Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖
Krótki opis książki:
Początek XX wieku. Andrzej Sanicki, przystojny i zamożny bywalecwarszawskich salonów, angażuje się w płomienny romans. Musi jednak spełnićostatnią wolę matki i ożenić się.
Jego ojciec jako odpowiednią kandydatkęwybiera Kazię Szpanowską, szlachetną, skromną i pracowitą pannę z prowincji.Kazia z miłości do ojca, szlachcica bez majątku, rezygnuje z nadziei napowrót swego zaginionego narzeczonego. Ona również godzi się na małżeństwo zrozsądku. W Warszawie, zgorszona zakłamaniem i plotkarską atmosferą,poświęca się pracy charytatywnej. Czy związek dwojga ludzi, których łączytylko to, że mieszkają pod jednym dachem i wspólnie bywają na spotkaniachtowarzyskich, ma szanse przetrwania?
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Maria Rodziewiczówna
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Rodziewiczówna
wikt (daw.) — wyżywienie. [przypis edytorski]
161. ino (gw.) — tylko. [przypis edytorski]
162. cnić się (daw., gw.) — tęsknić. [przypis edytorski]
163. juści (gw.) — owszem, pewnie, oczywiście. [przypis edytorski]
164. ciemierzyca, właśc. ciemięrzyca — silnie trująca roślina z rzędu liliowców; unikana przez zwierzęta z powodu jej gorzkiego smaku; sproszkowany korzeń ciemiężycy wywołuje silne kichanie, kaszel i łzawienie. [przypis edytorski]
165. otomana — sofa, niska wyściełana kanapa z poduszkami i wałkami stanowiącymi oparcie. [przypis edytorski]
166. mentor — nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]
167. lico (daw.) — twarz. [przypis edytorski]
168. odsiedziałeś wieżę u mnie — tzn. odsiedziałeś u mnie przykry, długi czas, jak w więzieniu. [przypis edytorski]
169. incognito (z łac.) — nie ujawniając swojej prawdziwej tożsamości; tu: w tajemnicy, nie zawiadamiając nikogo. [przypis edytorski]
170. dyspensa — wydawane w szczególnych przypadkach zwolnienie z obowiązku przestrzegania któregoś z przepisów prawa kościelnego (tu: zakazu małżeństw pomiędzy krewnymi). [przypis edytorski]
171. apanaże (z fr.) — hist.: dobra ziemskie przyznawane dla członków rodziny królewskiej jako źródło utrzymania; daw. przen.: zasiłek, środki na utrzymanie. [przypis edytorski]
172. wiedzieć (daw.) — znać. [przypis edytorski]
173. Nie znacie co dobrego? — dziś popr.: nie znacie czegoś dobrego? [przypis edytorski]
174. zalim jest (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: zali jestem, czyż jestem. [przypis edytorski]
175. Zalim jest stróżem mego syna? — parafraza biblijnej odpowiedzi: Zalim ja jest stróżem brata mego? (Rdz 4, 9; tłum. ks. Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
176. parwena — zapewne parweniusz: nowobogacki, dorobkiewicz, który dzięki swojemu majątkowi może obracać się w wyższych kręgach społecznych, ale brak mu odpowiedniej ogłady. [przypis edytorski]
177. prognostyk — znak, zapowiedź; przepowiednia. [przypis edytorski]
178. pustota (daw.) — lekkomyślność, skłonność do żartów. [przypis edytorski]
179. Może by pan wody sodowej wypił? — rzekła życzliwie (...) podając mu flakon z wodą kolońską — być może błąd tekstu lub mylący opis sytuacji: dziś wodą kolońską nazywa się rodzaj wody toaletowej, roztwór kompozycji olejków eterycznych w alkoholu o bardzo wysokim stężeniu, nienadający się do picia. [przypis edytorski]
180. batyst — cienka tkanina z bawełny lub z lnu. [przypis edytorski]
181. nierad (daw.) — niechętny, niezadowolony. [przypis edytorski]
182. stoisz mi na oczach — dziś: stoisz mi przed oczami. [przypis edytorski]
183. limoniada (daw.) — lemoniada. [przypis edytorski]
184. chryja — awantura. [przypis edytorski]
185. vadium (łac.) — dziś spolszczone: wadium; kwota zabezpieczenia, wpłacana oferentowi jako warunek udziału w aukcji, mająca zapewniać wiarygodność majątkową i dobrą wolę każdego z uczestników; po zakończeniu aukcji wadium jest zwracane. [przypis edytorski]
186. bonifratrzy — zakon prowadzący szpitale i opiekujący się chorymi psychicznie; u bonifratrów: tu: w szpitalu prowadzonym przez bonifratrów przy kościele pod wezwaniem św. Jana Bożego w Warszawie. [przypis edytorski]
187. parafiaństwo (daw.) — cechy właściwe parafianom, osobom z prowincji; prowincjonalizm, zaściankowość. [przypis edytorski]
188. wzorki zbierać (z kogoś) (daw. pot.) — dopatrywać się czyichś wad, niestosowności, drobiazgowo krytykować, obgadywać. [przypis edytorski]
189. nie zadaje (sobie) ceremonii — nie przejmuje się zachowywaniem norm grzecznościowych. [przypis edytorski]
190. lando — rodzaj powozu konnego z opuszczaną budą, o przednim i tylnym siedzeniu jednakowej szerokości. [przypis edytorski]
191. ozwać się (daw.) — dziś: odezwać się. [przypis edytorski]
192. dorożka na gumach — dorożka na kołach obciągniętych gumą. [przypis edytorski]
193. fiksatka (daw.) — wariatka. [przypis edytorski]
194. bawaria (daw.) — piwiarnia. [przypis edytorski]
195. szafarka (daw.) — kobieta zarządzająca gospodarstwem domowym. [przypis edytorski]
196. feruła (łac. ferula) — berło; tu przen.: władza. [przypis edytorski]
197. buchalter (daw.) — księgowy. [przypis edytorski]
198. posiada pani buchalterię — dziś: zna pani rachunkowość. [przypis edytorski]
199. klucznica — kobieta zarządzająca kluczami do majątku ziemskiego, mająca pod swoim zarządem klucze do czegoś. [przypis edytorski]
200. kolonista (daw.) — chłop pracujący na roli po uwłaszczeniu. [przypis edytorski]
201. topole prawić będą stare baje o Sobieskim — w Wilanowie, który do poł. XX w. był podwarszawską wsią, król Jan III Sobieski w latach 1681–1696 zbudował swoją podmiejską rezydencję, barokowy pałac z ogrodem. [przypis edytorski]
202. antrepryza (z fr.) — przedsięwzięcie, projekt; przedsiębiorstwo. [przypis edytorski]
203. przedstawiać sobie — wyobrażać sobie. [przypis edytorski]
204. co najwięcej — dziś: co najwyżej. [przypis edytorski]
205. impertynencje — niestosowne i obraźliwe zachowywanie się wobec kogoś. [przypis edytorski]
206. galanteria (z fr. galanterie: grzeczność) — wyszukana grzeczność w obejściu, szczególnie w stosunku do kobiet. [przypis edytorski]
207. cynik — w starożytności: osoba podzielająca poglądy szkoły filozoficznej powst. w V w. p.n.e., reprezentowanej przez Antystenesa, Diogenesa z Synopy i in., propagującej odrzucenie powszechnych norm i wartości, w tym dążenia do sławy i zamożności, w celu osiągnięcia indywidualnej cnoty; dziś: osoba nieuznająca norm i wartości obowiązujących w społeczności, w której żyje, zaprzeczająca istnieniu „wyższych wartości”, postrzegająca człowieka jako istotę kierującą się egoistycznymi interesami, maskowanymi często za pomocą wzniosłych haseł i altruistycznych ideałów. [przypis edytorski]
208. szlag (daw.) — apopleksja, wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
209. tancbuda (pot.) — podrzędny lokal z salą do tańca. [przypis edytorski]
210. veto (łac.) — nie pozwalam. [przypis edytorski]
211. kokota (daw.) — prostytutka. [przypis edytorski]
212. kuplet — żartobliwa, satyryczna piosenka o budowie zwrotkowej z wyrazistym refrenem, występująca jako element wodewilu i operetki a. samodzielna forma kabaretowa. [przypis edytorski]
213. Andreas noch in Baenden frei! (niem.) — Andrzej nawet w więzach wolny. [przypis edytorski]
214. Wacht am Rhein (niem.) — Straż nad Renem, niem. pieśń patriotyczna ze słowami Maxa Schneckenburgera i melodią Karla Wilhelma, wyrosła z historycznej wrogości niemiecko-francuskiej, której pierwsze publiczne wykonanie miało miejsce w 1854. Ze względu na swoją wymowę zyskała sławę podczas wojny francusko-pruskiej (1870–1871) i cieszyła się popularnością podczas obu wojen światowych. [przypis edytorski]
215. Marsylianka — patriotyczna pieśń fr. z czasów Rewolucji Francuskiej, napisana w 1792 przez Claude’a Josepha Rouget de Lisle jako Marsz wojenny Armii Renu. Zyskała wielką popularność i nową nazwę, kiedy do Paryża triumfalnie wkroczyły oddziały ochotników z Marsylii, śpiewające ją jako swoją piosenkę marszową. W 1795 Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Republiki Francuskiej. [przypis edytorski]
216. rezon (z fr. raison) — pewność siebie, śmiałość, rezolutność. [przypis edytorski]
217. flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — osoba (zwłaszcza kobieta) będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]
218. trubadur — średniowieczny wędrowny poeta i śpiewak dworski w Prowansji (ob. płd. Francja), twórca i wykonawca przede wszystkim poezji miłosnej. [przypis edytorski]
219. bałamucić (daw.) — kokietować, uwodzić. [przypis edytorski]
220. Un peu de flirt par dépit! (fr.) — nieco flirtu na złość. [przypis edytorski]
221. Un, deux, trois, capitaine et roi! (fr.) — dosł.: raz, dwa, trzy, kapitan i król; fragm. dziecięcej rymowanej wyliczanki, używanej do wykluczania kolejnej osoby z dalszej zabawy. [przypis edytorski]
222. rachować — dziś raczej: liczyć. [przypis edytorski]
223. lombard — zakład udzielający pożyczek pod zastaw przedmiotów wartościowych. [przypis edytorski]
224. satyr (mit. gr.) — jedna z istot wchodzących w skład orszaku Dionizosa, boga wina i dzikiej natury; satyrowie byli przedstawiani jako ludzie z koźlimi nogami i uszami, kojarzono ich z pożądaniem i lubieżnością. [przypis edytorski]
225. J’ai failli vous prendre au seriéux! (fr.) — omal nie potraktowałam pana poważnie. [przypis edytorski]
226. niepocześnie (daw.) — niepozornie, nieokazale. [przypis edytorski]
227. moja rzecz jest przystosować się — dziś: moją rzeczą jest przystosować się. [przypis edytorski]
228. toć (daw.) — przecież. [przypis edytorski]
229. młodsza — tu: służąca. [przypis edytorski]
230. dyspozycja — tu: rozkład, plan. [przypis edytorski]
231. przekuwać (konia) — podkuwać na nowo, zmieniać podkowy. [przypis edytorski]
232. zatrzask — zamek sprężynowy, którego zapadka zaskakuje automatycznie, bez użycia klucza. [przypis edytorski]
233. na wnątrzu (gw.) — w środku, w brzuchu. [przypis edytorski]
234. z kuńmy (gw.) — z końmi. [przypis edytorski]
235. wstydać się (daw., gw.) — wstydzić się. [przypis edytorski]
236. ekonom — nadzorca prac rolnych w dawnym majątku ziemskim. [przypis edytorski]
237. ozimina — zboże siane na jesieni. [przypis edytorski]
238. pierwej (daw.) — najpierw, na początku; wcześniej. [przypis edytorski]
239. czarny — tu: diabeł. [przypis edytorski]
240. po woli (daw.) — zgodnie ze swą wolą. [przypis edytorski]
241. wczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
242. ochrona a. ochronka (daw.) — sierociniec bądź instytucja opiekująca się ubogimi dziećmi. [przypis edytorski]
243. Samarkanda — miasto w Uzbekistanie, w Azji Środkowej; zał. w VI w. p.n.e.; w 1868 zdobyte przez wojska ros. i przyłączone do Rosji, w XIX w. jedno z miejsc zesłań Polaków po powstaniach narodowych. [przypis edytorski]
244. ferwor — zapał. [przypis edytorski]
245. Tiens, c’est votre mari (fr.) — spójrz, to twój mąż. [przypis edytorski]
246. C’est canaille (fr.) — to kanalia. [przypis edytorski]
247. il est correct (fr.) — on jest w porządku. [przypis edytorski]
248. Ich sei, gewährt mir die Bitte, In eurem Bunde die dritte (niem.) — niech wejdę, spełnijcie mą prośbę, do waszego związku na trzecią; cytat z ballady Fryderyka Schillera Poręka (Die Bürgschaft), ze zmienionym rodzajem gram. zaimka na żeński. [przypis edytorski]
249. Vous rentrez déjà? (fr.) — czy pani już wraca? [przypis edytorski]
250. co by kolwiek — cokolwiek by. [przypis edytorski]
251. certować się —obchodzić się z przesadną delikatnością. [przypis edytorski]
252. westalka — w starożytnym Rzymie kapłanka bogini Westy, zobowiązana do zachowania dziewictwa w czasie pełnienia tej funkcji. [przypis edytorski]
253. sowizdrzał — człowiek niepoważny. [przypis edytorski]
254. gotowam — skrócone od: gotowa jetem. [przypis edytorski]
255. lornetować kogoś (daw.) — przyglądać się komuś przez lornetkę. [przypis edytorski]
256. za starym — tu: skrócenie od: za stary jestem. [przypis edytorski]
257. śpieszę — dziś: spieszę się; mam mało czasu. [przypis edytorski]
258. zemknąć — umknąć, uciec. [przypis edytorski]
259. godziny zajęcia — tu: godziny pracy. [przypis edytorski]
260. współka (daw.) — dziś: spółka. [przypis edytorski]
261. olejarnia — zakład, w którym z nasion roślin oleistych wytłacza się olej. [przypis edytorski]
262. sankcja — tu: akceptacja, zatwierdzenie. [przypis edytorski]
263. litografia (z gr. lithos: kamień, graphein: pisać) — technika graficzna polegająca na odbijaniu kamiennej matrycy z łupku wapiennego, na której słabym kwasem wytrawiono rysunek, uprzednio naniesiony zatłuszczającą kredką a. farbą; tu: zakład wykonujący odbitki litograficzne. [przypis edytorski]
264. galant (daw.) — mężczyzna odznaczający się wyszukaną uprzejmością. [przypis edytorski]
265. ciżba — tłum. [przypis edytorski]
266. tarant (daw.) — koń maści białej w plamy. [przypis edytorski]
267. kreza a. kryza — kolisty marszczony kołnierz, noszony w XVI–XVII w. [przypis edytorski]
268. homeryczny śmiech — niepohamowany, głośny, szczery śmiech, jakim śmieją się bogowie w Iliadzie Homera. [przypis edytorski]
269. berajter (z niem. Bereiter) — ujeżdżacz koni; nauczyciel jazdy konnej. [przypis edytorski]
270. botforty — długie buty do jazdy konnej. [przypis edytorski]
271. drugi — dziś raczej: inny. [przypis edytorski]
272. antrakt — przerwa między jednym a drugim aktem w sztuce teatralnej, operze, koncercie. [przypis edytorski]
273. Styria — kraina hist. w środkowej Europie, daw. księstwo, od 1278 razem z Austrią
Darmowe książki «Wrzos - Maria Rodziewiczówna (nowoczesna biblioteka txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)