Nad Niemnem - Eliza Orzeszkowa (dla bibliotek .txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Justyna Orzelska, uboga szlachcianka, zraniona z powodu nieszczęśliwej miłości, zakochuje się w Janie Bohatyrowiczu. Choć pochodzi z niższej warstwy społecznej, jest przedstawicielem rodu z wieloletnią tradycją. Opowiadania Jana o przodkach, biorących udział w powstaniu styczniowym, wzbudzają w Justynie silne uczucia patriotyczne.

Mezalians oraz pamięć o powstaniu styczniowym to główne osie powieści, która obejmuje również opisy obyczajowości i natury, rodowe legendy oraz różnice między warstwami społecznymi. Powieść Nad Niemnem ukazywała się na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” przez cały rok 1887, w formie książki została wydana w 1888 roku.

Eliza Orzeszkowa to jedna z najsłynniejszych pisarek epoki pozytywizmu. W swoich dziełach realizowała postulaty epoki takie jak praca u podstaw, asymilacja Żydów, emancypacja kobiet, ale także podejmowała tematykę patriotyczną, głównie związaną z powstaniem styczniowym.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Autor: Eliza Orzeszkowa
Epoka: Pozytywizm
Rodzaj: Epika

Czytasz książkę online - «Nad Niemnem - Eliza Orzeszkowa (dla bibliotek .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Eliza Orzeszkowa

Idź do strony:

class="foreign-word">mon adorée maman (fr.) — uwielbiana mamo. [przypis redakcyjny]

347. que sais-je (fr.) — czy ja wiem. [przypis redakcyjny]

348. J’en ai assez (fr.) — mam tego dość. [przypis redakcyjny]

349. non (fr.) — nie. [przypis redakcyjny]

350. qui me monte à la gorge (fr.) — to podchodzi mi do gardła, dusi. [przypis redakcyjny]

351. pardon (fr.) — przepraszam. [przypis redakcyjny]

352. fakir — asceta, pokutnik hinduski. [przypis redakcyjny]

353. kameduł — członek zakonu o surowej regule, zobowiązany do umartwień i długotrwałego milczenia. [przypis redakcyjny]

354. ce n’est pas mon fait (fr.) — to nie moja rzecz. [przypis redakcyjny]

355. voilà (fr.) — otóż to. [przypis redakcyjny]

356. Ça dépasse toute idée (fr.) — to przechodzi wszelkie wyobrażenie. [przypis redakcyjny]

357. j’en suis desole (franc.) — jestem zmartwiony, martwi mnie to. [przypis redakcyjny]

358. kotki — ludowa nazwa koniczyny polnej. [przypis redakcyjny]

359. koński ząb — ludowa nazwa kukurydzy pastewnej. [przypis redakcyjny]

360. krwawnik — tu: krwawnik pospolity, bylina o kwiatach białych lub białoróżowych. [przypis redakcyjny]

361. chwoszczaj — białoruska nazwa skrzypu. [przypis redakcyjny]

362. wygarnirowany — przyozdobiony. [przypis redakcyjny]

363. swania, swańka (gwar.) — zasadniczo każda mężatka uczestnicząca w weselu; także kobieta wykonująca pewne funkcje obrzędowe na weselu (w Słowniku gwar Karłowicza Orzeszkowa podana jako źródło tej formy). [przypis redakcyjny]

364. jednym mąka, drugim miękina — przysłowie: dla jednych mąka, dla drugich plewy. [przypis redakcyjny]

365. prunelkowy bucik — tj. pokryty czarną, szorstką tkaniną wełnianą. [przypis redakcyjny]

366. języczna (gwar.) — gadatliwa, kłótliwa. [przypis redakcyjny]

367. podczas (gwar.) — tu: czasami. [przypis edytorski]

368. turniura — poduszeczka kładziona z tyłu spódnicy damskiej zgodnie z wymaganiami mody dziewiętnastowiecznej. [przypis redakcyjny]

369. Łunna — wieś w pobliżu Grodna, znana Orzeszkowej z pobytu wakacyjnego. [przypis redakcyjny]

370. Eros (mit. gr.) — bóg miłości, przedstawiany zwykle jako skrzydlate dziecko, uzbrojone w łuk i strzały. [przypis redakcyjny]

371. sępem stawać — tu: przeciwstawiać się, walczyć. [przypis redakcyjny]

372. na gańbę dekretować — wyrażać naganę, orzekać winę niehonorową. [przypis redakcyjny]

373. czajka — lekka łódka. [przypis redakcyjny]

374. Za Niemen tam precz (...) — początek pieśni Augusta Bielowskiego (1806–1876), która współcześnie cieszyła się wielką popularnością (tu w wersji nieco zmienionej). [przypis redakcyjny]

375. oczerety — trzciny. [przypis redakcyjny]

376. mozol (gwar.) — zgrubienie i stwardnienie naskórka na ręce lub nodze. [przypis redakcyjny]

377. półtorasta (przestarz.) — sto pięćdziesiąt. [przypis edytorski]

378. negliż — niekompletny ubiór, zwykle dzienna lub nocna bielizna. [przypis edytorski]

379. szezlong — kanapa w kształcie wydłużonego fotela, na której można odpoczywać w pozycji półleżącej. [przypis edytorski]

380. androny — głupstwa; najczęściej w wyrażeniu: pleść androny. [przypis edytorski]

381. facecja (przestarz.) — krótkie zabawne opowiadanie; tu: głupstwo. [przypis edytorski]

382. zaprzaństwo (daw.) — dopuszczenie się zdrady, zaparcie się prawdy, ideałów itp. [przypis edytorski]

383. war (daw.) — wrzący płyn, tu: wrażenie gorąca odczuwane z powodu silnych emocji. [przypis edytorski]

384. welin — luksusowy, cienki, gładki papier. [przypis edytorski]

385. świetlica (daw.) — pomieszczenie w chatach służące do zebrań, życia towarzyskiego; jasno oświetlone, stąd nazwa. [przypis edytorski]

386. gumno — budynek, w którym składano zboże przed wymłóceniem. [przypis edytorski]

387. basetla — ludowy instrument strunowy. [przypis edytorski]

388. świrno (z lit.) — spichlerz. [przypis edytorski]

389. ekonom — nadzorca prac rolnych w dawnych majątkach ziemskich. [przypis edytorski]

390. mila — jednostka dł. równa 1609 m. [przypis edytorski]

391. ordynek (daw.) — ustalony porządek. [przypis edytorski]

392. wóz drabiniasty — wóz o bokach przypominających drabiny. [przypis edytorski]

393. bombiasty — kształtem podobny do kuli. [przypis edytorski]

394. kilimek — mały kilim: dwustronny dywan do dekoracji ścian i podłóg. [przypis edytorski]

395. motek — nici, przędza zwinięte luźno w podłużny pęczek lub nawinięte na szpulkę. [przypis edytorski]

396. dyszkant — głos chłopięcy odpowiadający skalą sopranowi. [przypis edytorski]

397. butny — pewny siebie. [przypis edytorski]

398. płótno kużelne — proste płótno domowej roboty. [przypis edytorski]

399. windować (pot.) — wnosić na górę, podnosić coś ciężkiego. [przypis edytorski]

400. aktorka — sukcesorka; jedyna dziedziczka majątku. [przypis edytorski]

401. stanik (daw.) — górna część sukni od ramion do pasa (bez rękawów). [przypis edytorski]

402. kibić (przestarz.) — talia. [przypis edytorski]

403. kosa (poet.) — warkocz. [przypis edytorski]

404. sobolowy — brązowy. [przypis edytorski]

405. kałamyszka — mały, jednokonny wóz; zdrobnienie od kolimaga: pakowny wóz z budą. [przypis edytorski]

406. ambaras (przestarz.) — kłopot sprawiany przez jakąś osobę albo trudna, przykra sytuacja. [przypis edytorski]

407. kompania (daw.) — towarzystwo. [przypis edytorski]

408. ściernisko — pole, na którym pozostały po żniwach kłujące łodygi zbóż. [przypis edytorski]

409. dekret — akt prawny mający moc ustawy. [przypis edytorski]

410. firmament — niebo. [przypis edytorski]

411. koczyk — mały, półkryty powozik. [przypis redakcyjny]

412. najtyczanka — rodzaj bryczki (nazwa od miasta Neu-Tischein). [przypis redakcyjny]

413. buduar (przestarz.) — pokój pani domu służący do odpoczynku. [przypis edytorski]

414. fornalski — wykonujący pracę na roli. [przypis edytorski]

415. siermięga — wierzchnie ubranie noszone przez chłopów w daw. Polsce. [przypis edytorski]

416. peniuar — elegancki, poranny kobiecy strój domowy. [przypis edytorski]

417. pretensja — prawo, które ktoś sobie rości do czegoś. [przypis edytorski]

418. globus (łac. globus hystericus) — objaw chorobowy polegający na odczuwaniu wrażenia zatykania gardła. [przypis edytorski]

419. mezalians — małżeństwo z osobą nieodpowiednią ze względu na pochodzenie lub majątek. [przypis edytorski]

420. staccato (wł.) — w muzyce określenie artykulacyjne oznaczające, że każdy dźwięk należy grać oddzielnie i dwa razy krócej niż jego zanotowana wartość. [przypis redakcyjny]

421. allegro (wł.) — wesoło, żywo. [przypis redakcyjny]

422. andatissimo (wł.) — spokojnie. [przypis redakcyjny]

423. dzięcielina (reg.) — gatunek koniczyny. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?

Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Wszystkie zasoby Wolnych Lektur możesz swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać pod warunkiem zachowania warunków licencji i zgodnie z Zasadami wykorzystania Wolnych Lektur.
Ten utwór jest w domenie publicznej.
Wszystkie materiały dodatkowe (przypisy, motywy literackie) są udostępnione na Licencji Wolnej Sztuki 1.3.
Fundacja Nowoczesna Polska zastrzega sobie prawa do wydania krytycznego zgodnie z art. Art.99(2) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Wykorzystując zasoby z Wolnych Lektur, należy pamiętać o zapisach licencji oraz zasadach, które spisaliśmy w Zasadach wykorzystania Wolnych Lektur. Zapoznaj się z nimi, zanim udostępnisz dalej nasze książki.

E-book można pobrać ze strony: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/nad-niemnem

Tekst opracowany na podstawie: Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, t. 1-3, wyd. 13, wyd. Czytelnik, Warszawa 1976

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Anna Dyja, Izabela Kieszek, Marta Niedziałkowska, Aleksandra Sekuła, Olga Sutkowska, Dominika Tarnacka, Aleksandra Żurek.

Okładka na podstawie: Ziemia, Ferdynand Ruszczyc (1870-1936), domena publiczna

ISBN 978-83-288-3626-6

Plik wygenerowany dnia 2022-02-14.

Idź do strony:

Darmowe książki «Nad Niemnem - Eliza Orzeszkowa (dla bibliotek .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz