Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów. [przypis edytorski]
1298. wyprawa krzyżowa, krucjata — wyprawa zbrojna przeciw poganom; w średniowieczu przeprowadzono kilka takich wypraw do Palestyny, doprowadzając nawet do założenia Królestwa Jerozolimskiego. [przypis edytorski]
1299. pochopny (daw.) — prędki, chętny. [przypis edytorski]
1300. prawić (daw.) — mówić. [przypis edytorski]
1301. tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych. [przypis edytorski]
1302. czerw — pasożyt (larwa) żerujący na drewnie. [przypis edytorski]
1303. rad (daw.) — chętny. [przypis edytorski]
1304. zagabnąć (daw.) — zagadnąć. [przypis edytorski]
1305. daleko — tu: znacznie. [przypis edytorski]
1306. gomółka (daw.) — mała, okrągła szybka. [przypis edytorski]
1307. osacznik — naganiacz. [przypis edytorski]
1308. tołub (daw.) — rodzaj futra. [przypis edytorski]
1309. komysze — zarośla, chaszcze. [przypis edytorski]
1310. osacznik — naganiacz. [przypis edytorski]
1311. dworzec (daw.) — dwór (budynek). [przypis edytorski]
1312. kupić się (daw.) — skupiać się, schodzić się. [przypis edytorski]
1313. powerek (daw.) — drążek do noszenia wiader, na którego każdym końcu zawieszano jedno. [przypis edytorski]
1314. rybałt — wędrowny muzyk lub śpiewak. [przypis edytorski]
1315. starka (daw. lub reg.) — babka, przen. również starsza kobieta. [przypis edytorski]
1316. szczerze (daw.) — naprawdę. [przypis edytorski]
1317. mir (daw.) — cześć, szacunek. [przypis edytorski]
1318. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
1319. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1320. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
1321. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1322. zgoła (daw.) — nawet. [przypis edytorski]
1323. stropić się (daw.) — poczuć się zakłopotanym, zawstydzonym, stracić pewność siebie. [przypis edytorski]
1324. jedło a. jadło — jedzenie. [przypis edytorski]
1325. Brabancja — obecnie część Belgii i Holandii, w czasach opisywanych przez powieść była księstwem. [przypis edytorski]
1326. pax (łac.) — pokój, tu: „Spokój!”. [przypis edytorski]
1327. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1328. prawić (daw.) — mówić. [przypis edytorski]
1329. sędzielizna (daw.) — szron. [przypis edytorski]
1330. sadź — dziś: szadź, osad lodu powstały ze skroplonej mgły. [przypis edytorski]
1331. Bywały nawet i takie niewiasty w tym rodzie, które wychodząc za obcych książąt, zwijały w palcach przy weselnych ucztach szerokie tasaki żelazne — chodzi prawdopodobnie o Cymbarkę, córkę księcia Ziemowita IV. [przypis edytorski]
1332. krajka — skrawek tkaniny bądź jej pas przyszyty na brzegu sukni, także: chustka. [przypis edytorski]
1333. przecz (daw.) — czemu. [przypis edytorski]
1334. cnić się (daw.) — tęsknić za czymś, martwić się, nudzić. [przypis edytorski]
1335. krzyw (daw.) — niechętny. [przypis edytorski]
1336. zresztą — tu: poza tym. [przypis edytorski]
1337. boćkać (daw.) — całować. [przypis edytorski]
1338. Merlin — czarodziej z legend i romansów o królu Arturze. [przypis edytorski]
1339. zachorzał — dziś popr.: zachorował. [przypis edytorski]
1340. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1341. łowczy — urzędnik zajmujący się organizacją polowania. [przypis edytorski]
1342. otoka — nagonka, obława. [przypis edytorski]
1343. pomykać (daw.) — uciekać. [przypis edytorski]
1344. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1345. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1346. tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych. [przypis edytorski]
1347. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
1348. kurpieski — kurpiowski. [przypis edytorski]
1349. krzywuła — instrument dęty drewniany o zakrzywionej rurze. [przypis edytorski]
1350. kierz (daw.) — krzak. [przypis edytorski]
1351. barłóg — leże niedźwiedzia. [przypis edytorski]
1352. obierza — sieć myśliwska, tu przen.: obława. [przypis edytorski]
1353. wyboczyć (daw.) — zboczyć, skręcić. [przypis edytorski]
1354. ciżba (daw.) — mrowie, tłum. [przypis edytorski]
1355. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
1356. dufny — pewny siebie, zwł. nadmiernie. [przypis edytorski]
1357. pustać — pusty, niezalesiony teren. [przypis edytorski]
1358. przenosić (daw.) — przewyższać. [przypis edytorski]
1359. pacierze (daw.) — kręgosłup. [przypis edytorski]
1360. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
1361. łatwie — dziś popr.: łatwo. [przypis edytorski]
1362. Brabancja — obecnie część Belgii i Holandii, w czasach opisywanych przez powieść — księstwo. [przypis edytorski]
1363. Burgundia — region w centralnej Francji. [przypis edytorski]
1364. zawrzeć się (daw.) — zamknąć się. [przypis edytorski]
1365. międzyroże — głowa zwierzęcia między jego rogami. [przypis edytorski]
1366. do szczętu — doszczętnie, całkowicie. [przypis edytorski]
1367. Las Hercyński a. Góry Hercyńskie — górzysty i lesisty region nad rzeką Ren. [przypis edytorski]
1368. warzyć (daw.) — gotować. [przypis edytorski]
1369. driakiew — roślina lecznicza, tu przen. lekarstwo. [przypis edytorski]
1370. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
1371. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
1372. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1373. radzi (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
1374. nów — faza księżyca, gdy jest on niewidoczny z Ziemi. [przypis edytorski]
1375. stryk (daw.) — stryj. [przypis edytorski]
1376. ostawić (daw.) — zostawić. [przypis edytorski]
1377. Saraceni — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów. [przypis edytorski]
1378. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1379. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
1380. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
1381. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
1382. patrzeć przez szpary — jak „patrzeć przez palce”. [przypis edytorski]
1383. knecht (daw.) — żołnierz piechoty niemieckiej. [przypis edytorski]
1384. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
1385. nastąpić na kogoś (daw.) — zaatakować kogoś. [przypis edytorski]
1386. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
1387. w uściech — dziś popr.: w ustach. [przypis edytorski]
1388. czy był praw (daw.) — czy miał prawo, czy miał rację. [przypis edytorski]
1389. Bóg — stylizacja staropolska: mianownik w roli wołacza. [przypis edytorski]
1390. Siedmiogród a. Transylwania — kraina historyczna w centralnej Rumunii, zamieszkała między innymi przez liczną mniejszość węgierską. Król węgierski Andrzej Drugi sprowadził tam krzyżaków w r. 1212 dla obrony pogranicza przed koczownikami, lecz wygnał ich w 1225 za próbę zerwania zależności lennej. [przypis edytorski]
1391. drzewiej (daw.) — dawniej. [przypis edytorski]
1392. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
1393. nasadzać — nasyłać, przygotowywać zasadzki. [przypis edytorski]
1394. następować (daw.) — atakować. [przypis edytorski]
1395. swywolnik a. swawolnik (daw.) — człowiek postępujący według własnej woli, nie podporządkowujący się autorytetom. [przypis edytorski]
1396. stropić się — wpaść w zakłopotanie, stracić pewność siebie. [przypis edytorski]
1397. samotrzeć — we trzech. [przypis edytorski]
1398. przystać (daw.) — zgodzić się. [przypis edytorski]
1399. zasię (daw.) — wara, precz. [przypis edytorski]
1400. cesarz rzymski — tytuł cesarza niemieckiego. [przypis edytorski]
1401. warować się (daw.) — strzec się, pilnować się. [przypis edytorski]
1402. naśli — dziś popr.: naszli. [przypis edytorski]
1403. Pax (łac.) — pokój; tu: Spokój! [przypis edytorski]
1404. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
1405. ziemia dobrzyńska — obszar na wschód od Torunia, zagarnięty przez krzyżaków wskutek bezprawnej umowy z księciem Władysławem Opolczykiem. [przypis edytorski]
1406. Władysław Opolczyk — (ok. 1330–1401), książę opolski, lennik czeski, stronnik dynastii Andegawenów, zastawił Krzyżakom zamek w Złotoryi, co stało się dla nich uzasadnieniem do zawłaszczania terytoriów Polski. [przypis edytorski]
1407. Markwart von Salzbach — komtur krzyżacki, ścięty przez wielkiego księcia Witolda po bitwie pod Grunwaldem, ponoć za krzywdę wyrządzoną Birucie. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że Markwart von Salzbach był wieloletnim doradcą Witolda i współuczestnikiem bitwy nad Worsklą. [przypis edytorski]
1408. Szomberg — nazwisko to, jako zabójcy dzieci księcia Witolda, pojawia się w tekstach pisarza i historyka Karola Szajnochy (1818-1868). [przypis edytorski]
1409. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
1410. Jagiełłów — dawna forma, zastępująca przymiotnik odosobowy „Jagiełłowy”. [przypis edytorski]
1411. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
1412. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
1413. Szomberg — nazwisko to, jako zabójcy dzieci księcia Witolda, pojawia się w tekstach pisarza i historyka Karola Szajnochy (1818-1868). [przypis edytorski]
1414. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
1415. Władysław II Jagiełło — (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
1416. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
1417. zachorzeć (daw.) — zachorować. [przypis edytorski]
1418. Markwart von Salzbach — komtur krzyżacki, ścięty przez wielkiego księcia Witolda po bitwie pod Grunwaldem, ponoć za krzywdę wyrządzoną Birucie. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że Markwart von Salzbach był wieloletnim doradcą Witolda i współuczestnikiem bitwy nad Worsklą. [przypis edytorski]
1419. Szomberg — nazwisko to, jako zabójcy dzieci księcia Witolda, pojawia się w tekstach pisarza i historyka Karola Szajnochy (1818-1868). [przypis edytorski]
1420. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1421. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
1422. błam — zszyte skóry zwierząt futerkowych. [przypis edytorski]
1423. grzywna — jako jednostka wagi: pół funta. [przypis edytorski]
1424. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1425. rakiem (daw.) — tyłem. [przypis edytorski]
1426. hercyński — pochodzący z Gór Hercyńskich. [przypis edytorski]
1427. tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych. [przypis edytorski]
1428. zmówiony (daw.) — zaręczony. [przypis edytorski]
1429.
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)