Darmowe ebooki » Wiersz » Gusła (tomik) - Jerzy Liebert (polska biblioteka cyfrowa txt) 📖

Czytasz książkę online - «Gusła (tomik) - Jerzy Liebert (polska biblioteka cyfrowa txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Jerzy Liebert



1 2 3 4 5 6
Idź do strony:
class="verse">Która w nas się rozpływa jak zapach w przestrzeni, 
Zostawiając nam serca puste i zamknięte.  
 
Niesyte niczym, smocze są piersi oddechy, 
Ducha ślepe przepaście, co drżą w naszych głosach —  
Odbijamy je tylko jak w lustrze, w niebiosach, 
Podnosząc swe zasługi, a tłumacząc grzechy.  
 
Jest chwila, gdy w płynącej poprzez nas kaskadzie 
Czujemy nagle skrzydło, które nas owiewa 
Wonią mocniejszą stokroć nad woń ziół i drzewa —  
Wynosi niewidzialne i przed Bogiem kładzie.  
 
Słowacki
Gdy z ziemi cudzej wreszcie dobyty, 
Przypłyniesz ku nam rzecznym korytem, 
Na progu staniesz, swoich przywitasz —  
Na pewno wtedy będziesz się pytał:  
 
Jakżeście żyli, jakże się działo, 
Gdy z każdej miedzy w oczy wam wiało, 
Lęk nieustanny, niepokój miałem, 
Czy w domu wszystko, czy w domu cało?  
 
Kiedym was odbiegł, chodziłem wokół 
Po różnych krajach z płomieniem w oku, 
Nie mogłem spocząć, powstrzymać kroków, 
Jednego tylko tęskny widoku.  
 
Gdy ku domowi zwracałem głowę, 
Widziałem nad nim chmury gradowe, 
Zwały kraczące, ciemno-wiorstowe11... 
Chciałem je moim odpędzić słowem! 
 
Chciałem wam chociaż z daleka pomóc —  
Biegłem naprzeciw gońcom hiobowym12, 
Z chmurą, stuwichrem przy blaskach gromu 
Walczyłem w barwach naszego domu.  
 
Myślałem błędny, że ktoś z domowych 
Podsłucha moje z sobą rozmowy, 
Niedomówione słowa podpowie, 
Wichry, sny czarne zdejmie mi z powiek. 
 
Cudowną wodę rodzinnych dolin 
Do ust przyłoży, z czarów wyzwoli, 
Że wyprowadzi z zaklętych stolic 
Na drogi dobrze znanych okolic.  
 
Tam mi doręczy zielę nad zioła, 
Przed którym nic się oprzeć nie zdoła... 
Daremniem czekał... W kredowe koła 
Wdarł się sen wielki, sen mnie pokonał. 
 
I śniło mi się, że gdy grom zamilkł, 
Przyszli mnie szukać, idąc śladami, 
Że wracam wreszcie godzić się z wami, 
Odnaleziony między słowami... 
 
I w wieczność moją, w mój sen głęboki 
Wbiegły wiślane szepty, potoki, 
I sam widziałem moje obłoki 
Odbite w wodzie — trudy wysokie.  
 
Do poety
Czymże są wobec niebios i ciemnych otchłani 
Nasze piekła znajome, nad którymi smutni, 
Rozpinamy pożółkłe nieba dźwiękiem lutni, 
By je rzucać, z tęsknoty za ziemią, — spłakani?  
 
O, czym jest miłość nasza, wieczny serca połów, 
Klęski, odwroty mądre, zwątpienia i burze, 
Wobec mocy wichury, rozpętanej w górze, 
A cichej i pokornej pod stopą aniołów?  
 
Jak kielichem z dna świata, tak czerpiemy słowem 
Mądrość, co serca poi wyniosłą rozpaczą —  
A jeśli nasze słowa tylko tu coś znaczą, 
Jeśli dla nieba mamy nieznajomą mowę?  
 
O, poeto natchniony! pod statuą lśniącą 
Schylony i bijący w struny z całej mocy, 
Lutnię srebrną i czarną, podobną do nocy, 
Gdy odkładasz zmęczony, pomódl się gorąco. 
 
Zaślubiny
Napracujesz się, pot z czoła zetrzesz, 
Wyprostujesz grzbiet — niech stygnie. 
Stoi dom twój, ściana przy ścianie, 
Już pod dachem, już się wydźwignął.  
 
Brzoza schyla się, w okna zagląda, 
Trze się listek o listek na drzewie; 
A tyś stanął, ważysz coś w myślach, 
Oczyś zamknął i patrzysz w siebie.  
 
Kogóż, kogóż w dom ten wprowadzę? 
Któż to stanie przy moim boku? —  
Aby godnie było, jak najlepiej: 
Kwiaty w oknie, a we mnie spokój.  
 
Któż tak mocno do siebie przywiąże 
I na palec serdeczny da pierścień? —  
Aby ściany te nami wypełnić, 
Wszystkie kąty wypełnić szczęściem.  
 
Będziesz czekał, krzątał się, troskał, 
Sprzętom miejsca bez końca wyznaczał, 
I podkowę przybijesz u progu: 
Może przyjdzie, może zobaczy?  
 
Wtedy wszystko niech weźmie ze mnie, 
Z bioder moich — ziarno me — dziecię, 
Całą własność, która mi dana: 
Jedno serce i palców dziesięć.  
 
I ołtarzyk postawisz przy drodze, 
Drzwi otworzysz na wiatr, na przestrzał — 
Drzewa wzrosną, widok zagęstwią, 
Głowę zwiesisz, siądziesz u wejścia.  
 
Zakołuje niebo nad tobą. 
Płomyk chwiejny na czoło spadnie! 
Staniesz w ogniu, ogień zaprószysz, 
I od ciebie dom twój się zajmie!  
 
Stleją ściany, sprzęty najdroższe, 
A ty z ogniem będziesz się żenił. 
 
Zostaniecie tylko we dwoje: 
Bóg na niebie i ty na ziemi.  
 
Na lipę czarnoleską
Wonna lipa czarnoleska, 
Gęsto niebem przetykana, 
Pyszna w gwarze i królewska — 
Oto lutnia mistrza Jana, 
Lira, której miodu siła, 
Na trzy wieki Polskę spiła. 
 
Z drzewa prostego ciosana, 
Jak drzewo ssała u szczytu, 
Z bożego pełnego dzbana 
Wyniosłą mądrość błękitu, — 
By między życiem a śpiewem, 
Nie rozdzielać ziemi z niebem.  
 
Dzisiaj, przed zgiełkiem i gwarem, 
Pozwól skryć się, o lutnisto, 
Pod owej pieśni konarem, 
Jak pod lipą rozłożystą, 
Gdzie ptak dzwoni w nocnym chłodzie, 
Księżyc rogiem chmury bodzie. 
 
Tu pod niebo rosną wieńce, 
Ponad wielką pustkę miasta, 
Struna sama idzie w ręce, 
A serce w serce nam wrasta — 
Tu cień daje laur z drzewa, 
A laur w cieniu dojrzewa.  
 
Przymierze

Józefowi Wittlinowi

O, kiedyż z ziemi twardego rdzenia 
Na sprawy nasze zgodę dobędziem, 
Na słowa z ciebie, na słowa ze mnie —  
Jakimż wysiłkiem, jakimż narzędziem? 
 
Przecież jednako skrzypi w nas, gnie się 
I trzeszczy dzień nasz — jabłoń garbata, 
Owoce cierpkie w piersiach obraca, 
Gnatem korzennym nogi oplata.  
 
Przecież jednako na nowe lata 
Nasiona bólu łuskamy z siebie —  
Na jutro twoje, na jutro moje, 
Na nasze jutro o lepszym drzewie.  
 
O, kiedyż, matko, plon wykołyszesz, 
Nadzieją wzejdziesz, dojrzała tryśniesz 
Ziarnem spod kości, spod krwi — przymierzem 
I koniczyną o czworoliściu — 
 
Niechaj porośnie, niechaj wygładzi 
Żywoty nasze szyte i rwane, 
Nad twoim domem, nad domem moim, 
Niechaj się przyjmie dobry poranek.  
 
Uderzy niebem, zapachnie wiatrem, 
Zadzwoni wilgą w bliskiej olszynie, 
Byśmy się, wrogu mój, nie wstydzili 
Świerszcza o zmierzchu znaleźć w kominie.  
 
Abyśmy z mowy, co w żyłach płynie, 
Zielone słowa, oliwne wzięli, 
Gałązki młode, pędy kwietniowe —  
Pierwsze nadzieje tej ziemi.  
 
Niechaj wołają w wiosennym szumie, 
Że blizny nasze w ziołach wygoim, 
Że będziem przecież miłymi gośćmi, 
Ty w słowie moim, ja w słowie twoim.  
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Victoria13 albo o deszczu majowym
Kasztan ich witał przeciągłym szumem, 
Kiedy aleją, w pełnym rynsztunku, 
Przeszli, przebiegli zmieszani z tłumem, 
Roznosząc plamy krwawe po brukach... 
Z chmury wiosennej grzmot wybiegł ku nim — 
Deszcz się jak kasztan w górze rozszumiał, 
Nagły i ciepły ślady ich spłukał.  
 
Jesień na mogiłach wiosennych
To nic, że piasek powieki rozwarł, 
Ziarnami w usta, w uszy się wwiercił —  
Przez ziemię głuchą, przez wieko śmierci, 
Miasta miłego słyszymy rozgwar.  
 
Jakże go trudno spod czaszki wygnać, 
Wrzawą po żyłach przebiega w tętna, 
Płynie powietrzem, napełnia cmentarz, 
Pod ziemią dzwoni, brzęczy jak sygnał.  
 
Tupot stóp ciągły w mogiły wsiąka, 
Tupot nad nami dotąd nie zamilkł. 
Mierzą nas w marszu, mierzą krokami, 
Wkoło stóp tysiąc po nas się błąka.  
 
Wiatr liście uschłe, wiatr próchna niesie, 
Deszcz szary tłucze w wieńce blaszane, 
Omywa szary cmentarny kamień. 
Listopadowa wlecze się jesień...  
 
Idą nad nami zmieszani z tłumem, 
Krok takt wybija, takt w trumny stuka. 
Wiatr krzyże schylił, deszcz wstęgi spłukał, 
We mgłach nad nami jak kasztan szumi.  
 
Barwną konnicą, szarą piechotą, 
Ciągną nad nami w poranki słotne —  
Piersi nas bolą, wieńce nas gniotą, 
Wieńce blaszane, wstęgi wilgotne!  
 
Niepokój szumi w warszawskim wietrze, 
Stada jaskółek w górę wzleciały —  
To tylko z chwastów, z ścierni14 sczerniałych, 
Wilgoć trująca sączy się w przestrzeń.  
 
Ciągną nad nami, płyną zwycięsko 
Kwiaty u hełmów, w lufach gałązki... 
O, matko-śmierci! W wietrze się trzęsą 
Bezlistne drzewa — rózgi liktorskie15!... 
 
Muza
Skądże słowo tak biegnie do dźwięku, 
Gdy go inne po imieniu zowie? 
Jakiż płomień świeci nad ziemią, 
Że tak widno w sercu i w słowie?  
 
Gusła, III
Natchnienie bolesne
Wśród złych moich uczynków, jak wśród traw ospałych, 
Płynie Twój strumień, Panie, 
Porusza moje ziemie, otwiera moje skały, 
Twarde, znieruchomiałe. 
Pozwól za tym strumieniem i miodu, i mleka 
Ludziom wejść na nie. 
O człowieka, o miłość człowieka, 
Modlę się, Panie.  
 
Dzwony
I
1. Wykuwała nas z brązu wieczność. 
Twarde dźwięki słodkie dla ucha, 
Ale ranią Bogiem i miażdżą, 
Każdego kto się zasłucha. 
 
2. My dzwony, dzwony szumiące, 
Jak łany spęczniałe ziarnem — 
Mówimy do was pokarmem, 
Mówimy chlebem białym. 
 
3. My dzwony wśród dzwonów najmniejsze, 
Do ciebie wołamy wyłącznie — 
Nie myśl, że niby na łące, 
W naszych szumach utoniesz i spoczniesz. 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
II
1. Niewzruszone są nasze wieże, 
A przecież stoją na ziemi, 
Dźwiękiem mocnym, dźwiękiem powszednim 
Rozdzierają wieczność pacierzem. 
 
2. Tym, którym w serce zagląda 
Krzew miłości — pali i kłuje — 
O świcie przy naszym biciu, 
Bóg ciernie z serca wyjmuje. 
 
3. W naszych tonów krótkich komendzie —  
Surowa jest rzeczywistość. 
Wyrąbałyśmy drogę pokorze, 
By szły po niej męstwo i czystość. 
 
III
1. Jak pługi o pługi dzwoniące, 
Chcemy z ziemi wyorać kościół, 
Rozcinamy skorupę jałową, 
Docieramy do gliny wieczności. 
 
2. Kołysałeś się pośród ludzi, 
Dzwon ci pusty w piersiach łomotał, 
Pękł dzwon głuchy i dzwon samotny, 
Gdy dźwięk nasz do ciebie dotarł. 
 
3. Naprzód dźwięk ten nosiłeś dla siebie, 
Ale dźwięk się na ludzi rozpinał, 
Odnalazłeś ten sam dźwięk w innych — 
I stała się jedna rodzina. 
 
Św. Katarzyna Genueńska
W srebrnym obłoku chodząca, 
W fałdach nieba ukryta, 
Jak w adamaszku16, 
Spłakana, drżąca, 
Światłami Boga pobita, 
Jak Paweł17 u bram Damaszku.  
 
W wysokich skrzydłach aniołów, 
Jak w deszczu gęstym i czystym 
Myjąca życie. 
Wieżo kościołów, 
Szczytem i aktem strzelistym 
Uwidoczniona w błękicie.  
 
Bij w serce me, jak w naczynie, 
Co samo sobie wystarcza, 
Wstępuj pożogą, 
Niech szczękiem spłynie, 
Gnie się i łamie jak tarcza, 
Pod twoją złoconą nogą.  
 
O, jeśli Jakuba schody18, 
Wyścieła gorące słowo 
Aż do niebiosów! — 
Zniszcz moje chłody! 
Zalewaj płomienną mową 
Miarowy dźwięk mego głosu.  
 
O, Pani Doskonałości! 
Duszo i ciało z diamentu — 
Mą słabość wzniosłą 
Mieczem miłości 
Przemierz i połam do szczętu, 
Jak gałąź nazbyt wyrosłą.  
 
Dolor ante lucem19

(Z Aleksandra Błoka)

W zachodu krwawych, ostatnich promieniach, 
Pragnący śmierci — nie czekam już na nic. 
I znów dzień wstaje, brzask bije z otchłani, 
Powraca męka codzienna istnienia.  
 
Chciałem zło rzucić i dobro zostawić, 
Poznałem śmierci trwogę i nadzieję —  
I znów powracam, by patrzeć, jak dnieje, 
By zło przeklinać, dobru błogosławić.  
 
Boże mój, Boże — Panie nieomylny —  
Czyś wszystkich równym obdarzył wyrokiem —  
Człowiek śmiertelny, ku Tobie się wlokę, 
Od jutrzni rannej do nocy — bezsilny.  
 
Anioł żalu
Nie ciszą jak obłok miękką, 
Nie chłodem, nie tkliwą ręką, 
Ale mieczem, ale ogniem —  
Bez orszaku, zagniewany, 
Ale smutny i spłakany, 
Przystąpiłeś do mnie. 
Bez litości — miłosierny, 
Kochający i niewierny, 
Jak ziemia w grobie —  
Moje ziemie nieorane, 
Moje ciało zbuntowane 
Upatrzyłeś sobie. 
 
Nie w spokoju, jak owoc źrałym20, 
Nie w cieniu drzewa omdlałym —  
Ale w ogniu i w lamencie, 
Biorę w piersi twoje ciosy, 
Ostrza błyszczące jak rosy 
I twoje objęcie. 
Gorliwy i ustający, 
Nasycony i pragnący, 
Jak płomień w drewnie —  
1 2 3 4 5 6
Idź do strony:

Darmowe książki «Gusła (tomik) - Jerzy Liebert (polska biblioteka cyfrowa txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz