Dawid Copperfield - Charles Dickens (czytać książki online za darmo txt) 📖
„David Copperfield” to angielska powieść obyczajowa Karola Dickensa, oparta na motywach autobiograficznych. Opisując dzieje małego Davida, Dickens po raz pierwszy dotknął bolesnej rany własnego dzieciństwa: konieczności podjęcia pracy zarobkowej w fabryce w wieku 12 lat, kiedy dziecko powinno się uczyć. Miłośnicy Londynu cenią tę powieść jako żywą kronikę miasta, opisującą miejsca i budynki, które istniały w czasach młodości pisarza, a potem zostały przekształcone lub usunięte z krajobrazu szybko zmieniającej się metropolii (niektóre nie istniały już w roku wydania powieści, 1850). Ceniony za swoje poczucie humoru i umiejętność tworzenia — dzięki kilku wyrazistym rysom — niezapomnianych, charakterystycznych postaci, Dickens zaludnił nimi karty tej powieści. Należą do nich ekscentryczna ciotka Betsey Trotwood, uczuciowa, korpulentna niania Peggotty, zdziecinniały staruszek o słabym rozumie i wielkim sercu, pan Dick, surowy, okrutny pan Murdstone i jego stalowa siostra czy piskorzowaty, podstępny i tajemniczy Uriah Heep (mroczny ten typ użyczył swego imienia nazwie brytyjskiego zespołu rockowego z lat 70., z kolei swą fizycznością posłużył ponoć Dickensowi do stworzenia tej postaci sam Jan Chrystian Andersen). Dziecinna żona głównego bohatera, Dora, to literacki portret pierwszej miłości Dickensa, Marii Beadnell, na małżeństwo z którą nie wyrazili zgody jej rodzice i wysłali dziewczynę do szkoły w Paryżu. Czyżby pan Micawber, niepoprawny dłużnik, nieustannie ścigany przez swych wierzycieli i ciągle wystawiający nowe weksle bez pokrycia, nosił jakieś cechy ojca Dickensa?
- Autor: Charles Dickens
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Dawid Copperfield - Charles Dickens (czytać książki online za darmo txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Charles Dickens
284. ciekawam (daw.) — forma skrócona od: ciekawa jestem. [przypis edytorski]
285. snadź (daw.) — widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
286. rumbarbarum (daw.) — rabarbar; korzeń rabarbaru stosowano jako środek przeczyszczający i rozwalniający. [przypis edytorski]
287. arak — mocny, aromatyczny napój alkoholowy z ryżu i trzciny cukrowej. [przypis edytorski]
288. ingrediencje (daw.) — składniki. [przypis edytorski]
289. nie stawać (daw.) — nie wystarczać. [przypis edytorski]
290. wwieść (daw.) — wprowadzić. [przypis edytorski]
291. in statu quo (łac.) — w niezmiennym stanie; w stanie takim jak poprzednio. [przypis edytorski]
292. byćże (...), mamże — konstrukcje z partykułą -że, wzmacniającą i nadającą znaczenie pytania retorycznego: czy być, czy mam. [przypis edytorski]
293. opisanej przez Chaucera katedry — katedra w Canterbury została opisana w Opowieściach kanterberyjskich ang. poety, filozofa i dyplomaty, Geoffrey Chaucera (ok. 1343–1400). [przypis edytorski]
294. tuszyć (daw.) — mieć nadzieję. [przypis edytorski]
295. oponować — stawiać opór, przeciwstawiać się. [przypis edytorski]
296. spotkałem był — forma czasu zaprzeszłego dla czynności wielokrotnej, ponawianej; inaczej: spotkałem wcześniej (dawniej, uprzednio). [przypis edytorski]
297. Hymen (mit. gr.) — bóg małżeństwa, patronujący obrządkowi zaślubin, a także pieśniom weselnym. [przypis edytorski]
298. lukullusowa uczta — wykwintna, obfita uczta; Lukullus (117–56 p.n.e.), rzym. wódz i polityk, stronnik Sulli, związany ze stronnictwem optymatów, zwyciężył Mitrydatesa VI Eupatora, władcę Pontu (kraju na terenie dzisiejszej Turcji); sprowadzał ze Wschodu dzieła sztuki i rośliny, które zdobiły następnie jego rezydencje i ogrody, był mecenasem uczonych i artystów, zasłynął też jako smakosz i organizator uczt, których przepych stał się przysłowiowy. [przypis edytorski]
299. wnosić toast — dziś raczej: wznosić toast. [przypis edytorski]
300. przekorne losy — dziś raczej: przeciwne losy. [przypis edytorski]
301. Barclay Perkins and Co — spółka, która od 1781 r. zarządzała The Anchor Brewery, największym do pocz. XIX w. browarem świata, założonym w 1616 r., a usytuowanym w sąsiedztwie Szekspirowskiego Teatru Globe w dystrykcie Southwark w Londynie. [przypis edytorski]
302. Truman, Hanbury, Buxton and Co. — do końca XIX w. jeden z największych browarów świata; założony ok. 1666 r. jako Black Eagle Brewery, usytuowany w pobliżu Brick Lane we wschodnim Londynie; w XVIII w. pod zarządem Benjamina Trumana browar zyskał w krótkim czasie wiodącą pozycję w Londynie, co było związane także ze wzrostem zapotrzebowania na porter; rozwój browaru kontynuował Sampson Hanbury, który w ciągu 20 lat (1800–1820) podwoił produkcję dzięki zastosowaniu maszyny parowej, w 1808 r. do spółki dołączył jego siostrzeniec Thomas Fowell Buxton, zajmując się księgowością i reorganizacją firmy w celu zwiększenia jej wydajności. [przypis edytorski]
303. niewieleśmy się posunęli — inaczej: niewiele się posunęliśmy (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
304. zdyskontowanie — wyciągnięcie korzyści z czegoś; zrealizowanie należności wekslowej przed wyznaczonym terminem płatności. [przypis edytorski]
305. onegdaj (daw.) — przedwczoraj; dziś w znaczeniu: niegdyś, dawno. [przypis edytorski]
306. które mnie było ogarnęło — forma czasu zaprzeszłego dla czynności wielokrotnej, ponawianej; inaczej: które mnie ogarnęło wcześniej, dawniej, uprzednio. [przypis edytorski]
307. Widok mój miły być musi oczom smutkiem omroczonym — w oryg. „the sight of me is good for sore eyes”, cytat zapisany w nieco innej wersji („the sight of you (...)”, tj. twój widok) przez znanego ze skłonności do sarkazmu Irlandczyka, Jonathana Swifta (1667–1745), w książce A complete collection of genteel and ingenious conversation (publ. 1738), będącej zbiorem przykładów i satyrycznych komentarzy uwydatniających banalność konwersacji wyższych klas Wielkiej Brytanii w XVIII w., w sposób ironiczny rekomendującej się jako swoisty podręcznik czy przewodnik dla tych, którym brak ogłady. [przypis edytorski]
308. Bachus a. Bakchus (mit. rzym., gr. Dionizos) — syn Zeusa i Semele, wynalazł wino; czczony jako bóg wina i płodności; był patronem odbywających się co roku ku jego czci bachanaliów: obchodów połączonych z szalonymi, niekiedy rozwiązłymi ucztami, tańcami, pokazami teatralnymi itp. [przypis edytorski]
309. niewielem ich (...) widywał — inaczej: niewiele ich widywałem (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
310. dostając (daw.) — tu: wyciągając, wydostając, wydobywając. [przypis edytorski]
311. postawim (daw.) — forma skrócona od: postawimy. [przypis edytorski]
312. nie podobna (daw.) — nie (jest) możliwe; nie można. [przypis edytorski]
313. zapobieży (daw. forma) — dziś: zapobiegnie. [przypis edytorski]
314. jakem (...) widział — inaczej: jak widziałem (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
315. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
316. wieleśmy (...) mówili — inaczej: wiele mówiliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
317. pobraliby się byli — daw. forma czasu zaprzeszłego (trybu przypuszczającego); znaczenie: pobraliby się wcześniej (tzn. przed wydarzeniami wyrażonymi czasem przeszłym prostym). [przypis edytorski]
318. przenieść (daw.) — znieść, ścierpieć, wytrzymać. [przypis edytorski]
319. wszyscyśmy mieli — inaczej: wszyscy mieliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
320. jakem ich (...) zostawił — inaczej: jak ich zostawiłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; także przykład czasu zaprzeszłego, tworzonego za pomocą czasownika posiłkowego był względnie była). [przypis edytorski]
321. onegdaj (daw.) — przedwczoraj. [przypis edytorski]
322. gutaperkowy — gumowy; wykonany z gutaperki: substancji pochodzenia naturalnego, pozyskiwanej z soku mlecznego niektórych roślin, m.in. gutaperkowca (Palaquium gutta), drzewa występującego na Płw. Malajskim i w Indonezji. [przypis edytorski]
323. zaledwiem was (...) opuściła — inaczej: zaledwie was opuściłam (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
324. mogłamże — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy mogłam, czyż mogłam. [przypis edytorski]
325. żeś młody rozpustnik — forma skrócona; inaczej: że jesteś młody rozpustnik (że jesteś młodym rozpustnikiem). [przypis edytorski]
326. żeś (...) znalazł — inaczej: że znalazłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
327. chybabyś miał — w znaczeniu: chyba że miałbyś. [przypis edytorski]
328. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
329. nie podobna (daw.) — nie (jest) możliwe. [przypis edytorski]
330. nie jestże — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy nie jest, czyż nie jest. [przypis edytorski]
331. mojaż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy moja, czyż moja. [przypis edytorski]
332. wypoliczkować — dziś tylko: spoliczkować (czynność jednokrotna). [przypis edytorski]
333. jakżem (...) gardził — inaczej: jakże gardziłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
334. byliż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy byli, czyż byli. [przypis edytorski]
335. fuszerka (z niem. Pfuscher) — praca wykonywana niedbale i niefachowo a. rezultat niedbałej, niefachowej pracy; partactwo, chałtura. [przypis edytorski]
336. zawsześ się buntował — inaczej: zawsze się buntowałeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
337. mariaż (z fr. mariage) — małżeństwo. [przypis edytorski]
338. rozświt — dziś: świt, brzask. [przypis edytorski]
339. Izba Przywilejów — w oryg. Prerogative Office; sąd arcybiskupi do uwierzytelniania testamentów. [przypis edytorski]
340. synekura (z łac. sine cura: bez troski, bez starania) — dobrze płatne stanowisko niewymagające żadnej pracy; często w odniesieniu do stanowisk dworskich i kościelnych. [przypis edytorski]
341. któreśmy przejeżdżali — inaczej: które przejeżdżaliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
342. wiktuały — produkty spożywcze. [przypis edytorski]
343. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
344. emablować (daw.) — adorować, nadskakiwać, otaczać względami. [przypis edytorski]
345. wnieść toast — dziś: wznieść toast. [przypis edytorski]
346. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
347. z wylaniem — wylewnie; okazując serdeczność. [przypis edytorski]
348. królowę — dziś popr. forma B.lp r.ż.: królową. [przypis edytorski]
349. wnijść (daw.) — wejść. [przypis edytorski]
350. żem przekonany — forma skrócona; inaczej: że jestem przekonany. [przypis edytorski]
351. żardinierka (z fr. jardinière) — półka a. wydłużony stolik z zagłębieniem w blacie przeznaczonym na rośliny doniczkowe; początkowo także rodzaj misy na nóżce używanej w tym samym celu. [przypis edytorski]
352. tandecierz (daw.) — handlarz starzyzną. [przypis edytorski]
353. zoczyć (daw.) — zobaczyć, zauważyć. [przypis edytorski]
354. zadosyć — dziś: zadość. [przypis edytorski]
355. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
356. dworak fortuny — nadworny sługa losu (fortuny); osoba, której los sprzyja na mocy szczególnych przywilejów. [przypis edytorski]
357. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
358. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
359. Hungerford Market — targ owocowo-warzywny w Londynie, niedaleko Charing Cross (tj. w ścisłym centrum miasta) w daw. dystrykcie Strand (obecnie gł. arteria Londynu); istniał do 1862 r., kiedy to plac został sprzedany kompanii South Eastern Railway; w 1864 r. powstała w tym miejscu stacja metra Charing Cross. Targ umiejscowiony był w dwóch budynkach; pierwszy, z 1682 r., był miejską rezydencją rodziny Hungerford (stąd nazwa) i spłonął w 1669 r. (co zostało odnotowane w Pamiętniku Samuela Pepysa); nowy gmach w stylu architektury włoskiego klasycyzmu, zaprojektowany od razu z myślą o swym przeznaczeniu, został wzniesiony w 1833 r.; nie cieszył się jednak spodziewaną popularnością, ostatecznie uległ zniszczeniu podczas pożaru sąsiadującego z nim Hungerford Hall w 1854 r. [przypis edytorski]
360. dość miejsca, żeby pohuśtać kota — idiom ang. not enough room to swing a cat, znaczący tyle co: nie ma gdzie się obrócić; jest bardzo ciasno. [przypis edytorski]
361. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
362. kiedym zasnął — inaczej: kiedy zasnąłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
363. piernat (daw.) — cienki, nieprzeszywany (niepikowany) materac wypełniony pierzem; też: kołdra. [przypis edytorski]
364. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
365. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
366. zaszły (daw.) — imiesłów przym.; znaczenie: „ten, który zaszedł, dokonał się”. [przypis edytorski]
367. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
368. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
369. z wylaniem — wylewnie; okazując serdeczność. [przypis edytorski]
370. mogłoż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy mogło, czyż mogło. [przypis edytorski]
371. opylać — odkurzać. [przypis edytorski]
372. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
373. bynajmniej — wcale (dosł.: jak najmniej). [przypis edytorski]
374. któreśmy spożywali — inaczej: które spożywaliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
375. Esquire (ang.) — tytuł grzecznościowy: Wielmożny Pan. [przypis edytorski]
376. wsze (daw.) — skrócone od: wszystkie. [przypis edytorski]
377. oczy kosić — zezować. [przypis edytorski]
378. możem ją zabił — inaczej: może ją zabiłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
379. ksieni kanoniczek — przełożona zakonu Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Świętego Ducha. [przypis edytorski]
380. nie podobna było (daw.) — nie było możliwe; nie można było. [przypis edytorski]
381. Pitt, William (1759–1806) — także: William Pitt Młodszy; premier Wielkiej Brytanii 1783–1801 oraz 1804–1806, najmłodszy w historii premier brytyjski (liczył sobie 24 lata); pod jego kierunkiem Wielka Brytania prowadziła wojny z Francją w okresie rewolucji i czasach napoleońskich; za jego rządów, w 1801 r. doszło do zawarcia unii z Irlandią, od której datuje się oficjalna nazwa Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii; jego ojciec William Pitt Starszy był premierem w latach 1766–1768; zwolennik ewolucyjnego konserwatyzmu i umiarkowanych reform, zasłynął jako mówca wspierający stronnictwo wigów. [przypis edytorski]
382. Fox, Charles James (1749–1806) — ang. polityk, jedna z czołowych postaci
Uwagi (0)