Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 18
Idź do strony:
tak koślawo 
I nieudatnie, że psy ujadają, 
Gdy sztykutając10 mimo11 nich przechodzę; 
Ja w ten piskliwy czas pokoju nie mam 
Innej uciechy, którą bym czas zabił, 
Jak chyba śledzić własny cień na słońcu 
I rozpatrywać szpetność mej postaci. 
Nie mogąc przeto zostać adonisem, 
By godnie spędzić ten ciąg dni różanych, 
Postanowiłem zostać infamisem12 
I do tych marnych pustot się nie mieszać. 
Osnułem sieci intryg za pomocą 
Zdradnych poszeptów, snów i przepowiedni, 
By w moim bracie, Klarensie i w królu 
Zażec13 wzajemną nienawiść ku sobie. 
Jestli14 król Edward szczery i rzetelny, 
Tak jak ja chytry jestem i obłudny, 
Dziś jeszcze Klarens będzie w ciupie siedział, 
A to na mocy wróżby, która mówi: 
Że ktoś, co miano swe od G zaczyna, 
Zabójcą będzie Edwardowych dzieci. 
Myśli me, dajcie nurka! Oto Klarens. 
wchodzi Klarens pod strażą, za nim Brakenbery 
Dzień dobry, bracie! Co znaczy ta zbrojna 
Straż przy osobie Waszej Wysokości? 
  KLARENS
Jego Królewska Mość w dbałości swojej 
O moją całość raczyła mi dodać 
Taką eskortę na drogę do Towru15. 
  GLOSTER
Z przyczyny? 
  KLARENS
Tej, że Jerzy16 mi na imię. 
  GLOSTER
Ależ, milordzie, to nie twoja wina: 
Niechajby za to do więzienia wsadził 
Tych, co ci na chrzcie dali takie imię. 
Może ma Jego Królewska Mość zamiar 
Kazać cię w Towrze ochrzcić po raz drugi? 
Ależ na serio, co to jest, Klarensie? 
Nie mogęż17 wiedzieć? 
  KLARENS
Czemu nie, Ryszardzie, 
Bylebym tylko sam wiedział: bo dotąd, 
Na honor, nie wiem. Mówią, że król Edward 
Bierze do serca sny i przepowiednie, 
Że z alfabetu głoskę G wykreśla; 
Bo mu jasnowidz jakiś miał powiedzieć, 
Że G potomstwo jego wydziedziczy; 
Że zaś me imię od G się zaczyna, 
Wnosi więc, że się to ma stać przeze mnie. 
Te oraz inne podobne androny 
Skłoniły Jego Wysokość, jak słyszę, 
Do uwięzienia mnie. 
  GLOSTER
Otóż to skutki, 
Kiedy nad nami kobiety przewodzą! 
Nie król to Edward wtrąca cię do Towru, 
Lecz jego żona, lady Grey, Klarensie, 
Do tej przywodzi go ostateczności. 
Czyliż nie ona, wespół z tym poczciwym 
Antonim Wudwil, swym bratem, sprawiła, 
Że lorda Hastings zataszczył do Towru? 
Źle z nami, bracie Klarensie, źle z nami. 
  KLARENS
Dalibóg, nikt tu nie jest pewnym siebie 
Prócz parenteli królowej i owych 
Czynnych heroldów, co o nocnej porze 
Pomiędzy królem a panią Szor łażą. 
Czy też słyszałeś, z jak korną submisją18 
Błagał ją Hastings o swe uwolnienie? 
  GLOSTER
Chyląc się kornie przed nią jak przed bóstwem, 
Wymodlił sobie lord szambelan wolność, 
Wiesz co? ja myślę, że jeżeli chcemy 
Cieszyć się nadal królewskimi względy, 
To nic innego nam nie pozostaje, 
Jak pójść jej służyć i wdziać jej liberię. 
Owa zużyta wdowa zazdrośnica 
I ona, odkąd je nasz brat uszlachcił, 
Najsamowładniej trzęsą naszym państwem. 
  BRAKENBERY
przystępując
Wasze miłoście raczą mi wybaczyć; 
Jego Królewska Mość surowo zlecił, 
By, niezależnie od stopnia, nikt nie miał 
Z księciem Klarensem potajemnych rozmów. 
  GLOSTER
Czy tak? Toć możesz, mości Brakenbury, 
Słyszeć, jeżeli chcesz, wszystko, co mówim. 
Nie knujem spisków, panie, mówiliśmy, 
Że Król Jegomość jest mądry, cnotliwy; 
Że Jej Królewska Mość jest już cokolwiek 
W latach podeszłą, piękną, nie zazdrosną; 
Że żona Szora ma prześliczną nóżkę, 
Milutkie oczy, koralowe usta, 
Dźwięczny głos; wreszcie, że krewni królowej 
Wyszli na wielce znakomitych ludzi. 
Cóż waćpan na to? Sądziszli19 przeciwnie? 
  BRAKENBERY
Milordzie, jestem w tym punkcie jak w rogu. 
  GLOSTER
Jak w rogu, w punkcie pani Szor? Wiedz aspan, 
Że prócz jednego nie wolno nikomu 
Bywać w tym punkcie, chyba po kryjomu. 
  BRAKENBERY
Cóż to za jeden, panie, co mu wolno? 
  GLOSTER
Jej mąż, obwiesiu; chciałżebyś20 mnie podejść? 
  BRAKENBERY
Racz mi przebaczyć, a, milordzie, przy tym 
Zaniechać dalszej z książęciem rozmowy. 
  KLARENS
Znamy powinność twoją, Brakenbery, 
Będziemy przeto posłuszni. 
  GLOSTER
Jesteśmy 
Poniżonymi sługami królowej. 
Być więc posłuszni musim. Bądź zdrów, bracie: 
Pójdę do króla i do czegokolwiek 
Zechcesz mnie użyć, chociażby mi przyszło 
Nazwać Edwarda połowicę siostrą, 
Wszystko uczynię, aby cię uwolnić. 
Bądź jak bądź twardy ten postępek brata 
Dotknął mnie bardziej, niż sobie wystawiasz. 
  KLARENS
Wiem, że to obu nam się nie podoba. 
  GLOSTER
Niedługo zresztą potrwa twa klauzura; 
Wyrwęć21 z niej lub się sam do niej dostanę: 
Bądź więc cierpliwy. 
  KLARENS
Muszęć22 być rad nie rad. 
Bądź zdrów. 
 
Wychodzi z Brakenberym i strażą. GLOSTER
Idź w drogę, z której już nie wrócisz, 
O, dobroduszny Klarensie! miłujęć23 
Do tego stopnia, że wkrótce twą duszę 
Do nieba poślę, jeśli tylko niebo 
Zechce z rąk moich ten dar przyjąć. Któż to? 
Wszak to świeżo uwolniony Hastings. 
 
Wchodzi Hastings. HASTINGS
Miłościwego witam księcia pana. 
  GLOSTER
Witaj, kochany lordzie szambelanie! 
Rad cię oglądam na wolnym powietrzu. 
Jakżeś zniósł, powiedz, swoje uwięzienie? 
  HASTINGS
Cierpliwie, panie, jak przystoi więźniom, 
I mam nadzieję wywdzięczyć się kiedyś 
Tym, z których łaski w sztuce cierpliwości 
Nabyłem wprawy. 
  GLOSTER
Ani wątpić o tym; 
Tak się wywdzięczy i Klarens, bo twoi 
Nieprzyjaciele są także i jego 
Nieprzyjaciółmi i tak samo jemu 
Uszyli buty jak tobie. 
  HASTINGS
Niestety! 
Orła zamknięto w klatce, by jastrzębie 
I kanie24 mogły samopas bonować25. 
  GLOSTER
Cóż tam nowego słychać? 
  HASTINGS
Nic tak złego, 
Tam jak tu: król jest niedomagający, 
Cierpiący, smutny; bardzo się o niego 
Boją lekarze. 
  GLOSTER
Na świętego Pawła! 
Zła to nowina, w istocie za długo 
Ścisłej się trzymał diety; tym sposobem 
Wycieńczył swoją królewską osobę. 
Boleśnie myśleć o tym. Czy on w łóżku? 
  HASTINGS
W łóżku.  
  GLOSTER
Idź przodem, pośpieszę za tobą 
wychodzi Hastings 
On żyć nie może długo, a nie może 
Umrzeć, dopóki Klarens ekstrapocztą 
Do bram niebieskich nie będzie wyprawion. 
Muszę natychmiast udać się do niego 
I podżec jego niechęć do Klarensa 
Kłamstwami w racje niezbite kutymi. 
Jeśli głęboki plan mój mi się uda, 
Klarens drugiego dnia już nie dożyje. 
Niech wtedy Pan Bóg wezwie do swej chwały 
Króla Edwarda i mnie świat zostawi, 
Bym się swobodnie w nim rozpostarł. Wtedy 
Najmłodszą córkę Warwika zaślubię, 
Chociażem zabił jej męża i ojca. 
Najlepszym środkiem do udobruchania 
Tej hardej dziewki ten mi się wydaje, 
Abym sam został jej mężem i ojcem; 
Tak też uczynię, nie tyle z miłości, 
Co gwoli innych tajnych celów, których 
Przez ocenienie to będę mógł dopiąć 
Ale ja łowię ryby przed niewodem: 
Edward panuje, Klarens jeszcze żyje; 
Gdy ich grób skryje, zysk mój się wykryje. 
 
Wychodzi. SCENA DRUGA
Tamże. Inna ulica.
W otwartej trumnie niosą przez scenę ciało Henryka VI: obok postępują dworzanie z halabardami jako straż i lady Anna jako płaczka. ANNA
Stawcie tu, stawcie to cne wasze brzemię. 
Możeli zacność w trumnie lec na wieki, 
Bym uroczystym żalem uświęciła 
Wczesne drogiego Lankastra zgaśnięcie. 
Zimny świętego króla wizerunku! 
Domu Lankastrów26 pobladły popiele! 
Bezkrwawy szczątku czystej krwi królewskiej! 
Niech mi się godzi duch twój tu przywołać, 
Dla wysłuchania żalu biednej Anny, 
Żony Edwarda, syna twego, który 
Zgładzony został przez tę samą rękę, 
Co ci zabójczo rany te zadała! 
Z tych okien, dotąd otwartych, którymi 
Wyszło twe życie, ja, niestety, czerpię 
Dla moich oczu balsam bezskuteczny. 
Przeklęta dłoń, co przejścia te otwarła! 
Przeklęte serce, co do tego wiodło! 
Przeklęta krew, co krew tę wytoczyła! 
Oby ten nędznik, co nas śmiercią twoją 
Przywiódł do nędzy, gorszej doli doznał 
Od tej, jakiej bym mogła życzyć żmijom, 
Padalcom, wszelkim jadowitym płazom; 
Niech jego dzieci, jeśli je mieć będzie, 
Przychodzą na świat przedwcześnie, potwornie, 
Odrażającym, szpetnym swym widokiem 
Straszą w nadziejach zawiedzioną matkę 
I wszelką po nim niedolę dziedziczą! 
Jeśli mieć będzie kiedykolwiek żonę, 
Niech ją śmierć jego nieszczęśliwszą zrobi, 
Niż mnie zrobiła śmierć męża i twoja! 
Podejmcie27 teraz i do Czertsej nieście 
Ten święty ciężar, wyniesiony z sklepień 
Świętego Pawła, by tam był złożonym; 
A ile razy przystaniecie znowu, 
Celem wytchnienia, ja wtedy rozpaczne 
Żale me znowu rozpościerać zacznę. 
 
Tragarze podejmują trumnę i postępują dalej. Wchodzi Gloster. GLOSTER
Stójcie i trupa postawcie na ziemi. 
  ANNA
Przez jakież czary ten zły duch tu przyszedł, 
Wstrzymywać nasze pobożne obrzędy? 
  GLOSTER
Postawcie trupa, hultaje, lub w trupa 
Zamienię tego, co mnie nie posłucha. 
  PIERWSZY DWORZANIN
Odstąp, milordzie, i pozwól przejść z trumną. 
  GLOSTER
Krnąbrny warchole, stój, kiedy ci każę; 
Nie właź mi pod nos z swoją halabardą! 
Bo, na świętego Pawła, w proch cię zgniotę 
I zdepczę, gburze, za twoją zuchwałość. 
 
Tragarze stawiają trumnę. ANNA
Cóż to jest? drżycie? struchleliście wszyscy! 
Ach, ja wam tego za złe mieć nie mogę; 
Wyście śmiertelni, a śmiertelne oko 
Znieść nie potrafi widoku szatana. — 
Precz stąd, ty straszny posłanniku piekieł! 
Ty miałeś tylko moc nad jego ciałem, 
Duszy mieć jego nie możesz; precz zatem! 
  GLOSTER
Kochana, święta, przez miłość bliźniego, 
Nie klnij tak. 
  ANNA
Odstąp, diable, w imię Boga! 
I nie przeszkadzaj nam: tyś to obrócił 
Szczęśliwą ziemię naszą w istne piekło, 
W ojczyznę przekleństw i jęków. Jeżeli 
Żądno ci widzieć twe czyny ohydne, 
To spojrzyj na tę próbę swoich rzezi. — 
Patrzcie, panowie, patrzcie: czy widzicie, 
Jak się zastygłe zmarłego Henryka 
Otwarły rany i świeżą krew sączą? 
Wzdrygnij się, bryło obmierzłej szpetności! 
Twoja to bowiem obecność dobywa 
Tę krew z tych zimnych żył, w których krwi nie ma; 
Twój czyn nieludzki i nienaturalny 
Nienaturalny potok ten sprowadza. 
Boże, tyś stworzył tę krew, Ty ją pomścij! 
Ziemio, ty pijesz tę krew, ty ją pomścij! 
Powalcie, nieba, gromem tego zbójcę. 
Albo ty ziemio otwórz się i schłoń28 go, 
Jakeś schłonęła tę krew wytoczoną 
Jego ramieniem zaprzedanym piekłu. 
  GLOSTER
Nie znasz prawideł miłości bliźniego, 
Milady, która za złe każe dobrem, 
Błogosławieństwem za przekleństwa płacić. 
  ANNA
A ty, poczwaro, ty żadnych praw nie znasz, 
Boskich ni ludzkich; najdzikszy zwierz nawet 
Zna przecie jakieś uczucia litości. 
  GLOSTER
Ja nie znam żadnych, przetom też nie zwierzę29. 
  ANNA
Co za dziw, kiedy szatan mówi prawdę! 
  GLOSTER
Większy dziw, kiedy anioł tak jest gniewny. —  
Pozwól, niewiasty boski arcywzorze, 
Bym się z zakału tej mniemanej winy 
Przy sposobności oczyścił przed tobą. 
  ANNA
Pozwól, zarazo w postaci człowieka, 
Bym cię z powodu tej winy uznanej 
Przy sposobności przekleństwem okryła. 
  GLOSTER
Piękności, wyższa nad wszystkie wyrazy! 
Ścierp, bym z zarzutów się usprawiedliwił. 
  ANNA
Szkarado, niższa nad wszelkie pojęcie, 
Stryczkiem najlepiej się usprawiedliwisz. 
  GLOSTER

Taką rozpaczą obwiniłbym siebie.

ANNA
Rozpacz by ciebie usprawiedliwiła, 
Skorobyś wywarł zasłużoną zemstę 
Na sobie samym, za niezasłużone 
Zabójstwo drugich. 
  GLOSTER
Przypuśćmy, milady, 
Żem nie ja śmierć im zadał. 
  ANNA
Więc przypuszczasz, 
Że nie zginęli: zginęli jednakże 
I to z twej ręki, piekielny siepaczu. 
  GLOSTER
Nie ja zabiłem twego, pani, męża. 
  ANNA
Więc jeszcze żyje? 
  GLOSTER
Nie, zaiste: padł on 
Z ręki Edwarda. 
  ANNA
Kłamiesz! Małgorzata 
Widziała nóż twój jego krwią dymiący, 
Tenże sam, coś go niegdyś na nią podniósł, 
Tylko go twoi bracia odtrącili. 
  GLOSTER
Uniósł mnie jej zły język, co potwarczo 
Ich winę zwalał na mój kark niewinny. 
  ANNA
Uniósł cię twój zły umysł, który nigdy 
O niczym innym nie śnił jak o rzeziach. 
Nie tyżeś tego zamordował króla? 
  GLOSTER
Dajmy na to. 
  ANNA
Dajmy na to, zbójco! 
Daj Boże także, abyś za bezbożny 
Ten czyn na wieki został potępiony! — 
On był tak dobry, łagodny, cnotliwy! 
  GLOSTER
Tym ci godniejszy być u króla niebios. 
  ANNA
W niebie on, dokąd ty nigdy nie dojdziesz. 
  GLOSTER
Wdzięczność mi winien za to, żem mu pomógł 
Dostać się ówdzie; tam
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 18
Idź do strony:

Darmowe książki «Król Ryszard III - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek przez internet .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz