [przypis edytorski]
349. Cavalleria, właśc. Cavalleria rusticana — Rycerskość wieśniacza, opera wł. kompozytora Pietro Mascagniego (1863–1945) z 1890 r. [przypis edytorski]
350. Carmena — dziś popr.: Carmen (ndm), opera fr. kompozytora Georges’a Bizeta (1838–1875) z 1875 r. [przypis edytorski]
351. idée fixe (fr.) — powracająca, natrętna myśl. [przypis edytorski]
352. raut — oficjalne przyjęcie wieczorne. [przypis edytorski]
353. stawić — tu: postawić. [przypis edytorski]
354. kwestować — zbierać datki na cele dobroczynne. [przypis edytorski]
355. Wiedeński — tu: dworzec kolejowy w Warszawie, zbudowany w 1845 dla Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, ob. nieistniejący. [przypis edytorski]
356. miss (ang.) — panna. [przypis edytorski]
357. afront — obraza, zniewaga. [przypis edytorski]
358. tabes — porażenie rdzenia kręgowego, objaw kiły. [przypis edytorski]
359. Tam byłby raj, tam byłby raj, żebyś ty ze mną była — fragm. kompozycji Moniuszki do wiersza Mickiewicza Do H *** (Wezwanie do Neapolu); tekst nieznacznie zmieniony, u Mickiewicza: „Tu byłby raj”, w dwu pierwszych strofach: „Tam był mi raj”. [przypis edytorski]
360. anonsować — zapowiadać, ogłaszać czyjeś przybycie. [przypis edytorski]
361. gorzej (...) własnego —dziś: gorzej od własnego. [przypis edytorski]
362. desperować — rozpaczać. [przypis edytorski]
363. cukry (daw.) — słodycze. [przypis edytorski]
364. żenować się — krępować się. [przypis edytorski]
365. Va te pendre ailleurs! (fr., pot.) — dosł: idź się powieś gdzieś indziej. [przypis edytorski]
366. Wizytki — tu: kościół Wizytek w Warszawie, przy ulicy Krakowskie Przedmieście, barokowy, z bogatym w zdobienia wnętrzem, wraz z amboną w kształcie dzioba łodzi, wyposażoną w maszt z żaglem, sieci i kotwicę. [przypis edytorski]
367. gors — tu: biust, piersi. [przypis edytorski]
368. kompliment (daw.) — komplement. [przypis edytorski]
369. karta na mieszkanie — ogłoszenie o mieszkaniu do wynajęcia. [przypis edytorski]
370. figurować (daw.) — uczestniczyć, brać udział w czymś. [przypis edytorski]
371. cyrkuł — komisariat policji w zaborze rosyjskim. [przypis edytorski]
372. żeby nie sprzedawano maszyny tej szwaczce — tu: żeby nie sprzedawano maszyny tej szwaczki. [przypis edytorski]
373. Herse — pot.: ekskluzywny dom mody założony przez Bogusława Hersego w Warszawie. [przypis edytorski]
374. Non, mon cher (fr.) — nie, mój drogi. [przypis edytorski]
375. le foyer, l’alcôve conjugale (fr.) — domowe ognisko, sypialnia małżeńska. [przypis edytorski]
376. Tiens! (fr.) — słuchaj; spójrz. [przypis edytorski]
377. pour prendre mari (fr.) — żeby wyjść za mąż. [przypis edytorski]
378. komeraż (daw.) — intryga, plotka. [przypis edytorski]
379. tyrada — długa wypowiedź, zwł. podniosła lub gwałtowna. [przypis edytorski]
380. Mon Dieu (fr.) — mój Boże. [przypis edytorski]
381. enfin (fr.) — wreszcie, w końcu. [przypis edytorski]
382. Co jest żona! — dziś popr.: czym jest żona. [przypis edytorski]
383. Feniks — legendarny ptak, ginący w płomieniach i odradzający się z popiołów. [przypis edytorski]
384. Chimera (mit. gr.) — ziejący ogniem potwór z głową lwa, ciałem kozy i ogonem węża. [przypis edytorski]
385. Graal — legendarny kielich, z którego Jezus pił podczas Ostatniej Wieczerzy. Jeden z ważnych motywów w cyklu legend arturiańskich: poszukiwali go rycerze Okrągłego Stołu. [przypis edytorski]
386. á la (fr.) — wykonany w sposób przypominający coś innego. [przypis edytorski]
387. Böcklin, Arnold (1827–1901) — szwajcarski malarz symbolista, malował nastrojowe, fantastyczne pejzaże, często z istotami mitologicznymi: nimfami, najadami, trytonami. [przypis edytorski]
388. Je m’en fiche! (fr.) — mam to w nosie. [przypis edytorski]
389. zawczoraj (daw.) — przedwczoraj. [przypis edytorski]
390. Tworki — daw. folwark koło Warszawy, w którym w 1891 założono szpital psychiatryczny; ob. dzielnica Pruszkowa. [przypis edytorski]
391. Jakuci — naród turecki zamieszkujący wsch. Syberię. W carskiej Rosji zamieszkiwana przez nich kraina, Jakucja, była od
1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38
Idź do strony:

Darmowe książki «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz