Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Miarka za miarkę — komedia Williama Shakespeare'a z roku 1603.

Akcja osadzona jest w Wiedniu, którego książę deklaruje opuszczenie miasta (w rzeczywistości pozostając w nim w przebraniu zakonnika), a swoją władzę tymczasowo oddaje w ręce surowego sędziego Angela. Ten swoją pierwszą decyzją odnawia stare prawo karzące śmiercią za cudzołóstwo. Wkrótce jednak sam pragnie złamać to prawo, gdy przychodzi do niego Izabela, piękna siostra skazanego na śmierć Klaudia. Komplikacje fabularne rozwiązuje w końcu przebrany książę.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

a siostrą

Nieszczęśliwego brata Klaudiusza?

IZABELA

Nieszczęśliwego? A z jakich powodów?

Pozwól mi, proszę, pytanie to zrobić,

Bo ja tą siostrą jestem Izabelą.

LUCJO

Piękna dziewico, twój brat cię pozdrawia,

A w krótkich słowach — brat twój jest w więzieniu.

IZABELA

Biada mi, biada! Za jakie przestępstwo?

LUCJO

Przestępstwo, które, gdybym ja był sędzią,

Karę by jego zmieniło na dzięki:

Swojej kochance zrobił prezent z dziecka.

IZABELA

Proszę cię, panie, racz żarty te skończyć.

LUCJO

To czysta prawda. Choć moim zwyczajem

Przy młodych pannach żartami się bawić,

Wśród których język daleko od serca,

Nie chciałbym z tobą wolności tej użyć,

Bo mi się zdajesz niebieskim stworzeniem,

Przez ślub zrzeczenia duchem nieśmiertelnym,

Przy którym szczerość jest mi powinnością,

Jakby przy świętym.

IZABELA

Jeśli ze mnie szydzisz,

Jesteś bluźniercą.

LUCJO

Wierzaj memu słowu

I słuchaj prawdy, która tej jest treści:

Twój brat kochankę do łona przycisnął;

Lecz kto się karmi, ten się i napełnia;

Jak pole długim odłogiem leżące,

Jeśli posiane w porę, plon przynosi,

Tak jej dziś łono jasny daje dowód

Skrzętnej uprawy swego gospodarza.

IZABELA

Jakaś kobieta w ciąży jego sprawą?

Czy to nie Julia, a moja kuzynka?

LUCJO

Czy jest twą krewną?

IZABELA

Tylko przez przybranie.

Dziewczyny w szkole dają sobie miana,

Które ich uczuć szczerym są wyrazem.

LUCJO

Tak jest, to Julia.

IZABELA

Niech ją więc zaślubi.

LUCJO

W tym cała trudność. Jest temu dni kilka,

Jak książę w dziwny oddalił się sposób;

Dawał nadzieje kilku młodym panom,

I mnie w ich liczbie, władzy i urzędów,

Aż my tu dzisiaj słyszymy od ludzi,

Dla których nie ma tajemnicy stanu,

Że obietnica ta była odległa

O nieskończoność od jego zamiarów.

Na jego miejscu z całą jego władzą

Stoi Angelo, mąż, w którego żyłach

Zamiast krwi płynie tylko śnieg stopiony;

On nie czuł nigdy zmysłowości żądła,

Postem i pracą, na duszy swej korzyść,

Przytępia ostrze natury popędów.

Żeby przestraszyć swawolę, co z dawna

Przed srogim prawem igrała bezkarnie

Jak przed lwem myszka, on odkopał prawo,

Które twojego brata śmiercią karze;

Na jego mocy do turmy go wtrącił,

A dla przykładu chce bez miłosierdzia

Całą surowość jego na nim spełnić.

Ostatni promień nadziei nam zgaśnie,

Jeśli nie zdołasz tkliwą twoją prośbą

Wzruszyć Angela; w tym mnie właśnie celu

Brat twój przysyła.

IZABELA

Czy pewno nastaje

Na jego życie?

LUCJO

Już wyrok nań wydał,

A jak słyszałem, rozkaz egzekucji

Był wyprawiony.

IZABELA

O ja nieszczęśliwa!

Cóż ja dla niego zrobić będę w stanie?

LUCJO

Próbuj sił swoich.

IZABELA

Sił moich? Niestety!

Ja wątpię bardzo...

LUCJO

Wątpienie to zdrajca,

Który zwycięstwo często z rąk wydziera,

Kiedy nas trwogą odwodzi od próby.

Idź do Angela, naucz go, że ludzie,

Gdy dziewczę prosi, szczodrzy są jak bogi,

Gdy dziewczę klęknie, kiedy łzę wyleje,

Każda jej prośba jest tylko rozkazem.

IZABELA

Obaczę, panie, co mogę dlań zrobić.

LUCJO

A nie trać czasu.

IZABELA

Nie zabawię dłużej

Niż trzeba, żeby matkę zawiadomić.

Poleć mnie bratu, sam przyjmij me dzięki.

Tej jeszcze nocy przyślę wam wiadomość,

Jaki osiągną skutek me zabiegi.

LUCJO

Żegnam cię teraz.

IZABELA

Bądź zdrów, dobry panie.

Wychodzą.

Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/

AKT DRUGI SCENA PIERWSZA

Sala w domu Angela. Wchodzą Angelo, Eskalus, Sędzia, Stróż więzienia, służba. ANGELO

Nie róbmy z prawa śmiesznego straszydła,

Co miało ptaki drapieżne odganiać,

A które wkrótce przez przyzwyczajenie

Stało się grzędą zamiast być postrachem.

ESKALUS

Zgoda, zaostrzmy miecz sprawiedliwości,

By lekko zaciąć, nie żeby zabijać.

Ach, ten młodzieniec, za którym się wstawiam,

Jest synem ojca wysokiej zasługi.

Rozważ sam, panie (choć wierzę, że ciągle

Życie twe biegło prostą drogą cnoty),

Czyli w wybuchu twoich namiętności,

Gdyby czas, miejsce twym sprzyjało żądzom,

Gdyby podszepty twej krwi rozpalonej

Znalazły pewną do celów swych drogę,

O, rozważ, czyli nie uległbyś czasem

Pokusom, które potępiasz w nim dzisiaj,

Czy by cię prawa nie dosięgła srogość.

ANGELO

Inną jest rzeczą pokus być przedmiotem,

A inną rzeczą pokusom tym ulec.

Wiem ja, że nieraz w dwunastu przysięgłych

O życiu więźnia mających stanowić,

Zasiada stokroć wierutniejszy złodziej

Niż ten, którego ma dotknąć ich wyrok;

Lecz sprawiedliwość jawne chwyta zbrodnie;

Rzecz obojętna dla prawa, że złodziej

Złodzieja sądzi. Gdy obaczę klejnot,

Zapewne skrzętnie podejmę go z ziemi,

Lecz klejnot, który oczów moich uszedł,

Rozgniotę stopą bez myśli i żalu.

To jego winy wcale nie umniejsza,

Że grzech podobny i ja popełniłem,

To może tylko służyć za prawidło

(Jeżeli kiedy ja, sędzia surowy,

Stanę się winnym podobnego czynu),

Aby ta sama dosięgła mnie kara

Bez żadnych względów. On więc musi umrzeć.

ESKALUS

Niechaj się stanie wedle twej mądrości.

ANGELO

Gdzie stróż więzienia?

STRÓŻ

Jestem na rozkazy.

ANGELO

Dopilnuj, żeby jutro o dziewiątej

Wyrok spełniono. Daj mu spowiednika,

Niech się na drogę dobrze przygotuje,

Bo to ostatnia jest jego pielgrzymka.

Wychodzi Stróż. ESKALUS

I nam, i jemu racz przebaczyć Boże!

Grzech wznosi jednych, innych cnota traci:

Jeden bezkarnie ciągle grzeszyć może,

Inny grzech jeden gardłem swoim płaci.

Wchodzą Łokieć, Pianka, Pompej i straż. ŁOKIEĆ

Dalej, odstawcie ich tu. Jeśli to są dobrzy ludzie w rzeczypospolitej, co marnie czas marnują po domach publicznych, to ja się nie znam na prawie. Odstawcie ich tu.

ANGELO

Cóż to, mości panie? Jak się nazywasz i po co tu przychodzisz?

ŁOKIEĆ

Z pozwoleniem waszej dostojności, jestem ubogi konstabel jego książęcej mości, a nazywam się Łokieć. Stoję na sprawiedliwości i przyprowadzam przed waszą dostojność dwóch znanych dobroczyńców.

ANGELO

Dobroczyńców? Cóż to za dobroczyńcy? Czy nie chcesz czasem powiedzieć złoczyńców?

ŁOKIEĆ

Jeśli tak się waszej dostojności podoba. Nie wiem ja dobrze, czym oni są, ale to wiem i tego jestem pewny, że wierutne z nich hultaje, że nie ma w nich okruszyny bezbożności, którą dobry chrześcijan mieć powinien.

ESKALUS

Sprawa doskonale wyłożona; dowodzi mądrości urzędnika.

ANGELO

Ciągnij rzecz dalej. Co to za ludzie? Imię twoje Łokieć; czemu nie mówisz, panie Łokciu?

POMPEJ

Nie może, dostojny panie, do tego trzeba światła, a u niego tylko łokcie świecą.

ANGELO

A ty co za jeden?

ŁOKIEĆ

On, panie? To szynkarczyk, panie, a półrajfur, sługa złej niewiasty, której dom, jak powiadają, rozwalono na przedmieściu, a która teraz trzyma łazienki, choć nie radziłbym nikomu szukać w nich czystości.

ESKALUS

Skąd wiesz o tym?

ŁOKIEĆ

Żona moja, panie, którą przed niebem i waszą dostojnością prostytuję...

ESKALUS

Jak to? Twoją żonę?

ŁOKIEĆ

Tak jest, panie, bo to, dzięki Bogu, uczciwa jest niewiasta.

ESKALUS

I dlatego ją prostytujesz?

ŁOKIEĆ

I siebie samego tak dobrze jak ją prostytuję, że jeśli ten dom nie jest domem wszeteczności, to tym gorzej dla niej, bo to nic warte domisko.

ESKALUS

Ale skąd wiesz o tym, konstablu?

ŁOKIEĆ

Skąd wiem? Od mojej żony, która, gdyby miała cielesne depozycje, mogłaby się tam była dopuścić porubstwa, cudzołóstwa i wszystkich nieczystości.

ESKALUS

Z podszeptów tej kobiety?

ŁOKIEĆ

Tak jest, panie, z podszeptów pani Przepieczonej; ale jak mu w twarz plunęła, obaczył dopiero, z kim ma do czynienia.

POMPEJ

Z pozwoleniem waszej dostojności, nie tak stoi sprawa.

ŁOKIEĆ

Dowiedź tego przed tymi hajdamakami, ty honorowy człowieku, dowiedź tego.

ESKALUS

do Angela

Uważaj na jego przekładnię.

POMPEJ

Przyszła ona do nas brzemienna, bo się jej zachciało, z pańskim przeproszeniem, gotowanych śliwek. Mieliśmy podówczas dwie tylko w całym domu, a i te, w owym odległym czasie, leżały, że tak powiem, na talerzyku od wetów wartującym mniej więcej trzy grosze. Wasza dostojność widziała zapewne tego rodzaju talerzyki; nie chińska to porcelana, ale fajans niezgorszy.

ESKALUS

Do rzeczy, do rzeczy, mniejsza o talerzyk.

POMPEJ

To prawda, talerzyk niewart niucha tabaki. Wasza dostojność ma w tym zupełną rację, a więc do rzeczy. Otóż więc, jak już powiedziałem, ta pani Łokciowa, będąc, jak już powiedziałem, brzemienną, miała żywot odęty, a zachciało się jej gotowanych śliwek, a że nie mieliśmy więcej jak dwie na talerzyku, jak to już powiedziałem, bo pan Pianka, ten sam właśnie tu człowiek, zjadł resztę, jak powiedziałem, i jak powiedziałem, zapłacił za nie uczciwie, bo jak pewnie zapamiętasz, panie Pianko, nie miałem ci wydać reszty trzech groszy...

PIANKA

To prawda, nie miałeś.

POMPEJ

Bardzo dobrze; gdy więc, jak zapamiętasz, w tę właśnie porę gryzłeś pestki śliwek wyż rzeczonych...

PIANKA

To prawda, gryzłem podówczas pestki.

POMPEJ

Więc dobrze, a ja ci mówiłem, jeśli zapamiętasz, że ten jeden i tamten drugi nie wyleczą się z wiadomej ci rzeczy, jeśli nie pójdą na ścisłą dietę, jak ci powiedziałem...

PIANKA

Wszystko prawda.

POMPEJ

Więc dobrze...

ESKALUS

Do rzeczy; nudny z ciebie błazen; do rzeczy. Coście zrobili żonie Łokcia, że przychodzi na skargę? Opowiedz, coście jej zrobili. Przystąp do rzeczy.

POMPEJ

Wasza dostojność nie może jeszcze do niej przystąpić.

ESKALUS

Ani też myślę.

POMPEJ

A jednak przystąpi do niej wasza dostojność, z waszej dostojności przyzwoleniem. Błagam, niech wasza dostojność raczy spojrzeć na tego tu Piankę; człowiek ten ma osiemdziesiąt funtów intraty, a jego ojciec umarł w dzień Wszystkich Świętych. Czy nie w dzień Wszystkich Świętych, panie Pianko?

PIANKA

W wilię Wszystkich Świętych.

POMPEJ

A, tak jest, w wilię Wszystkich Świętych. Spodziewam się, że to mi są prawdy. Otóż więc, jak powiedziałem, siedział pan Pianka na stołeczku w izbie Winogradu, w której, jak wiadomo, najwięcej sobie upodobałeś. Czy to prawda?

PIANKA

Prawda, bo to ciepła izba i doskonała na zimę.

POMPEJ

Dobrze więc; spodziewam się, że to mi są prawdy.

ANGELO

Widzę, że będziesz bajał przez noc ruską

W porze, gdy noce ciągną się najdłużej.

Ja muszę odejść; zostawiam ci sprawę,

A mam nadzieję, że znajdziesz powody,

Aby na chłostę wszystkich razem skazać.

ESKALUS

I ja tak myślę. Więc żegnam cię, panie. Wychodzi Angelo. Wróćmy teraz do rzeczy. Coście zrobili żonie Łokcia? Raz jeszcze pytam.

POMPEJ

Raz, panie? Nic jej raz nie zrobiliśmy.

ŁOKIEĆ

Błagam cię, panie, zapytaj, co hultaj ten żonie mojej zrobił.

POMPEJ

I ja także błagam cię, panie, zapytaj mnie.

ESKALUS

Więc pytam, co zrobił jej ten jegomość.

POMPEJ

Błagam cię, panie, przyjrzyj się twarzy tego jegomościa. Dobry panie Pianko, spojrzyj na jego dostojność, proszę cię o to w dobrej myśli. Czy przypatrzyła się wasza dostojność jego twarzy?

ESKALUS

Przypatrzyłem się jej dobrze.

POMPEJ

Błagam cię, panie, przypatrz się jej tylko dobrze.

ESKALUS

Już to zrobiłem.

POMPEJ

Czy wasza dostojność widzi co złego w jego twarzy?

ESKALUS

Nic wcale.

POMPEJ

Otóż ja gotów przysiąc na Biblię, że co w nim najgorsze, to twarz jego; jeśli więc co w nim najgorsze, to twarz jego, jakżeby mógł pan Pianka zrobić co złego żonie konstabla? Pragnąłbym, żeby mi na to pytanie wasza dostojność odpowiedział.

ESKALUS

Ma rację. Cóż ty na to, konstablu?

ŁOKIEĆ

Naprzód, z pozwoleniem waszej dostojności, dom tamten jest respektowany, po wtóre, jegomość ten jest respektowany, a na koniec, pani jego jest respektowana kobieta.

POMPEJ

A ja, panie, na tę rękę przysięgam, że żona jego więcej jest respektowana jak my wszyscy.

ŁOKIEĆ

Łżesz, hultaju, łżesz, obrzydły hultaju, nie przyszedł jeszcze czas, w którym by żona moja była respektowana przez mężczyznę, kobietę lub dziecię.

POMPEJ

Panie, panie, ona była z nim respektowana, nim jeszcze wziął ją za żonę.

ESKALUS

Kto tu jest mądrzejszy? Sprawiedliwość czy niegodziwość? — Czy to prawda?

ŁOKIEĆ

A, ty łotrze! a ty hajdamaku! ty złośliwy Hannibalu4! Ja z nią respektowany, nim ją wziąłem za żonę? Jeśli się pokaże, że ja byłem z nią respektowany albo ona ze mną, to niech mnie wasza dostojność nie uważa więcej za urzędnika jego książęcej mości. Dowiedź tego, złośliwy Hannibalu, albo ci wytoczę proces o gwałt publiczny.

ESKALUS

A gdyby ci jeszcze dał w gębę, mógłbyś dołączyć proces o potwarz!

ŁOKIEĆ

To prawda; dziękuję waszej dostojności za radę. Co mi każe wasza dostojność zrobić z tym hultajem?

ESKALUS

Żeby ci powiedzieć prawdę, mój konstablu, skoro ten człowiek dopuścił się rzeczy, które byś denuncjował, gdybyś mógł, pozwól,

Idź do strony:

Darmowe książki «Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz