Don Kichot z La Manchy - Miguel de Cervantes Saavedra (biblioteka szkolna online .TXT) 📖
Alonso jest gorliwym czytelnikiem romansów rycerskich. Po wielu godzinach spędzonych na lekturze postanawia, że on również chciałby przeżyć tak wspaniałą przygodę.
Bohaterowie przeczytanych książek stają się dla niego wzorami do naśladowania. Postanawia wiec zmienić nazwisko na Don Kiszot, wybiera sobie damę serca, giermka, uznaje karczmę za swój zamek i na koniu wyrusza w świat, by pomagać potrzebującym i zdobywać honoru. Gdy jego przyjaciele dostrzegają, że popadł w obłęd, palą książki, które mogły wywołać w nim takie chęci, ale Don Kiszot już rozpoczyna swoje nowe życie jako błędny rycerz. Przygoda będzie obfitować w wiele interesujących, niebezpiecznych i niezwykłych zdarzeń — niekiedy ze względu na rozbudzoną wyobraźnię głównego bohatera…
Don Kiszot to najsłynniejsza powieść autorstwa Miguela Cervantesa oraz jedno z najważniejszych dzieł literatury hiszpańskiej. Została wydana po raz pierwszy w 1605 roku. Imię głównego bohatera przeszło do języka potocznego jako określenie osoby tracącej poczucie rzeczywistości w pogoni za wzniosłymi ideami i celami, które chce osiągnąć.
- Autor: Miguel de Cervantes Saavedra
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Don Kichot z La Manchy - Miguel de Cervantes Saavedra (biblioteka szkolna online .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Miguel de Cervantes Saavedra
Dalszy ciąg powieści o ciekawym nierozważnym.
List ten przekonał Anzelma, że jego przyjaciel dotrzymał słowa i że Kamilla spełniła swój obowiązek, a zachwycony tym obrotem sprawy, kazał powiedzieć żonie, ażeby domu nie opuszczała i że niedługo sam powróci. Kamilla, zdziwiona tą odpowiedzią, ujrzała się jeszcze w przykrzejszym położeniu; nie wiedziała, czy zostać w domu i wystawić swoją dobrą sławę na niebezpieczeństwo ze strony Lotariusza, czy opuścić mieszkanie i tym sposobem stać się nieposłuszną mężowi. Na nieszczęście, wybrała pierwsze, postanowiła nie opuszczać mieszkania, nie unikać Lotariusza, aby nie ściągnąć podejrzeń domowników; wyrzucała sobie nareszcie list, który mógł był dać poznakę mężowi, że uchybiła względom zaleconym sobie dla Lotariusza. Sądziła, że znajdzie dosyć obrony przeciw niemu w pewności siebie i zdawało jej się, że nie uwiadamiając męża, którego nie chciała poróżnić z przyjacielem, potrafi zwalczyć występne uczucia Lotariusza, nie odpowiadając na nie; przemyśliwała nawet, jak objaśnić mężowi list, gdy zażąda tłumaczenia.
W tym postanowieniu, tak przezornym na pozór, a zgubnym w istocie, Kamilla wysłuchała nazajutrz namiętnej mowy Lotariusza, który, znalazłszy sposobność, przejęty namiętnością, umiał zaprawić swoją mowę niekłamanym uczuciem i czcią tak rzewną, że słabość Kamilli poczęła się chwiać i potrzebowała całego panowania nad sobą, ażeby uwodziciel nie wyczytał w oczach stanu jej duszy.
Lotariusz śledził wyraz jej twarzy i zrozumiał go; podwoił namiętność i nadzieje; wolność mówienia do niej, której otrzymać się nie spodziewał, przekonała go, że Kamilla nie jest niezwyciężona, potrafił jeszcze mocniej ją wzruszyć, i... doprowadził ją na konieć do niewierności, której już sam stał się winnym względem Anzelma.
Otóż miejsce dla uwag moralnych! niech każdy je robi dla siebie; cały świat wie dobrze, że niebezpiecznie jest stawiać czoło miłości, że tylko ucieczką ratować się można.
Kamilla, usprawiedliwiwszy najzupełniej przekonanie Anzelma o kobietach, zwierzyła się Leonelli, przed którą trudno było się ukryć i której potrzebę przeczuwała w przyszłości.
Lotariusz był daleki od wyjawienia Kamilli podstępu Anzelma, z obawy, ażeby nie wzięła jego miłości za zmyślenie, ażeby ujrzawszy się igraszką, otrząsnąwszy się ze swojej słabości, nie chciała go nienawidzić więcej niż go kochała.
Anzelm ucieszony, że Lotariusz dotrzymał mu słowa, powrócił, i niecierpliwy poszedł zapytać go, jak daleko postąpił w rozpoczętym dziele.
— Anzelmie — powiedział Lotariusz — możesz być pysznym sprawiedliwie ze swojej nieporównanej małżonki, którą za ozdobę płci i wzór postępowania wszyscy uważać powinni, moje piękne słowa były próżne, szydziła z łez, odrzuciła z oburzeniem dary. Spotkałem niepokonany rozsądek, niewzruszoną cnotę i jednym słowem, Kamilla jest więcej cnotliwa niż piękna, a ty jesteś najszczęśliwszym ze śmiertelnych; zwracam ci pieniądze, któreś mi powierzył, Kamilla stoi za wysoko, aby tak niskie środki mogły ją przejednać. Tak więc, Anzelmie, powinieneś być szczęśliwym; używaj błogo swojego szczęścia, nie narażając go, to jest rada szczerej przyjaźni i korzyść z mojego uczestnictwa w tej sprawie.
Niepodobna opisać radości Anzelma, winszującego sobie tak dobrego przyjaciela, lecz nie będąc zupełnie jeszcze zaspokojonym, prosił go o prowadzenie dalej zalotów, chociażby dla samej rozrywki, zresztą i dlatego, żeby tak od razu nie zaprzestać swej roli, a że miał wielką łatwość do wierszy, zaklinał go o napisanie sonetu do Kamilli pod imieniem Klorys, dając jej poznać, że był napisany dla innej osoby, którą kochał. Lotariusz, dla którego te warunki nie były uciążliwe, przystał; Anzelm, wróciwszy do siebie, przede wszystkiem badał Kamillę o powody listu, który do niego pisała.
— Zdawało mi się — rzecze Kamilla — że Lotariusz na mnie innymi patrzył oczami w czasie twojej nieobecności, ale przekonałam się, że to było tylko działanie wyobraźni, bo dostrzegłam potem, że starannie unikał sposobności widzenia się ze mną sam na sam, na koniec byłam szczęśliwa, że znalazłam pozór zwabienia cię, a zdaje mi się, że i ty dzieliłeś moją niecierpliwość.
Na co Anzelm odpowiedział, że nie powinna obawiać się Lotariusza, szalenie zakochanego w panience, dla której pisał wiersze pod imieniem Klorydy, że i bez tego miał przekonanie o jego niewzruszonej przyjaźni i cnocie.
Ta wymyślona Klorys nie wzbudziła zazdrości w Kamilli, bo Lotariusz ją uprzedził, że dla odwrócenia podejrzeń Anzelma powie mu, że jest zakochany w Klorydzie i będzie miał sposobność czytania wierszy na cześć ukochanej pod zmyślonym imieniem.
W kilka dni potem, gdy młoda para z przyjacielem siedziała u stołu, Anzelm prosił przyjaciela o przeczytanie wierszy na cześć jego kochanki, zwłaszcza, że Kamilla jej nie znała.
— Gdyby ją nawet znała — odpowiedział Lotariusz — nie wstrzymałbym się z przeczytaniem, bo kochanek nie robi krzywdy osobie, którą kocha, opiewając razem jej wdzięki i okrucieństwo. Oto jest sonet, który dla niej ułożyłem:
Kamilla znalazła sonet niezłym, a Anzelm cudownym.
— Twoja dama — rzecze — musi być niesprawiedliwie okrutna, znajdując rozkosz w rozpaczy nieszczęśliwego kochanka, który jej daje tyle dowodów miłości?
— Czyż wszyscy kochankowie mówią prawdę w wierszach? — wtrąciła Kamilla.
— Jako poeci nie — odpowie Lotariusz — ale jako zakochani, mniej wyrażają niż czują.
— Ach! to aż nadto prawda — rzecze Anzelm, wspierając zdanie przyjaciela, jakby dla przeświadczenia Kamilli o jego znaczeniu.
Powiedzieć by można, że ten biedny mąż nie zaniedbywał niczego do swojej zguby. Kamilla niedobrze rozumiejąc męża, z przyjemnością słuchała rozmowy dwóch przyjaciół, bo kochała zapamiętale Lotariusza i nie wątpiła, że sonet był dla niej napisany, zapytała go więc, czy nie ma w pamięci innych wierszy?
— Oto jest inny sonet — rzekł Lotariusz — który nie więcej cenię od pierwszego, osądźcie sami...
Anzelm, zajęty zupełnie swoim zamiarem, znalazł sonet równie cudownym, jak poprzedni i niemniej go chwalił; nieszczęśliwy w swoim błędzie nie przestawał codziennie czcić przyjaciela, który go zdradzał, i żony, która w dom jego wniosła niewiarę.
W kilka dni potem Kamilla, znajdując się sama z Leonellą i mówiąc z nią o swojej miłości rzekła:
— Jakże się gniewam na siebie, żem tak prędko wyznała uczucie moje Lotariuszowi! Nie będzież mną pogardzał, zastanowiwszy się, jak łatwo zyskał wzajemność?
— Nie — odpowie Leonella — to właśnie podwoi jego wdzięczność, a wreszcie cóż może mieć Lotariusz do wyrzucenia ci, pani? Nie jednymiż szliście drogami? Nie przypuszczaj sobie przeto nic złego, bądź przekonana o szacunku Lotariusza, który musi być szczęśliwy miłością tak pięknej kobiety, bo wątpić nie możesz, że jest zacnym człowiekiem. Co do mnie, uważam, że miłość raczej nami rządzi, my zaś nią kierować nie umiemy.
Uśmiechnęła się na to Kamilla i poznała, że młoda dziewczyna lepiej się zna na miłości, niżby się z pozoru zdawało. Poczciwe stworzenie nie kryło się wcale z miłością dla jakiegoś młodego szlachcica z miasta. Kamilla, dowiedziawszy się o tym, chciała wiedzieć, ile jest prawdy w przechwałkach Leonii, ale zręczna dziewczyna upewniła ją bezczelnie, że rzeczy nie zajdą dalej, jak już są, nie pozostawało więc Kamilli jak tylko prosić Leonię o tajemnicę przed kochankiem i zachowanie się tak ostrożne, aby mąż i Lotariusz nie powzięli o tym żadnej wiadomości; Leonella przyrzekła i przysięgła, ale wkrótce pani jej poznała, że ufać jej nie może. Ta niegodziwa istota, upoważniona przykładem swej pani, posunęła zuchwałość do tego stopnia, iż ośmieliła się wprowadzić swego kochanka do domu Anzelma, a Kamilla była nieraz zmuszona ukrywać go przed okiem męża.
Mimo tych ostrożności, Lotariusz widział raz o wschodzie słońca wychodzącego z domu Anzelma kochanka Leonelli; z początku wziął go za widmo, ale widząc idącego wielkimi krokami i zasłaniającego twarz płaszczem, domyślił się, iż to jest człowiek, który nie chce być poznany. Nie myśląc wtedy o Leonelli, Lotariusz był przekonany, że to był nie mniej od niego szczęśliwy drugi kochanek Kamilli; uniesiony oburzeniem i zazdrością, marzył już tylko o zemście, a nie będąc panem siebie, wpadł gwałtownie do pokoju Anzelma i w te do niego słowa przemówił:
— Od dni kilku waham się, czy ci udzielić, czy nie wiadomości, która cię blisko obchodzi, ale przyjaźń powinna przeważyć wszystkie inne względy. Wiedz przeto, że Kamilla już nie jest tak okrutna, uległa zwyciężona; nie spieszyłem zawiadomić cię prędzej, bo nie byłem dosyć pewien, czy to, co brałem za ułomność kobiecą, nie jest tylko podstępem, czekałem więc, czy nie przyjdziesz uwiadomić mnie, że twoja żona uprzedziła cię o wszystkim, lecz kiedy ci nic o tym nie mówiła, nie wątpię już o szczerej ochocie dotrzymania mi słowa i udzielenia mi sam na sam przy pierwszej sposobności, jak tylko wyjedziesz na wieś. Ale, Anzelmie, jest to tajemnica, wysłuchaj ją bez uniesień, bo Kamilla jeszcze cię nie obraziła, może się jeszcze otrząsnąć ze słabości, tak właściwej kobietom. Dotąd dobry robiłeś użytek z rad moich; posłuchaj jeszcze jednej. Upewnij Kamillę, że wyjeżdżasz na dwa lub trzy dni, ukryj się w pokoju, a potem osądzisz, co ci przedsięwziąć wypadnie.
Łatwo domyśleć się, co uczuł Anzelm na tę wiadomość, utracił prawie przytomność i martwy, ze spuszczonymi oczyma, długo pozostawał w milczeniu, na koniec patrząc ze smutkiem na przyjaciela, rzekł:
— Lotariuszu! spełniłeś, co przyjaźń spełnić ci nakazywała, ufając tobie, ślepo iść będę za twoją radą.
Lotariusz, widząc przyjaciela w tak smutnym stanie i nie znalazłszy odpowiedzi, uściskał go i wyszedł nagle. Ale wnet zaczął sobie wyrzucać swój postępek zgubny dla Kamilli, nad którą mógł się pomścić, nie wystawiając jej na oczywistą zgubę i hańbę. Nie mogąc już odmienić, ani naprawić tego, co się stało, postanowił przynajmniej zawiadomić natychmiast Kamillę o wszystkim, korzystając z wolności widywania jej w każdej chwili.
Zaledwie Lotariusz wszedł do domu Anzelma, Kamilla, widząc się z nim sama, rzekła:
— Lotariuszu, ciąży mi na sumieniu rzecz, mogąca mieć bardzo złe skutki! Leonella ma kochanka, ta dziewczyna wyzuła się ze wstydu do tego stopnia, że przyjmuje go w moim domu, gdzie całe noce aż do świtu spędza. Czujesz, na jakie niebezpieczeństwo wystawia mnie ta niepoczciwa, co pomyśleć mogą ludzie, widząc mężczyznę o tej porze wychodzącego z mego domu? Jestem zmuszona cierpieć tę zniewagę, bo chcąc wymierzyć karę za bezczelność Leonelli, poruszyłabym sprawę, której wszystkie złe następstwa na mnie by spadły, w każdym razie jestem zgubiona, ocal mnie, Lotariuszu!
Lotariusz z początku sądził, że Kamilla używa podstępu i chce go uspokoić względem człowieka, którego widział wychodzącego z jej domu, robiąc go kochankiem Leonelli, ale Kamilla zalała się łzami i tyle było prawdy w jej mowie, że musiał uwierzyć i tyleż, co ona, był zmartwiony. Uspakajał ją, mówiąc, że złe nie było tak wielkie, przepraszał po tysiąc razy za uniesienie i podejrzenia, które powziął, na koniec wyznał, że przez zazdrość wyjawił wszystko Anzelmowi i skłonił go do ukrycia się, aby śledzić dalsze postępowanie Kamilli.
Kamilla o mało śmiercią nie przypłaciła tego okropnego ciosu, ale czerpiąc moc w swojej wściekłości, wyzionęła tysiąc obelg na Lotariusza, wyrzucała sobie słabość i robiła postanowienia tak dziwaczne i szalone, że pomieszany Lotariusz rzucił się jej do nóg, nie mając co odpowiedzieć i nie śmiejąc patrzeć na nią. Jego łzy i milczenie przezwyciężyły Kamillę, która, znalazłszy w umyśle sposób naprawienia złego, nie sądziła już tak surowo winnego i przebaczyła mu winę, której by zapewne nie popełnił, gdyby ją mniej kochał. Namówiła go, aby skłonił Anzelma do ukrycia się w jej pokoju i zapewniła go, że doprowadziwszy do skutku teraz powzięty zamiar, zyskają jeszcze większą swobodę na przyszłość. Nie chciała wyjawić Lotariuszowi, jaki jej zamiar, z obawy, aby go nie zganił. Na koniec oznajmiła mu, aby przybył na pierwsze wezwanie i odpowiadał na wszystkie jej zapytania, jak gdyby nie domyślał się obecności Anzelma.
Nazajutrz Anzelm, pod pozorem odwiedzin jednego z przyjaciół wyjechał konno, ale wnet wrócił i ukrył się w pokoju żony, gdzie mu aż nadto czasu do umieszczenia się dały przezorne Kamilla i Leonella. Te dwie zacne osoby, skracając nareszcie męki straszliwej niepewności człowieka, który oczekuje wyroku
Uwagi (0)