Ściana śmiechu - Światopełk Karpiński (gdzie można czytać książki online .txt) 📖
Wydany w roku 1938 zbiór kilkudziesięciu humoresek i satyr, w dużej części mających swój finał przed stołecznym sądem grodzkim, przedstawiających codzienne i niecodzienne zatargi i wybryki mieszkańców przedwojennej Warszawy. Tomik zamykają zabawne opowiadania fantastyczne oraz barwny, nasycony metaforami obraz niespokojnego życia miasta nocą.
- Autor: Światopełk Karpiński
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Ściana śmiechu - Światopełk Karpiński (gdzie można czytać książki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Światopełk Karpiński
Czy to był błąd w moich obliczeniach, czy uwiodłem go i oszukałem? Nie! Po stokroć nie! Niech do mnie napisze, bo grunt to kontakt z czytelnikiem. Wtedy ze swej strony poradzę mu, żeby przestał chodzić w jasnoniebieskim fraku z żółtymi spodniami. Już po tygodniu otrzymam od niego list dziękczynny. Z kolei poradzę mu rozwieść się z głuchoniemą.
Ręczę, że ten człowiek będzie już prawie, prawie szczęśliwy. Kiedy jeszcze wyprowadzi się z hotelu i rozpędzi na cztery wiatry aktorów, na pewno niebawem z zachwytem napisze do mnie jeszcze jeden list, tym razem pełen oddania i podziwu:
„Dzięki panu jestem człowiekiem szczęśliwym”.
Pewna redakcja jest oblegana przez grafomanów, którzy przy pomocy wspinaczki po sąsiednich dachach dostają się oknem do gabinetu redaktora.
Otóż jeden grafoman przyjechał aż z Poznania z wierszem lirycznym, zwiniętym w laurkę, i obijał się po poczekalni, czatując na znakomitą pisarkę, od której spodziewał się poparcia u redaktora.
— Czy pani X. bywa o tej porze w redakcji? — zapytał woźnego.
— Nie, dopiero o piątej — odparł stary sługa, wilk redakcyjny, który czuje grafomanów przez skórę i obdarza ich najwyższą pogardą.
Wobec takiej odpowiedzi młody człowiek z Poznania postanowił udać się na spacer i powrócić dopiero o wskazanej godzinie. Warszawę chciał zwiedzić przy sposobności, ale nie chciał dźwigać z sobą wielkiej paczki, którą był objuczony.
— Zostawiam panu tę paczkę, jak będę o piątej, to odbiorę — rzekł do woźnego, który fruwał po redakcji wśród tropikalnego upału.
I poszedł...
Na stole została paczka o nieznanej zawartości.
Niebawem przyszła do redakcji owa znakomita pisarka. Woźny przypomniał sobie mętnego interesanta, zobaczył paczkę na stole i wszystko to razem skojarzył w dziedzinie własnych domysłów.
— Jest paczka dla szanownej pani. Przyniósł ją posłaniec z Poznańskiej.
— Z Poznańskiej? — zdziwiła się pisarka, przyjmując i rozpakowując przesyłkę.
Zdziwienie jej spotęgowało się bardzo, kiedy stwierdziła zawartość pakunku. Był tam czysty, biały kołnierzyk, krawat „marmurek” (związany na zawsze już w fabryce), czarna marynarka, spodnie w paski, lakiery przepite deszczem i jedna jedyna jedwabna skarpetka.
Zadumała się pisarka nad stosem męskiej garderoby. Nagle uśmiechnęła się. To było jasne. Po prostu ktoś przesyła zbędną odzież dla komitetu niesienia pomocy powodzianom.
Kazała więc woźnemu zapakować to wszystko z powrotem i natychmiast oddać w komitecie za pokwitowaniem.
O piątej zjawił się młody człowiek z Poznania. Woźny zameldował go u znakomitej pisarki, nadmieniając, że jest to ofiarodawca owej garderoby.
Kiedy prowincjonalny grafoman stanął przed biurkiem wytwornej pani, rozmowa potoczyła się w niespodziewanym dlań kierunku.
— Jestem panu bardzo wdzięczna...
— To ja mogę pani być wdzięczny, jeśli pani poprze mój wiersz.
— Pan pisze wiersze? To rzadko zdarza się u filantropów.
— U filantropów? Pani jest łaskawa nazywać mnie filantropem.
— Jestem zachwycona paczką z ubraniem, jaką pan zostawił u woźnego dla ofiar powodzi.
— Co, moje ubranie — powodzianom?! Gdzie jest ta paczka?
— Dziwi mnie pański ton. Paczka jest już przyjęta i spoczywa w składach komitetu.
Wyjaśniło się. Grafoman zapomniał o wierszu i zaczął biegać po redakcji. Wszelkie próby odzyskania jedynego ciemnego garnituru okazały się bezskuteczne. Na domiar złego młody człowiek miał być wieczorem na oficjalnym przyjęciu i w tym celu wiózł ów garnitur.
Po godzinie cała redakcja mówiła już tylko o spodniach z Poznańskiej.
Wreszcie administracja postanowiła zapłacić młodzieńcowi odszkodowanie, w zamian za pisemne zobowiązanie, że przestanie się starać o drukowanie swych utworów w owym piśmie.
Zdenerwowany młodzieniec udał się do kasowego okienka, a wtedy stary, redakcyjny, autentyczny gzyms samorzutnie oderwał się od sufitu i trafił go w głowę...
Autentyczne!
Grafoman uciekł i przestał być grafomanem.
Kasjerka wypadła za nim na ulicę. Goniła. Nic nie pomogło. Uciekł, potrącając przechodniów ulicy Marszałkowskiej.
Na drugi dzień z polecenia redaktora w redakcji zjawił się inżynier i dwóch robotników. Zainstalowano nowe urządzenie, oparte na zasadzie owego gzymsu. Obecnie wystarczy, aby stary woźny, który czuje grafomanów przez skórę, nacisnął dzwonek, a ciężki kawał gzymsu spada i nie rozbija się.
Mój wuj z Wileńskiego jest typem rotmistrza rosyjskich huzarów.
Okropny zawadiaka. Ale — jak sam twierdzi — bardzo sprawiedliwy!
— Ty wiesz — rzekł mi kiedyś w knajpie — a tak i twarz tego typa, co siedzi naprzeciwko nas, mi się nie podoba, o! Nie podoba!
— Ależ kochany wuju, niechże wuj się uspokoi... Siedzi sobie facet i je zupę. Ma prawo.
— Prawo ma, ale mi się nie podoba. Arogant jakiś!
— Przecież on nic wujowi nie zawinił.
— Sama twarz mi się nie podoba. To wystarcza.
Wuj zaczął przyglądać się wyzywająco elegancko ubranemu sąsiadowi, który poruszył się niespokojnie i zaczął ku nam nerwowo zerkać.
— A ja tak i trzasnę go po pysku.
— Przecież wuj nie ma żadnego powodu?
— Jakżeż? Nie policzkuje się ludzi bez powodu. Powód zawsze musi być.
— Ciekawym, co wuj wynajdzie przeciwko niemu.
— Zobaczysz.
Wuj z Wileńskiego zamyślił się głęboko. Zjedliśmy kilka dań w zupełnym milczeniu i byłem już pewien, że awantura z sąsiadem została zażegnana, gdy po pół godzinie ni stąd, ni zowąd mój agresywny towarzysz złożył serwetę na stole, odsunął krzesło, wstał ociężale i podchodząc do nieznajomego, spytał głośno, tak że cała sala restauracyjna mogła usłyszeć pytanie:
— Pan w Gródku Jagiellońskim był?
Nieznajomy zmierzył go przerażonym spojrzeniem.
— Gdzie?
— Pytam, czy pan w Gródku Jagiellońskim był?
— Nie rozumiem... Pan szuka ze mną jakiejś zaczepki?...
— Nie szukam żadnej zaczepki! Zapytuję! Pan w Gródku Jagiellońskim był?
— Dajmy na to, że byłem...
— Tu nie może być wątpliwości. Był czy nie był?
— Byłem.
— Aha! Więc to pan!!! — wykrzyknął apoplektycznie98 wuj z Wileńskiego i wymierzył nieznajomemu siarczysty policzek. Po czym powrócił do stolika, usiadł, rozłożył serwetę i sięgając po sztućce, rzekł do mnie szeptem:
— A widzisz. Powód zawsze musi być. Tak i znalazłem...
— A co by było, gdyby ów nieszczęśnik powiedział, że nigdy nie był w Gródku Jagiellońskim?
— No, wtedy tym bardziej by dostał!
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Emeryt Maliniak od ósmej do trzeciej biuro mieć musiał. W domu je sobie założył. Nie żeby jakieś interesy na własną rękę prowadził. Przeciwnie. Przez całe życie był siłą pomocniczą.
Teraz urządził sobie raczej fikcyjną zabawę. Lecz jakże dotkliwą!
W pokoju dwa biurka ustawił. Jedno naprzeciw drugiego. Jedno było jego własnym biurkiem, a drugie biurkiem naczelnika, którego pan Maliniak sam zastępował.
Codziennie punktualnie o ósmej rano przychodził, a raczej przechodził z łóżka do biura i rozpoczynał wzorowe urzędowanie.
W pewnej chwili wstawał, kłaniał się i opowiadał: — Panie naczelniku, chciałbym zreferować podanie służącej Genowefy Nagniotek.
Teraz przychodził do drugiego biurka, wkładał okulary i zmieniając ton, mówił z wyższością w głosie:
— Kochany panie Maliniak. Niepotrzebnie pan mnie niepokoi. Pan jest nazbyt wielkim służbistą. Nic tak nie utrudnia sprawnej działalności maszyny administracyjnej jak zbytnia gorliwość urzędników. Wiem, że w swoim szczeblu służbowym jest pan jednostką pożyteczną, ale uprzedzam pana, że przed wypiciem pierwszej szklanki herbaty nie zwykłem załatwiać podań petentów.
Teraz emeryt Maliniak wstawał, zdejmował okulary, zwracał się do pustego biurka naczelnika i zaczynał tonem pełnym uniżonej pokory:
— Panie naczelniku, podanie, o którym się ośmieliłem mówić, jest bardzo pilną sprawą aprowizacyjną. Jest to podanie Genowefy Nagniotek, naszej wspólnej prywatnej służącej, w którym odnośna pracownica domowa ubiega się o pozwolenie udania się po zakupy do sąsiedniego sklepiku kolonialnego99 w celu przyrządzenia dzisiejszego obiadu. Pozwolę sobie nadmienić, że wczoraj wcale nie jedliśmy obiadu, ponieważ podanie nie posiadało odpowiedniej ilości znaczków stemplowych i w załączeniu miało dwie fotografie zamiast jednej. Czy mogę wezwać petentkę?
Emeryt Maliniak naciska dzwonek, siada przy biurku naczelnika i przybiera ton wyższości.
Po chwili zjawia się służąca, a jednocześnie u drzwi wejściowych rozlega się niecierpliwy dzwonek.
— Proszę pana o klucz od frontu! Przecież dzwonek dzwoni! Pewnie panienka wróciła.
— Do kogo się zwracasz, idiotko jedna! Nie widzisz, że przy tym biurku siedzi sam pan naczelnik. Tyle razy ci mówiłem, że najpierw należy zwrócić się do odnośnego referenta!
Służąca z wyrazem rezygnacji staje przy pustym biurku, do którego po chwili przesiada się pan Maliniak. Tymczasem dzwonek zaczyna dzwonić coraz natarczywiej.
— Imię i nazwisko?
— Niechżeż pan da mi prędzej klucz od frontu. Przecież to dzwoni panienka.
— Proszę mi nie utrudniać urzędowania. Imię i nazwisko?
— Genowefa Nagniotek.
— Zamieszkała?
— Ojej... Przecież codziennie mówię, że tutaj.
— Dobrze. Chcesz otworzyć drzwi wejściowe?
— Tak. Oj... Niechże pan da ten klucz.
— A podanie jest?
— Proszę pana, panienka dzwoni i dzwoni. Widocznie musi wejść do mieszkania!!! A pan się bawi.
Teraz emeryt zatrząsł się z gniewu:
— Tu nikt się nie bawi! Trzydzieści lat tak pracowałem. Podanie złożyć na piśmie i bez gadania, bo prośby nie uwzględnię. Pan naczelnik wybaczy, że tak się uniosłem.
Służąca wychodzi do kuchni i po piętnastu minutach wraca z zapisaną kartką papieru. Dzwonek nie przestaje dzwonić. Emeryt triumfuje. Czyta. Rozkoszuje się. Wreszcie zwraca się do swej służącej:
— Niech petentka załączy znaczek, a jej podanie będzie prawdopodobnie załatwione pomyślnie. Znaczek może być stary, pocztowy. Tak jak zwykle.
Teraz czyjeś pięści i obcasy łomoczą, walą do drzwi.
— Panie naczelniku, przybyła tu przed chwilą moja służąca, Genowefa Nagniotek, i złożyła podanie odnośnie otworzenia drzwi, do których nadzwyczaj energicznie dobija się moja córeczka. Podanie jest zgodne z odnośnymi przepisami, posiada odnośną ilość znaczków stemplowych... Moim zdaniem, należy je załatwić przychylnie.
Emeryt siada najspokojniej przy biurku naczelnika i włożywszy okulary, odpowiada:
— Kochany panie Maliniak, proszę kazać mi najpierw podać szklankę herbaty. Podanie rozpatrzę jutro w godzinach popołudniowych.
Służąca zaczyna płakać. Drzwi się trzęsą od dobijania.
— Panie naczelniku — zawodzi służąca — panie naczelniku, niechże pan się zlituje...
— W takim razie niech mi pan jeszcze raz zreferuje tę sprawę.
Maliniak składa okulary, wstaje, obraca się w kierunku pustego biurka i krzyczy nie bez zdenerwowania:
— Trzeba drzwi otworzyć...
Po czym siada, wkłada okulary i powiada:
— No jak trzeba, to nie widzę przeszkód. Proszę otworzyć...
Służąca bierze klucz, biegnie do przedpokoju, otwiera drzwi, przez pokój przebiega zdenerwowana córeczka, dopada do drzwi od łazienki i zaczyna się z nimi szamotać.
— Gdzie jest klucz? Gdzie jest klucz od łazienki? Przecież ja nie wytrzymam!
Służąca wyjaśnia jej spokojnie:
— A to panienka nie wie? Klucz od łazienki pan schował. Trzeba złożyć podanie, nalepić znaczki, załączyć wszystkie załączniki i dopiero czekać na decyzję.
— Tatusiu. Proszę o klucz, ja naprawdę nie mogę czekać.
— Imię i nazwisko?
— ...
— Imię i nazwisko??? Dlaczego nie odpowiadasz?
— Bo... już... za... póź... no...
— Czuje pan swąd?
— Owszem, czuję...
Dwaj woźni pokręcili nosami, po czym obaj sięgnęli po szklanki z herbatą, dymiące na stole.
— W suterynie. W archiwach.
— Niech pan zajrzy.
— Sam pan zajrzyj.
Upili po maleńkim łyku i pociągnęli nosami, niby na komendę.
— Chyba się pali.
— Na pewno!
Tymczasem kłęby dymu zaczęły buchać spod drzwi prowadzących do piwnic. Korytarz zaczął pokrywać się mgłą.
Woźni wstali.
Było już pełno dymu.
— Tutaj jest gaśnica. Zdejm pan i zgaśmy.
— Jak to się zdejmuje?
— Instrukcja stoi wypisana na gaśnicy. Czytaj pan.
Podstawili sobie krzesło i jeden z nich zaczął sylabizować.
— W razie niebezpieczeństwa pożaru należy ująć gaśnicę w ten sposób, aby trzymać rączkę czterema palcami, a kciukiem...
— Który jest kciuk?
— Ten najgrubszy.
— ...a kciukiem... nie mogę czytać... dym gryzie w oczy...
— Dobrze, ale którą ręką należy ująć gaśnicę?
— Chyba prawą. Gaśnice dla mańkutów mają rączkę z lewej strony...
Dym był coraz gęstszy. Napełnił korytarz aż po sufit, wspinał się na wyższe piętra. Po chwili już całe ministerstwo wiedziało, że pożar na dole.
Pan minister wezwał sekretarza.
— Proszę, żeby odnośnie pożaru postępować zgodnie z instrukcją przeciwpożarową.
Sekretarz ministra zadzwonił do pana wiceministra:
— Pan minister prosi, żeby odnośnie pożaru postępować zgodnie z instrukcją przeciwpożarową.
— Hallo? Z panem dyrektorem! Odnośnie pożaru proszę postępować zgodnie z instrukcją przeciwpożarową.
Dyrektor departamentu zadzwonił do intendenta gmachu:
— Instrukcję przeciwpożarową pan zna?
— Tak jest.
— Proszę się ściśle trzymać instrukcji!
Główny intendent wezwał swego zastępcę:
— Słuchaj Stefan, czy ty nie słyszałeś nic o instrukcji przeciwpożarowej?
— Mam bodaj w biurku.
— To przynieś natychmiast.
— Kiedy klucz od biurka zostawiłem w szarej marynarce, w domu.
— Poślę rowerzystę. Przywiezie.
— Pożar się szerzy. Trzeba postępować ściśle z instrukcją.
— Poślij woźnego do najbliższego ministerstwa. Niech pożyczy instrukcję.
Minister zaczął się denerwować przy słuchawce:
— Czy postępujecie ściśle z instrukcją?
— Tak jest, panie ministrze... Hallo... Z dyrektorem departamentu?!! Jak postępujecie?
— Ściśle z instrukcją... Hallo... Pan intendent?? Co się dzieje?
— Posłaliśmy umyślnego gońca po instrukcję przeciwpożarową.
Tamci dwaj woźni na parterze:
Uwagi (0)