Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:
mój ojcze. 
  POLONIUSZ
Nie wiesz? 
To ja ci powiem: Masz myśleć, żeś dziecko, 
Gdy oświadczenia te bez poświadczenia 
Rozsądku bierzesz za dobrą monetę. 
Nie radzę ci się z nim świadczyć, inaczej 
(Że tej igraszki słów jeszcze użyję) 
Doświadczysz następstw niedobrych. 
  OFELIA
Wynurzał 
Mi swoją miłość bardzo obyczajnie52. 
  POLONIUSZ
Tak, tak, bo czynić to jest obyczajem. 
  OFELIA
I słowa swoje stwierdził najświętszymi, 
Jakie być mogą, przysięgami. 
  POLONIUSZ
Plewy 
Na młode wróble! Wiem ja, gdy krew kipi, 
Jak wtedy dusza hojną jest w kładzeniu 
Przysiąg na usta. Nie bierz tych wybuchów 
Za ogień, więcej z nich światła niż ciepła, 
A i to światło gaśnie w oka mgnieniu. 
Bądź odtąd trochę skąpsza w przystępności 
I więcej sobie waż rozmowę swoją 
Niż wyzywanie drugich do rozmowy. 
Co się zaś księcia Hamleta dotyczy, 
Bacz na to, że on jeszcze młodzieniaszek 
I że mu więcej jest wolno, niż tobie 
Może być wolno kiedykolwiek. Słowem, 
Nie ufaj jego przysięgom, bo one 
Są jak kuglarze, czym innym, niż szaty 
Ich pokazują: orędownicami 
Bezbożnych chuci, biorącymi pozór 
Świętości, aby tym łacniej usidlić 
Naiwne serca. Krótko mówiąc, nie chcę, 
Abyś od dziś dnia czas swój marnowała 
Na zadawanie się z księciem Hamletem. 
Pamiętaj, nie chcę tego. Możesz odejść. 
  OFELIA
Będę–ć posłuszną, panie. 
 
Wychodzą. SCENA CZWARTA
Taras zamkowy.
Wchodzą Hamlet, Horacy i Marcellus. HAMLET
Ostry wiatr wieje; przejmujące zimno. 
  HORACY
W istocie: bardzo szczypiące powietrze. 
  HAMLET
Która godzina? 
  HORACY
Dwunasta dochodzi. 
  MARCELLUS
Dwunasta biła już. 
  HORACY
Już? Nie słyszałem. 
Zbliża się zatem czas, o którym widmo 
Zwykło się jawić. 
 
Odgłos trąb i wystrzałów za sceną.
Co to znaczy, panie? 
  HAMLET
To znaczy, że król czuwa z czarą w ręku, 
Zgraję opilców dworskich przepijając; 
Każdy zaś taki sygnał trąb i kotłów 
Jest triumfalnym hasłem nowej miary 
Przezeń spełnionej. 
  HORACY
Czy to taki zwyczaj? 
  HAMLET
Zwyczaj zaiste; moim jednak zdaniem, 
Lubom tu zrodzon i z tym oswojony, 
Chlubniej byłoby taki zwyczaj łamać 
Niż zachowywać. Te biby na zabój 
W pośmiech i wzgardę tylko nas podają 
U innych ludów: beczkami nas mienią 
I trzodzie chlewnej właściwy przydomek 
Hańbi nazwisko nasze. W rzeczy samej, 
Choćbyśmy zresztą byli bez zarzutu, 
To jedno już by starło z naszych czynów 
Zaszczytną cechę ich wnętrznej wartości. 
I pojedynczym ludziom się to zdarza: 
Niejeden skutkiem naturalnych przywar — 
Czyli to rodu (czemu nic nie winien, 
Bo któż obiera sobie pochodzenie), 
Czy to jakiegoś krwi usposobienia, 
Które częstokroć rwie tamy rozumu, 
Czy to nałogu przeciwnego formom 
Przyzwoitości — niejeden, powiadam, 
Upośledzony w taki sposób jaką 
Szczególną wadą, bądź to organicznie, 
Bądź przypadkowo — choćby jego cnoty 
Były skądinąd jako kryształ czyste 
I mnogie, jako być mogą w człowieku — 
Tą jedną skazą zarażony będzie 
W opinii ludzi. Jedna drachma złego 
Niweczy wszelkie szlachetne pierwiastki.53 
 
Duch wchodzi. HORACY
Widzisz go, panie. 
  HAMLET
Aniołowie Pana 
Zastępów, miejcie mię w swojej opiece! 
Błogosławionyś ty czy potępiony, 
Tchniesz–li tchem niebios czy wyziewem piekieł. 
Masz–li zamiary zgubne czy przyjazne, 
Przychodzisz w takiej postaci, że muszę 
Wydobyć z ciebie głos. Hamlecie, królu, 
Ojcze mój, władco Danii, odpowiadaj! 
Nie pozostawiaj mię w nieświadomości; 
Powiedz, dlaczego święte kości twoje, 
Na wieki w trumnie złożone, przebiły 
Śmiertelny całun; dlaczego grobowiec, 
W który widzielim54 cię zstępującego, 
Podniósł swe ciężkie marmurowe wieko, 
Żeby cię zwrócić ziemi? Co to znaczy? 
Że ty, trup, znowu w kompletnym rynsztunku 
Podksiężycowy ten padół odwiedzasz, 
Czyniąc noc straszną i nas, niedołężnych 
Synów tej ziemi, wstrząsając myślami, 
Przechodzącymi metę naszych pojęć? 
O, powiedz, co to jest! Co za cel tego? 
Czego chcesz od nas? 
  HORACY
Daje ci znak, panie, 
Abyś z nim poszedł, jakby chciał sam na sam 
Pomówić z tobą. 
  MARCELLUS
Jak uprzejmym gestem 
Wzywa cię, panie, w ustronniejsze miejsce. 
Nie idź z nim jednak. 
  HORACY
Nie chodź, mości książę. 
  HAMLET
Chce ze mną mówić: pójdę. 
  HORACY
Nie czyń tego, 
Łaskawy panie. 
  HAMLET
Czegóż bym się lękał? 
To życie szpilki złamanej niewarte, 
A dusza moja, jak on, nieśmiertelna. 
Patrz, znowu na mnie kiwa... Pójdę za nim. 
  HORACY
A gdyby on cię zaprowadził, panie, 
Nad przepaść, na brzeg owej groźnej skały, 
Która się stromo spuszcza w morską otchłań, 
I tam przedzierzgnął się w inne postacie, 
Jeszcze straszniejsze, które by ci mogły 
Odjąć, o panie, przytomność umysłu 
I w obłąkanie cię wprawić? Zważ tylko! 
Już samo tamto miejsce bez żadnego 
Innego wpływu budzi rozpaczliwe 
Usposobienie w każdym, kto spostrzeże 
Morze na tyle sążni tuż pod sobą 
I słyszy jego huk. 
  HAMLET
Wciąż na mnie kiwa. 
Idź już, idź; pójdę z tobą. 
  MARCELLUS
Zostań, panie. 
  HAMLET
Puśćcie mnie! 
  HORACY
Wstrzymaj się, panie, pozostań! 
  HAMLET
Los mój mnie woła i najmniejszą żyłkę 
Mojego ciała czyni tak potężną 
Jak najsilniejszy nerw lwa nemejskiego55. 
 
Duch nie przestaje kiwać.
Ciągle mnie wzywa! Puśćcie mnie! 
 
wyrywając się
Na Boga! 
W upiora zmienię tego, co mnie dłużej 
Wstrzymywać będzie. — Idź, śpieszę za tobą. 
 
Duch i Hamlet wychodzą. HORACY
Imaginacja w szał go wprawia. 
  MARCELLUS
Idźmy 
W trop za nim; tu nie w porę posłuszeństwo. 
  HORACY
Idźmy. Na czymże się to skończy? 
  MARCELLUS
Widno56 
Jest coś chorobliwego w państwie duńskim. 
  HORACY
Niebo zaradzi temu. 
  MARCELLUS
Spieszmy za nim. 
 
Wychodzą. SCENA PIĄTA
Oddalona część tarasu.
Wchodzą Duch i Hamlet. HAMLET
Gdzie mnie prowadzisz? Mów; nie pójdę dalej. 
  DUCH
Słuchaj mnie. 
  HAMLET
Słucham. 
  DUCH
Zbliża się godzina, 
O której w srogie, siarczyste płomienie 
Muszę powrócić znowu. 
  HAMLET
Biedny duchu! 
  DUCH
Nie lituj się nade mną, ale bacznym 
Uchem ogarnij to, co ci mam odkryć. 
  HAMLET
Mów, powinnością moją słuchać ciebie. 
  DUCH
Jak niemniej zemścić się, gdy mnie wysłuchasz. 
  HAMLET
Zemścić się? 
  DUCH
Jestem duchem twego ojca, 
Skazanym tułać się nocą po świecie, 
A przez dzień jęczeć w ogniu, póki wszystek 
Kał popełnionych za żywota grzechów 
Nie wypali się we mnie. Gdybym miejsca 
Mojej pokuty sekret mógł wyjawić, 
Takie bym rzeczy ci opisał, których 
Najmniejszy szczegół rozdarłby ci duszę, 
Młodą krew twoją zmroził, oczy twoje 
Jak gwiazdy z posad wydobył, zwinięte, 
Gładkie kędziory twoje wyprostował 
Tak, że ich każdy włos stanąłby dębem 
Jako na jeżu kolce; ale takich 
Podań nie znosi ludzkie ucho. Słuchaj, 
O, słuchaj, słuchaj, jeśli choć cokolwiek 
Kochałeś twego ojca. 
  HAMLET
Przebóg! 
  DUCH
Pomścij 
Śmierć jego, dzieło ohydnego mordu! 
  HAMLET
Mordu? 
  DUCH
Tak, mordu; wszelki mord ohydny, 
Lecz ten był nadzwyczajny, niesłychany. 
  HAMLET
Dlaboga, wymień go, wymień czym prędzej, 
Abym na skrzydłach chyżych jak modlitwa 
Lub myśl kochanka podążył ku zemście. 
  DUCH
Zdajesz się pełen dobrych chęci, byłbyś 
Też nikczemniejszy niż najlichsze ziele, 
Wegetujące nad brzegami Lety57, 
Gdybyś pozostał na to obojętny. 
Słuchaj więc, słuchaj, Hamlecie. Puszczono 
Rozgłos, że podczas mego snu w ogrodzie 
Wąż mnie ukąsił; takim to skłamanym 
Powodem śmierci mej zwiedziono Danię; 
Dowiedz się bowiem, szlachetny młodzieńcze, 
Że ów wąż, który zabił twego ojca, 
Nosi dziś jego koronę. 
  HAMLET
O nieba! 
Stryj! Nie zawiodły mnie przeczucia moje. 
  DUCH
Ten to bezwstydny, cudzołożny potwór 
Zdradnymi dary, czarami wymowy 
(Przeklęte dary, przeklęta wymowa, 
Która tak może złudzić!) ku sromocie 
Potrafił skłonić wolę mojej niby 
Cnotliwej żony. O Hamlecie! cóż to 
Był za upadek! Ode mnie, którego 
Miłość statecznie chodziła dłoń w dłoni 
Z ślubną przysięgą, w objęcia nędznika, 
Którego dary przyrodzone były 
Naprzeciw moich tak liche! 
Lecz jako cnota pozostaje czystą, 
Choćby ją sprośność w postaci niebianki 
Usiłowała skusić, tak zła żądza, 
Choćby ją łączył ślub z aniołem nawet, 
Prędko uprzykrzy sobie święte łoże 
I rzuci się na barłóg. 
Ale dość tego! Już powietrze ranne 
Czuć mi się daje; muszę kończyć: kiedym 
Raz po południu jak zwykle w ogrodzie 
Bezpiecznie zasnął, wkradł się stryj twój z flaszką 
Zawierającą blekotowe krople58 
I wlał mi w ucho ten zabójczy rozczyn, 
Którego siła tak jest nieprzyjazna 
Ludzkiej naturze, że jak żywe srebro 
Przebiega nagle wszystkie drogi, wszystkie 
Kanały ciała i jako sok kwaśny 
Wlany do mleka ścina wnet i zgęszcza 
Wszystką krew zdrową. Tak było i z moją; 
I wraz plugawy trąd, jak u Łazarza, 
Wystąpił na mnie i brzydką skorupą 
Pokrył mi całe ciało. 
Tak to śpiąc, ręką brata pozbawiony 
Zostałem życia, berła i małżonki, 
Skoszony w samym kwiecie moich grzechów: 
Bez namaszczenia, bez przygotowania, 
Bez porachunku z sobą wyprawiony 
Zdać porachunek z win jeszcze nie zmytych. 
O, to okropne! okropne! okropne! 
Masz–li iskierkę czucia, nie ścierp tego; 
Nie pozwól, aby łoże władców Danii 
Było ohydnym gniazdem wszeteczeństwa. 
Jakkolwiek jednak czyn ten pomścić zechcesz, 
Nie kalaj swojej duszy, nie czyń przeciw 
Matce zamachów; pozostaw ją niebu 
I owym cierniom, które w głębi łona 
Występnych siedzą; zrobią one swoje. 
Bądź zdrów, świecący robaczek oznajmia, 
Że ranek już jest bliski; wątłe bowiem 
Światełko jego znacznie już pobladło; 
Żegnam cię, żegnam cię; pamiętaj o mnie. 
 
znika HAMLET
O wy niebieskie potęgi! O ziemio! 
Cóż więcej? Mamże piekło jeszcze wezwać? 
Nie, o nie! Krzep się, krzep się, serce moje! 
Prężcie się nerwy! Pamiętać o tobie? 
O biedny duchu, stanie ci się zadość. 
Dopóki tylko w tej znękanej głowie 
Pamięć żyć będzie. Pamiętać o tobie? 
Wraz pamięć moja z tablic swych wykreśli 
Wszelkie powszednie, tuzinkowe myśli; 
Książkową mądrość, obrazy, wrażenia, 
Płody młodości lub zastanowienia, 
Wszystko, co związek ma z przyszłym mym bytem; 
To, coś mi zlecił, to tylko wyrytem 
W księdze mojego mózgu pozostanie; 
Tak mi dopomóż, wiekuisty Panie! 
O wiarołomna niewiasto! O łotrze, 
Uśmiechający się, bezczelny łotrze! 
Muszę to sobie zapisać, że można 
Nosić na ustach uśmiech i być łotrem — 
W Danii przynajmniej 
 
wyjmuje pugilares i zapisuje
Tak; siedź tu, stryjaszku, 
Terazże, duszo moja, pilnuj hasła, 
A tym jest: Żegnam cię, pamiętaj o mnie! 
Przysiągłem mu być wiernym. 
  HORACY
za sceną
Królewiczu! 
  MARCELLUS
podobnież
Książę Hamlecie! 
  HORACY
Chroń go, Panie! 
  HAMLET
Amen! 
  MARCELLUS
Hop, hop, hop, mości książę! 
  HAMLET
Hop, hop, chłopcze! 
Tu, tu, mój ptaszku! 
 
Horacy i Marcellus wchodzą. HORACY
I cóż? 
  MARCELLUS
I cóż, panie? 
  HAMLET
Dziwy! 
  HORACY
Opowiedz nam to, panie. 
  HAMLET
Właśnie! 
Żebyście potem roztrąbili. 
  HORACY
Jaż bym 
Mógł to uczynić? 
  MARCELLUS
O, ani ja pewnie! 
  HAMLET
Cóż wy powiecie na to? Któż by sądził? 
Ale będziecie milczeć? 
  HORACY I MARCELLUS
Jak Bóg w niebie! 
  HAMLET
Nie ma na całą Danię nikczemnika, 
Który by nie był kompletnym ladaco. 
  HORACY
Do objawienia nam tego nie trzeba, 
Żeby aż duchy wychodziły z grobów. 
  HAMLET
W istocie, macie słuszność. Owóż tedy 
Nie pozostaje nam teraz nic więcej, 
Jeno bez żadnych dalszych korowodów 
Uścisnąć sobie dłonie i pójść z Bogiem. 
Wy idźcie, gdzie wam każe iść interes 
Lub skłonność — każdy bowiem na tym świecie 
Ma jakąś skłonność lub interes; ja zaś 
W prostocie mojej pójdę się pomodlić. 
  HORACY
To są czcze tylko słowa, mości książę. 
  HAMLET
Przykro mi, żeście obrażeni; z serca 
W istocie, z serca przykro. 
  HORACY
Mości książę, 
Nie ma tu żadnej obrazy. 
  HAMLET
I owszem. 
Zaprawdę mówię wam, jest tu obraza, 
I wielka. Co się tyczy
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:

Darmowe książki «Hamlet - William Shakespeare (Szekspir) (internetowa czytelnia książek .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz