Darmowe ebooki » Wiersz » Nie jest gotowy - Bożena Keff (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Nie jest gotowy - Bożena Keff (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Bożena Keff



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
odejść w Inne Możliwości.  
Grzebiąc w szarlotce  
Powiedziałam, że nie chcę już się z nim spotykać.  
Miał, owszem, jakieś miejsce dla mnie —  
czy dla kogokolwiek — stałe i na swój sposób nawet za poważne,  
przy domu i dzieciach. A ja bym chciała miłości,  
szczególnej Uwagi  
oraz Skłonności do Przemian. 
 
Przez kilka następnych wieczorów 
sztywniałam ze strachu  
że już zawsze 
zawsze i na wieki zostanę sama.  
 

*

Byłam sama, ale nie samotna,  
przeszłam właśnie z młodzieżowej sekcji 
Bundu (albo PPSu lub KZMP) 
do organizacji. Uwielbiałam wtedy słowo  
internacjonalizm 
mocne i pełne powietrza; jak poryw Erosa 
do najdalszych granic, czułość podobieństw  
i magnetyzm różnic  
 
Nie czułam się polska, na pewno,  
i żydowska tylko warunkowo,  
raczej z obrzeży, prędzej z negatywów jednego i drugiego,  
wewnętrzny ruch  
i tęsknota na zewnątrz  
 
Dyskutowaliśmy czy wraz z wyzyskiem i niewiedzą  
wygasną uprzedzenia, czy rasizm i antysemityzm 
znikną same z siebie, czy ciemnota 
to tylko ciemnota czy jeszcze  
coś więcej? Chodziliśmy na wycieczki  
z plecakami, biały kamyk kopnięty wysoko  
spadał do szybkiego zimnego strumienia,  
dwa razy w tygodniu grałam w siatkówkę, krzycząc piszcząc;  
 
— to wszystko pozwalało lubić teraźniejszość 
którą jednak raczej nazywałam jutro  
wobec czego mogłam lekceważyć ciemne dzisiaj  
mówiąc o nim wczoraj.  
 

*

W 1936 w lipcu 
każdego dnia rano  
kupowałam gazetę — z powodu wojny w Hiszpanii.  
„Oby tych żydków czerwonych — powiedział facet 
w opiętym garniturze — zgnietli jak wszy”  
i odszedł słoneczną ulicą 
nad jego głową korony drzew  
i szpalery otwartych okien 
 
a ja w pierwszej pustej bramie  
kucnęłam, twarz zasłoniłam gazetą i zapłakałam  
jak niczyje dziecko,  
a jednocześnie zaczęły wyrastać mi szpony  
i w gardle czułam ogień, którym mogłam zionąć..  
 

*

Gdybym się bardzo starała (a starałabym się) 
dostałabym się do Hiszpanii. Granicę przejechałam  
autobusem, półżywa ze strachu. Po przeszkoleniu  
wylądowałam u socjalistów, w oddziale UGT.  
Tak czy inaczej 
tutaj moja Oczywistość Wewnętrzna spotkała 
zewnętrzne tak świata; w szklistym powietrzu 
pomiędzy pasmami gór, na rozległych 
kamienistych równinach gdy pociąg skręca i z przednich 
wagonów machają do nas, w tylnych. Nawet w okopie gdzie od wilgoci boli mnie żołądek ale  
tak, si, ja, oui 
kiedy we dwoje we dwie my w trójkę siedzimy  
na wielkim nagrzanym głazie  
 
Czy chciałabym strzelać? Całą noc myślałam czy  
strzelać, i tak, mówię, tak, chcę broń, będę zabijać,  
skoro i mnie mogą, to jest sprawiedliwie. Strzelać;  
odsyłać upiora w niebyt —  
skoro inaczej się nie da 
 
Z końcem wiosny zaczęto  
zabierać kobietom broń; formowano Armię,  
wprowadzano bardziej wypróbowany porządek;  
na upalny front w Aragonii 
pojechałam już jako pielęgniarka, bez broni —  
i tam mnie trafiono 
na początku września. Kiedy mnie postrzelono 
obejrzałam się gdzie stoję 
ja 
ta nie trafiona. Nie było jej.  
Cóż,  
nasz oddział przestał istnieć w sierpniu,  
i już nie było tych, których ja najbardziej... 
 
W miasteczku nad morzem, na północ od Walencji 
najpierw mnie wyleczono potem ja  
leczyłam innych — ni żywa ni martwa,  
chodząc po plaży w zimowym białym słońcu  
jak w bąblu nocnego powietrza. Już zbliżał się koniec;  
 
i w różnych wariantach śnił mi się sen: Republika w czapeczce frygijskiej, ta z lwem,  
jest głuchoniema jak pies magazyniera z naszego szpitala 
ze smutku wyje w środku, i nikt tego 
nie słyszy.  
 

*

Buczenie statku, który mglistym rankiem 
odbijał od brzegu głuchej Europy,  
para mojego oddechu nad zimową wodą 
— żegnaj hieno matko 
 

*

Wyjeżdżałabym jako żona lekarza z Bostonu —  
pracowaliśmy razem nad morzem; miał legalne istnienie 
paszport i dom;  
dzięki niemu uwoziłam życie,  
które niedawno ocknęło się we mnie ze strachu 
przed rozkładaniem się w kamienistej ziemi;  
umierać — nie dokonawszy niczego, tak mało wiedząc  
 
Ten czas, to teraz w moich oczach ciemnieje tężeje  
pod lśniącą ruchliwą powierzchnią zdarzeń i dat 
trwa nieruchawy mezozoik, era wielkich gadów  
a może epoka wampirów; piją krew ale nie ożyją,  
oświecone dzieci — nie wierzyliśmy w nie  
lecz nie uciekniemy.  
 

*

W Stanach kilka pierwszych lat spędziłam  
jak nie w swojej skórze, powoli się ucząc kraju i języka,  
byłam żoną doktora i byłam mu wdzięczna 
ale polubiłam go kiedy się rozstaliśmy,  
po wojnie.  
 

*

Ten kraj, taki zauroczony sobą, a jednak  
rzetelny, podobał mi się, powinowactwa z wyboru  
były tu dostępniejsze, możliwości bliższe,  
drażniła mnie tutejsza kobiecość i męskość, krępowały mnie  
przywileje mojej skóry  
choć nie poczuwałam się do tej  
białości.  
Pracowałam w sklepie 
z aparatami fotograficznymi, potem  
w kinie u moich przyjaciół: w kasie i na sali 
i nauczyłam się obsługiwać projektor.  
 
Ten film uwielbiałam, jak wszyscy: ta scena, kiedy on mówi do niej  
nie dając po sobie poznać: I am not fighting for anything anymore 
except myself.  
 
Nie, nie, coś poza samą sobą także. Zawsze po lewej stronie  
ale już nie z wyznania, a tylko z przekonań; nienawidziłam  
McCarthy’ego, południa, republikanów, pań domu z życia 
i z reklam,  
teraz jednak bardziej intymnie ze sobą,  
z podwiniętymi nogami, zaczytana 
dopóki na kartki nie spadła kropla lodów pistacjowych,  
ta ich zieleń taka nieprawdziwa, taka naturalna 
 
Zdjęcia robiłam coraz lepsze,  
W czerwonym świetle ciemni  
patrzyłam  
jak na papierze pojawia się powoli obraz 
utrwalony wczoraj, rok temu i osiem lat temu  
i patrzymy na siebie, to znaczy ja patrzę dziś na to dawniej  
które już nie patrzy, ale je widać  
od strony aktualnej, po której ja stoję  
(do czasu — )  
 
W jakiś jesienny wieczór, kiedy przełamuje się dzień  
i noc, i fala rozlewa się w brunatno złotym świetle 
na ciemniejącym piasku czasu  
on wziął mój aparat  
i 18 kwietnia 1958, wieczorem  
pstryknął: stoję przed drzwiami domu i właśnie 
przekręcam klucz w zamku, w czerwonej wełnianej  
kurtce z postawionym kołnierzem,  
i patrzę w obiektyw,  
a potem otworzyłabym drzwi  
i weszliśmy do środka.  
 

*

A gdybym została w Polsce? Nie udało by się  
dostać do Hiszpanii albo bałabym się za bardzo;  
 
coraz bardziej bym czuła jak tu duszno, i że dotyczy mnie  
tyle nienawiści i tyle pogardy, że to musi uszkodzić ci duszę,  
ci korporanci, żyletkarze, księża wężowym jadem  
plujący z ambon,  
i ci Żydzi z małych miasteczek, ortodoksi,  
poza czasem i poza przestrzenią, te moje babcie i dziadkowie wobec których jestem zniecierpliwiona i nie najgrzeczniejsza,  
„proszę, jaka ona mądra”, mówiła by babcia 
z politowaniem.  
I co bym robiła? Kogo bym poznała, z kim się przyjaźniła, jakie 
plany układała? Czy zakochałabym się w Dorce z domu na rogu,  
czy raczej w jej bracie,  
a może zbierałabym się do Palestyny  
lub do Belgii,  
nie wiem 
 
W 1942 lub w 43 zagazowano by mnie albo zastrzelono  
nad rowem gdzieś w lesie 
lub może bym przeżyła jakimś cudem —  
— jakkolwiek by było 
i tak bym wiedziała 
że świat nie jest 
nie 
świat nie jest 
gotowy —  
 

1996

Samochód Helgi
Mój charakter pisma jest jak samochód Helgi 
— najpierw nie wiem dlaczego 
lecz fraza w sercu to właśnie powtarza; 
wnętrze jej samochodu jest jasne, słoneczne, 
pełne powietrza płynie ponad drogą, gdziekolwiek ona 
tam także jej opel, 
przebijają się przez przestrzenie 
gdyż dusza jest ruchliwa, bystra i ciekawa 
skora do śmiechu; czasem jednak — tak sobie wyobrażam 
w bezruchu kontempluje mętne krople, sierocy świat 
głupi 
i zmierzch pełen śmierci. 
Empfindlichkeit5 — tak się to nazywa, co ma 
w wyrazistych oczach i ustach, w twarzy dziecka, 
kobiety i chłopca; co cię dopuszcza blisko 
lecz nie jest 
tak bliskie światu 
jakby kto głupi myślał. 
 
Wilgotna jezdnia sunie w smugach świateł 
i papier szeleści —  
 

1995–1997

Nadchodzę już
Celna uroda 
celnie dotykająca; 
zielonkawe, jak światło po wodzie, refleksy 
uważnych spojrzeń, 
ćwiartka świeżego ogórka 
nurzana w miseczce z sosem, a potem 
chrupanie, 
czarny pies w wyskoku po patyk, w śrubie w powietrzu 
i nasze głosy wołające brawo! brawo! 
i stopy w miękkich pantoflach 
koloru kobaltowego zmierzchu 
zaprzeszłość właśnie skończonych oddechów 
w ich ciągle teraźniejszym łańcuchu, a jednak 
zaprzeszłość; 
głuchy dźwięk dzwonka 
nad zapyloną drogą: 
nadchodzę już 
nadchodzę! 
 
Nieskończoność
Nieskończoność, którą wielbię od dziecka, 
Nieskończoność dodawanych bez końca odcinków, ekstatyczna; 
świat do świata i kolejne światy! 
Nieskończoność jak ogień w pochodni Statuy Wolności, 
to samo światło ponad morzami najróżniejszych czasów.  
 
— Abstrakcja z niezliczonych konkretów 
wieczność z niepoliczalnych śmierci 
gęsto, jeden przy drugim, ciasno, obok siebie 
trupy kotów gołębi psów ludzi jaszczurek — 
 
Gdy będę staruszką, rozstaniemy się, moja kochana 
ty swoją drogą 
ale ja 
na lewo — 
 
Sutra diamentowa (Jablonex)
Forma jest pustką 
a pustka jest formą 
są jednak pustki mniej lub bardziej błyszczące 
i formy wklęsłe, ale też wypukłe.  
 
Forma jest pustką 
a pustka jest formą 
ale tu stoi pustka 
w formie szaroniebieskiej kanapy, którą kupiłam w Ikei, 
obok niej czeka moja filiżanka z herbatą i otwarta książka 
w której rozlazła blondynka ratuje 
zwięzłą szatynkę od śmiertelnej klęski —  
 
Forma jest pustką 
a pustka jest formą 
gdy nie ma już oddechu ust wzroku słuchu 
powietrza głosu światła ani dźwięku 
wiedy się nie pocieszysz  
 
Ale póki jest — 
 
Cienie
Cienie, cienie chmur sunące po trawie, 
długie cienie późnym popołudniem, 
cień spod ziemi, 
głuchy cień 
nieistnienia przed życiem, niemy cień nieistnienia 
po życiu, szepczący cień nieistnienia teraz; 
wszystko się wycofuje, wszystko się samo sobą zasłania, 
nie da się stanąć w świetle —  
 
Między psem a wilkiem
Dopóki widzę przed sobą resztkę światła 
jeszcze nie ma strachu. Zjeżdżam na dół drogą, 
mijam panią krowę. Za rzeką gorące tunele 
późnego zachodu wśród wystygłych chmur: 
rewolucyjna czerwień, cesarska żółć, feministyczny 
wrzos; więc dzień nadal należy do nas, 
dwunożni. Ale za zakrętem 
gasną resztki światła, znikają lekkie cienie szprych 
mojego roweru. Szara szarość, gruba i skondensowana, 
osacza mnie jak mech nagle wyrosły z powietrza. Bicyklu, 
uciekajmy; stopa naciska pedał, solidny 
ustępliwy opór, mój oddech, 
twoje mruczenie dynama, podskakujące 
nikłe światło lampki. Prędzej, 
świat staje się zbyt jednolity, zewnętrzny i taki 
przepastny. Pełen aluzji, 
których treść tłucze się już w sercu i w żołądku. 
W domu mój czarny pies nastawiwszy uszu 
czeka w drzwiach między pokojem a gankiem, 
patrzy ze światła w ciemność. Gdzieś w przepastnej czerni 
staje wilk, wygląda 
z ciemności w ciemność — 
A ja pędzę, pędzę 
środkiem — 
 
Co mam w kieszeni
Szminkę ochronną, cztery wizytówki 
różnych radio taxi (ostatnim razem, kiedy przejeżdżam przez plac 
w lustrzanych ścianach wieżowca czerwone lawy zachodu 
jak tygrysi skok 
ale nikt chyba nie widzi, a ja 
myślę o mroku tego mieszkania na Pradze 
gdzie mnie już nie kochają), trzy wizytówki przychodni lekarskich, 
karnet na basen (nieznane dziewczynki 
stają na dnie na rękach, potem piszczą i czkają ze śmiechu, 
a ja z nimi), długopis, 
mały ołówek automatyczny, gumkę, stary bilet do kina 
(— To niebo jakby nas osłaniało — on mówi 
kiedy próbują się kochać na brzegu pustyni; czerwonawa 
ziemia, błękitny klosz nieba. — A co jest za nim? — 
ona pyta. — Nic — odpowiada — tylko 
noc. I pustka), dalej Nerwendraże, przeciwbólowy Saridon (och, błoga 
chwila, kiedy się rozwiera ta zardzewiała paszczęka i znowu 
miękko wpadasz w swoje ciało), jakiś strzępek papieru, 
tak, ten adres. Turek, 21 lat, dożywocie, 
prosi, żeby do niego napisać. Lubi kino. (Tak, lubi, 
ale jak mam wydobyć głos? Co mam niby pisać, 
jak się pisze, o czym, takie listy? Czy mam mu napisać 
„Perspektywa twojego życia przeraża mnie, bardzo ci współczuję” 
czy też opisywać swoje, ale od jakiej strony 
— no nie mam, nie mam pojęcia) — 
 
Przekaż 1% podatku na Wolne
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Nie jest gotowy - Bożena Keff (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz