Darmowe ebooki » Powieść » Quo vadis - Henryk Sienkiewicz (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Quo vadis - Henryk Sienkiewicz (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz



1 ... 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
Idź do strony:
niechęć. [przypis edytorski]
241. komięga (przestarz.) — starop. wiosłowy statek rzeczny. [przypis edytorski]
242. prezbiter (z łac.) — przełożony gminy chrześcijańskiej. [przypis edytorski]
243. batog — mocny bat. [przypis edytorski]
244. leciech (daw.) — forma N. lm od rzeczownika rok. [przypis edytorski]
245. przaśny — niekwaśny, taki, który nie uległ fermentacji. [przypis edytorski]
246. żarna (przestarz.) — urządzenie do mielenia ziarna, składające się z dwóch płaskich kamieni. [przypis edytorski]
247. pokój Chrystusów (daw. forma D.) — pokój Chrystusowy. [przypis edytorski]
248. miesięczny (poet.) — księżycowy. [przypis edytorski]
249. cześć Baranka — w znaczeniu: kult relig. [przypis edytorski]
250. Ostrianum — jeden z cmentarzy w Rzymie. [przypis edytorski]
251. zausznik (przestarz.) — powiernik, donosiciel. [przypis edytorski]
252. diva (łac.) — boska; tytuł żony cezara. [przypis edytorski]
253. Furie (mit.rzym.) — boginie zemsty. [przypis edytorski]
254. drapichrust (pot.) — włóczęga, łobuz. [przypis edytorski]
255. Achaja — nazwa północnej cz. Peloponezu; Rzymianie nazywali tak całą Grecję. [przypis edytorski]
256. Benewent — Beneventum, miasto na płd. Płw. Apenińskiego, zdobyte przez Rzymian w III w. p.n.e. [przypis edytorski]
257. szewckie — dziś: szewskie. [przypis edytorski]
258. tyrs (mit. gr.) — laska Bachusa, opleciona bluszczem i winoroślą. [przypis edytorski]
259. evoe! (łac.) — okrzyk radości. [przypis edytorski]
260. galera — statek wojenny lub handlowy, z żaglami, poruszany głównie przy pomocy wioseł. [przypis edytorski]
261. Baal — bóstwo semickie, czczone też w Egipcie, potem w Rzymie jako bóg słońca. [przypis edytorski]
262. elegantiae arbiter (łac.) — znawca, autorytet w sprawach dobrego gustu. [przypis edytorski]
263. Fatum (łac.) — przeznaczenie, los, nieszczęście; w mit. rzym. bóstwo przeznaczenia, konieczności. [przypis edytorski]
264. boska matka... Eneasza — chodzi o Wenus. [przypis edytorski]
265. boski syn Mai — chodzi o Hermesa. [przypis edytorski]
266. eureka! (łac.) — znalazłem! [przypis edytorski]
267. hypogeum (łac.) — podziemie. [przypis edytorski]
268. pontifex maximus (łac.) — najwyższy kapłan. [przypis edytorski]
269. scriptae duodecim (łac.) — dosł. 12 linii, gra podobna do warcabów. [przypis edytorski]
270. scripulum (łac.) — mała złota moneta, równająca się trzeciej części złotego denara, czyli aureusa. [przypis redakcyjny]
271. wielki nasz bohater... — chodzi o Aleksandra Wielkiego, który w świątyni Amona usłyszał wróżbę o swojej przyszłej sławie i władzy. [przypis edytorski]
272. grzywacz — gatunek dużego gołębia. [przypis edytorski]
273. turkawka — najmniejszy ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
274. Argobójca (mit. gr.) — przydomek Hermesa, który zabił Argusa. [przypis edytorski]
275. Kakus (mit. rzym.) — syn Wulkana, siłacz i rozbójnik. [przypis edytorski]
276. następne — dziś: następujące. [przypis edytorski]
277. tesser — tabliczka z wyrytymi znakami, używana jako przepustka. [przypis edytorski]
278. Wiminal — jedno z siedmiu wzgórz Rzymu. [przypis edytorski]
279. wądół — wąwóz, parów. [przypis edytorski]
280. agapa (z gr.) — uczta, wspólny posiłek chrześcijan na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy. [przypis edytorski]
281. akwedukt (z łac.) — wodociąg. [przypis edytorski]
282. fossor — grabarz. [przypis edytorski]
283. Petrus (łac.) — Piotr. [przypis edytorski]
284. obmówiska (przestarz.) — dziś: obmowy. [przypis edytorski]
285. demiurg (z gr.) — twórca, boski budowniczy świata. [przypis edytorski]
286. kraj Lotofagów — w Odysei Homera jedno z miejsc, do których przybył Odyseusz, kraj zamieszkały przez zjadaczy lotosu, który przynosił zapomnienie. [przypis edytorski]
287. poczytać (książk.) — uznać za coś, za kogoś. [przypis edytorski]
288. giezło (przestarz.) — luźna koszula, także śmiertelna. [przypis edytorski]
289. rabboni! ( hebr.) — mistrzu! [przypis edytorski]
290. płeć (daw.) — cera. [przypis edytorski]
291. przezrocza (daw.) — dziś: przezroczysta. [przypis edytorski]
292. Maranatha! (z aram.) — Przyjdź, Panie! [przypis edytorski]
293. kur (reg.) — kogut. [przypis edytorski]
294. staja (przestarz.) — starop. miara powierzchni, ok. 1 ha. [przypis edytorski]
295. Eneasz (mit. gr.-rzym.) — wódz trojański; wyniósł z płonącego miasta syna i domowe penaty, by dać początek nowemu narodowi. [przypis edytorski]
296. Mamertyn — średniowieczna nazwa najstarszego więzienia w Rzymie, Carceru. [przypis edytorski]
297. diota — naczynie z dwoma uchami. [przypis edytorski]
298. vicus (łac.) — część Rzymu, osiedle. [przypis edytorski]
299. żyw, zabit (daw. krótkie formy przym.) — dziś: żywy, zabity. [przypis edytorski]
300. Pax tecum! Pax, pax! (łac.) — Pokój z tobą! Pokój, pokój! [przypis edytorski]
301. cny (przestarz.) — cnotliwy, prawy, szlachetny. [przypis edytorski]
302. złotogłów — kosztowna tkanina ze złotą nicią. [przypis edytorski]
303. miednik — właść. miednica. [przypis edytorski]
304. styl (z łac.) — rylec, narzędzie do rycia liter na woskowanych tabliczkach. [przypis edytorski]
305. sica (łac.) — rodzaj krótkiego noża. [przypis edytorski]
306. zakwilę się na śmierć, jak (...) żona Zethosa — porównanie dotyczy Aedon zamienionej w słowika. [przypis redakcyjny]
307. lubo (przestarz.) — choć. [przypis edytorski]
308. Pax vobiscum! (łac.) — Pokój z wami! [przypis edytorski]
309. Jeśli by twój brat (...) odpuść mu! — cytat z Biblii (Łk 17:3–4) w tłum. J. Wujka. [przypis edytorski]
310. niechanie (daw.) — zaprzestanie czegoś, dziś tylko w formie dokonanej: zaniechanie. [przypis edytorski]
311. nie dostawać (daw.) — brakować. [przypis edytorski]
312. lubownik (daw.) — dziś: miłośnik. [przypis edytorski]
313. cyklop (mit. gr.) — jednooki olbrzym, znany z Odysei Homera. [przypis edytorski]
314. zali (przestarz.) — partykuła pytająca, dziś: czy. [przypis edytorski]
315. kiedy — tu: kiedyś. [przypis edytorski]
316. ury — niedźwiedzie. [przypis edytorski]
317. bestiarii (łac.) — tu: pogromcy dzikich zwierząt. [przypis edytorski]
318. bronić — tu: zabraniać. [przypis edytorski]
319. zadosyć (daw.) — dziś: zadość. [przypis edytorski]
320. tym większy jej go żal — popr. tym bardziej jej go żal. [przypis edytorski]
321. compeditus — człowiek, który pracował ze skutymi nogami. [przypis redakcyjny]
322. Saturn (mit. rzym.) — ojciec Jowisza; gdy władał światem, nastał złoty wiek ludzkości, era szczęścia i rozkwitu. [przypis edytorski]
323. szczęsny (daw.) — szczęśliwy. [przypis edytorski]
324. letnik — altana. [przypis edytorski]
325. Sodoma — biblijne miasto, z powodu grzechu i zepsucia zniszczone przez Boga.. [przypis edytorski]
326. gody w Kanie — wesele, podczas którego Chrystus zamienił wodę w wino. [przypis edytorski]
327. veni, vidi, vici! (łac.) — przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem; słowa Cezara o szybkim zwycięstwie w bitwie pod Zelą. [przypis edytorski]
328. lakonizm (z gr.) — dziś: lakoniczność, zwięzłość. [przypis edytorski]
329. fugi (łac.) — uciekłem. [przypis edytorski]
330. zabrać — tu: zawrzeć. [przypis edytorski]
331. obracać w perzynę (przest.) — palić, niszczyć. [przypis edytorski]
332. Serapis (mit.gr.-egip.) — bóg, którego kult był zwalczany przez chrześcijan. [przypis edytorski]
333. Sorakte — szczyt górski znany z poezji Horacego. [przypis edytorski]
334. teurgus (z łac.) — cudotwórca, czarodziej, mag. [przypis edytorski]
335. pro pudor! (łac.) — jaki wstyd! [przypis edytorski]
336. molos — rasa dużych, silnych psów. [przypis edytorski]
337. karruka — rodzaj wozu. [przypis edytorski]
338. Praksyteles, Miron, Skopas, Lizypp — rzeźbiarze greccy. [przypis edytorski]
339. Paros — wyspa na M. Egejskim. [przypis edytorski]
340. Pentelikon — szczyt górski niedaleko Aten. [przypis edytorski]
341. jaje (daw.) — dziś: jajo. [przypis edytorski]
342. istm (z łac.) — przesmyk. [przypis edytorski]
343. Apis (mit. egip.) — święty byk, poświęcony Ozyrysowi. [przypis edytorski]
344. znaleź (daw.) — dziś: znajdź. [przypis edytorski]
345. polor — dobre maniery, ogłada towarzyska. [przypis edytorski]
346. multanka — dęty instrument muz. [przypis edytorski]
347. sarn (daw.) — dziś: saren. [przypis edytorski]
348. miał nad... wpływ — dziś: miał na... wpływ. [przypis edytorski]
349. Wenera (mit. rzym.) — Wenus, bogini wiosny i ogrodów, później utożsamiana z Afrodytą jako bogini miłości. [przypis edytorski]
350. Cybela — Kybele, frygijska bogini wiosny, płodności, urodzaju. [przypis edytorski]
351. ergastulum (łac.) — starożytne więzienie, umieszczone w posiadłościach zamożnych Rzymian. [przypis edytorski]
352. dyspensator — zarządca. [przypis edytorski]
353. Ate (mit. gr.) — córka Zeusa i Eris, bogini nieszczęścia i zemsty. [przypis edytorski]
354. Furie (mit. rzym.) — boginki kary i zemsty, rzymskie Erynie. [przypis edytorski]
355. wyznawam (daw.) — dziś: wyznaję. [przypis edytorski]
356. Gdybym mówił (...) brząkająca — początek Hymnu o miłości św. Pawła (1 Kor 13:1). [przypis edytorski]
357. siejba (poet.) — siew, okres siewu. [przypis edytorski]
358. Parki (mit. gr.) — boginie przeznaczenia: Kloto, Lachesis i Antropos, przędły i przecinały nić ludzkiego życia. [przypis edytorski]
359. cyprys — drzewo o łuskowatych liściach i kulistych szyszkach, w staroż. Rzymie symbol żałoby. [przypis edytorski]
360. pronuba — matrona, która towarzyszyła oblubienicy i pouczała ją o obowiązkach żony. [przypis redakcyjny]
361. ekloga (z łac.) — gatunek lit., utwór ukazujący wyidealizowane życie wiejskie; sielanka, idylla. [przypis edytorski]
362. pantomina (z gr.) — pantomima; nieme widowisko sceniczne. [przypis edytorski]
363. gawiedź — pospólstwo, motłoch, gapie. [przypis edytorski]
364. impluvium (łac.) — płytki zbiornik wodny w atrium, gromadzący wodę deszczową. [przypis edytorski]
365. Flora (mit. rzym.) — bogini kwiatów. [przypis edytorski]
366. Proteusz (mit. gr.) — bożek morski o zdolności zmieniania kształtów. [przypis edytorski]
367. Periodonices (z gr.) — tytuł zwycięzcy kolejnych kilku igrzysk; tu: ironicznie o Neronie. [przypis edytorski]
368. siędę (daw.) — dziś: siądę. [przypis edytorski]
369. droga Pobrzeżna — Via Littoralis. [przypis redakcyjny]
370. stężały — tu: zamarznięty. [przypis edytorski]
371. numidyjski — z Numidii, prowincji rzymskiej w płn. Afryce. [przypis edytorski]
372. forminga — rodzaj instrumentu strunowego. [przypis edytorski]
373. bucyna — rodzaj instrumentu dętego. [przypis edytorski]
374. italscy żołnierze-ochotnicy — Mieszkańcy Italii zostali jeszcze przez Augusta uwolnieni od służby wojskowej, skutkiem czego tak zwana cohors italica, stojąca zwykle w Azji, złożona była z ochotników. Również w straży pretoriańskiej, o ile nie składała się z cudzoziemców, służyli ochotnicy. [przypis redakcyjny]
375. Macte! (łac.) — brawo! dobrze! [przypis edytorski]
376. idumejskie ogiery — konie czystej krwi arabskiej. [przypis edytorski]
377. matricida (łac.) — matkobójca. [przypis edytorski]
378. Orestes (mit. gr.) — zabił własną matkę, Klitajmestrę. [przypis edytorski]
379. Alkmeon (mit. gr.) — zabił własną matkę, Eryfilię. [przypis edytorski]
380. purpura — tu: czerwonofioletowa szata, będąca oznaką władzy. [przypis edytorski]
381. flawa coma (łac.) — płowa peruka, określenie kobiety lekkich obyczajów. [przypis edytorski]
382. legia rzymska — za czasów cesarstwa legia liczyła około 6000 ludzi. [przypis redakcyjny]
383. niepożytość (daw.) — trwałość, por. niezużyty. [przypis edytorski]
384. Deukalion (mit. gr.) — syn Prometeusza, chcąc odrodzić ludzkość po potopie rzucał za siebie kamienie, z których powstawali ludzie. [przypis edytorski]
385. rudel — ster. [przypis edytorski]
386. przeciwić się (daw.) — dziś: sprzeciwić się. [przypis edytorski]
387. szyderskie — szydercze. [przypis edytorski]
388. teumaturg (z gr.)
1 ... 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
Idź do strony:

Darmowe książki «Quo vadis - Henryk Sienkiewicz (czytanie dla przedszkolaków .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz