Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:
class="verse">Nam zaś doręczył ten list, którym prosi 
 
podaje papier
Waszą królewską mość o pozwolenie 
Przejścia tym wojskom przez duńskie dzierżawy, 
Przy zapewnieniu im bezpieczeństw, w liście 
Tym wymienionych. 
  KRÓL
Poprzestajem na tym. 
W wolniejszym czasie przejrzymy to pismo, 
Pomyślim nad nim, odpowiemy na nie. 
Tymczasem waszmość panom dziękujemy 
Za ich skuteczne trudy. Idźcie spocząć. 
Będziemy dzisiaj wieczerzali razem; 
Miło nam widzieć was z powrotem. 
 
Woltymand i Korneliusz wychodzą. POLONIUSZ
To się 
Dobrze powiodło. Miłościwy panie 
I miłościwa pani, chcieć określić, 
Czym jest majestat, czym powinność sługi, 
Dlaczego dzień jest dniem, a noc jest nocą, 
A czas jest czasem, byłoby to jedno, 
Co chcieć zmarnować dzień, noc i czas drogi. 
Z tego powodu, ile że treściwość 
Jest duszą mowy, a rozwlekłość ciałem 
I powierzchownym tylko bawidełkiem, 
Chcę być treściwym. Cny wasz syn oszalał, 
Oszalał, mówię; ściśle bowiem biorąc, 
Szaleństwo czymże jest, jeśli nie stanem 
Człowieka szalonego? 
  KRÓLOWA
Więcej treści 
W mniej sztucznych frazach. 
  POLONIUSZ
Przysięgam, o pani, 
Że się bynajmniej o sztukę nie silę. 
Syn wasz oszalał, jest to prawda; prawda, 
Że to nieszczęście, i nieszczęście wzajem, 
Że to jest prawda. Otóż się skleiła 
Dziwna figura jakaś retoryczna. 
Bodaj to! Licho zabierz sztuczne frazy! 
Stanąłem tedy na tym, że dostojny 
Syn wasz sfiksował; dobrze; idzie teraz 
O wyśledzenie przyczyn tej fiksacji, 
Która, nie będąc fikcją, już tym samym 
Nie może nie mieć przyczyn; to rzecz pewna; 
W jaki zaś sposób pewna i o ile, 
Rozważcie państwo sami. 
Mam córkę; mam ją, ponieważ jest moja. 
Ta tedy dziewka, pomna obowiązku 
I rozkazowi mojemu powolna, 
Oddała mi ten świstek. Posłuchajcie 
I konkludujcie państwo. 
 
czyta

„Do niebiańskiego bóstwa mojej duszy, tysiącem wdzięków okraszonej Ofelii.” To niestosowne wyrażenie, trywialne wyrażenie. Okraszonej — nie jestże wyrażeniem trywialnym? Ale idźmy dalej. (czyta) „Twojemu cudnie białemu łonu powierzam tych kilka wyrazów.”

KRÓLOWA
Czy to Hamlet do niej pisał? 
  POLONIUSZ
Cierpliwości, miłościwa pani; niczego nie zataję. 
 
czyta
„Wątp, czy gwiazdy lśnią na niebie; 
Wątp o tym, czy słońce wschodzi; 
Wątp, czy prawdy blask nie zwodzi; 
Lecz nie wątp, że kocham ciebie. 
 

O najmilsza Ofelio, nie biegłym w rymowaniu; nie umiem skandować westchnień moich, ale że cię bardzo, a bardzo kocham, temu wierz. Bądź zdrową. Twój na zawsze, dopóki ta machina pozostanie jego własnością,/ Hamlet”

To mi posłuszna pokazała córka 
I uszom moim odkryła zarazem, 
Tak co do czasu, miejsca, jak sposobu, 
Wszystkie zaloty jego. 
  KRÓL
Ale jakże 
Ona przyjęła te jego zaloty? 
  POLONIUSZ
Cóż o mnie myślisz, mości królu? 
  KRÓL
Myślę, 
Żeś waćpan prawy, honorowy człowiek. 
  POLONIUSZ
Takim starałem się zawsze okazać. 
Cóż byś mógł sobie o mnie myśleć, panie, 
Gdybym tę miłość tak namiętną widział 
Był w jej zarodzie (a mówiąc nawiasem, 
Dostrzegłem ją był pierwej, nim mi o niej 
Doniosła moja córka); cóż by sobie 
Królowa pani mogła o mnie myśleć, 
Gdybym był wtedy spokojnie odegrał 
Rolę koperty lub pugilaresu 
Lub serce moje zrobił głuchoniemym 
I gnuśnym okiem patrzał na tę miłość? 
Cóż byście państwo mogli byli sobie 
O mnie pomyśleć? Jam sprawy nie zaspał 
I wnet dziewczynie mojej powiedziałem: 
„Hamlet jest księciem nad waściną sferę; 
Nie będzie z tego nic.” Dałem jej przy tym 
Surowe upomnienia, aby odtąd 
Nie przyjmowała ani jego wizyt, 
Ani biletów, ani podarunków. 
Tak–em uczynił; ona usłuchała, 
A on, on, krótko mówiąc, zawiedziony 
W swoich nadziejach, popadł najprzód w smutek, 
Potem w bezsenność, potem w wstręt do jadła, 
Następnie w niemoc, następnie w gorączkę, 
I tak stopniami aż w szaleństwo, które 
Trawi go teraz z wielkim naszym żalem. 
  KRÓL
Cóż mówisz na to? 
  KRÓLOWA
Hm! to by być mogło.   
  POLONIUSZ
Czyż się zdarzyło kiedy, rad bym wiedzieć, 
Aby tam, gdzie ja powiedziałem: tak jest, 
W istocie było inaczej? 
  KRÓL
Nie pomnę. 
  POLONIUSZ
wskazuje na kark i głowę
Zdejmcie to z tego, jeżeli tak nie jest. 
Skoro sposobność posłuży, wykryję. 
Gdzie siedzi prawda, chociażby się skryła 
W wnętrznościach ziemi. 
  KRÓL
Jakże byśmy mogli 
Sprawdzić to? 
  POLONIUSZ
Wiecie państwo, że on czasem 
Przez kilka godzin zwykł się w tej galerii 
Przechadzać. 
  KRÓLOWA
W rzeczy samej zwykł to czynić. 
  POLONIUSZ
Taką więc porę upatrzywszy kiedy, 
Wprowadzę tutaj moją córkę: wasze 
Królewskie moście będą mogły wtedy 
Ukryć się ze mną owdzie za obiciem 
I być świadkami ich spotkania. Jeśli 
On jej nie kocha i nie skutkiem tego 
Utracił zmysły, to niech z szambelana 
Zostanę prostym chłopem albo klechą. 
 
Wchodzi Hamlet czytając. KRÓLOWA
Patrzcie, jak smutno biedny chłopiec z książką 
Zbliża się tutaj. 
  POLONIUSZ
Oddalcie się, państwo, 
Błagam was; ja z nim pomówię, pozwólcie. 
 
Król i Królowa wychodzą ze swym orszakiem.
Jakże się miewa mój łaskawy książę Hamlet? 
  HAMLET
Dobrze, dzięki Bogu. 
  POLONIUSZ
Wiesz–li, kto jestem, panie? 
  HAMLET
Wiem doskonale: jesteś rybak72. 
  POLONIUSZ
Zaprawdę, nie jestem nim. 
  HAMLET
Tym ci gorzej, rad bym, żebyś był tak uczciwym człowiekiem. 
  POLONIUSZ
Uczciwym, mości książę? 
  HAMLET

Tak jest, mości panie. Być uczciwym w dziejach tego świata na jedno wychodzi, co być wybranym między tysiącami.

POLONIUSZ

Masz wielką słuszność, mości książę.

HAMLET

Jeżeli bowiem słońce płodzi w zdechłym psie robaki, promienie bóstwa ścierwo całują. Czy masz waćpan córkę?

POLONIUSZ

Mam, panie.

HAMLET

Nie pozwalaj jej chodzić po słońcu. Wprawdzie poczęcie jest błogosławieństwem, ale gdyby twoja córka poczęła, na pewno byś jej nie błogosławił. Miej to na względzie, mój przyjacielu.

POLONIUSZ

Co przez to rozumiesz, mości książę?

do siebie

Zawsze mu się marzy moja córka. A jednak nie poznał mnie zrazu, wziął mnie za rybaka. Daleko z nim już zaszło, daleko zaszło. I mnie, prawdę mówiąc, za młodu miłość przyprowadziła do ostateczności podobnych prawie. Muszę go jeszcze raz zagabnąć.

głośno

Cóż to czytasz, mości książę?

HAMLET

Słowa, słowa, słowa.

POLONIUSZ

A o treść czy mogę spytać?

HAMLET

Czyją?

POLONIUSZ

Tej książki, którą książę czytasz.

HAMLET

Potwarze, mój panie, same potwarze. Ten łotr satyryk73 utrzymuje, że starzy ludzie mają siwe brody i zmarszczki na twarzy; że im ambra i kalafonia ciecze z oczu; że mają zupełny brak dowcipu obok wielkiego wycieńczenia łydek. Lubo ja temu wszystkiemu najsilniej i najpotężniej daję wiarę, przecież nie sądzę, aby o tym pisać przystało; bo waszmość sam stałbyś się pewnie jak ja starym, gdybyś mógł jak rak w tył kroczyć.

POLONIUSZ

Chociaż to wariacja, nie jest jednakże bez metody. Może byś chciał zejść, mości książę?

HAMLET

Z tego świata?

POLONIUSZ

W rzeczy samej, byłoby to zejściem.

do siebie

Jak trafne ma czasem odpowiedzi! Dar ten często bywa udziałem szalonych, gdy tymczasem przytomni i rozumni nie zawsze są zarówno szczęśliwi. Muszę go już opuścić i niezwłocznie pomyśleć o sposobach, jakby się on i moja córka zejść mogli.

głośno

Miłościwy książę, zmuszony jestem pozbawić waszą mość dłuższej mojej obecności.

HAMLET

Nie możesz mnie, mój panie, pozbawić niczego, czego chętniej się nie wyrzekł: wyjąwszy życia, wyjąwszy, wyjąwszy życia.

POLONIUSZ

Żegnam cię, mój łaskawy książę.

HAMLET

Nudni starzy głupcy.

Rozenkranc i Gildenstern wchodzą. POLONIUSZ

Szukacie, panowie, księcia Hamleta? Oto jest.

wychodzi ROZENKRANC
do Poloniusza

Bogu cię polecamy.

GILDENSTERN

Miłościwy książę!

ROZENKRANC

Drogi nasz książę!

HAMLET

Kochani, dobrzy przyjaciele! Jak się masz, Gildensternie? A, Rozenkranc! Jak się macie, moi chłopcy?

ROZENKRANC

Zwyczajnie, jak nic nie znaczący ludzie.

GILDENSTERN
Szczęśliwi przez to, że niezbyt szczęśliwi. 
Czepca Fortuny nie jesteśmy guzem. 
  HAMLET

Ale i nie podeszwą jej trzewików?

ROZENKRANC

Nie, mości książę.

HAMLET

A więc mieszkacie u jej pasa albo raczej w centrum jej łask?

GILDENSTERN

Niby tak, w jej prywatnych apartamentach.

HAMLET

Czyli w apartamentach wstydliwych. Słusznie, Fortuna to nie lada dziewka. I cóż tam nowego?

ROZENKRANC

Nic, panie, wyjąwszy, że świat spoczciwiał.

HAMLET

Więc bliski jest dzień sądu. Ale wiadomość wasza nieprawdziwa. A teraz pytanie bardziej szczegółowe. Powiedzcie/ mi, w czymeście74 tak przeskrobali Fortunie,że was tu do więzienia wtrąciła?

GILDENSTERN

Do więzienia?

HAMLET

Dania jest więzieniem.

ROZENKRANC

Więc nim i świat jest także.

HAMLET

O, i wielkim! pełnym turm, lochów i ciemnic. Dania jest jednym z najgorszych.

ROZENKRANC

Nie myślimy tak, mości książę.

HAMLET

Więc dla was nie jest taką. W rzeczy samej, nic nie jest złem ani dobrem samo przez się, tylko myśl nasza czyni to i owo takim. Dla mnie Dania jest więzieniem.

ROZENKRANC

Skutek to chyba, panie, twojej ambicji. Dania jest dla niej za ciasna.

HAMLET

O Boże! ja bym mógł być zamknięty w łupinie orzecha i jeszcze bym się sądził panem niezmierzonej przestrzeni, gdybym tylko złych snów nie miewał.

GILDENSTERN

A te sny są właśnie wytworem ambicji; istota bowiem ambicji nie jest czym innym, tylko snów cieniem.

HAMLET

Same już sny nie są czym innym, tylko cieniem.

ROZENKRANC

Zapewne, ambicja zaś w moich oczach jest tak powietrznej i znikomej natury, że można ją nazwać cieniem cienia.

HAMLET

Takim sposobem żebracy są ciałami, a nasi monarchowie i nadęci bohaterowie cieniami żebraków. Nie poszlibyśmyż do dworu? bo doprawdy nie umiem rozumować.

ROZENKRANC I GILDENSTERN

Służymy waszej książęcej mości.

HAMLET

Dajmy pokój temu; nie chcę was liczyć do rzędu sług moich, bo, zaprawdę, przysługują mi się okropnie. Ale powiedzcie mi, tak po przyjacielsku, co porabiacie w Elzynorze?

ROZENKRANC

Chcieliśmy cię odwiedzić, mości książę; innego celu nie mamy.

HAMLET

Taki ze mnie nędzarz, żem nawet w podzięki ubogi; dziękuję wam jednak, chociaż to podziękowanie, wierzcie mi, kochani przyjaciele, niewarte i pół szeląga. Czy nie posyłano po was? Przybyliścież mnie odwiedzić z własnego popędu, z dobrej woli? Powiedzcie mi, powiedzcie; bądźcie szczerzy. I cóż?

GILDENSTERN

Cóż mamy powiedzieć, mości książę?

HAMLET

Co bądź, byle się stosowało do rzeczy. Posyłano po was: widzę w waszych oczach pewien rodzaj wyznania, które skromność wasza na próżno usiłuje pokryć. Wiem, że miłościwy król i miłościwa królowa posyłali po was.

ROZENKRANC

W jakimże by celu, mości książę?

HAMLET

Tego–ć się od was chcę dowiedzieć. Ale zaklinam was na prawa naszego koleżeństwa, na współdźwięk młodych lat naszych, na obowiązki naszej statecznej przyjaźni, na wszystko, co jest najświętsze i na co lepszy mówca lepiej by was niż ja mógł zakląć, powiedzcie mi rzetelnie, otwarcie: posyłanoż po was czy nie posyłano?

ROZENKRANC
do Gildensterna

Cóż ty na to?

HAMLET
na stronie

Aha, przyszliście mnie więc wymacać.

głośno

Jeżeli mi dobrze życzycie, powiedzcie prawdę.

GILDENSTERN

W istocie, posyłano po nas.

HAMLET

Powiem wam, w jakim celu; tym sposobem domyślność moja uprzedzi waszą gadatliwość i dyskretność wasza nie będzie dyskredytowana. Od niejakiego czasu, nie wiem skąd, ze szczętem humor straciłem; zarzuciłem dawne przywyknienia i w tak ponure popadłem usposobienie, że ten piękny obszar ziemski pustynią mi się wydaje; to wspaniałe sklepienie tam w górze, ten cudnie wiszący firmament, ta majestatyczna przestrzeń złotymi obsypana iskrami niczym innym nie jest w moich oczach, jak tylko marnym, zaraźliwym zbiorem wyziewów. Jak doskonałym tworem jest człowiek! Jak wielkim przez rozum! Jak niewyczerpanym w swych zdolnościach! Jak szlachetnym postawą i w poruszeniach! Czynami podobnym do anioła, pojętnością zbliżonym do bóstwa! Ozdobą on i zaszczytem świata. Arcytypem wszech jestestw! A przecież czymże jest dla mnie ta kwintesencja prochu? Synowie ziemi nie pociągają mnie ani jej córki, jakkolwiek, sądząc po waszym uśmiechu, zdajecie się to przypuszczać.

ROZENKRANC

Myśl taka, panie, nie przeszła mi przez głowę.

HAMLET

Dlaczegóż się waćpan roześmiałeś, kiedym powiedział, że mnie synowie ziemi nie pociągają?

ROZENKRANC

Bom sobie pomyślał, jakie w takim razie przyjęcie znajdą aktorowie, którycheśmy w drodze spotkali, a którzy tu dążą celem ofiarowania waszej książęcej mości usług swoich.

HAMLET

Ten, co gra króla, godnie będzie przyjęty: jego królewska mość otrzyma ode mnie pamiątkę; awanturniczy rycerz będzie mógł do woli użyć tarczy i miecza; kochanek nie będzie darmo wzdychał; melancholik spokojnie odegra swoją rolę; błazen pobudzi do śmiechu tych, co mają łechczywe płuca; a piękna dama swobodnie wywnętrzy swe uczucia, jeśli nie będzie miała wstrętu do wiersza bez rymu. Cóż to za aktorowie?

ROZENKRANC

Ciż sami, którzy cię zwykli byli zadowalać, mości książę; aktorowie tragiczni ze stolicy75.

HAMLET

Skądże im przyszło teraz po

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:

Darmowe książki «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz