Państwo - Platon (czytanie dla przedszkolaków .txt) 📖
Krótki opis książki:
Najobszerniejsze, poza Prawami, i najbogatsze treściowo dzieło Platona, będące kamieniem węgielnym europejskiej filozofii, odegrało także wielką rolę w rozwoju myśli politycznej i teologii chrześcijańskiej. W formie dialogu Sokratesa z kilkoma osobami autor przedstawia syntezę swoich poglądów na temat etyki, teorii bytu, teorii poznania i filozofii politycznej. Wychodząc od analizy tego, czym jest sprawiedliwość, czy warto być sprawiedliwym, jaki jest związek między sprawiedliwością a szczęściem, przechodzi do rozważań nad pochodzeniem miasta-państwa i przedstawia koncepcję idealnego państwa, opartego na idei sprawiedliwości, podzielonego na wyspecjalizowane klasy społeczne i rządzonego przez mędrców-filozofów. Omawia także rolę poetów, wojowników i filozofów w społeczeństwie, dyskutuje różne dobre i złe strony istniejących form rządów, przedstawia swoją teorię idei, niematerialnych wiecznych bytów, w stosunku do których rzeczy są jedynie cieniami, a na koniec swojej długiej obrony sprawiedliwości przedstawia wizję zaświatów, przekonuje o nieśmiertelności duszy ludzkiej, wynagradzanej za dobre życie.
„Więc doprawdy, że do rządów nie powinni się brać ludzie, którzy się w rządzeniu kochają”.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Platon
- Epoka: Starożytność
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Państwo - Platon (czytanie dla przedszkolaków .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Platon
Achillesa. [przypis edytorski]
113. Inachos (mit. gr.) — syn Okeanosa i Tetydy, bóg rzeki o tej samej nazwie, płynącej w Argolidzie, najstarszy król miasta Argos. [przypis edytorski]
114. Argos — miasto na Półwyspie Peloponeskim, ośrodek kultu Hery. [przypis edytorski]
115. życie dających synów Inacha, co Argos opływa — Ajschylos, Ksantriai (niezachowany dramat). [przypis edytorski]
116. Agamemnon (mit. gr.) — król Myken, naczelny wódz greckiej wyprawy przeciw Troi, brat Menelaosa; u Homera (...) Zeus zsyła sen na Agamemnona — celowo oszukując w nim Agamemnona, że z woli boga jeśli ruszy do walki, to jeszcze tego samego dnia zdobędzie Troję, zob. Iliada II 1–34. [przypis edytorski]
117. Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]
118. Fojbos (gr.: promienny; mit. gr.) — przydomek Apolla, bardziej znany w zlatynizowanej formie „Feb”. [przypis edytorski]
119. sam zamordował go. Chłopaka mego — syn Tetydy, Achilles, zginął podczas wojny trojańskiej ugodzony strzałą z łuku wystrzeloną przez Parysa. Według niektórych wersji strzałą kierował Apollo, według innych strzelał sam Apollo, przybrawszy postać Parysa. [przypis edytorski]
120. Wolałbym ja tam na ziemi być; służyć u kogoś... — Odyseja XI 489–491, dusza Achillesa w podziemnej krainie zmarłych w rozmowie z Odyseuszem. [przypis edytorski]
121. Dom ten ludzi i bogów przeraża... — Iliada XX 62–63. [przypis edytorski]
122. Strach pomyśleć, że jakaś nawet i w domu Hadesa siedzi dusza... — Iliada XXIII 103–104, Achilles mówi o śnie, w którym zobaczył widmo poległego Patroklosa. [przypis edytorski]
123. Być przytomnym samemu, a tam się cienie miotają — Odyseja X 495, o wieszczku Terezjaszu, któremu władczyni zmarłych Persefona jako jedynemu pozostawiła rozum, świadomość po śmierci. [przypis edytorski]
124. Dusza zaś z ciała jak ptak wymknęła się w bramy Hadesa... — Iliada XXII 362–363, śmierć Hektora. [przypis edytorski]
125. Dusza jak marny dym pod ziemię poszła... — Iliada XXIII 100–101, widmo Patroklosa. [przypis edytorski]
126. Jak nietoperze pod sklepem w niesamowitej jaskini... — Odyseja XXIV 6–9, dusze zabitych przez Odyseusza zalotników, zwoływane przez Hermesa do krainy zmarłych. [przypis edytorski]
127. Kokytos (mit. gr.) — jedna z rzek w Hadesie, podziemnej krainie zmarłych. [przypis edytorski]
128. Styks (mit. gr.) — rzeka w Hadesie, podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]
129. Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
130. Tutaj upadał na bok, a tam gdzieś znowu leżał na wznak... — Iliada XXIV 10–12, żal Achillesa po śmierci jego przyjaciela Patroklosa. [przypis edytorski]
131. Priam (mit. gr.) — władca Troi, ojciec Hektora, jej najdzielniejszego obrońcy, i Parysa, który porwaniem Heleny doprowadził do wybuchu wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
132. w prochu się tarzał po ziemi... — Iliada XXII 414–415, żal Priama po śmierci Hektora i zbezczeszczeniu jego ciała przez Achillesa. [przypis edytorski]
133. Oo, moja dolo nieszczęsna — po com ja syna zrodziła?! — Iliada XVII 54, lament Tetydy, która przewiduje, że jej syn, Achilles, zginie w walce. [przypis edytorski]
134. Aj, co to jest? Mego druha ktoś goni mi tu wkoło miasta.... — Iliada XXI 168, obawy Zeusa na widok Hektora ściganego przez Achillesa. [przypis edytorski]
135. Sarpedon (mit. gr.) — wódz Licyjczyków w wojnie trojańskiej; zginął z rąk Patroklosa. [przypis edytorski]
136. Patroklos a. Patrokles (mit. gr.) — wojownik grecki, najlepszy przyjaciel Achillesa, zginął z ręki Hektora podczas ataku na Troję. [przypis edytorski]
137. Menojtijosowicz — rusycyzm oznaczający: syn Menojtiosa; ob. używa się formy zapożyczonej z greki: Menojtijada. [przypis edytorski]
138. Oj, co za los! To przecież najmilszy mi z ludzi Sarpedon... — Iliada XVI 433, Zeus do Hery na widok Patroklosa ścierającego się z Sarpedonem. [przypis edytorski]
139. Śmiech tedy niezgaszony szczęśliwych bogów ogarnął... — Iliada I 599–600. [przypis edytorski]
140. więc rzemieślnika jakiegoś, wieszczka... — Odyseja XVII 383–384. [przypis edytorski]
141. Tylko siedź cicho, kochanie, i słuchaj tego, co mówię — Iliada IV 412, Diomedes do Stenelosa, swojego woźnicy i towarzysza. [przypis edytorski]
142. Achaje a. Achajowie — dawna epicka nazwa Greków. [przypis edytorski]
143. ...szli, gniewem dysząc, Achaje — Iliada III 8. [przypis edytorski]
144. Cicho, bo każdy się bał dowódcy — Iliada IV 431. [przypis edytorski]
145. Och, ty pijaku z psim pyskiem, a za to z sercem jelenia — Iliada I 225, Achilles do Agamemnona, wodza naczelnego wyprawy greckiej pod Troję. [przypis edytorski]
146. impertynencja — aroganckie, obraźliwe zachowanie. [przypis edytorski]
147. podczaszy — urzędnik dworski podający wina. [przypis edytorski]
148. ...stoły się uginają, tyle tam chleba i mięsa... — Odyseja IX 8–10, uczta u Alkinoosa. [przypis edytorski]
149. Umrzeć z głodu to los okropny... — Odyseja XII 342, Euryloch, żeglarz z załogi Odyseusza, nakłaniając towarzyszy do zabicia świętych krów boga Heliosa. [przypis edytorski]
150. Zeus, kiedy inni bogowie i ludzie śpią, sam jeden czuwa i snuje pewne plany — zob. Iliada II 1–4. [przypis edytorski]
151. sparła (daw.) — przyparła, wywołała popęd seksualny. [przypis edytorski]
152. zobaczył Herę i takie to na nim zrobiło wrażenie... — zob. Iliada XIV 294 i nast. [przypis edytorski]
153. Ares (mit. gr.) — bóg wojny i bitewnego szału. [przypis edytorski]
154. jak Hefajstos Aresa i Afrodytę krępuje — bóg wojny Ares miał romans z piękną boginią miłości Afrodytą, żoną kulawego boga-kowala, Hefajstosa. Zdradzany mąż przygotował cienką, niewidoczną metalową sieć, schwytał w nią śpiących w łożu kochanków i wystawił na pośmiewisko przed bogami olimpijskimi; zob. Odyseja VIII 266 i nast. [przypis edytorski]
155. podlejsześ losy znosiło [o, serce] — inaczej: podlejsze losy znosiłoś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, tu w rodzaju nijakim). [przypis edytorski]
156. W pierś się uderzył i serce poskramiał słowy twardymi... — Odyseja XX 17–18, Odyseusz do siebie, nie mogąc zasnąć i rozmyślając o walce z zalotnikami. [przypis edytorski]
157. Dary na bogów działają, działają na królów czcigodnych — wers nieznanego pochodzenia; Księga Suda z X w. odnotowuje, że niektórzy przypisywali go Hezjodowi. [przypis edytorski]
158. Fojniks (mit. gr.) — syn Amyntora, król Dopolów, opiekun i doradca Achillesa. [przypis edytorski]
159. pokąd (daw.) — póki, dopóki. [przypis edytorski]
160. nauczyciela Achillesowego, Fojniksa (...) mówił, radząc mu, aby naprzód wziął dary od Achajów... — zob. Iliada IX 515 i nast., zwłaszcza 600–605. [przypis edytorski]
161. [Achilles] za trupa przyjął okup, i dopiero wydał zwłoki, a inaczej nie chciał — okup za przekazanie Priamowi zwłok zabitego Hektora; mowa o nim w Iliadzie XXIV 502, 555, 594; jednak w w. 560 Achilles mówi Priamowi, że sam rozważa oddanie mu ciała syna, a nie wspomina przy tym o okupie. [przypis edytorski]
162. Tyś mnie oszukał, Łuczniku! Ze wszystkich bogów najgorszy!... — Iliada XXII 15–20, Achilles do Apolla, który przybrał postać Agenora, jednego z dowódców trojańskich, żeby uciekając, odciągnąć go od Trojan, którzy umykali za mury miejskie. [przypis edytorski]
163. z rzeką, która była bogiem, gotów był walczyć... — ze Skamandrem, bóstwem rzeki o tej samej nazwie; zob. Iliada XXI 200 i nast. [przypis edytorski]
164. Sperchejos (gr.) a. Spercheus (łac.) — rzeka we Ftiotydzie w Tesalii, w starożytności czczona jako bóstwo. [przypis edytorski]
165. „chętnie bym dał, niech je nosi bohater Patroklos”, powiada — Iliada XXI 151. [przypis edytorski]
166. Hektor (mit. gr.) — bohater Iliady, najdzielniejszy wojownik trojański, wcielenie cnót rycerskich. Zginął z rąk Achillesa, który pomścił w ten sposób śmierć swojego przyjaciela Patroklosa. [przypis edytorski]
167. wleczenie Hektora około mogiły Patrokla — zob. Iliada XXIV 14 i nast. [przypis edytorski]
168. zarzynanie jeńców koło stosu — zob. Iliada XXIII 175–176. [przypis edytorski]
169. Peleus (mit. gr.) — władca Ftyi, mąż nimfy morskiej Tetydy, ojciec Achillesa. [przypis edytorski]
170. Chejron a. Chiron (mit. gr.) — znany z mądrości centaur (tj. pół człowiek a pół koń), wychowawca wielu herosów, m.in. Achillesa. [przypis edytorski]
171. Tezeusz (mit. gr.) — bohater ateński, zabójca Minotaura. [przypis edytorski]
172. Posejdon (mit. gr.) — bóg morza, żeglarzy, trzęsień ziemi, brat Zeusa; przedstawiany z trójzębem. [przypis edytorski]
173. Pejritoos (mit. gr.) — przyjaciel herosa ateńskiego Tezeusza. Przysięgli sobie, że zdobędą córki Zeusa za żony. Po porwaniu młodej Heleny, córki Zeusa i Ledy, Tezeusz towarzyszył Pejritoosowi w drodze przez Podziemia, by pomóc mu uprowadzić Persefonę, córkę Zeusa i żonę Hadesa. Kiedy zmęczeni wędrówką po krainie zmarłych usiedli na głazach, nie mogli powstać ani się ruszyć. Tezeusz został po dłuższym czasie uwolniony przez Heraklesa, kiedy ten przybył, by porwać psa Cerbera. Próba uwolnienia Pejritoosa się nie udała. [przypis edytorski]
174. ...ci, bogom bliscy krwią. Synowie Zeusa... — Ajschylos, Niobe (niezachowany dramat). [przypis edytorski]
175. dać pokój — dziś: dać spokój. [przypis edytorski]
176. Chryzes (mit. gr.) — kapłan świątyni Apolla w Chryzie, w pobliżu Troi; jego córkę, Chryzeidę, wódz Agamemnon wziął jako brankę i kochankę, do czasu, kiedy rozgniewany bóg zesłał na wojska Achajów zarazę, zmuszając ich do uwolnienia dziewczyny i odesłania do ojca. [przypis edytorski]
177. ...i błagał wszystkich Achajów, dwóch zaś Atrydów najbardziej... — Iliada I 15–16. [przypis edytorski]
178. Ilion — Troja. [przypis edytorski]
179. Itaka — wysepka na Morzu Jońskim; jej legendarnym władcą był Odyseusz, który w Odysei wracał do niej z wojny trojańskiej przez 10 lat. [przypis edytorski]
180. Argos — miasto w Grecji, w płn.-wsch. części Płw. Peloponeskiego; jeden z najważniejszych ośrodków Argolidy, krainy hist. w czasach wojny trojańskiej rządzonej przez Agamemnona, naczelnego wodza wyprawy przeciw Troi. [przypis edytorski]
181. dytyrambach (lit.) — rozwinięta w kulturze greckiej pieśń pochwalna, utrzymana w patetycznym tonie. [przypis edytorski]
182. rapsod — wędrowny śpiewak w staroż. Grecji, recytujący poematy epickie, własne lub cudze, głównie epopeje Homera. [przypis edytorski]
183. naśladować kobiety, będąc mężczyznami — w staroż. teatrze greckim wszystkie role odgrywali mężczyźni, także kobiece. [przypis edytorski]
184. trójrzędowiec — staroż. statek z trzema rzędami wioseł na każdej z burt. [przypis edytorski]
185. pozytywka (daw.) — „instrument muzyczny na kształt małych organów” (słownik Lindego 1858), dziś: rodzaj małej katarynki, samogrającej po nakręceniu; w oryginale σῦριγξ, syringa, czyli fletnia Pana, instrument muzyczny złożony z rzędu trzcinowych lub drewnianych piszczałek. [przypis edytorski]
186. gotówem — skrócone: gotów jestem. [przypis edytorski]
187. harmonia — tu: skala muzyczna, określająca tonację utworu. [przypis edytorski]
188. miksolidyjska skala a. hyperdorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę jońską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o tercję wyżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie rzadko używana. [przypis edytorski]
189. syntonolidyjska skala, zwana także: eolska a. hypodorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę eolską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o kwartę niżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie nieużywana. [przypis edytorski]
190. jońska skala a. hypofrygijska (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę jońską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się dolnej kwinty skali podstawowej, frygijskiej; współcześnie używana w muzyce jazzowej. [przypis edytorski]
191. lidyjska skala (muz.) — jedna z trzech bazowych siedmiostopniowych skal muzycznych używanych w staroż. Grecji; jej nazwa pochodzi od Lidii, krainy w Azji Mniejszej; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się od dźwięku C. [przypis edytorski]
192. dorycka skala (muz.) — jedna z trzech bazowych skal muzycznych używanych w starożytnej Grecji; jej nazwa pochodzi od plemienia Dorów; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się od dźwięku E. [przypis edytorski]
193. frygijska skala (muz.) — jedna z trzech bazowych skal muzycznych używanych w starożytnej Grecji; jej nazwa pochodzi od spokrewnionego z Grekami ludu Frygijczyków (Frygów), osiadłego w Azji Mniejszej; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się
Darmowe książki «Państwo - Platon (czytanie dla przedszkolaków .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)