Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Komedia omyłek — wczesne dzieło Williama Shakespeare'a, nawiązujące do dzieł rzymskiego komediopisarza Plauta. Fabuła tej farsy oparta jest na motywie rozdzielonych bliźniaków, a właściwie ich dwóch par.

Mamy więc dwóch identycznych kupców i dwóch ich służących, którzy nie wiedząc o sobie znaleźli się w tym samym mieście. Co chwilę jeden jest mylony z drugim, co prowadzi do piętrzących się nieporozumień, w wyniku których jeden z kupców zostaje uwięziony, a drugi uznany za wariata. Ich problemy, spowodowane przez niefortunne zbiegi okoliczności, zostaną rozwiązane również za sprawą przypadku.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

za wiązkę siana.

ŁUCJA

za sceną

Co za pijaki sieją w mieście trwogę?

DROMIO Z EFEZU

Pan wraca, Łucjo, otwórz.

ŁUCJA

Nie, nie mogę.

Zbyt już jest późno.

DROMIO Z EFEZU

Śmiech mnie bierze pusty.

Na honor, to są czyste mięsopusty.

Przecież, kto stuka, drzwi mu otwierają.

ŁUCJA

Nieproszonego kijem wypraszają.

DROMIO Z SYRAKUZY

Łucją się zowiesz? Luciu, życzę zdrowia,

A nie daj łotrom zbić się na przysłowia.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Słyszysz, kochańciu, duszko, otwórz wrota.

ŁUCJA

Co wy za jedni?

DROMIO Z SYRAKUZY

Strzeż się, to gołota! DROMIO Z EFEZU

Nie chcesz? Bum! Bramę wysadzę ze złości.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Otwórz, hultaju!

ŁUCJA

Dla czyjej miłości? DROMIO Z EFEZU

Szturmujmy, panie!

ŁUCJA

Przyprowadźcie działa. ANTYFOLUS Z EFEZU

Niewczesnych żartów będziesz żałowała,

Jeśli mi przyjdzie drzwi wysadzić siłą.

ŁUCJA

Jakby w Efezie żandarmów nie było.

ADRIANA

za sceną

Co tam za wrzaski słyszę na ulicy?

DROMIO Z SYRAKUZY

Jacyś pijani, pewno czeladnicy.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Czy to ty, żono? Przecie! Bogu chwała!

ADRIANA

Żono! Umykaj, póki skóra cała.

DROMIO Z EFEZU

Jeśli weźmiemy szturmem cytadelę,

Komu się skrupi, załodze się zmiele.

ANGELO

Nie widzę uczty, a przyjęcia mało,

Przecie by jedno lub drugie się zdało.

BALTAZAR

Które z nich lepsze, spór toczył się długi;

Lecz bez jednego wrócim i bez drugiej.

DROMIO Z EFEZU

Czas prosić, panie, bo gościom już nudno.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Wiatr dmie od lądu i wpłynąć nam trudno.

DROMIO Z EFEZU

Podziękuj Bogu, żeś w ciepłej kapocie,

Bo w zęby dzwonić i dreptać po błocie,

Kiedy na stole ciepła zupa czeka,

To o szaleństwo przyprawi człowieka.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Przynieś mi lewar; strzaskam drzwi ze złości.

DROMIO Z SYRAKUZY

Nim ty drzwi strzaskasz, ja strzaskam ci kości.

DROMIO Z EFEZU

Tu by cierpliwość utracił i święty,

Otwórz natychmiast, hultaju przeklęty!

DROMIO Z SYRAKUZY

Wprzód mi pokazać będziecie musieli,

Ptaka bez pierza i rybę bez skrzeli.

DROMIO Z EFEZU

Za rybę bez skrzel, za ptaka bez pierzy

Baran bez wełny wkrótce was uderzy.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Ruszaj po lewar; dość już słów bez celu.

BALTAZAR

Cierpliwość! Nie rób tego, przyjacielu,

Bo sam na własny nastawałbyś honor

I sam na czyste żony twojej imię

Rzuciłbyś szpetną plamę podejrzenia.

Pomnij, od dawna znasz twej żony mądrość,

Jej cnoty, lata, skromność doświadczoną,

Policz więc wszystko na karb tajnych przyczyn;

Nie wątpię, że ci wkrótce wytłumaczy,

Dlaczego dom twój przed tobą zamknięty.

Słuchaj mej rady, oddal się cierpliwie,

Chodź „Pod Tygrysa” ze mną obiadować.

Sam tu powrócisz o późnym wieczorze,

Spytasz o powód dziwnej awantury.

Gdybyś chciał we dnie pod okiem gawiedzi

Drzwi wyłamywać, pomyśl, jak zjadliwe

Krok twój u ludzi komentarze znajdzie;

Sam mimowolnie rzucisz podejrzenie

Na twego domu honor, dotąd czysty,

A czarna potwarz, raz puszczona w obieg,

Po twojej śmierci na grób twój upadnie:

Potwarz dziedzictwem zlewa się na dzieci,

Nie puszcza domu, który raz oszpeci.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Wygrałeś sprawę; odchodzę spokojnie.

Choć niewesoły, bawić się zamierzam.

Znam ja tu w mieście świegotliwą dziewkę,

Piękną, dowcipną, wesołą a wdzięczną.

Do niej na obiad prowadzić was myślę.

Nieraz mi żona bez żadnych powodów

Za tę znajomość sceny wyprawiała.

Do niej was proszę. Idź wprzódy do domu,

Zabierz łańcuszek, już pewno skończony,

I „Pod Jeżowca” bez zwłoki go przynieś,

Tam jej mieszkanie; naszej gospodyni

Na złość mej żonie prezent ten przeznaczam.

Z własnego domu jak złodziej wygnany

Może skuteczniej zastukam gdzie indziej.

ANGELO

Wrócę za jaką godzinę z robotą.

ANTYFOLUS Z EFEZU

Żart to kosztowny, ale mniejsza o to.

Wychodzą SCENA DRUGA

Publiczny plac w Efezie

Wchodzą Lucjana i Antyfolus z Syrakuzy LUCJANA

Mógłżeś tak zabyć męża powinności?

O Antyfolu, chcesz-że, nierozumny,

W miłości wiośnie warzyć kwiat miłości,

W pół zbudowane burzyć jej kolumny?

Jeśli pojąłeś dla pieniędzy żonę,

Za jej pieniądze daj uczuć pozory;

Jeśli twe serce w inną leci stronę,

Choć tajemnicą osłoń twe amory.

Niechaj twój język zdrad twych nie powiada,

Niechaj ich twoje nie głoszą spojrzenia,

Niechaj choć cnoty szatę nosi zdrada,

Cukrowe słowa i tkliwe westchnienia.

Miej twarz uczciwą przy występnej duszy,

Świętości płaszczem szpetność grzechu odziej,

Nieużytecznych oszczędź jej katuszy:

Kiedyż się chełpił z swej kradzieży złodziej?

Dwa razy grzeszy mąż, co wiarę łamie,

A grzech objawia przez oko i słowo;

Obłuda niechaj choć uczciwość kłamie,

A złą złych czynów nie podwaja mową.

Z łatwowierności ulepiona cała,

Cieszy się żona miłości pozorem;

Daj rękę innej, byle rękaw miała,

Biegnie posłuszna wskazanym jej torem.

Dobry mój bracie, postępuj inaczej,

Twe kłamstwo czułe ócz jej nie osuszy,

A kłamstwu temu łatwo Bóg przebaczy,

Co jest pociechą bolejącej duszy.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Nie wiem, kto jesteś, aniele uroczy,

Chociaż ty cudem moje wiesz nazwisko,

Lecz takim ogniem twe goreją oczy,

Że widzę w tobie nadziemskie zjawisko.

Powiedz, co mówić, co myśleć mi trzeba,

Duszy owitej w czarne ziemi cienie,

Piękny aniele, przysłany mi z nieba,

Wytłumacz tajne słów twoich znaczenie.

Czemu chcesz myśli mych szczerość zacienić?

Czemu na kłamstwa popchnąć mnie bezdroże?

Jesteś boginią? Pragniesz mnie przemienić?

Powiedz, twej woli ulegnę w pokorze.

Lecz póki sobą czuję się sam w sobie,

Wiecznie i wiecznie powtarzać ci muszę:

Że niczym dla mnie twa siostra w żałobie,

Że wszystko ciągnie do ciebie mą duszę.

Czemu, syreno, w łez siostry twej tonie

Chcą mnie zanurzyć twych pieśni pieszczoty?

Śpiewaj dla siebie; za tobą pogonię;

Na srebrnych falach złote rozwiń sploty.

Z radością pójdę w takim szukać morzu

Szczęśliwej śmierci na czystym twym łonie,

Bo wiecznym życiem śmierć na takim łożu:

Miłość ma, jeśli lekka, niech utonie.

LUCJANA

Czy oszalałeś? Co to wszystko znaczy?

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Szalona miłość głowę mi majaczy.

LUCJANA

Ócz twych szaleństwo rozum ci zmąciło.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Słońce twych spojrzeń oczy mi olśniło.

LUCJANA

Patrz, gdzieś powinien, a przejrzysz znów jaśnie.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Na noc mam patrzeć? Wprzód niech słońce zgaśnie.

LUCJANA

Nie ja, lecz siostra moja twą kochanką.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Siostra twej siostry?

LUCJANA

Siostra.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Ty, niebianko,

W tobie jedynie istność moja żyje,

Me oko widzi i serce me bije,

W tobie me szczęście, a na twoim łonie,

Raj mój za życia i raj mój po zgonie.

LUCJANA

Praw te androny twojej Adrianie.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Ty, Adrianą, ty, moje kochanie.

Ty męża nie masz, a ja nie mam żony,

Daj mi twą rękę.

LUCJANA

O, nie, stój, szalony!

Musim się wprzódy siostry mej poradzić.

Gdy Lucjana wchodzi do domu Anlyfolusa z Efezu, wybiega z niego Dromio z Syrakuzy ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Co tam nowego, Dromio? Co ci tak spieszno?

DROMIO Z SYRAKUZY

Czy znasz mnie, panie? Czy ja Dromio? Czy ja twój sługa? Czy ja to ja naprawdę?

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Ty jesteś Dromio; ty jesteś moim sługą; ty jesteś ty.

DROMIO Z SYRAKUZY

Ja jestem osłem, panie, ja jestem sługą kobiety, ja nie należę już do siebie.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Jakiej kobiety sługą? Dlaczego nie należysz już do siebie?

DROMIO Z SYRAKUZY

Nie należę do siebie, bo należę do kobiety, która rości do mnie jakieś pretensje, jak cień za mną chodzi, chce gwałtem mnie zabrać.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Jakie rości do ciebie pretensje?

DROMIO Z SYRAKUZY

Takie pretensje, jakie byś ty rościł, panie, do własnego konia. Chce gwałtem mnie zabrać jak własne bydlę, nie żeby mnie chciała dlatego, że jestem bydlę, ale dlatego że, sama bydlę, rości sobie do mnie pretensje.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Cóż to za kobieta?

DROMIO Z SYRAKUZY

Bardzo uczciwa osoba, bo mówić o niej trudno nie powtarzając za każdym słowem: uczciwszy uszy. Chuda moja dola w małżeństwie, choć nie mogę zaprzeczyć, że to okrutnie tłuste małżeństwo.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Co rozumiesz przez tłuste małżeństwo?

DROMIO Z SYRAKUZY

Rozumiem, że to kucharka z samej tłustości ulana. Nie wiem, na co ją użyć; chyba zapalić ją jak lampę i zemknąć od niej przy własnym jej świetle. Przysięgam, że jej łachmany i łój z nich wyciśnięty wystarczyłyby na polską zimę; jeśli do sądnego dnia dożyje, palić się będzie dłużej niż świat cały.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Jaka jej cera?

DROMIO Z SYRAKUZY

Czarna jak moje buty, tylko nie tak czysto utrzymana, bo tak się poci, panie, że można by brodzić po kostki.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Woda temu zaradzi.

DROMIO Z SYRAKUZY

Nie, panie, bo to w jej rdzeniu, temu by nawet potop Noego nie zaradził.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Jak się nazywa?

DROMIO Z SYRAKUZY

Nazywa się Kamila, zapewne dlatego, że mila drogi od jednego do drugiego jej biodra.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

To jakaś ogromna gidia.

DROMIO Z SYRAKUZY

Uchowaj Boże! Nie dalej od stóp do głowy jak od biodra do biodra; okrąglutka jak globus; mógłbym pokazywać na niej różne kraje.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

A gdzież tam leży Irlandia?

DROMIO Z SYRAKUZY

Na lędźwiach; poznałem ją po bagnach.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

A Szkocja?

DROMIO Z SYRAKUZY

Odkryłem ją po jałowości skalistego gruntu na dłoni.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Gdzie Francja?

DROMIO Z SYRAKUZY

Na czole; zbrojna i zbuntowana, w otwartej wojnie z głową.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Gdzie leży Anglia?

DROMIO Z SYRAKUZY

Szukałem skał wapiennych, lecz nie mogłem odkryć nic białego, przypuszczam tylko, że leży na jej podbródku, a wnoszę to ze słonej wody przedzielającej ją od Francji.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

A Hiszpania?

DROMIO Z SYRAKUZY

Nie widziałem Hiszpanii, ale ją czułem po gorącym oddechu.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Gdzie Ameryka? Gdzie Indie?

DROMIO Z SYRAKUZY

O panie, na jej nosie błyszczącym od rubinów, karbunkułów, szafirów, a chylącym wszystkie swoje skarby ku gorącym oddechom Hiszpanii, która tam całe floty galionów po ładunek wyprawia.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Gdzie Belgia i Niderlandy?

DROMIO Z SYRAKUZY

Nie posunąłem, panie, moich poszukiwań tak daleko. Słowem, ta klępa, a raczej ta czarownica założyła do mnie pretensje, nazywała mnie Dromiem, przysięgała, że byłem jej narzeczonym, wyliczyła mi moje wszystkie znaki szczególne, jak na przykład znamię na łopatce, plamkę na szyi, wielką brodawkę na lewym ramieniu, tak że przestraszony uciekłem od niej jak od czarownicy, i zdaje mi się, że gdyby moja pierś nie była lepiona z wiary, a serce kute ze stali, byłaby mnie w kurtę przemieniła i kazała rożen z pieczenią obracać.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Teraz co żywo ruszaj mi do portu,

W którą bądź stronę od lądu wiatr dmucha,

Pytaj, gdzie okręt wypłynąć gotowy;

Nie chcę w Efezie nocy tej przepędzić.

Wracaj na rynek, tam na ciebie czekam.

Kto wszystkim znany, sam nie zna nikogo;

Niech z bagażami pierwszą zmyka drogą.

DROMIO Z SYRAKUZY

Jak od niedźwiedzia strzelec przestraszony

Od czarownicy uciekam tak żony.

Wychodzi ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Kraj ten widocznie gniazdem jest czarownic;

Czas mi uciekać, pókim jeszcze cały.

Kobieta, co się żoną moją mieni,

W duszy mi budzi wstręt niezwyciężony,

Ale jej piękna siostra, pełna wdzięków,

Słodyczą głosu, a słodszym spojrzeniem

Prawie już własnym zrobiła mnie zdrajcą.

By mi grożących uniknąć katuszy,

Na śpiew syreny zatkam moje uszy.

Wchodzi Angelo ANGELO

Jestem na koniec, panie Antyfolu.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

To moje imię.

ANGELO

Znam je, dzięki Bogu.

Obacz łańcuszek. Mimo dobrej chęci

Zdążyć na obiad z wami „Pod Jeżowca”,

Musiałem czekać, aż czeladnik skończy.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Co chcesz, ażebym z tym łańcuszkiem zrobił?

ANGELO

Zrobisz, co zechcesz; zrobiony dla ciebie.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Nigdy nie dałem tego obstalunku.

ANGELO

Nie raz i nie dwa razy, lecz dwadzieścia,

Weź go do domu, ofiaruj go żonie,

A ja was podczas wieczerzy nawiedzę

I za mój towar pieniądze odbiorę.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Wolałbym, żebyś odebrał natychmiast

Lub się pożegnaj z płacą i łańcuszkiem.

ANGELO

Jak widzę, panie, lubisz krotofile.

Wychodzi ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Niech zginę, jeśli rozumiem choć tyle.

Na moim miejscu nikt by nie miał wstrętu

Przyjąć tak grzecznie danego prezentu.

Łatwe tam życie, gdzie ludziom złotnicy

Złote łańcuszki dają na ulicy.

Czas iść na rynek i na Dromia czekać,

Z pierwszym okrętem co prędzej uciekać.

Wychodzi

Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.

AKT CZWARTY SCENA PIERWSZA

Publiczny plac w Efezie

Wchodzą Drugi Kupiec, Angelo, Komisarz DRUGI KUPIEC

Termin upłynął od Zielonych Świątek;

Nie nalegałem

Idź do strony:

Darmowe książki «Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz