Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Komedia omyłek — wczesne dzieło Williama Shakespeare'a, nawiązujące do dzieł rzymskiego komediopisarza Plauta. Fabuła tej farsy oparta jest na motywie rozdzielonych bliźniaków, a właściwie ich dwóch par.

Mamy więc dwóch identycznych kupców i dwóch ich służących, którzy nie wiedząc o sobie znaleźli się w tym samym mieście. Co chwilę jeden jest mylony z drugim, co prowadzi do piętrzących się nieporozumień, w wyniku których jeden z kupców zostaje uwięziony, a drugi uznany za wariata. Ich problemy, spowodowane przez niefortunne zbiegi okoliczności, zostaną rozwiązane również za sprawą przypadku.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

kłopotać,

Nalegał, aby z sługą, który także

Utracił brata jednego z nim miana,

W świat mógł wyruszyć i szukać go wszędzie.

Tęskny obaczyć zgubione me dziecię,

Na szwank stawiłem to, co mi zostało.

Gdym się po Grecji przez lat pięć wałęsał,

Gdym wszystkie Azji splądrował wybrzeża,

Płynąc z powrotem, wbiegłem do Efezu,

Nie tak w nadziei, że znajdę mą stratę,

Jak żeby miejsca jednego nie minąć,

Na którym ludzie obrali siedlisko.

Tu się żywota mego skończą dzieje,

A śmierć przedwczesną bez szemrania przyjmę,

Byłem usłyszał, że dzieci me żyją.

KSIĄŻĘ

Przez los skazany, biedny Egeonie,

Na wszelką cierpień ludzkich ostateczność,

Gdyby to prawu nie było przeciwne,

Mojej koronie, przysięgom, godności,

Których król zgwałcić, choćby chciał, nie może,

Wierzaj mi, byłbym sam twoim rzecznikiem.

Lecz chociaż wyrok zapadł już na ciebie,

Choć go odwołać nie w mojej jest mocy

Bez ciężkiej krzywdy dla mego honoru,

Jaką mi wolno, okażę ci łaskę:

Jeszcze ci jedną całą dobę daję,

Ażebyś szukał twojego zbawienia.

Próbuj przyjaciół, których masz w Efezie.

Żebrz lub pożyczaj, byłeś znalazł sumę

I żył — inaczej dług zapłacisz gardłem.

Prowadź go, stróżu.

STRÓŻ

Rozkaz się twój spełni.

EGEON

Nie ma ratunku! Nadzieja ucieka!

I śmierć się tylko na dobę odwleka.

Wychodzą SCENA DRUGA

Plac publiczny

Wchodzą Antyfolus i Dromio z Syrakuzy, Pierwszy kupiec PIERWSZY KUPIEC

Radzę więc, udaj, żeś jest z Epidamnum,

Lub twym towarom konfiskata grozi.

Toć właśnie dzisiaj kupiec z Syrakuzy

Był w naszym mieście przyaresztowany,

A że swej głowy nie miał czym okupić,

Umrze, stosownie do przepisów prawa,

Nim dojdzie słońce znużone zachodu.

Zabierz pieniądze, któreś mi powierzył.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Ponieś je, Dromio, do naszej gospody,

Tam czekaj na mnie, dopóki nie wrócę.

Jeszcze godzinę mamy do obiadu,

Czas ten poświęcę, aby miasto zwiedzić,

Gmachom się przyjrzeć, zważać obyczaje,

A potem spać się co prędzej położę,

Bo czuję długiej podróży fatygę.

Ruszaj!

DROMIO Z SYRAKUZY

Niejeden wziąłby cię za słowo

I z dobrą kieską ruszyłby daleko.

Wychodzi ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Wierny to sługa, panie, który często,

Gdy troska czarną myślą mnie owieje,

Wesołym żartem pogodę mi wraca.

Racz teraz ze mną parę ulic zwiedzić

I obiadować ze mną w mej gospodzie.

PIERWSZY KUPIEC

Daruj, że przyjąć nie mogę zaprosin,

Lecz muszę śpieszyć do pewnego kupca,

Z którym się dobry nastręcza interes.

Jeżeli zechcesz, o piątej godzinie

Mogę na rynek przyjść na twe spotkanie

I zostać, póki spać się nie położysz;

Tylko na teraz opuścić cię muszę.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Do zobaczenia! Tymczasem, samotny,

Na chybił trafił będę się wałęsał.

PIERWSZY KUPIEC

A więc cię z własnym zostawiam twym szczęściem.

Wychodzi ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Kto z moim własnym zostawia mnie szczęściem,

Ten mnie zostawia w smutnym towarzystwie.

Jestem na świecie jak ta kropla wody,

Co drugiej kropli szuka w oceanie,

A co, nim znajdzie swoją towarzyszkę,

Ginie samotna i niepostrzeżona.

Tak ja, gdy gonię za matką i bratem,

Ich nie znalazłem, a sam, biedny, ginę.

Wchodzi Dromio z Efezu

Lecz wraca żywy akt moich urodzin.

Cóż to się stało, że tak prędko wracasz?

DROMIO Z EFEZU

Tak prędko? Raczej, że tak późno wracam.

Kapłon się pali, prosię z rożna spada,

Już na zegarze wybiła dwunasta,

Pani na twarzy mej wybiła pierwszą,

A jej gorącość stąd, że obiad stygnie,

A obiad stygnie, bo pan nie powraca,

A pan nie wraca, bo pan nie jest głodny,

A pan nie głodny, bo pan post przełamał;

Lecz my, co znamy post i dni krzyżowe,

Pościm za grzechy nasze i panowe.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Wstrzymaj kołowrót, a powiedz mi, proszę,

Gdzie są pieniądze, którem ci powierzył?

DROMIO Z EFEZU

Dziesiątak, który dał mi pan we środę

Na podogonie do siodła mej pani?

Już dawno, jak go siodlarzowi dałem.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Pamiętaj tylko, że śmiać mi się nie chce;

Daj pokój żartom, powiedz, gdzie pieniądze?

W obcym nam mieście jak śmiesz taką sumę

Bez żadnej straży w gospodzie zostawiać?

DROMIO Z EFEZU

Zachowaj, panie, żarty do obiadu.

Od mojej pani przynoszę poselstwo

Na twarzy mojej przypieczętowane.

Nie wiem, dlaczego twój, panie, żołądek

Jak mój, bez posłów, na obiad nie dzwoni.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Dromio, powtarzam, skończ żarty niewczesne,

Na dnie weselsze zachowaj je, proszę.

Gdzie złoto, które dałem ci przed chwilą?

DROMIO Z EFEZU

Panie, żadnego nie dałeś mi złota.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Dość tego, błaźnie, skończ twoje błazeństwa.

Jak wykonałeś dane ci zlecenie?

DROMIO Z EFEZU

Moim zleceniem jest szukać cię, panie,

Byś szedł do domu twego „Pod Feniksem”,

Gdzie pani z siostrą na obiad cię czeka.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Raz cię ostatni pytam uroczyście,

Gdzie przechowałeś dane ci pieniądze?

Lub krotochwilną rozbiję ci czaszkę,

Co stroi żarty, gdy mnie smutek gniecie,

Coś zrobił z moim czerwieńców tysiącem?

DROMIO Z EFEZU

Mam, prawda, kilka czerwieńców wybitych

Twą ręką, panie, i ręką mej pani,

Lecz wszystkie razem nie robią tysiąca.

Gdybym chciał teraz oddać ci je wszystkie,

Nie wiem, jak wielką sprawiłbym ci radość.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Wybitych ręką pani? Jakiej pani?

DROMIO Z EFEZU

Twej żony, pani mojej „Pod Feniksem”,

Co pości, póki nie wrócisz na obiad,

I prosi, żebyś na obiad się śpieszył.

ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

I ty śmiesz, łotrze, w oczy ze mnie szydzić?

Mimo zakazu? Weźże twoją płacę.

Uderza go DROMIO Z EFEZU

Panie, co robisz? Niechże od twej ręki

Moje mnie dobre pięty uratują.

Wybiega ANTYFOLUS Z SYRAKUZY

Gotów bym przysiąc, że z głupiego łotra

Moje pieniądze wydrwił jakiś oszust.

Mówią, że w mieście tym oszustów nie brak;

Jest tu dostatkiem ćwiczonych kuglarzy

I czarowników durzących zaklęciem,

Czarownic zdolnych z duszą ciało zabić,

Przebranych łotrów, chełpliwych znachorów

I wielu innych amatorów grzechu!

Bez straty czasu musim stąd uciekać.

Biegnę do domu, lecz z wszystkiego tuszę,

Że z moim workiem pożegnać się muszę.

Wychodzi

Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/

AKT DRUGI SCENA PIERWSZA

Plac publiczny

Wchodzą Adriana i Lucjana ADRIANA

Ni mąż nie wraca, ani nasz niewolnik,

Któremu spiesznie szukać go kazałam,

A tu od dawna druga już wybiła.

LUCJANA

Może znajomy kupiec go zaprosił

I z rynku poszli prosto do gospody:

Więc się nie gniewaj — obiadujmy same.

Mężczyzna, choć jest wolności swej panem,

Rządzić się musi okolicznościami,

Jak one każą, idzie albo wraca.

Radzę ci, siostro, uzbrój się w cierpliwość.

ADRIANA

Czemuż mężowie wolniejsi być mają?

LUCJANA

Wszystkie ich sprawy za domem trzymają.

ADRIANA

Niech ja się spóźnię, patrz jak zachmurzony.

LUCJANA

Bo męża wola wędzidłem jest żony.

ADRIANA

Osieł się tylko da kiełzać w pokorze.

LUCJANA

Zwykle łzy gorzkie idą przy uporze.

Wszystko, co widzą słoneczne źrenice,

W morzu, na lądzie, ma swoje granice;

Skrzydlate ptaki, ryby i zwierzęta

Znoszą w milczeniu ciężkie samców pęta,

A mąż, przez Boga wyżej postawiony,

Pan mórz i lądów nieograniczony,

Silny rozumem, nieśmiertelną duszą,

Gdy go stworzenia wszystkie słuchać muszą,

Nad żoną także potęgę ma króla.

ADRIANA

Nie chcesz iść za mąż, losy żon cię trwożą.

LUCJANA

Lękam się smutków, które matkom grożą.

ADRIANA

A biorąc męża czy przyjmiesz obrożę?

LUCJANA

Nim zacznę kochać, w pokorę się włożę.

ADRIANA

A gdy za inną pogoni zwierzyną?

LUCJANA

Przy cierpliwości złe czasy przeminą.

ADRIANA

Łatwa cierpliwość, której nic nie drażni,

I łatwa słodycz, gdzie nie ma bojaźni.

Gdy biedny szlocha w rozpaczy swej szale,

Nietrudno mówić: ukój próżne żale!

A gdyby na nas smutki się zwaliły,

Może gorętsze łzy by nasze były.

I ty dziś, wolna od wszelkich trosk żony,

Piękne morały prawisz jak z ambony,

A zagrożona równym przeciwieństwem,

Może cierpliwość zwałabyś szaleństwem.

LUCJANA

Wezmę więc męża chociażby na próbę,

Lecz otóż Dromio, znalazł pewno zgubę.

Wchodzi Dromio z Efezu ADRIANA

Czy pan twój wraca, choć leniwą nogą?

DROMIO Z EFEZU

Nie wiem, czy leniwą ma nogę, ale wiem, że nieleniwe ma ręce, a to moje uszy poświadczą.

ADRIANA

Czy z nim mówiłeś? Co robił? Co myśli?

DROMIO Z EFEZU

Wypisał na moich uszach swoje czyny i myśli. Przeklęta ręka! Aż mi się ciemno zrobiło.

LUCJANA

Jak to? Czy się tłumaczył tak ciemno, że nie mogłeś myśli jego zrozumieć?

DROMIO Z EFEZU

O! nie, palnął tak dobitnie, że mi świeczki w oczach stanęły, dopiero później zrobiło mi się ciemno.

ADRIANA

Lecz powiedz, proszę, czy wraca do domu? Wielkie, jak widzę, pokazuje dla żony względy.

DROMIO Z EFEZU

Pan mój szaleje jak diabeł rogaty.

ADRIANA

Co mówisz, łotrze, o rogatym diable?

DROMIO Z EFEZU

Nie chcę powiedzieć, że pan nosi rogi,

Lecz że szaleje jak diabeł rogaty.

Kiedy ja mówię, by na obiad spieszył,

On mnie o tysiąc swych pyta czerwieńców.

„Na obiad” mówię. „Złoto me” odrzeknie,

„Pieczeń się pali!” „Złoto me” odrzeknie,

„Czy chce pan wrócić?” „Złoto me” odrzeknie,

„Gdzie są czerwieńce, którem dał ci, łotrze?”,

„Prosię spalone.” „Złoto me” odrzeknie.

„Pani ma” mówię. „Idź z panią do diabła,

Nie znam twej pani i drwię z twojej pani.”

LUCJANA

Któż to tak mówi?

DROMIO Z EFEZU

To pan mój tak mówi.

„Nie znam, pan mówi, żony, domu, pani”,

I tak poselstwo, com niósł na języku,

Na moim grzbiecie przynoszę do domu,

Bo na konkluzję porządnie mnie sczesał.

ADRIANA

Wracaj, a pana przyprowadź do domu.

DROMIO Z EFEZU

Tak, lub do domu nowe przynieś cięgi.

Przez Boga, pani, innego znajdź posła.

ADRIANA

Wracaj, nędzniku, lub krzyże ci złamię.

DROMIO Z EFEZU

A pan je potem swą ręką pokropi:

Będę miał z waszej łaski Święte Krzyże.

ADRIANA

Wracaj co żywo, a przyprowadź pana.

DROMIO Z EFEZU

Jak widzę, pani, piłką dla was będę,

Ty mnie tam ciskasz, on odciśnie tudy:

Przynajmniej w irchę oszyjcie mnie wprzódy.

Wychodzi LUCJANA

Jak gniew ten, siostro, lica twoje szpeci!

ADRIANA

Za lada dziewką uśmiech jego leci,

A dla mnie tylko zmarszczenia zostały!

Z biednej mej twarzy wdzięki uleciały

To gorzki mojej samotności skutek,

Nie mam dowcipu, bo go wygnał smutek,

Bo jego serce, twardsze od kamienia,

Poezji mojej zabiło natchnienia.

Jeśli go szata wabi malowana,

Mojaż w tym wina, żem biednie ubrana?

Piękność ma więdnie, dowcip mój blednieje;

Smutne to wszystkich zdradzonych żon dzieje.

Na jedno jego spojrzenie miłosne

Wszystko odkwitnie jak róże na wiosnę.

Gdy on na obcym szczypie trawę błoniu,

Schnę jak złe chwasty w domowym ustroniu.

LUCJANA

Sama w zazdrości szukasz swych katuszy.

ADRIANA

Idź do strony:

Darmowe książki «Komedia omyłek - William Shakespeare (Szekspir) (co można czytać .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz