Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska to wspomnienia spisane przez niego pod koniec XVII wieku.
Podzielone są na dwie części — w pierwszej (1655–1666) opowiada o swoich przeżyciach związanych z wojnami ze Szwecją, Siedmiogrodem i Moskwą oraz rokoszem Lubomirskiego. Druga część (1667–1688) to zapis wspomnień Paska-ziemianina, po osiedleniu na wsi w Krakowskiem. Ze względu na to, że Pasek spisywał wspomnienia w ostatnich latach życia, niekiedy myli fakty historyczne, w drugiej części ukrywa również niewygodne wydarzenia ze swojego życia. Niemniej jednak są cennym dziełem epoki baroku, stanowiły również źródło inspiracji w literaturze XIX i XX wieku.
Jan Chryzostom Pasek był mazowieckim szlachcicem, wykształconym w kolegium jezuickim, żołnierzem prowadzącym awanturniczy tryb życia. Jeden z najsłynniejszych pamiętnikarzy polskich.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Jan Chryzostom Pasek
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Jan Chryzostom Pasek
— synowska miłość. [przypis redakcyjny]
1143. modestissime (łac.) — najprzyzwoiciej, najspokojniej. [przypis redakcyjny]
1144. visibiliter (łac.) — jawnie, widocznie. [przypis redakcyjny]
1145. cedere (łac.) — przypaść. [przypis redakcyjny]
1146. reputationi (łac.) — dobremu imieniu, sławie. [przypis redakcyjny]
1147. vir activus (łac.) — mąż dzielny. [przypis redakcyjny]
1148. eiusdem sensus (łac.) — tegoż zdania. [przypis redakcyjny]
1149. ob rationes (łac.) — z (tych) przyczyn. [przypis redakcyjny]
1150. annuere (łac.) — potakiwać. [przypis redakcyjny]
1151. murmur — szemranie. [przypis redakcyjny]
1152. in eundem sensum (łac.) — w tejże samej myśli. [przypis redakcyjny]
1153. recontrarium sentiebant (łac.) — przeciwnej był myśli. [przypis redakcyjny]
1154. recesserunt (...) conformiter (łac.) — odstąpiły od poprzedniej myśli i zgodnie. [przypis redakcyjny]
1155. constantiam (łac. forma B.lp) — stałość. [przypis redakcyjny]
1156. irritare (łac.) — drażnić, jątrzyć. [przypis redakcyjny]
1157. in rem (łac.) — w rzeczy; dla sprawy. [przypis redakcyjny]
1158. totissimus (łac.) — całkowicie oddany. [przypis redakcyjny]
1159. conclusum (łac.) — stanęło na tym. [przypis redakcyjny]
1160. solwowano tedy kołowanie (...) — przerwano więc obrady koła. [przypis redakcyjny]
1161. constituere (łac.) — postanowić. [przypis redakcyjny]
1162. sedem (łac.) — siedzibę. [przypis redakcyjny]
1163. klecki — przym. od Kielce, dziś: kielecki. [przypis redakcyjny]
1164. vicissim (łac.) — nawzajem. [przypis redakcyjny]
1165. distulerunt jurament (łac.) — odłożyli przysięgę. [przypis redakcyjny]
1166. sparsim (łac.) — osobno, oddzielnie. [przypis redakcyjny]
1167. compellere (łac.) — zmusić. [przypis redakcyjny]
1168. per regulam (łac.) — stosując się do zasady. [przypis redakcyjny]
1169. accesserunt (łac.) — przystąpili. [przypis redakcyjny]
1170. starostwa — tu: starostwa tzw. niegrodowe; dobra królewskie. [przypis redakcyjny]
1171. tenuty — dzierżawy należących do króla młynów, wójtostw itp. [przypis redakcyjny]
1172. ekonomie — większe dobra królewskie, w których król miał swego rządcę (ekonomia Samborska). [przypis redakcyjny]
1173. znosić — pobić, rozgromić. [przypis redakcyjny]
1174. fusius (łac.) — obszerniej. [przypis redakcyjny]
1175. vincere et victoria uti non idem est (łac.) — zwyciężać, a korzystać ze zwycięstwa nie toż samo jest. [przypis redakcyjny]
1176. iugum servitutis (łac.) — jarzmo niewoli. [przypis redakcyjny]
1177. ob metum (łac.) — ze strachu. [przypis redakcyjny]
1178. praktyka (lm) — tu: intryga. [przypis redakcyjny]
1179. fakcje — partie, stronnictwa. [przypis redakcyjny]
1180. promować — popierać. [przypis redakcyjny]
1181. sub umbra (łac.) — pod pozorem. [przypis redakcyjny]
1182. causavit (łac.) — ustroiła, spowodowała. [przypis redakcyjny]
1183. piscari in turbido (łac.) — ryby łowić w mętnej wodzie. [przypis redakcyjny]
1184. sine successore (łac.) — bez następcy. [przypis redakcyjny]
1185. lineam (łac. forma B.lp) — linię, gałąź. [przypis redakcyjny]
1186. luboć — choć. [przypis edytorski]
1187. ad rationem (łac.) — na rachunek. [przypis redakcyjny]
1188. subsecutum (łac.) — nastąpiło. [przypis redakcyjny]
1189. praepostere (łac.) — za późno. [przypis redakcyjny]
1190. licentia (łac.) — wolność; tu: swawola. [przypis redakcyjny]
1191. jakby je gołębiowi z garła wybrał — gołąb wybiera co najprzedniejsze ziarno; Pasek, przytaczając to przysłowie, chciał więc powiedzieć: „Kiedy się już zebrało 60 000 doborowego wojska”. [przypis redakcyjny]
1192. jurament — przysięga. [przypis redakcyjny]
1193. super fidelitatem (łac.) — na wierność. [przypis redakcyjny]
1194. et non revelationem (łac.) — i niewyjawianie. [przypis redakcyjny]
1195. prae oculis timorem Dei (łac.) — przed oczyma bojaźń boską. [przypis redakcyjny]
1196. sensim (łac.) — nieznacznie, powoli. [przypis redakcyjny]
1197. formidine poenae (łac.) — z obawy kary. [przypis redakcyjny]
1198. dulcedine (łac.) — ujęci słodyczą. [przypis redakcyjny]
1199. consentire (łac.) — przystać. [przypis redakcyjny]
1200. inter incudem et malleum (łac.) — między młotem i kowadłem. [przypis redakcyjny]
1201. urząd kanclerski — pisarstwo. [przypis redakcyjny]
1202. ullatenus (łac.) — w żaden sposób. [przypis redakcyjny]
1203. subterfugiebam (łac.) — wymigiwałem się. [przypis redakcyjny]
1204. naturaliter (łac.) — naturalnie. [przypis redakcyjny]
1205. serio — naprawdę. [przypis redakcyjny]
1206. interrumpit (łac.) — przerywa. [przypis redakcyjny]
1207. flectere persuasionibus (łac.) — nakłonić namową. [przypis redakcyjny]
1208. na jego interpozycyją — za jego wdaniem się. [przypis redakcyjny]
1209. insulty — napaści. [przypis redakcyjny]
1210. crude (łac.) — ostro. [przypis redakcyjny]
1211. subsequi (łac.) — nastąpić. [przypis redakcyjny]
1212. soluta sessione (łac.) — po zamknięciu posiedzenia. [przypis redakcyjny]
1213. ekspostulować — napierać. [przypis redakcyjny]
1214. omnibus modis, proponendo utilitatem (łac.) — wszelkimi sposobami, przedkładając pożytek. [przypis redakcyjny]
1215. pióro — urząd kanclerski, pisarstwo. [przypis redakcyjny]
1216. emolumentum (łac.) — dobro. [przypis redakcyjny]
1217. magis inviti, quam invitati (łac.) — raczej z przymusu niż zaproszeni. [przypis redakcyjny]
1218. in consiliis, proponendo fructum (łac.) — w radach, wystawiając korzyść. [przypis redakcyjny]
1219. fortunae (łac.) — losu. [przypis redakcyjny]
1220. proponendo (łac.) — przedkładając. [przypis redakcyjny]
1221. ad dispositionem consiliorum (łac.) — do kierownictwa w radach. [przypis redakcyjny]
1222. ad opus belli (łac.) —- do dzieła wojennego; na wojnę. [przypis redakcyjny]
1223. ad effectum (łac.) — do skutku. [przypis redakcyjny]
1224. pollicitationes (łac.) — obietnice. [przypis redakcyjny]
1225. pozorne (daw.) — pokaźne, świetne. [przypis redakcyjny]
1226. ekspediowany — tu: wykonany. [przypis redakcyjny]
1227. de necessitate (łąc.) — koniecznie. [przypis redakcyjny]
1228. intendit (łac.) — zamyśla. [przypis redakcyjny]
1229. deliberacja — namysł. [przypis redakcyjny]
1230. ad cras (łac.) — do jutra. [przypis redakcyjny]
1231. hilari fronte (łac.) — z pogodnym czołem. [przypis redakcyjny]
1232. vicissitudines adverso pectore (łac.) — odmiany odważnym sercem. [przypis redakcyjny]
1233. proice lapidem (łac.) — niech rzuci kamieniem. [przypis redakcyjny]
1234. in aequa lance (łac.) — na równej szali. [przypis redakcyjny]
1235. afficiunt (łac.) — dotyczą. [przypis redakcyjny]
1236. praetensiones (łac.) — pretensje, żądania. [przypis redakcyjny]
1237. hibernowy — zimowy; hibernowy chleb: świadczenia pieniężne i żywnościowe przysługujące wojsku w czasie leży zimowych, wypłacane z dóbr królewskich i duchownych. [przypis redakcyjny]
1238. wtenczas jeszcze, kiedy nań ostrym zarabiano żelazem — tj. w czasie, kiedy wojsko ruszono z leż zimowych przeciw Moskwie. [przypis redakcyjny]
1239. non abiurando (łac.) — nie wyprzysięgając się. [przypis redakcyjny]
1240. non adiurando (łac.) — nie sprzysięgając się; abiurando (...) adiurando: gra słów. [przypis redakcyjny]
1241. et specialiter (łac.) — a zwłaszcza. [przypis redakcyjny]
1242. gloriosum opus (łac.) — chwalebne dzieło. [przypis redakcyjny]
1243. windykowanie — wydobycie, uzyskanie. [przypis redakcyjny]
1244. stabiliendo ulteriorem cursum (łac.) — ustalając dalszy bieg. [przypis redakcyjny]
1245. in casum saevientis fortunae (łac.) — na wypadek, gdyby się los srożyć zaczął. [przypis redakcyjny]
1246. subsequentur (łac.) — nastąpić mają. [przypis redakcyjny]
1247. prospiciendo (łac.) — zabiegać. [przypis redakcyjny]
1248. ligament juramentu — węzeł przysięgi. [przypis redakcyjny]
1249. non reprobo (łac.) — nie ganię. [przypis redakcyjny]
1250. abominationem naturalem (łac. forma B.lp) — wstręt wrodzony. [przypis redakcyjny]
1251. offensa Maiestatis (łac.) — obraza majestatu. [przypis redakcyjny]
1252. Katylina — spiskowiec rzymski (63 r. p.n.e.). [przypis redakcyjny]
1253. conscios facti obstrinxerat iuramento — wspólników zamachu zobowiązał przysięgą. [przypis redakcyjny]
1254. Hannibal (247–183 p.n.e.) — wódz kartagiński. [przypis redakcyjny]
1255. solenniter super Romanorum perniciem (łac.) — uroczyście zgubę Rzymian. [przypis redakcyjny]
1256. aleam (łac. forma B. lp) — dosł. kostkę; kolej. [przypis redakcyjny]
1257. Kserkses — król perski 485–465 p.n.e. [przypis redakcyjny]
1258. super fidelitatem (łac.) — na wierność. [przypis redakcyjny]
1259. Demarat — król spartański, pozbawiony godności królewskiej, udał się na dwór Dariusza, gdzie pozyskał wielki wpływ i znaczenie. Kiedy następca Dariusza, Kserkses, gotował wyprawę na Grecję, Demarat wyprawił do Sparty posłańca z tajemnym uwiadomieniem o zamiarach królewskich. Sekret polegał na tym, że z tabliczki nawoskowanej zeskrobał wosk, wyrył na deseczce drewnianej treść przestrogi i następnie pokrył ją znowu woskiem, na którym napisał dla zmylenia drugi list. W Sparcie po zeskrobaniu wosku odczytano list Demarata. [przypis redakcyjny]
1260. per ceram erasam (łac.) — przez zeskrobanie wosku. [przypis redakcyjny]
1261. suggessit (łac.) — poduszczył, namówił. [przypis redakcyjny]
1262. okrutne (...) zabójstwo (...) Artabana — Kserkses został zamordowany przez Hyrkańczyka, Artabana, dowódcę straży przybocznej, a nie przez stryja tegoż nazwiska, jak mylnie podaje autor. [przypis redakcyjny]
1263. contra rationem (łac.) — przeciwko rozumowi. [przypis redakcyjny]
1264. desertor castrorum (łac.) — zbiegiem z obozu. [przypis redakcyjny]
1265. cancellariatus (łac.) — kanclerski. [przypis redakcyjny]
1266. parere (łac.) — dogodzić, być posłusznym. [przypis redakcyjny]
1267. pro posse meo cum conditione (łac.) — według sił moich pod warunkiem. [przypis redakcyjny]
1268. si potest ferii (łac.) — jeśli być może. [przypis redakcyjny]
1269. cyrkumstancje (lm) — okoliczności. [przypis redakcyjny]
1270. strictius (przysłów.) — ściślej. [przypis redakcyjny]
1271. oppignorando (łac.) — jako rękojmię dając. [przypis redakcyjny]
1272. konfidencja — zaufanie. [przypis redakcyjny]
1273. ad consilia (łac.) — do rad. [przypis redakcyjny]
1274. sine comprobatione iuratoria (łac.) — bez poprzysiężenia. [przypis redakcyjny]
1275. pro et contra (łac.) — za i przeciw. [przypis redakcyjny]
1276. dictabat (łac.) — dyktował. [przypis redakcyjny]
1277. afekt — tu: skłonność. [przypis redakcyjny]
1278. starosta krasnostawski — Szczęsny Kazimierz Potocki. [przypis redakcyjny]
1279. afektować — pragnąć. [przypis redakcyjny]
1280. ore omnium (łac.) — w imieniu wszystkich. [przypis redakcyjny]
1281. aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]
1282. novitatem (łac.) — rzecz nowa, niebywała. [przypis redakcyjny]
1283. nocivam et perniciosam, non arripio — szkodliwej i zgubnej się nie chwytam. [przypis redakcyjny]
1284. konfident (z łac.) — poufały przyjaciel. [przypis redakcyjny]
1285. waleta — pożegnanie. [przypis redakcyjny]
1286. firmiter (łac.) — mocno. [przypis redakcyjny]
1287. w sam fest Marcina ś. — w dzień św. Marcina, tj. 11 listopada, przypadały imieniny ojca Paska. [przypis redakcyjny]
1288. Łysobyki — miasteczko nad Wieprzem niedaleko Lublina. [przypis redakcyjny]
1289. post multas deliberationes (łac.) — po długich namysłach. [przypis redakcyjny]
1290. intencja — zamysł, zamiar. [przypis redakcyjny]
1291. pierwsze roraty — pierwsza niedziela Adwentu, która przypadała w 1661 r. 27 listopada. [przypis redakcyjny]
1292. Zielona Puszcza — daw. nazwa puszczy nowogrodzkiej, rozciągającej się między Grodnem a Białowieżą. [przypis redakcyjny]
1293. pars regalis (łac.) — stronnik królewski. [przypis redakcyjny]
1294. szyc — gatunek psa, wspominany także u innych autorów XVII w. „Tak szyc szalony, kiedy się więc wścieka”. (ks. Walenty Odymalski, Oblężenie Jasnej Góry Częstochowskiej, VII, 25). [przypis redakcyjny]
1295.
Darmowe książki «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)