Darmowe ebooki » Hymn » Hymny - Jan Kasprowicz (gdzie można przeczytać książkę w internecie za darmo txt) 📖

Czytasz książkę online - «Hymny - Jan Kasprowicz (gdzie można przeczytać książkę w internecie za darmo txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Jan Kasprowicz



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
class="verse">Idę tą gorzką drogą, 
szukam Cię, Chryste Panie! 
 
W jaką wasz okręt podróż 
odbija od tych wybrzeży? 
W stronę on życia czy śmierci 
po tych odmętach bieży? 
 
Zmierzacie ku rzece nieznanej? 
płyniecie w kraj ten daleki, 
gdzie Chrystus cuda swe czyni 
i miłosierdzie przez wieki? 
 
Słuchajcie mnie, dobrzy ludzie! 
Nowy się żywot rodzi! 
Weźcie mnie z sobą na głębie, 
do swojej weźcie mnie łodzi! 
 
Do nóg mu cała upadnę 
i wielkim zapłaczę płaczem, 
by się w Swej łasce zlitował 
nad Grzechu życiem tułaczem, 
 
Niewiele miejsca zabiorę — 
powój o pręt się owija! 
W ostatni kącik się wtulę, 
biedna ja, grzeszna Maryja. 
 
Czym wam zapłacę? Ha! prawda! 
Idąc w tę drogę pokuty, 
ubogim złoto rozdałam, 
mam niedostatek luty. 
 
Czym wam zapłacę? Ha! prawda! 
Któż pierwszy rękę mi poda? 
Jeszcze-ć się wznosi me łono, 
jeszczem-ci piękna i młoda! 
 
Ciebie pierwszego obejmę, 
pierwszym całunkiem obdarzę! 
Jak nam zadrgają wargi! 
Jak spłomienieją twarze! 
 
W przedziwnie miękkich kędziorach 
włos ci na barki spływa — 
była li kiedy rozkosz 
ach! tak gorąca?! tak żywa?!... 
 
Albo ty będziesz wybrany, 
ty z tą źrenicą niebieską — 
jak słodko blednąć musi, 
gdy zajdzie niewinną łezką! 
 
Przy moim licu gładkim 
łagodnie ci głowę złożę i, 
twe powieki całując, 
mdleć będę! Boże! Boże!... 
 
Znałam-ci w Aleksandrii 
rozkochanego lutnistę: 
śpiewem me serce zdobył, 
oczy, jak ty, miał szkliste. 
 
Lub ty — z tą piersią szeroką! 
Bawola siła z niej bije! 
W takich uściskach mi skonać, 
zębami wgryzłszy się w szyję. 
 
I któż mi dzisiaj powie, 
że grzech w mym sercu noszę, 
że świętszym jest wyrzeczenie 
nad święte me rozkosze? 
 
Że te w źrenicach Bolu 
przymarłe skry są świętsze, 
niż jasny promień żądzy, 
co me rozpala wnętrze? 
 
Słuchajcie mnie, kochankowie! 
Nowy się żywot rodzi! 
Weźcie mnie z sobą na głębie, 
do swojej weźcie mnie łodzi! 
 
Czym wam zapłacę? czym? Prawda! 
Któżby dziś mówił o tem? 
Miłość za miłość! ho! hejże! 
Sami sypniecie złotem! 
 
Ty, ciemnowłosy, dasz perły! 
Ty, najcudniejszy — nie kłamię —, 
włożysz mi naramiennik 
na krwią nabiegłe ramię. 
 
Ty, co byś tura pochwycił 
i zwalił mi pod nogi, 
za jedną chwilę uciechy 
sprawisz mi jedwab drogi. 
 
Tamten, ściągnąwszy ze mnie 
to pokutnicze obiodrze, 
przepaskę da kosztowną, 
kamieniem sadzoną szczodrze. 
 
A zaś dla ciebie, nim jeszcze 
twe wyczerpanie się zdrzemie, 
z ciepłego wstanę łoża 
w iskrzącym diademie! 
 
I któż mi dzisiaj powie, 
że grzech w mym sercu noszę, 
że świętszym jest wyrzeczenie 
nad święte me rozkosze? 
  MARIA EGIPCJANKA ŚPIEWA
Zjaw się przede mną, Chryste, 
pokaż mi swe męczarnie, 
nim za mój ropny występek 
wieczna mnie noc ogarnie. 
 
Szłam-ci przez piaski pustyni, 
przez wielkie płynęłam morze, 
szukając, gdzie mi się spełni 
Twe miłosierdzie boże. 
 
Szłam-ci wśród wichrów pogwaru, 
płynęłam w burzy i ciszy, 
a wszędzie rozpacz i skrucha, 
wszędzie mi grzech towarzyszy. 
 
Pytam się smutnych przechodniów: 
Gdzie Ten, co miał litość nad nami? 
Był pono kiedyś — odrzekną — 
przed zamierzchłymi wiekami! 
 
Dalekoć jeszcze do celu, 
wylękłe serce moje? 
Oto zmęczona i biedna 
w bramie kościoła stoję. 
 
Podarte na mnie łachmany 
i nogi do cna skrwawione — 
tylem doznała, śpiesząc 
w tę wybawienia stronę. 
 
Podajcie mi kromkę chleba, 
głód mnie do ziemi powali 
w progach waszego kościoła, 
w tej dla mnie obcej dali. 
 
Jeszczem-ci piękna i młoda: 
niech tylko siły nabiorę, 
za chleb wam wynagrodzę, 
zjawię się w samą porę. 
 
Biedna ja, grzeszna Maryja! 
Taką przebywszy drogę, 
stoję u bramy świątyni, 
do wnętrza wejść nie mogę. 
 
W organach rzeka szumi, 
Jordanu fala najświętsza, 
a ja, ja biedna Maryja, 
nie mogę wejść do wnętrza. 
 
Żyjesz li, matko moja? 
Jest jeszcze chata słomiana, 
gdzie w rannym, cichym pacierzu 
rośnie potęga Pana? 
 
Żyjesz li, matko moja? 
Pamiętasz — o niech zginę! — 
kiedyś za rękę wiodła 
w dom boży małą dziecinę? 
 
Ziół pełno rosło przy rowach, 
zboże szumiało na łanach, 
jak dziś w tym Pańskim śpiewie, 
jak dziś w tych świętych organach. 
 
Zrywałam wrzos i rozchodnik — 
jaki kwiat w drodze się zdarzy — 
i pęk tych niewiniątek 
kładłam na stopniach ołtarzy. 
 
Żyjesz li? matko moja? 
Jest jeszcze szereg długi 
twych komnat? Snują się jeszcze 
w dziedzińcach sługi i cugi? 
 
O straszna, złowróżbna chwilo! 
O straszne nieba i piekła! 
kiedy się do mnie pokusa 
z żarzącym szeptem przywlekła! 
 
Gdzie jesteś, mężu zdradzony? 
O gdzie wy, moje dziecięta? 
Oddane cudzej opiece?! — 
Ojciec czy o was pamięta?... 
 
Wzgardzone łzy mnie dławią 
i srom się za mną wlecze — 
za wiele łez i sromu 
na jedno serce człecze! 
 
Zjaw się przede mną, o Chryste! 
pokaż mi swoje męczarnie, 
nim za mój ropny występek 
wieczna mnie noc ogarnie. 
 
Szłam-ci przez piaski pustyni, 
przez wielkie płynęłam morze, 
szukając, gdzie mi się spełni 
Twe miłosierdzie boże. 
 
I oto jestem przy Tobie, 
Twe słodkie całuję rany, 
ciernie wyciągam Ci z Głowy, 
o Ty mój Jezu kochany! 
 
Wspaniały stół mi gotujesz — 
nie ma nad ucztę Boleści! 
Jeszcze się przy Twym boku 
biedna ma dusza zmieści! 
 
Lice mi gładzisz swą ręką, 
przebaczeń szepcesz wyrazy, 
a łzy mi gorące cieką 
na Twoje stopy bez skazy. 
 
Przed Tobą padam cała 
i płaczę i płaczę i płaczę, 
nogi–ć włosami obcieram 
za Grzechu życie tułacze. 
 
Czemu Go krzyżujecie? 
On mi przebaczył winę, 
sprawił mi ucztę Cierpienia, 
niech ja za Niego zginę! 
 
Dobrze!... Ostrzejszym gwoździem 
kłujcie mi rany w ręce... 
O jak mi błogo umierać! 
O jaka rozkosz w tej męce! 
 
O wyżej! wyżej z tym krzyżem! 
Niech jeszcze okiem, nim skona, 
zobaczę świat, który Chrystus 
zamknął w litości ramiona... 
 
O wyrzeczenia godzino! 
O wy rozkoszne katusze! 
Czym ja Ci, Panie, zapłacę? 
Ciało Ci oddam i duszę! 
 
Wielka mnie gnała tęsknica — 
Któż większą słodycz mi poda? 
Bierz moje ciało i duszę — 
jeszczem-ci piękna i młoda! 
 
Po co Ci, bogów wybrańcze, 
dla ludzkiej ginąć nędzy? 
Szczęściem ma warga się śmieje, 
scałuj to szczęście co prędzej!... 
  MARIA EGIPCJANKA ŚPIEWA
Biedna ja, grzeszna Maryja! 
Idę i idę przez wieki 
hen ku tej rzece nieznanej, 
hen! ku tej ziemi dalekiej. 
 
Idę przez piaski pustyni, 
przez wielkie płynę morza, 
ku Niemu gna mnie tęsknica, 
a przy mnie litość boża. 
 
Biedna ja, biedna Maryja — — 
— — — — — — — — — — — — 
 

Umilkł śpiew Marii Egipcjanki, albowiem przygłuszył go hymn najwspanialszy, który cnotę zrównywa z grzechem — on, cudotwórczy hymn Śmierci — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —

Amen. 
 
Przypisy:
1. Dies irae (łac.) — dosł. dzień gniewu, tj. dzień Sądu Ostatecznego; tytuł średniowiecznej pieśni religijnej autorstwa wł. poety Tomasza z Celano (1190–1260), jej gł. przesłanie stanowi zapowiedź nadejścia dnia kary bożej za grzechy; do dzisiaj Dies Irae wchodzi w skład Requiem, czyli utworu wykonywanego z okazji uroczystości pogrzebowych. [przypis edytorski]
2. ogień skrzepnie, blask ściemnieje — nawiązanie do kolędy Bóg się rodzi. [przypis edytorski]
3. Kyrie eleison (gr.) — Panie, zmiłuj się. [przypis edytorski]
4. wirchy a. wierchy (gw.) — szczyty gór. [przypis edytorski]
5. wyż (neol.) — wysokość. [przypis edytorski]
6. posowa (gw.) — sufit. [przypis edytorski]
7. wądolec — forma augmentatywna (zgrubienie) od: wądół; niewielka dolinka, zagłębienie terenu. [przypis edytorski]
8. wypełzywać — dziś popr. forma: wypełzać. [przypis edytorski]
9. miecąc (daw. forma) — dziś: miotając; rzucając. [przypis edytorski]
10. surma — bęben używany w wojsku, pomagał komenderować i nadawać rytm marszowi oddziałów. [przypis edytorski]
11. hyzop — roślina (półkrzew), z którego olejek używany był przez staroż. Żydów w oczyszczających obrzędach rytualnych. [przypis edytorski]
12. wyż (neol.) — wysokość. [przypis edytorski]
13. pod sklepem niebiosów (daw. formy) — dziś: pod sklepieniem niebios. [przypis edytorski]
14. amen (z hebr.) — tak, zaiste; niech się stanie; w judaizmie i chrześcijaństwie formuła uroczystego potwierdzenia i zgody. [przypis edytorski]
15. Salome — żydowska księżniczka z dynastii herodiańskiej (wnuczka Heroda Wielkiego); według legendy biblijnej, gdy jej ojczym, Herod Antypas, władca Galilei, zachwycony tańcem dziewczyny obiecał spełnić każde jej życzenie, Salome za namową swej matki Herodiady zażądała głowy Jana Chrzciciela, przyczyniając się w ten sposób bezpośrednio do śmierci proroka. [przypis edytorski]
16. biódr — bioder. [przypis edytorski]
17. senliwych (neol.) — sennych. [przypis edytorski]
18. krucz — czerń, czarna barwa. [przypis edytorski]
19. Jezabel — w kulturze żydowskiej synonim kobiety próżnej, sztucznie poprawiającej swą urodę. [przypis edytorski]
20. krągiem — dziś popr.: kręgiem. [przypis edytorski]
21. Lewiatan — nazwa wspominanego w kilku miejscach w Biblii mitycznego potwora, będącego uosobieniem zła; mówi się o nim jako o wężu, smoku o kilku głowach, wielorybie lub też jednej z kochanek samego Lucyfera; istniały legendy millenijne (żywe ok. roku 1000 n.e.), według których Lewiatan został uwięziony pod Lateranem, siedzibą papieży, a jego wyzwolenie się z tego więzienia miało przynieść koniec światu. [przypis edytorski]
22. trybularz — kadzielnica. [przypis edytorski]
23. nad tymi oczy — nad tymi oczami. [przypis edytorski]
24. ożyna — jeżyna. [przypis edytorski]
25. pomór — zaraza, epidemia śmiertelnej choroby. [przypis edytorski]
26. strychulec — deseczka służąca do wyrównywania wierzchu naczynia służącego do miary materiałów sypkich (jak mąka, piasek itp.) [przypis edytorski]
27. żagiew — pochodnia. [przypis edytorski]
28. żagwić się (neol.) — czas. utworzony od rzecz. żagiew (płonący kawał drewna; pochodnia), synonim: płonąć. [przypis edytorski]
29. zżółkłymi łony — zżółkłymi łonami. [przypis edytorski]
30. by — tu: jakby. [przypis edytorski]
31. przed się — przed siebie; do przodu. [przypis edytorski]
32. pinij — dziś popr.: pinii; pinia to rodzaj sosny, występującej w krajach basenu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]
33. oblaskach — odblaskach. [przypis edytorski]
34. przypełzywał — dziś popr.: przypełzał. [przypis edytorski]
35. sytny — sycący, dający nasycenie. [przypis edytorski]
36. szumiej i szeptaj — dziś popr.: szum i szepcz. [przypis edytorski]
37. wirydarz — ogród umieszczony w wewnętrznym dziedzińcu budynku, najczęściej klasztornego. [przypis edytorski]
38. chutne — pełne chuci, tj. pożądania, żądz. [przypis edytorski]
39. miesięczna noc — noc księżycowa. [przypis edytorski]
40. na uściech (starop.) — na ustach. [przypis edytorski]
41. w onoć — w to właśnie; toż. [przypis edytorski]
42. jesteś krzyw — gniewasz się. [przypis edytorski]
43. obiodrze — opaska na biodra. [przypis edytorski]
Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Hymny - Jan Kasprowicz (gdzie można przeczytać książkę w internecie za darmo txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz