Adam Zagajewski, Świat nieprzedstawiony - Julian Kornhauser (biblioteka dla dzieci txt) 📖

367. peryfraza — omówienie; figura stylistyczna zastępująca pojedyncze słowo dłuższym wyrażeniem. [przypis edytorski]

368. surogat — rzecz o charakterze zastępczym, substytut. [przypis edytorski]

369. Barańczak, Stanisław (1946–2014) — poeta, krytyk literacki, tłumacz (zwł. literatury anglosaskiej) i teoretyk przekładu, przedstawiciel tzw. Nowej Fali. [przypis edytorski]

370. L. Moczulski, Nawracanie stracha na wróble, Kraków 1971. [przypis autorski]

371. Moczulski, Leszek Aleksander (1938–2017) — poeta, współtwórca Teatru STU, autor tekstów piosenek m. in. Marka Grechuty i zespołu Skaldowie. [przypis edytorski]

372. Nowicki, Krzysztof (1940–1997) — poeta, prozaik, krytyk literacki. [przypis edytorski]

373. Bursa, Andrzej (1932–1957) — poeta, a także prozaik, dziennikarz i dramaturg; określany mianem „poety przeklętego” z uwagi na przedwczesną śmierć oraz brutalność i antyestetyzm poetyki. [przypis edytorski]

374. Ingarden, Roman (1893–1970) — filozof, teoretyk literatury. [przypis edytorski]

375. Mochnacki, Maurycy (1803–1834) — pianista, działacz polityczny, uczestnik powstania listopadowego, autor książki Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831; teoretyk romantyzmu, swoje przemyślenia na ten temat zawarł w dziele O duchu i źródłach poezji w Polszcze. [przypis edytorski]

376. Norwid, Cyprian Kamil (1821–1883) — poeta, dramatopisarz, prozaik, tworzył także grafiki i obrazy. Twórczość Norwida, początkowo niedoceniana, na nowo została odkryta przez Miriama Przesmyckiego i udostępniana drukiem od roku 1901. Uznawany za jednego z czterech największych twórców doby romantyzmu. Dzieła: cykl liryków Vade-mecum, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, Ad leones!, Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko. [przypis edytorski]

377. Brzozowski, Stanisław (1878–1911) — filozof i krytyk literacki, autor Legendy Młodej Polski (pierwsze wydanie 1909). [przypis edytorski]

378. Jakubowski, Jan Zygmunt (1905–1975) — historyk literatury, wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim. [przypis edytorski]

379. Mann, Tomasz (1875–1955) — niemiecki prozaik, laureat Nagrody Nobla w roku 1929, autor m. in powieści Czarodziejska góra (1924) i Doktor Faustus (1947). [przypis edytorski]

380. Bellow, Saul (1915–2005) — amerykański prozaik, laureat Nagrody Nobla w 1976 r. [przypis edytorski]

381. alienacja — wyobcowanie; pojęcie filozoficzne obecne zarówno u Hegla (jako obcość państwa wobec ducha dziejów), jak i u Marksa (oddzielenie się pracy, pojmowanej jako twórcza działalność człowieka, od rzeczywistości społecznej na skutek mechanizacji środków produkcji). [przypis edytorski]

382. Barańczak, Stanisław (1946–2014) — poeta, krytyk literacki, tłumacz (zwł. literatury anglosaskiej) i teoretyk przekładu, przedstawiciel tzw. Nowej Fali. [przypis edytorski]

383. Krynicki, Ryszard (ur. 1943) — poeta, tłumacz (m. in. poezji Paula Celana), opozycjonista i wydawca. [przypis edytorski]

384. Harasymowicz, Jerzy (1933–1999) — poeta, związany z Bieszczadami, odwołujący się do kultury łemkowskiej. [przypis edytorski]

385. Grochowiak, Stanisław (1934–1976) — poeta, prozaik, dramaturg, autor scenariuszy filmowych. Jego wiersze, mocno wystylizowane, mieściły się w estetyce turpizmu (od łac. turpis: brzydki), wprowadzającej do literatury tematy powszechnie uznawane za brzydkie i oddziałującej na czytelnika z pomocą szoku estetycznego. [przypis edytorski]

386. Białoszewski, Miron (1922–1983) — poeta, prozaik, zajmował się także teatrem. Jako poeta skupiał się na przedstawianiu codzienności, posługując się skondensowaną i przesadną formą języka potocznego. Jego najważniejszym dziełem prozatorskim jest antyheroiczny Pamiętnik z powstania warszawskiego. [przypis edytorski]

387. Herbert, Zbigniew (1924–1998) — poeta, eseista i dramaturg, często odwołujący się do elementów kultury antycznej i tradycji malarskiej, autor m. in. rozciągniętego między kilka książek poetyckich cyklu Pan Cogito. [przypis edytorski]

388. mimetyczny — tu: naśladowczy, odzwierciedlający rzeczywistość. [przypis edytorski]

389. Burek, Tomasz (1938–2017) — krytyk literacki i eseista, współpracownik miesięcznika „Twórczość”, działał też w drugim obiegu. [przypis edytorski]

390. Barańczak, Stanisław (1946–2014) — poeta, krytyk literacki, tłumacz (zwł. literatury anglosaskiej) i teoretyk przekładu, przedstawiciel tzw. Nowej Fali. [przypis edytorski]

391. oksymoroniczny (z gr.) — oparty na wypowiadaniu sprzeczności; od słowa oksymoron, oznaczającego figurę literacką, w której rzeczownik i jego określenie są ze sobą sprzeczne. [przypis edytorski]

392. Czachowski, Kazimierz (1890–1948) — historyk literatury. [przypis edytorski]

393. Kleiner, Juliusz (1886–1957) — historyk literatury, badacz romantyzmu. [przypis edytorski]

394. Krynicki, Ryszard (ur. 1943) — poeta, tłumacz (m. in. poezji Paula Celana), opozycjonista i wydawca. [przypis edytorski]

395. Żagary — wileńska grupa poetycka powstała w roku 1931, należąca do tzw. drugiej awangardy, w skład której wchodził m. in. Czesław Miłosz; słowo stanowiące jej nazwę stanowiło regionalizm oznaczający chrust a. suche drewno. [przypis edytorski]

396. Polska zdziecinniała — tytuł rozdziału Legendy Młodej Polski Stanisława Brzozowskiego. [przypis edytorski]

397. Dziedzic, Irena (ur. 1925) — dziennikarka i prezenterka telewizyjna. [przypis edytorski]

398. Kunicka, Halina (ur. 1938) — piosenkarka. [przypis edytorski]

399. Połomski, Jerzy — właśc. Jerzy Pająk (ur. 1933), piosenkarz i aktor. [przypis edytorski]

400. Kydryński, Lucjan (1929–2006) — dziennikarz i konferansjer. [przypis edytorski]

401. Demarczyk, Ewa (ur. 1941) — piosenkarka, związana z Piwnicą pod Baranami, często śpiewająca utwory polskich poetów. [przypis edytorski]

402. Grotowski, Jerzy (1933–1999) — reżyser i teoretyk teatru, zainscenizował m. in. spektakle Książę Niezłomny (1965) i Apocalypsis cum figuris (1969), od początku lat 80. na emigracji. [przypis edytorski]

403. Bułhakow, Michaił (1891–1940) — pisarz i dramaturg rosyjski, autor powieści Mistrz i Małgorzata. [przypis edytorski]

404. Szymborska, Wisława (1923–2012) — poetka, eseistka, felietonistka i krytyczka, laureatka Nagrody Nobla w roku 1996. [przypis edytorski]

405. Borowski, Tadeusz (1922–1951) — poeta, prozaik, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, autor opowiadań wojennych i obozowych (m. in. Pożegnanie z Marią, Proszę państwa do gazu). [przypis edytorski]

406. Herbert, Zbigniew (1924–1998) — poeta, eseista i dramaturg, często odwołujący się do elementów kultury antycznej i tradycji malarskiej, autor m. in. rozciągniętego między kilka książek poetyckich cyklu Pan Cogito. [przypis edytorski]

407. Harrison, George (1943–2001) — muzyk, członek zespołu The Beatles, później także producent filmowy. [przypis edytorski]

408. Bryll, Ernest (ur. 1935) — poeta oraz autor tekstów piosenek, jak również dziennikarz, tłumacz i dyplomata. W swoich tekstach poetyckich często odnosił się do historii Polski, posługując się przy tym stylizowanym, archaicznym językiem. [przypis edytorski]

409. Tomaszewski, Henryk (1919–2001) — tancerz, mim i reżyser. [przypis edytorski]

410. labilne — chwiejne, zmienne. [przypis edytorski]

411. amorficzny — bezkształtny. [przypis edytorski]

412. Fleszarowa-Muskat, Stanisława (1919–1989) — pisarka i poetka, dziennikarka „Dziennika Bałtyckiego”, autorka ok. 700 utworów. [przypis edytorski]

413. Baudelaire, Charles (1821–1867) — francuski poeta, krytyk sztuki, tłumacz Edgara Allana Poe, prekursor symbolizmu i poezji nowoczesnej, parnasista, dekadent. Uznawany za jednego z tzw. „poetów przeklętych”. Jego twórczość była kontrowersyjna, samego autora oskarżano o niemoralność ze względu na podejmowaną tematykę w swych utworach: dewiacje, rzekome popieranie satanizmu, prostytucja, życie marginesu społecznego itd. Najsłynniejszym dziełem Baudelaire’a są wydane w 1857 r. Kwiaty zła (Les fleurs du mal), znane również pod innym polskim tytułem — Kwiaty grzechu. [przypis edytorski]

414. Brahms, Johannes (1833–1897) — niemiecki kompozytor okresu romantyzmu. [przypis edytorski]

415. Balzac, Honoré de (1799–1850) — francuski prozaik okresu romantyzmu, nazywany „mistrzem realizmu”. Autor cyklu powieściowego Komedia ludzka (m.in. Ojciec Goriot, Stracone złudzenia), pokazującego życie społeczne, polityczne i obyczajowe we Francji od czasów rewolucji francuskiej do rządów Ludwika Filipa. [przypis edytorski]

416. Mr Hyde — bohater powieści Roberta Louisa Stevensona Doktor Jekyll i pan Hyde (1886) mroczne alter ego doktora Jekylla, obudzone wskutek eksperymentów medycznych. [przypis edytorski]

417. teatr „STU” — krakowski teatr, założony w roku 1966, w początkowym okresie związany z kontrkulturą. [przypis edytorski]

418. teatr „Ósmego Dnia” — teatr alternatywny, działający w Poznaniu od roku 1964. [przypis edytorski]

419. „Salon Niezależnych” — grupa kabaretowa powstała w latach 60., w skład której wchodzili Jacek Kleyff, Michał Tarkowski i Janusz Weiss. [przypis edytorski]