Darmowe ebooki » Tragedia » Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16
Idź do strony:
mój rozum! Nie chcę być szalonym.  
 
Wchodzi: Rycerz. KRÓL LEAR

Co tam nowego? Czy konie gotowe?

RYCERZ

Gotowe, milordzie.

KRÓL LEAR

Więc idźmy, chłopcze!

BŁAZEN
Dziewica, co z mojego odjazdu się śmieje, 
Żałobę po dziewictwie swym niedługo wdzieje.  
 
Wychodzą.
AKT DRUGI SCENA I
Dziedziniec w zamku hrabiego Gloucester.
Edmund i Curan wchodząc, spotykają się. EDMUND

Szczęść Boże, Curanie!

CURAN

I tobie, panie! Właśnie co opuściłem twojego ojca; przyniosłem mu wiadomość, że książę Cornwall i księżna jego Regan przybędą tu do niego tej nocy.

EDMUND

Co ich do tego spowodowało?

CURAN

Nie wiem. Czy słyszałeś, jakie krążą wiadomości? Chcę mówić o nowinach, które ludzie szepcą sobie do ucha; bo dotąd są to sprawy tylko w poufałych rozmowach dotykane.

EDMUND

Nie słyszałem nic wcale. Powiedz mi, proszę, co to za nowiny?

CURAN

Czy nie słyszałeś, że jak się zdaje, przyjdzie do wojny między książętami Cornwall a Albany?

EDMUND

Ani słowa.

CURAN

To usłyszysz o tym niebawem. Żegnam cię, panie.

Wychodzi. EDMUND
Przybywa książę! Tym lepiej, tym lepiej! 
To w sprawę moją wybornie się wplata. 
Ojciec na brata pozastawiał czaty; 
Ja mam odegrać delikatną rolę;  
Pośpiechu, przybądź na pomoc z fortuną! 
Zejdź, bracie! Bracie, mam ci coś powiedzieć. 
Wchodzi Edgar. 
Ojciec mój czuwa; radzę ci, uciekaj! 
Twoja kryjówka już mu jest wiadoma, 
Ale na szczęście noc cię uratuje. 
Czy nie mówiłeś źle o księciu Cornwall? 
Tej nocy z wielkim zjeżdża tu pośpiechem, 
Z nim Regan. Rozważ, czyś się nie wygadał 
O jego przeciw Albany knowaniach? 
  EDGAR
Nie, nigdy słowa o tym nie mówiłem. 
  EDMUND
Ojciec się zbliża. Przebacz, dla pozoru 
Muszę oręża dobyć przeciw tobie; 
Ty udaj opór. A teraz uciekaj! 
Poddaj się! Musisz iść ze mną do ojca. 
Hej, światła! Hola! Uciekaj, mój bracie! 
Hola, pochodni! Bądź zdrów! Nie trać czasu! 
Wychodzi Edgar. 
Kilka krwi kropli lepszym będą świadkiem rani się 
Wściekłego starcia. Widziałem pijaków, 
Siekących głębiej dla prostej zabawy. 
Stój! Ojcze! Niktże w pomoc mi nie przyjdzie? 
 
Wchodzą: Gloucester i Słudzy z pochodniami. GLOUCESTER
Powiedz Edmundzie, gdzie jest ten nikczemnik? 
  EDMUND
Tu stał w ciemności, z dobytym orężem, 
Mamrocąc czary, zaklinając księżyc, 
By mu dopomógł — 
  GLOUCESTER
Lecz gdzie jest? Odpowiedz. 
  EDMUND
Widzisz krew moją, panie? 
  GLOUCESTER
Gdzie ten nędznik? 
  EDMUND
W tę uciekł stronę. Próżno usiłując — 
  GLOUCESTER
Hej, w pogoń za nim! Wychodzi Sługa. 
A co usiłując? 
  EDMUND
Wciągnąć mnie, ojcze, w spiski na twe życie, 
Bo mu odrzekłem, że na ojcobójców 
Wszystkie pioruny mściwe niebo ciska, 
Mówiłem, jak są potężne łańcuchy 
Wiążące dziecko do ojcowskich piersi,  
On też, gdy spostrzegł upór nieugięty 
Przeciw wyrodnym swoim przedsięwzięciom, 
Rzucił się na mnie z dobytym orężem, 
I gdym nie myślał o zdradnej napaści, 
Przeszył mi ramię; lecz gdy się przekonał, 
Że mi nie brakło na duchu i woli 
Stanąć w obronie dobrej mojej sprawy, 
Może i moim przestraszony krzykiem, 
Uciekł co prędzej. 
  GLOUCESTER
Niechże więc ucieka! 
Lecz mu niełatwo skryć się na tej ziemi; 
Raz schwytanego spieszny czeka koniec. 
Pan mój łaskawy tej nocy przybywa, 
Jego powagą ogłoszę po kraju, 
Że ten na wdzięczność moją ma rachować, 
Który zbrodniarza pod miecz przyprowadzi: 
Kto go ukryje, gardłem to zapłaci. 
  EDMUND
Gdym mu odradzał występne zamiary, 
A on upornie17 w swym trwał przedsięwzięciu, 
Odkryciem całej sprawy mu groziłem, 
A on mi na to: «At, biedny bękarcie! 
Czy myślisz, jeśli kłamstwo ci zarzucę, 
Twe słowa ludziom wiarę jaką dadzą 
W twą zacność, cnotę, wartość lub przymioty? 
Nie, nie, bo proste moje zaprzeczenie 
(A rachuj na nie, choćbyś miał na dowód 
Własne me pismo), proste zaprzeczenie 
Starczy, by całej sprawie dać pozory 
Twych spisków, twoich knowań i podstępów. 
Musiałbyś wprzódy świat cały odurzyć, 
By nie pomyślał, że mnogie korzyści, 
Które z mej śmierci dla ciebie urosną, 
Nie były dosyć potężną ostrogą, 
By cię do knowań na życie me popchnąć». 
  GLOUCESTER
O zatwardziały, o występny nędznik! 
Świadectwu własnej zaprzeczyłby ręki! 
Nie jam go spłodził! Słychać trąby za sceną. 
Słyszysz? trąby księcia. 
Nie wiem, dla jakich przybywa powodów. 
Wszystkie mu zamknę porty; nie ucieknie; 
Książę tę łaskę musi mi wyświadczyć. 
Roześlę przy tym jego wizerunek, 
Żeby na niego oko miał kraj cały. 
Wynajdę sposób, ty wierny mój synu, 
By ci zapewnić moich ziem dziedzictwo. 
 
Wchodzą: Cornwall, Regan i Orszak. CORNWALL
Ledwo żem przybył, a już, przyjacielu, 
O jakże dziwnych usłyszałem wieściach! 
  REGAN
Jeśli to prawda, na zbrodnię podobną 
Nie ma dość ciężkiej kary! Jak twe zdrowie, 
Milordzie? 
  GLOUCESTER
Pani, serce moje pękło, 
Pękło! 
  REGAN
Co? Chrzestny syn mojego ojca 
Na twoje godził życie? Ten, któremu 
Mój ojciec swoje dał imię, twój Edgar? 
  GLOUCESTER
O pani, wstyd mój chciałby to utaić! 
  REGAN
Czy nie przestawał z rozpustnym rycerstwem, 
Ojca mojego strażą? 
  GLOUCESTER
Nie wiem, pani. 
O, zbyt to straszny, zbyt to grzeszny zamach! 
  EDMUND
Tak, pani, zwykle żył w ich towarzystwie. 
  REGAN
To mnie nie dziwią złe jego uczucia. 
Oni na życie starca go podszczuli, 
By spólnie jego przemarnować mienie. 
Dziś właśnie siostra ich postępowanie 
Dokładnie w swoim opowiada liście. 
Jeśli przybędą w moim osiąść domu, 
Mnie tam nie znajdą. 
  CORNWALL
Ani mnie, zaręczam. 
Edmundzie, mówią, że twojemu ojcu 
Synowskich uczuć złożyłeś dowody. 
  EDMUND
Tylkom dopełnił mojej powinności. 
  GLOUCESTER
Odkrył mi jego spiski, a tę ranę 
Odebrał, pragnąc zatrzymać zbrodniarza. 
  CORNWALL
Czyś wysłał za nim pogonie? 
  GLOUCESTER
Wysłałem. 
  CORNWALL
Jeśli go schwycą, bądź pewny, na przyszłość 
Nikomu nowej krzywdy nie wyrządzi. 
Wedle twej woli rządź moją potęgą. 
A ty Edmundzie, który nam w tej sprawie 
Złożyłeś dowód cnót i poświęcenia, 
Będziesz na przyszłość moim, bo nam trzeba 
Ludzi tak wiernych i tak poświęconych. 
Biorę cię z sobą. 
  EDMUND
Możesz liczyć, panie, 
Na wierność moją, jeśli nie na więcej. 
  GLOUCESTER
Panie, dziękuję w jego ci imieniu. 
  CORNWALL
Nie wiesz, dlaczego tutaj przybywamy — 
  REGAN
W niezwykłą porę, o tak późnej nocy. 
Ważna to sprawa, szlachetny Gloucesterze, 
W której pragniemy twej zasięgnąć rady. 
Odbieram listy od ojca i siostry 
O ich niezgodzie; uznałam za dobre 
Nie z mego domu przesłać im odpowiedź; 
Stąd moje do nich wyprawię poselstwo. 
Pociesz się, dobry, stary przyjacielu; 
Twej nam potrzebnej nie odmówisz rady 
W sprawie najmniejszej zwłoki niecierpiącej. 
  GLOUCESTER
Na twe rozkazy, pani, jestem gotów; 
Tymczasem przyjmij w mym domu gościnność. 
 
Wychodzą. SCENA II
Przed zamkiem Gloucestera.
Wchodzą z przeciwnych stron: Kent i Oswald. OSWALD

Dzień dobry, przyjacielu. Czyś z tego domu?

KENT

Tak jest.

OSWALD

Gdzie możem postawić nasze konie?

KENT

W błocie.

OSWALD

Proszę cię, jeśli mnie kochasz, powiedz.

KENT

Nie kocham cię wcale.

OSWALD

W takim razie i ja o ciebie nie dbam.

KENT

Gdybym cię trzymał, gdzie myślę, nauczyłbym cię dbać o mnie.

OSWALD

Dlaczego mnie w ten sposób traktujesz? Nie znam cię wcale.

KENT

Ale ja znam cię dobrze, mopanku,

OSWALD

Za kogo mnie bierzesz?

KENT

Za hultaja, za łotra żyjącego niedogryzkami; za podłego, dumnego, płytkiego, żebrzącego, trójbarwnego, stofuntowego, rudnopończosznego hultaja; za procesowicza z zajęczym sercem, za sk...syna, fircyka, lizusa, dubeltowego opryszka; za gałganiarza, za łotra, co chciałby zostać rajfurem przez zbytek usłużności, a jest tylko mieszaniną hultaja, żebraka, tchórza, rajfura, a synem i dziedzicem kundlicy. Zbiję cię na kwaśne jabłko, jeśli zaprzeczysz jednej sylabie twoich przymiotów.

OSWALD

Co za potworne z ciebie stworzenie, że możesz tak lżyć człowieka, którego nie znasz i który cię nie zna.

KENT

Miedzianego czoła z ciebie pachołek, skoro utrzymujesz, że mnie nie znasz. Czy nie dwa dni temu, jak ci przystawiłem stołek i wygarbowałem ci skórę w przytomności króla? Dobądź szabli, łotrze! bo choć noc jeszcze, to księżyc świeci; na placek cię spłaszczę, ty sk...synie, obrzydliwy golibrodo! Dobądź szabli!

Dobywa szabli. OSWALD

Idź sobie z Bogiem! Nie mam nic z tobą do czynienia.

KENT

Dobądź szabli, hultaju! Przybywasz z listami przeciw królowi; trzymasz stronę lalki próżności przeciw majestatowi jej ojca. Dobądź szabli, hultaju, albo cię zbiję na zrazy! Dobądź szabli, hultaju, i broń się!

OSWALD

Rety! Hola! Rozbój! Rety!

KENT

Rąb, niewolniku, broń się! Broń się, niewolniku, a rąb!

Bije go. OSWALD

Rety! Hola! Rozbój! Rozbój!

Wchodzą: Edmund, Cornwall, Regan, Gloucester i Służba. EDMUND

A to co się znaczy? Rozłączcie się!

KENT

A więc i z tobą, dobry chłopczyku, jeśli łaska! zbliż się, poskrobię cię, zbliż się młody paniczu!

GLOUCESTER

Nie gwałćcie pokoju, jeśli życie ma dla was cenę! Zapłaci gardłem, kto raz jeszcze uderzy. O co wam idzie?

REGAN

To są posłańcy naszej siostry i króla.

CORNWALL

Co dało powód do waszej sprzeczki? Mówcie!

OSWALD

Ledwo oddycham, milordzie.

KENT

Nic dziwnego, tak zmordowałeś twoje męstwo. Tchórzliwy hultaju, natura ciebie się wyrzeka; krawiec cię uszył.

CORNWALL

Dziwne z ciebie stworzenie; krawiec uszył człowieka?

KENT

Krawiec, panie! Rzeźbiarz albo malarz nie mógłby tak źle go zrobić, choćby tylko dwie godziny swoje praktykował rzemiosło.

CORNWALL

Powiedz, skąd wszczęła się wasza kłótnia?

OSWALD

Ten stary hajdamak, panie, któremu darowałem życie na prośbę siwej jego brody —

KENT

A ty iks, sk...synie, ty niepotrzebna litero! Milordzie, jeśli mi pozwolisz, na wapno rozdepcę tego łajdaka i potynkuję nim mury wychodka. Ulitowałeś się nad moją siwą brodą, ty pliszko!

CORNWALL
Cicho, hultaju! Czy nie znasz respektu? 
  KENT
Znam, ale swoje ma gniew przywileje. 
  CORNWALL
Powiedz mi, gniew twój jaki powód zbudził? 
  KENT
Że miecz podobny śmie nosić niewolnik, 
Co odrobiny nie nosi honoru. 
Tacy hultaje z uśmiechem na ustach, 
Jak szczury święte przegryzają węzły, 
Zbyt ścisłe, żeby rozwiązać je można; 
I namiętności wszystkie zbuntowane 
W swych panów sercu podsycają skrzętnie, 
Na ogień olej, śnieg na lód ciskają; 
Przeczą i twierdzą, i dziób zimorodka 
Wedle przywidzeń panów obracają18, 
Jak pies za tropem tylko iść umieją. 
Do Oswalda: 
Zaraza na twą twarz epileptyczną! 
Z mych słów się śmiejesz jak z błazeńskiej mowy? 
O gdybym, gąsko, pod Sarum cię trzymał, 
Do Camelotu gęgałbyś przede mną19! 
  CORNWALL
Czy oszalałeś, starcze? 
  GLOUCESTER
Skąd ta kłótnia? 
  KENT
Nie ma dwóch rzeczy antypatyczniejszych20, 
Jak ja z tym łotrem. 
  CORNWALL
Czemu zwiesz go łotrem? 
W czym ci zawinił? 
  KENT
Twarz mi jego wstrętna. 
  CORNWALL
Może nie więcej jak moja, jej, jego. 
  KENT
Rzemiosłem moim, panie, szczerze mówić; 
Zdarzyło mi się lepsze widzieć twarze, 
Niźli te, które obecnie spostrzegam, 
Na jakichkolwiek stojące ramionach. 
  CORNWALL
To jakiś ptaszek, co czasem chwalony 
Za swą rubaszność, teraz afektuje 
Zuchwałą szorstkość, na gwałt swej naturze 
Przybiera rolę. Nie może pochlebiać! 
Uczciwy prostak, prawdę musi mówić! 
Kto się nie zgorszy, tym lepiej; kto zgorszy, 
Tylko szczerotę21 jego może ganić. 
Znam ja te ptaszki; prostoty płaszcz kryje 
Więcej chytrości i celów występnych 
Niż czołobitne, pokorne pokłony 
Dwudziestu dudków kornie się płaszczących. 
  KENT
Na prawdę, panie, a na szczerą prawdę, 
A z przeproszeniem waszej dostojności, 
Której wpływ niby ogień promienisty 
Na jasnym czole Feba — 
  CORNWALL
Co to znaczy? 
  KENT

Zmianę mojego stylu, który się dostojnemu panu tak nie podobał. Wiem, panie, że nie jestem pochlebcą; ten, który cię oszukał udanym tonem szczerości, był hultajem, którym, co do mnie, być nie chcę, choćby mnie do tego zachęcała nadzieja ułagodzenia twojego gniewu, milordzie.

CORNWALL
Czym go skrzywdziłeś? 
  OSWALD
Nie skrzywdziłem wcale. 
Król, a pan jego, źle myśl mą
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16
Idź do strony:

Darmowe książki «Król Lear - William Shakespeare (Szekspir) (czy można czytać książki w internecie za darmo TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz