Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
(daw.) — pożądanie. [przypis edytorski]
1158. Bogać tam (daw.) — gdzie tam. [przypis edytorski]
1159. w prędkości — w zdenerwowaniu. [przypis edytorski]
1160. ostrogi — tu przen. znak przynależności do stanu rycerskiego. [przypis edytorski]
1161. zyszcze — dziś popr.: zyska. [przypis edytorski]
1162. folgować (daw.) — traktować łagodniej. [przypis edytorski]
1163. frasobliwy (daw.) — smutny. [przypis edytorski]
1164. nieprzezpiecznie (daw.) — niebezpiecznie. [przypis edytorski]
1165. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny względnie bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
1166. przygoda — tu: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
1167. skomorocha (daw.) — wędrowny śpiewak a. aktor, zwłaszcza słowiański. [przypis edytorski]
1168. przyłap a. przyłapa — płytka podcień ze słupów drewnianych ustawionych bezpośrednio przy ścianie domu. [przypis edytorski]
1169. uwidzieć — zobaczyć. [przypis edytorski]
1170. dowodnie (daw.) — wyraźnie. [przypis edytorski]
1171. zdybać się (daw.) — spotkać się. [przypis edytorski]
1172. odbieżać (daw.) — uciec. [przypis edytorski]
1173. po wtóre (daw.) — po drugie. [przypis edytorski]
1174. cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]
1175. kulbaka — wysokie siodło, przeważnie wojskowe. [przypis edytorski]
1176. borykać się — walczyć. [przypis edytorski]
1177. ciągoty (daw.) — pożądanie. [przypis edytorski]
1178. paniątko — dziecko, zwłaszcza z rodziny magnackiej. [przypis edytorski]
1179. bałamutny (daw.) — wprowadzający w błąd a. zalotny, uwodzicielski. [przypis edytorski]
1180. opończa — płaszcz z kapturem, ubranie podróżne. [przypis edytorski]
1181. burzyć się (daw.) — złościć się. [przypis edytorski]
1182. slowutny (czes.) — sławetny. [przypis edytorski]
1183. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
1184. mierzyn, mierzynek — koń niewielkiego wzrostu. [przypis edytorski]
1185. włodyczka a. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
1186. odtroczyć (daw.) — odwiązać. [przypis edytorski]
1187. połomić — dziś popr.: połamać. [przypis edytorski]
1188. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
1189. ratyszcze — drzewce od broni kłującej, takiej jak spisa. [przypis edytorski]
1190. staje, stajanie — dawna miara odległości, etymologicznie: dystans, po przebiegnięciu którego koń musi się zatrzymać i odpocząć. [przypis edytorski]
1191. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1192. tołub (daw.) — rodzaj futra. [przypis edytorski]
1193. poczciwa z kościami — zwrot przysłowiowy. [przypis edytorski]
1194. przyczyny — tu: powody postępowania. [przypis edytorski]
1195. pomiarkować — tu: zrozumieć. [przypis edytorski]
1196. pozbaść (daw.) — uczynić kogoś uległym. [przypis edytorski]
1197. frasować się (daw.) — smucić się, martwić się. [przypis edytorski]
1198. wilczura — opończa podbita wilczym futrem. [przypis edytorski]
1199. przygodzić się — przytrafić się, przydarzyć się. [przypis edytorski]
1200. luty (daw.) — groźny, srogi. [przypis edytorski]
1201. powsinoga — włóczęga. [przypis edytorski]
1202. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1203. łubowy (daw.) — wykonany z kory. [przypis edytorski]
1204. powodować (daw.) — kierować, prowadzić. [przypis edytorski]
1205. gąsiorek — pękate naczynie z wąską szyjką. [przypis edytorski]
1206. głowę mam ogoloną — — mowa o tzw. tonsurze; tonsura, stosowana od roku 633 do 1972, była kręgiem wygolonym na głowie zakonnika, oznaczającym jego przynależność do stanu duchownego. [przypis edytorski]
1207. łuby — kosze; tu: bagaż podróżny. [przypis edytorski]
1208. Aleksandra Olgierdówna — (ok. 1370–1434), córka wielkiego księcia Litwy Olgierda, siostra Władysława II Jagiełły, żona księcia mazowieckiego Ziemowita IV. [przypis edytorski]
1209. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1210. odpust — w religii katolickiej darowanie bądź zmniejszenie kary za grzechy, które zostały już sakramentalnie odpuszczone. [przypis edytorski]
1211. wyprawa krzyżowa a. krucjata — wyprawa zbrojna przeciw poganom; w średniowieczu przeprowadzono kilka takich wypraw do Palestyny, doprowadzając nawet do założenia Królestwa Jerozolimskiego. [przypis edytorski]
1212. przeor — przełożony domu zakonnego lub wyższy duchowny, niebędący biskupem. [przypis edytorski]
1213. Wiklef — John Wycliffe (ok. 1329–-1384), angielski teolog, profesor teologii w Oksfordzie, głoszący poglądy, jakie później przejęła reformacja. [przypis edytorski]
1214. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
1215. rzezimieszek — złoczyńca, pierwotnie złodziej przecinający ”mieszki” (trzosy) w celu kradzieży pieniędzy. [przypis edytorski]
1216. Aragonia — region w Hiszpanii ze stolicą w Saragossie, w czasach przedstawionych w powieści stanowił samodzielne królestwo (unia personalna z królestwem Kastylii nastąpiła w 1469 r.). [przypis edytorski]
1217. Maria Egipcjanka — święta pustelnica, żyjąca między IV a VI w. [przypis edytorski]
1218. niedziela (daw.) — tydzień. [przypis edytorski]
1219. odwodzić (daw.) — zniechęcać do określonego działania. [przypis edytorski]
1220. zydel — mebel do siedzenia, podobny do taboretu. [przypis edytorski]
1221. Wincenty z Szamotuł — (zm. 1332), wojewoda poznański, brał udział w bitwie pod Płowcami. [przypis edytorski]
1222. roków (gw.) — lat. [przypis edytorski]
1223. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
1224. luty (daw.) — groźny, srogi. [przypis edytorski]
1225. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
1226. koniowi do ogona przywiązali — włóczenie końmi, śrdw. forma egzekucji. [przypis edytorski]
1227. bitwa pod Płowcami — rozegrana 27 września 1331 r. między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami krzyżackimi, przerwała krzyżacką kampanię przeciw Polsce. [przypis edytorski]
1228. Władysław I Łokietek — (ok. 1260–1333), król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]
1229. zdybać (daw.) — spotkać. [przypis edytorski]
1230. durzyć (daw.) — zwodzić, oszukiwać. [przypis edytorski]
1231. jurysdykcja — prawo sądzenia spraw określonego typu bądź zdarzających się na określonym terytorium. [przypis edytorski]
1232. mitręga — męczący wysiłek, strata czasu. [przypis edytorski]
1233. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
1234. pątnik (daw.) — pielgrzym. [przypis edytorski]
1235. św. Jerzy — męczennik z III-IV w., patron rycerzy. [przypis edytorski]
1236. relikwiów — dziś popr.: relikwii. [przypis edytorski]
1237. niewiasta służebna — służąca. [przypis edytorski]
1238. nieopatrzny — nieostrożny. [przypis edytorski]
1239. pomnieć (daw.) — pamiętać. [przypis edytorski]
1240. młódka (daw.) — młoda dziewczyna. [przypis edytorski]
1241. lutnia (muz.) — dawny instrument strunowy szarpany. [przypis edytorski]
1242. jagody (daw.) — policzki. [przypis edytorski]
1243. płowy (daw.) — (o włosach) jasny. [przypis edytorski]
1244. agat — kamień półszlachetny, przyjmujący różne barwy. [przypis edytorski]
1245. snadnie (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
1246. wartki (daw.) — prędki, szybki. [przypis edytorski]
1247. Kazimierzowe — aluzja do Kazimierza Wielkiego i poprawy standardów cywilizacyjnych w Polsce za jego czasów. [przypis edytorski]
1248. wojna Grzymalitów z Nałęczami — wojna domowa w Wielkopolsce, toczona w latach 1382–1385 między przedstawicielami dwóch rodów możnowładców. Konflikt wynikał z różnych koncepcji obsadzenia tronu polskiego po wygaśnięciu linii Piastów. [przypis edytorski]
1249. zabiegły — od „zabiegać”, czynić starania. [przypis edytorski]
1250. młaka — bagno. [przypis edytorski]
1251. wstręt czynić (daw.) — przeszkadzać. [przypis edytorski]
1252. dziewczyna — tu: panna, osoba niezamężna. [przypis edytorski]
1253. przetowłosy (daw.) — jasnowłosy. [przypis edytorski]
1254. opona (daw.) — zasłona, tu zapewne: opończa. [przypis edytorski]
1255. frasunek (daw.) — smutek. [przypis edytorski]
1256. ziemia dobrzyńska — obszar na wschód od Torunia, zagarnięty przez Krzyżaków wskutek bezprawnej umowy z księciem Władysławem Opolczykiem. [przypis edytorski]
1257. w tym razie (daw.) — w tej sytuacji, w tym momencie. [przypis edytorski]
1258. rohatyna (z ukr.) — włócznia z grotem zaopatrzonym w hak, aby po wbiciu trudniej ją było wyciągnąć. [przypis edytorski]
1259. napierstnik a. napierśnik — część zbroi osłaniająca pierś. [przypis edytorski]
1260. kropierz — długa kapa osłaniająca konia. [przypis edytorski]
1261. alkierz (daw.) — izba narożna, często reprezentacyjna. [przypis edytorski]
1262. grzywna — śred. jednostka płatnicza, o wartości pół funta złota lub srebra. [przypis edytorski]
1263. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1264. bitwa nad Worsklą — stoczona w połowie sierpnia 1399 między wojskami rusko–litewskimi dowodzonymi przez wlk. księcia Witolda, wspierającymi starającego się odzyskać władzę Tochtamysza a Tatarami pod wodzą Edygeja. Litwini ponieśli klęskę. [przypis edytorski]
1265. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
1266. wikt — wyżywienie. [przypis edytorski]
1267. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
1268. Lotaryngia — kraina historyczna, obecnie region administracyjny w północno-wschodniej Francji. [przypis edytorski]
1269. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1270. Kiejstut — (ok. 1310–1382), książę trocki, wielki książę litewski w ostatnich latach życia, skonfliktowany z Władysławem Jagiełłą i uwięziony przez niego w Krewie, gdzie zmarł. [przypis edytorski]
1271. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
1272. Saraceni — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów. [przypis edytorski]
1273. żgnąć (daw.) — dźgnąć, ukłuć. [przypis edytorski]
1274. dyć (gw.) — przecież. [przypis edytorski]
1275. młódka (daw.) — młoda dziewczyna. [przypis edytorski]
1276. przechera — osoba przebiegła i/lub kłótliwa. [przypis edytorski]
1277. szwargotać — mówić w niezrozumiałym i/lub nielubianym języku, zwł. po niemiecku. [przypis edytorski]
1278. zaprzeć się — zaprzeczyć czemuś. [przypis edytorski]
1279. nałęczka (daw.) — chusta służąca jako przepaska na głowę. [przypis edytorski]
1280. właśc. ślozy — łzy. [przypis edytorski]
1281. słuchajęcy (daw.) — kiedy słuchał. [przypis edytorski]
1282. jagody (daw.) — policzki. [przypis edytorski]
1283. gładki (daw.) — urodziwy. [przypis edytorski]
1284. kądziel — pęk włókien przygotowanych do przędzenia, daw. symbol płci żeńskiej. [przypis edytorski]
1285. ziemia dobrzyńska — obszar na wschód od Torunia, zagarnięty przez Krzyżaków wskutek bezprawnej umowy z księciem Władysławem Opolczykiem. [przypis edytorski]
1286. pono (daw.) — podobno. [przypis edytorski]
1287. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1288. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1289. pierwej (daw.) — najpierw. [przypis edytorski]
1290. mir (daw.) — cześć, szacunek. [przypis edytorski]
1291. żgnąć (daw.) — dźgnąć, ukłuć. [przypis edytorski]
1292. cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]
1293. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
1294. Lotaryngia — kraina historyczna, obecnie region administracyjny w północno-wschodniej Francji. [przypis edytorski]
1295. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
1296. kurpieski — dziś popr.: kurpiowski. [przypis edytorski]
1297. Saraceni — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała rekonkwista,
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)