Sen srebrny Salomei - Juliusz Słowacki (biblioteka komiksowo .txt) 📖
Krótki opis książki:
Dramat autorstwa Juliusza Słowackiego, dla którego kanwą jest sytuacja na Ukrainie po Konfederacji barskiej, koliszczyzna — bunt chłopów i Kozaków.
Utwór opowiada historię Leona i Salomei, pary zakochanych, na których drodze do szczęścia stoi przede wszystkim ojciec młodzieńca i jego plany dotyczące ożenienia syna z księżniczką Wiśniowiecką. Koliszczyzna tylko zaostrza sytuację, a bohaterowie doświadczają wizji i snów o przyszłości. Czy te przepowiednie się zrealizują?
W Śnie srebrnym Salomei bardzo ważną rolę odgrywa światopogląd Andrzeja Towiańskiego i główna myśl związana z towianizmem — silne przeświadczenie o tym, że do zbawienia najprostsza droga wiedzie przez przyjęcie boskiego przeznaczenia i postępowanie zgodnie z nim. Z przyjęciem bądź odrzuceniem losu wiążą się losy bohaterów dramatu.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Sen srebrny Salomei - Juliusz Słowacki (biblioteka komiksowo .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
dziewczyna
Nie wyszła spod adamaszków162;
To równa tobie chudzina,
A ty chwat163 do takich ptaszków.
Gdyby ty chciał, to by miał ją,
Spróbuj tylko.
SEMENKO
Czart by chciał ją!
Na co mi się piąć do państwa!
Z asawulstwa164 i poddaństwa
Kontent165 jestem... i ze służby
U panycza.
LEON
A mi już by
Ty szlachcianki tej odmówił!
Cóż, naprawdę, mój Semenko,
Jam z nią w tej altanie mówił
I serduszko miał pod ręką.
Kiedy wspomniałem o tobie,
Rzekła: «nie», ale tak cicho,
Że mnie aż porwało licho,
Bom ją kiedyś ja sam lubił...
Lecz takiej biednej chudobie166
Nie mogłem (bobym się zgubił
U ludzi) oświadczyć z ręką.
Ot ja sobie z tą maleńką
Igrał, póki było można;
Lecz to dziewczyna pobożna,
Święcie w domu wychowana,
Gdyby ty miał ognia w kości,
To wyszedłby z nią na pana,
I przyszedłby do miłości.
SEMENKO
Zróbcież mnie, panyczu, panem...
Jeśli chcesz.
LEON
A chcesz, to zrobię:
Osadzę gdzie nad limanem167,
Dam ci futor na początek,
A wam, jak biednej chudobie,
Bóg pomoże i dzieciątek
Wam naśle, które z zapału
Gniewnego ojca ostudzą.
SEMENKO
padając do nóg z udanym płaczem
Nech tobi Boh168!
LEON
Stój... pomału...!
Trzeba z tą perełką cudzą
Ostrożnie... chociaż to cuda,
Jeżeli nam się nie uda,
Jak się dobrze weźmiem oba...
Ona ciebie upodoba.
Ja wiem, znam ją, z iskier cała...
Gdyby teraz nie kochała,
To cóż, że trochę zaszlocha?
Jak przywyknie, to pokocha...
Jak z tobą w stepach zagości,
To step... ach! step, raj w miłości
Z taką szlachecką panienką!
Cóż, głupcze...? Cóż ty, Semenko?
Czy nie myślisz o kochaniu?
SEMENKO
Ach! ja, panie, w obłąkaniu!
LEON
Nie bądź głupi...
SEMENKO
znów rzucając się do nóg
Ja twój sługa...
LEON
podnosząc go i biorąc pod rękę
A co? a co...? Ta czy druga?
Wychodzą.
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
AKT II
Noc miesięczna w ogrodzie. — Wchodzi KSIĘŻNICZKA i służąca ANUSIA.
KSIĘŻNICZKA
Moja Anusiu, siądźmy w tej altanie...
Sama się boję chodzić po ogrodzie.
ANUSIA
Czy strach panience?
KSIĘŻNICZKA
Powiedz mi, czy w modzie
Teraz u ludzi słowików śpiewanie?
ANUSIA
Nie, panno, teraz w modzie klawikordy169.
KSIĘŻNICZKA
Głupiaś! W zapachu kwiatów są akordy
I różne wielkie na świecie muzyki...
Powiedz mi, czy dziś w modzie są krwawniki170?
ANUSIA
Tfu! To horrendum171, małej szlachty kamień.
KSIĘŻNICZKA
dając jej pierścień Regimentarza.
Więc mi ten pierścień krwawnikowy zamień
Za pierścioneczek chłopski, srebrny, gładki...
A choćby z kilku szkiełek były kwiatki,
Weź go i przynieś mi, proszę, do parku.
ANUSIA
Jak to? Prostego pierścionka z jarmarku?
Skądże księżniczce to dziwne zachcenie172?
KSIĘŻNICZKA
Nie wiem; nie powiem, że miałam widzenie,
Bo widzeń żadnych ani snów nie miewam,
Choć często bardzo drzemię i poziewam173,
Łowiąc ustami, jak mówią, skowronka...
Dlaczego ja chcę srebrnego pierścionka...?
Może mię jaki Kozak ze snu budzi,
Może ten kamień krwawnikowy nudzi,
Może na palcu krwi kolorem straszy...
Ach, zgub ten sygnet albo zjedz go w kaszy,
Albo gdzie zamień za pierścień najprostszy.
ANUSIA
Panienka moją ciekawość zaostrzy.
KSIĘŻNICZKA
Więc zrób z niej sobie do krosien174 nożyczki.
Anusia wychodzi z pierścieniem.
Róże i nieśmiertelniczki175
To są moje lube kwiaty;
Adonisy176 i granaty
Lubię i z malw177 piramidy;
Lecz gdybym mogła z opalów178,
Z pereł, brylantów, z koralów179
Pleść jako Oceanidy180
Wieniec na zielonej fali,
Albo z siarki, co się pali,
Robić powój pasożytny,
I włos długi, rozczesany
Owijać w ten kwiat błękitny,
Palący się, kwiat siarczany,
I pokazać się tej szlachcie
Taką, jaką w myślach jestem;
Nazwaliby mnie azbestem
I w moim ślubnym kontrakcie
Zawarowaliby181 sobie,
Że w domu ognia nie zrobię,
Wioski nie spalę zarzewiem182.
Skąd mi ten duch? Sama nie wiem.
To wiem tylko, że mię nie to
Bawi, co tych ludzi krwistych
I że myśli mych ognistych
Mój dowcip jest zdawkową monetą.
Wchodzi ANUSIA bez pierścionka.
ANUSIA
Ach! Panno, na nasz dziedziniec
Wjechał jakiś Ukrainiec,
Który oczy, serce grzeje
Swą rześkością, oka blaskiem.
Widziałam, jak przez aleje
Leciał z piorunowym trzaskiem,
A za nim jacyś pohańce183
Nieśli czerwone kagańce184,
Podobno jego lirnicy,
Dziady, w ognia błyskawicy
Świecące się jak upiory.
A śród lip, z jego żupana
Różne lały się kolory,
Niby od świętego Jana,
O którym panienka czyta
Widzenie.
KSIĘŻNICZKA
A mój pierścionek?
ANUSIA
O pierścionek panna pyta?
Zgubiłam.
KSIĘŻNICZKA
Zmów trzy koronek185
A odniosą ci go duchy.
ANUSIA
A temu, co przybył, panu,
Jak dać imię?
KSIĘŻNICZKA
Zawieruchy
Imię, nazwisko kurhanu
A przydomek: ludu sława.
Ten pan, Anusiu, to Sawa.
ANUSIA
Sawa? Ten syn hajdamaki?
To on wyrznie nas, panienko.
KSIĘŻNICZKA
Chowaj się, Anusiu, w krzaki,
Bo już ciebie ma pod ręką.
Patrz, z regimentarzem idą
I mówią oba o rżnięciu.
Wchodzi REGIMENTARZ i SAWA.
REGIMENTARZ
Przedstawię ciebie panięciu186
Ładnemu...
Do Księżniczki.
Ty zaś, Cyprydo187,
Lub Hebe188, zaraz nam musisz
Nalać ze srebrzystej stągwi189...
Jest to wódz lekkiej chorągwi,
Pan Sawa.
Do Sawy.
Tobie zaś powiem,