Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Miarka za miarkę — komedia Williama Shakespeare'a z roku 1603.

Akcja osadzona jest w Wiedniu, którego książę deklaruje opuszczenie miasta (w rzeczywistości pozostając w nim w przebraniu zakonnika), a swoją władzę tymczasowo oddaje w ręce surowego sędziego Angela. Ten swoją pierwszą decyzją odnawia stare prawo karzące śmiercią za cudzołóstwo. Wkrótce jednak sam pragnie złamać to prawo, gdy przychodzi do niego Izabela, piękna siostra skazanego na śmierć Klaudia. Komplikacje fabularne rozwiązuje w końcu przebrany książę.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

twardą cnoty drogą

Iść zawsze musi nieznużoną nogą,

Przeciw występnym chcąc stanowić karę,

Na swoich własnych słabościach brać miarę.

O, hańba temu, co na śmierć skazuje

Występek, w którym sam równie smakuje!

Potrójna hańba dla tego Angela,

Co, swój hodując, innych grzech wypiela!

Jak czarną duszę człowiek nieraz zdoła

Chować pod jasną postacią anioła!

Jak często zbrodnia, strojna pozorami,

Płaszczykiem cnoty zwiedziony świat mami,

I w słabe swojej pajęczyny nici

Godność, powagę i władzę uchwyci!

Tej nocy zbrodnię podstępem założę,

Oszukanego Angela położę

Przy nieszczęśliwej narzeczonej boku,

Którą opuścił w gorzkich łez potoku.

Tak oszukaństwo oszukaństwem zmażę,

I starych przysiąg dochować mu każę.

Wychodzi.

Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/

AKT CZWARTY SCENA PIERWSZA

Pokój w domu Mariany. Mariana, Paź. PAŹ

śpiewa

O, odwróć usta, co mi fałszywe

Przysięgi słodko kłamały,

I oczy, których płomienie żywe

Jutrzenkę oszukiwały,

Lecz zwróć całunki, uczuć zadatki,

uczuć zadatki,

Miłości naszej fałszywe świadki,

fałszywe świadki!

MARIANA

Skończ twoje pieśni i opuść komnatę,

Bo mąż nadchodzi, co słowem pociechy

Cierpień mych burzę nieraz ukołysał.

Wychodzi Paź. Wchodzi Książę.

Przebacz mi, ojcze, jeśli mnie znalazłeś

Łakomym uchem pieśni słuchającą;

Wierzaj mi jednak, śpiewu słodkie fale

Nie leczą ducha, choć łagodzą żale.

KSIĄŻĘ

Przebaczam, chociaż nieraz pieśni siła

Złe czasem w dobre, dobre w złe zmieniła.

Powiedz mi, proszę, czy się tu nie pytał kto dziś o mnie?

O tej właśnie godzinie miałem tu spotkać się z pewną osobą.

MARIANA

Nikt się nie pytał, ojcze: cały dzień tu siedziałam.

Wchodzi Izabela. KSIĄŻĘ

Zawsze wierzę twojemu słowu. Właśnie teraz pora. Oddal się, proszę, na chwilę. Być może, że cię niebawem zawołam w sprawie nie bez korzyści dla ciebie.

MARIANA

Zawsze mnie znajdziesz posłuszną.

Wychodzi. KSIĄŻĘ

Witaj mi, siostro, a jakie nowiny

Od uczciwego niesiesz namiestnika?

IZABELA

Ma on ogródek murem otoczony,

Zachodnią stronę osłania winnica,

Prowadzi do niej brama tarcicowa,

Która tym wielkim otwiera się kluczem,

A ten znów kluczyk furtkę ma otworzyć,

Która z winnicy do ogrodu wiedzie;

Tam mu przyrzekłam tajemnie się stawić,

Tam czeka na mnie o głuchej północy.

KSIĄŻĘ

Czy tylko sama zdołasz drogę znaleźć?

IZABELA

Z pilną bacznością na wszystko zważałam,

Gdy szepcząc z całą grzechu gorącością,

Sam mi dwa razy wszystko czynem wskazał.

KSIĄŻĘ

Czyście na jaki znak się nie zmówili,

Który przy wejściu zdać mu będzie trzeba?

IZABELA

Nie. Wśród ciemności wejść mam do ogrodu,

A tam mój pobyt nie może być długi,

Bo powiedziałam, że mam służebnicę,

Która u bramy na mój powrót czeka,

W tym przekonaniu, że tajemna podróż

Jest w brata mego opłakanej sprawie.

KSIĄŻĘ

To wszystko dobrze. Dotąd o tej rzeczy

Jednego słowa nie wie Mariana;

Czas ją objaśnić. Hola, Mariano!

Wchodzi Mariana.

Zabierz znajomość z młodą tą dziewicą,

Chętną ci służyć.

MARIANA

To moje życzenie.

KSIĄŻĘ

Czy wierzysz w moją życzliwą przychylność?

MARIANA

Wierzę, bo tego dałeś mi dowody.

KSIĄŻĘ

Ściśnij więc rękę młodej towarzyszki,

Która gotową ma dla ciebie powieść.

Ja czekam na was, lecz nie traćcie czasu,

Bo noc wilgotna niedługo zapadnie.

MARIANA

Czy chcesz pójść ze mną?

Wychodzą Mariana i Izabela. KSIĄŻĘ

O władzo, potęgo,

Ócz tysiąc błędnych w ciebie się wlepiło!

Tysiące sprzecznych a fałszywych wieści

O każdym czynie twym wśród tłumu krąży!

Tysiączne ludzkich dowcipów wybryki

Robią cię ojcem swych szalonych marzeń,

W swych wyobraźniach męczą cię bez końca!

Wchodzą Mariana i Izabela.

Czy już z powrotem? Czy zgoda na wszystko?

IZABELA

Chętnie się, ojcze, sprawy tej podejmie,

Jeśli ty radzisz.

KSIĄŻĘ

Ja nie tylko radzę,

Lecz błagam o to.

IZABELA

Niewiele masz mówić,

Tylko odchodząc, cichym szepnij głosem:

„Pamiętaj o mym bracie!”

MARIANA

Bądź spokojna.

KSIĄŻĘ

I ty spokojną bądź, o! córko moja,

Bo on jest twoim mężem zaręczonym,

Wasze spotkanie nie może być grzechem,

A praw twych świętość podstęp nasz rozgrzesza.

Do dzieła teraz, idźmy! Czas ucieka:

Siać wprzódy musi, kto na żniwo czeka.

Wychodzą. SCENA DRUGA

Izba w więzieniu. Wchodzą Stróż i Pompej. STRÓŻ

Sam tu, mopanku! Czy potrafiłbyś uciąć głowę człowiekowi?

POMPEJ

Potrafię, jeśli to kawaler, ale nie potrafię, jeśli żonaty, bo żonaty jest głową swojej żony, a nigdy nie potrafię uciąć głowy kobiecie.

STRÓŻ

Skończ tylko twoje koncepta, a daj mi jasną odpowiedź. Jutro rano Klaudio i Barnardyn mają być egzekutowani. Mamy tu w więzieniu zwyczajnego kata, który potrzebuje pomocnika; jeśli się chcesz podjąć tej służby, otrzymasz wolność, w przeciwnym razie wysiedzisz w turmie czas twój cały, a przy wyjściu dostaniesz niemiłosierne cięgi, bo byłeś znanym rajfurem.

POMPEJ

Byłem, panie, nieprawnym rajfurem od niepamiętnych czasów, podejmę się chętnie prawnym zostać katem. Chciałbym tylko, żeby poprzednio mój kolega dał mi potrzebne instrukcje.

STRÓŻ

Hola! Abhorson! Gdzie jest Abhorson! Przybywaj!

Wchodzi Abhorson. ABHORSON

Czy wołasz mnie, panie?

STRÓŻ

Oto człowiek, który jutro będzie twoim pomocnikiem przy egzekucji. Jeśli ci to po myśli, ułóż się z nim rocznie i niech tu z tobą zostanie; jeśli nie chcesz, to weź go na ten raz, a odpraw go potem. Nie może ci robić trudności przez wzgląd na swoje dobre imię, był rajfurem.

ABHORSON

Rajfurem, panie? O zgrozo! Człowiek ten poda w dyskredyt naszą sztukę.

STRÓŻ

Bądź spokojny, jedną macie wagę, a piórko przechyli szalę.

Wychodzi. POMPEJ

Jak to, dobry panie (bo jesteś dobry, choć źle ci patrzy z oczu), więc nazywasz twoje rzemiosło sztuką?

ABHORSON

Tak je nazywam, bo jest sztuką.

POMPEJ

Malarstwo, słyszałem, jest sztuką; a że panienki, uczestniczki mojego rzemiosła, na malarstwie się znają, mogę śmiało utrzymywać, że moje rzemiosło jest sztuką, ale jaka może być sztuka w wieszaniu, tego, choćbym miał wisieć, pojąć nie jestem w stanie.

ABHORSON

Powtarzam, że to jest sztuka.

POMPEJ

Jak tego dowiedziesz?

ABHORSON

Suknia każdego uczciwego człowieka przystaje złodziejowi...

POMPEJ

Bo jeśli za ciasna dla złodzieja, uczciwemu człowiekowi zdaje się dość przestronna, a jeśli za przestronna dla złodzieja, złodziejowi zdaje się dosyć ciasna, tak więc suknia każdego uczciwego człowieka przystaje złodziejowi.

Wchodzi Stróż. STRÓŻ

Czyście się ugodzili?

POMPEJ

Przyjmuję u niego służbę, bo widzę, że rzemiosło oprawcy pokutniejsze od rzemiosła rajfura: oprawca prosi częściej o przebaczenie.

STRÓŻ

Miej więc na pogotowiu pień i topór jutro o czwartej godzinie.

ABHORSON

Chodź ze mną, rajfurze, dam ci naukę mej sztuki, chodź ze mną.

POMPEJ

Znajdziesz we mnie gorliwego ucznia, panie, i mam nadzieję, że jeśli zapotrzebujesz mnie kiedy na własną usługę, nie powstydzisz się mojej roboty, bo twoja dla mnie dobroć zasługuje na wzajemność.

STRÓŻ

Przyślij mi Klaudia tu i Barnardyna.

Wychodzą Pompej z Abhorsonem.

Żal mi jednego, drugi zbrodniarz z katem

Bez łez mych pójdzie, choćby był mym bratem.

Wchodzi Klaudio.

Widzisz? To rozkaz twojej egzekucji.

Jest teraz północ, a o ósmej rano

Posłać cię muszę w grono nieśmiertelnych.

Gdzie jest Barnardyn?

KLAUDIO

Tak usnął głęboko

I tak spokojnie, jak znużony pielgrzym.

Nie chce się zbudzić.

STRÓŻ

Kto by go naprawił?

Niech i tak będzie. Ty na śmierć się gotuj.

Lecz cicho! Słuchaj! Co krzyki te znaczą?

Słychać stukanie za sceną.

Bodaj Bóg zesłał pociechę twej duszy.

Wychodzi Klaudio.

Idę już, zaraz. Mam jeszcze nadzieję,

Że to jest łaska albo odroczenie.

Wchodzi Książę.

Witam cię, ojcze!

KSIĄŻĘ

Niechaj, dobry stróżu,

Najlepsze nocy duchy cię otoczą!

Czyli przed chwilą nikt się tu nie zgłosił?

STRÓŻ

Od wczorajszego wieczora nikt wcale.

KSIĄŻĘ

Ni Izabela?

STRÓŻ

Nie.

KSIĄŻĘ

To przyjdzie wkrótce.

STRÓŻ

Jakie dla Klaudia przynosisz nowiny?

KSIĄŻĘ

Trochę nadziei.

STRÓŻ

Cierpki nasz namiestnik.

KSIĄŻĘ

Nie, nie, bo dotąd całe jego życie

Z sprawiedliwością jego było w zgodzie,

I w duszy jego święta wstrzemięźliwość

Podbija żądze, które w drugich karci;

Dopiero kiedy w ten grzech sam popadnie,

Będziesz go słusznie tyranem nazywał:

Dotąd jest tylko sędzią sprawiedliwym.

Słychać stukanie za sceną.

A, już przychodzą. Czy słyszysz stukanie?

Wychodzi Stróż.

Uczciwy człowiek! Rzadko cień litości

W żelaznych sercach więzień stróżów gości.

Cóż to za wrzawa? Śpieszno jest tej ręce,

Co z taką siłą w więzienia drzwi tłucze.

Wchodzi Stróż i mówi do osoby za sceną. STRÓŻ

Tam musi czekać, aż nadejdzie klucznik, który go wpuści; posłałem go zbudzić.

KSIĄŻĘ

Czy nic nowego względem losu Klaudia?

Zawsze na jutro?

STRÓŻ

Ach, nic, nic nowego.

KSIĄŻĘ

Choć ranek bliski, wierz mi jednak, stróżu,

Przed wschodem słońca nowy przyjdzie rozkaz.

STRÓŻ

Może słyszałeś jakie o tym wieści?

Nie sądzę jednak, bym odebrał rozkaz

Biednego Klaudia wstrzymać egzekucję.

Dotąd przynajmniej nie było przykładu,

A sam Angelo na sędziowskim krześle

Odmienny wyrok publicznie ogłosił.

Wchodzi Posłaniec.

Oto jest właśnie sługa namiestnika.

KSIĄŻĘ

Pewno przynosi Klaudia przebaczenie.

POSŁANIEC

Pan mój przysyła ci to pismo, a ustnie oświadczyć mi polecił, abyś co do czasu, sprawy i wszystkich szczegółów na jedną jotę nie oddalił się od danych w nim rozkazów. A teraz, dzień dobry! bo zdaje mi się, że dzień niedaleko.

STRÓŻ

Wypełnię rozkazy.

Wychodzi Posłaniec. KSIĄŻĘ

na stronie

To przebaczenie kupił grzech krzyczący,

Którym się splamił sam przebaczający.

Łatwo tam zbrodnia rządy rozpościera,

Gdzie ją urzędu powaga podpiera.

Gdzie grzech ma łaskę, tam powszednia łaska

Przez miłość grzechu i grzesznika głaska.

Co tam nowego?

STRÓŻ

Tak ci mówiłem, ojcze, Angelo mając, zdaje się, w podejrzeniu moją gorliwość, budzi ją tym niezwykłym napomnieniem. Nie pomału mnie to dziwi, bo nigdy dotąd tego nie robił.

KSIĄŻĘ

Odczytaj mi, proszę, jego pismo.

STRÓŻ

czyta

„Mimo wszystkich przeciwnych wieści, które dojść cię mogą, dopilnuj, aby Klaudio był egzekutowany o czwartej godzinie, a Barnardyn po południu. Dla większej pewności przyślij mi głowę Klaudia o piątej. Pamiętaj, aby rozkaz ten wykonany był co do joty, bo więcej mi na tym zależy, niż w tej chwili powiedzieć ci jestem w stanie. Za niedokładne wykonanie włożonego na ciebie obowiązku głową mi odpowiesz”. Co mówisz na to, mój ojcze?

KSIĄŻĘ

Kto jest ten Barnardyn, którego egzekucja ma mieć miejsce po południu?

STRÓŻ

Jest to Cygan z urodzenia, lecz tu się wychował i urósł. Od lat dziewięciu jest już w więzieniu.

KSIĄŻĘ

Jak się to stało, że nieobecny książę albo na wolność go nie wypuścił, albo egzekutować nie kazał? Mówiono mi, że to był jego zwyczaj.

STRÓŻ

Przyjaciele więźnia otrzymywali zawsze odroczenie. Zresztą zbrodnia jego do czasów rządów Angela nie była stanowczo dowiedzioną.

KSIĄŻĘ

A teraz na jaw wyszła?

STRÓŻ

Wszystko odkryte i on sam się przyznaje.

KSIĄŻĘ

Czy okazał w więzieniu żal jaki za swoje zbrodnie? Czy okazuje skruchę?

STRÓŻ

Śmierć nie straszniejsza dla niego niż sen dla pijaka. Na wszystko obojętny, patrzy bez trwogi na przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Gotowy na wszystko, ze śmierci się śmieje.

KSIĄŻĘ

Potrzeba mu dobrej rady.

STRÓŻ

Nie chce słuchać żadnej. Od dawna używał pewnej wolności w więzieniu, ale gdyby nawet dano mu sposobność ucieczki, nie chciałby z niej korzystać. Upija się kilka razy na dzień, jeśli nie leży pijany całe dnie. Budziliśmy go nieraz, pokazując fałszywy rozkaz egzekucji, jakby chcąc go prowadzić na rusztowanie; nie zrobiło to na nim najmniejszego wrażenia.

KSIĄŻĘ

Wkrótce pomówimy o nim obszerniej. Stróżu, na twoim czole stoi napisane: Uczciwość i Stałość. Jeśli się pomyliłem w czytaniu, to mnie zawiodło moje stare doświadczenie. Ale ufny w nieomylność mojego sądu, wszystko na los stawić się odważam. Klaudio, do którego egzekucji rozkaz trzymasz w ręku, nie więcej przeciw prawu zawinił niż Angelo, który go na śmierć skazał: aby ci tego jasno dowieść, proszę cię tylko o cztery dni zwłoki. Czy chcesz mi wyświadczyć wielką, choć niebezpieczną łaskę?

STRÓŻ

Jaką?

KSIĄŻĘ

Odłóż egzekucję.

STRÓŻ

Ach, mój ojcze, jakże to mogę zrobić? Czas mój ograniczony, rozkaz wyraźny, pod surową karą mam głowę do Angela odesłać; los Klaudia mi grozi za najmniejsze nieposłuszeństwo.

KSIĄŻĘ

Na mój ślub zakonny, za wszystko odpowiadam, byłeś chciał radą moją się kierować. Każ dziś rano uciąć głowę

Idź do strony:

Darmowe książki «Miarka za miarkę - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie ksiazek online txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz