Ozimina - Wacław Berent (gdzie można czytać książki za darmo .TXT) 📖
Luty 1904 roku. W salonie baronostwa Niemenów odbywa się wielkie przyjęcie, w którym uczestniczy warszawska inteligencja i arystokracja.
Zgromadzeni oglądają występy artystyczne, tańczą, flirtują i prowadzą rozmowy o polityce i ideologii — wśród rozmówców znajdują się konspiratorzy lewicowi i prawicowi. Elementem, który wzbudza niepokój i tajemniczy nastrój jest kukła murzyna stojąca w rogu salonu. W trakcie przyjęcia przychodzi także informacja o wybuchu wojny rosyjsko-japońskiej. Ostatnia część powieści wyprowadza bohaterów na ulice Warszawy…
Oziminia Berenta to powieść, która powstała w 1911 roku. Jest swoistym komentarzem, podsumowaniem nastrojów rewolucjnych i Rewolucji 1905 roku. W treści ścierają się ideologie, jednak nie wypowiada ich narrator, tylko prezentują poszczególni bohaterowie. Ozimina jest również skarbnicą odwołań do innych motywów literackich — literaturoznawcy przede wszystkim wskazują na jej korespondencję z Weselem Stanisława Wyspiańskiego. Zauważa się w jej budowie wiele cech dramatu, a także cechy powieści polifonicznej. Wacław Berent to powieściopisarz okresu modernizmu. Znany przede wszystkim jako autor Próchna, Oziminy i Diogenesa w kontuszu.
- Autor: Wacław Berent
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Ozimina - Wacław Berent (gdzie można czytać książki za darmo .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Wacław Berent
147. tum — kościół, katedra. [przypis edytorski]
148. szwabacha — pismo gotyckie. [przypis edytorski]
149. nęta — przynęta; coś nęcącego, przyciągającego. [przypis edytorski]
150. Vitae lampadae traditae (łac.) — nieście pochodnię życia. [przypis edytorski]
151. trab (z niem.) — kłus. [przypis edytorski]
152. przed oślepionymi (...) oczy — dziś popr. forma N.lm: (...) oczyma. [przypis edytorski]
153. pozapustny — następujący po zapustach (tj. po karnawale); w kościele katolickim dniem kończącym zapusty i rozpoczynającym okres postu jest Środa Popielcowa, kiedy to podczas specjalnej uroczystości wierni posypują sobie głowę popiołem na znak pokuty. [przypis edytorski]
154. porwał się było — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: porwał się wcześniej (kiedyś). [przypis edytorski]
155. źrzały (daw.) — dojrzały. [przypis edytorski]
156. rzuconoć — rzucono cię (w tej konstrukcji jednocześnie cząstka -ć pełni rolę partykuły wzmacniającej). [przypis edytorski]
157. kłam — dziś: zakłamanie. [przypis edytorski]
158. zamra — dziś: zamieranie, obumieranie. [przypis edytorski]
159. grobnica — dziś: grób a. grobowiec. [przypis edytorski]
160. nie dziejąż się — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie dzieją się. [przypis edytorski]
161. maż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ma. [przypis edytorski]
162. prawdaż to — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy to prawda. [przypis edytorski]
163. myślałaśże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy myślałaś. [przypis edytorski]
164. bratże to — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy to brat. [przypis edytorski]
165. Paradepferd (niem.) — koń paradny. [przypis edytorski]
166. cachet (fr.) — piętno, znamię, znak. [przypis edytorski]
167. usławszy (...) było — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: usłała wcześniej (uprzednio). [przypis edytorski]
168. Pardon! Mille fois pardon! (fr.) — przepraszam, po stokroć przepraszam. [przypis edytorski]
169. vos bretelles alors — ależ te twoje szelki. [przypis edytorski]
170. niepoimny — tak w źródle; może powinno być: niepomny (niepamiętany); może zaś jest to neol. od imać: chwytać i ma oznaczać: nieuchwytny. [przypis edytorski]
171. podawał było — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: podawał kiedyś (wcześniej, dawniej). [przypis edytorski]
172. copel — sopel. [przypis edytorski]
173. biust (daw.) — tu: popiersie. [przypis edytorski]
174. rozgar — żar; por. czas. rozgorzeć. [przypis edytorski]
175. jaskrawie — dziś: jaskrawo. [przypis edytorski]
176. kwoli (daw.) — dla, ze względu na. [przypis edytorski]
177. kwoli (daw.) — dla, ze względu na, w celu (konstrukcja łącząca się z C.: kwoli czemu). [przypis edytorski]
178. obzywać — dziś: nazywać. [przypis edytorski]
179. ultissimum (łac.) — najbardziej ostateczne. [przypis edytorski]
180. Tausendschlüssel (niem.) — klucz tysiąckrotny, klucz otwierający tysiąc zamków. [przypis edytorski]
181. Abrakax — także: Abraksas, pierwotny zapis: Abrasax; najwyższe bóstwo w mit. pers. oraz gnostycki symbol pełni i logiki; synonim magii i tajemnicy, w języku popularnym abrakadabra pochodzi od imienia Abraksas. [przypis edytorski]
182. przylgła — dziś popr.: przylgnęła. [przypis edytorski]
183. rychliwiej — dziś: bardziej rychło. [przypis edytorski]
184. niżyć — dziś tylko forma dokonana: zniżyć. [przypis edytorski]
185. obezwać — dziś: nazwać. [przypis edytorski]
186. ukajający — dziś popr.: kojący a. dający ukojenie. [przypis edytorski]
187. przywykł był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: przywykł wcześniej (uprzednio, dawniej). [przypis edytorski]
188. ukoje — dziś popr.: ukojenia. [przypis edytorski]
189. obzywać — dziś: nazywać. [przypis edytorski]
190. sztywnymi baki — dziś popr. N.lm: (...) bakami. [przypis edytorski]
191. czynić kwoli komuś (daw.) — postępować zgodnie z czyjąś wolą. [przypis edytorski]
192. stać o coś (daw.) — zależeć na czymś. [przypis edytorski]
193. szakalów — dziś popr. forma D.lm: szakali. [przypis edytorski]
194. przed ciemnymi drogi — dziś popr. forma N.lm: (...) drogami. [przypis edytorski]
195. in rebus publicis (łac.) — w dziedzinie spraw publicznych. [przypis edytorski]
196. głębszymi nurty — dziś popr. forma N.lm: (...) nurtami. [przypis edytorski]
197. złoba (z czes.) — złość. [przypis edytorski]
198. wnętrzy — dziś popr. D.lm: wnętrz. [przypis edytorski]
199. wnętrzy — dziś popr. D.lm: wnętrz. [przypis edytorski]
200. zachwat (z ros. захват) — przejęcie, przejęcie władzy, zdobycie. [przypis edytorski]
201. lazaroństwo (daw., z wł. lazzarone: łazik, bezdomny, włóczęga) — włóczęgostwo. [przypis edytorski]
202. sklepiczka — dziś popr. D.lp: sklepiczku. [przypis edytorski]
203. otrok — chłopak. [przypis edytorski]
204. in crudo (łac.) — w stanie surowym. [przypis edytorski]
205. juszyć — krwawić. [przypis edytorski]
206. bonne pour être mitraillé (fr.) — nadający się do zastrzelenia (dosł. zbombardowania). [przypis edytorski]
207. ul — tu: więzienie, areszt. [przypis edytorski]
208. zagospodarowywa — dziś popr.: zagospodarowuje. [przypis edytorski]
209. po niewoli (daw.) — wbrew woli. [przypis edytorski]
210. grün ist jede deutsche Theorie (niem.) — niedojrzała (dosł. zielona) jest każda niemiecka teoria. [przypis edytorski]
211. sarafan (z pers. sarapa: od stóp do głów; uroczysta szata) — daw. długi, rozszerzający się ku dołowi kaftan męski bez rękawów. [przypis edytorski]
212. oremus (łac.) — módlmy się. [przypis edytorski]
213. w uściech (daw.) — w ustach. [przypis edytorski]
214. z niewiadakąd — nie wiadomo skąd. [przypis edytorski]
215. żenącą (daw.) — wyganiającą. [przypis edytorski]
216. przekleństwy — dziś popr. forma N.lm: przekleństwami. [przypis edytorski]
217. peda (gw.) — powiada. [przypis edytorski]
218. tela (gw.) — tyle. [przypis edytorski]
219. labuś (z fr. l’abbé) — ksiądz. [przypis edytorski]
220. szyd — szyderstwo. [przypis edytorski]
221. mużyk (z ros.) — chłop. [przypis edytorski]
222. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]
223. czmucić — zawracać w głowie, mącić. [przypis edytorski]
224. ściągła — dziś popr.: ściągnęła. [przypis edytorski]
225. pasport — dziś: paszport. [przypis edytorski]
226. merci (fr.) — dziękuję. [przypis edytorski]
227. jensza (gw.) — inna. [przypis edytorski]
228. możeli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy może. [przypis edytorski]
229. jestże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy jest, czyż jest. [przypis edytorski]
230. nascentes (łac.) — zrodzone. [przypis edytorski]
231. sąże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy są, czyż są. [przypis edytorski]
232. Ceres deserta — pustynna Ceres; przen.: opustoszała ziemia; Ceres a. Cerera (mit. rzym.): bogini urodzaju. [przypis edytorski]
233. siemię (daw.) — tu: ziarno. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/berent-ozimina
Tekst opracowany na podstawie: Wacław Berent, Ozimina, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1995.
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Nowoczesna Polska z książki udostępnionej przez Dorotę Kowalską. Utwór powstał w ramach "Planu współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 roku" realizowanego za pośrednictwem MSZ w roku 2014. Zezwala się na dowolne wykorzystanie utworu, pod warunkiem zachowania ww. informacji, w tym informacji o stosowanej licencji, o posiadaczach praw oraz o "Planie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.".
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Dorota Kowalska, Aleksandra Sekuła.
Okładka na podstawie: äquinoktium@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-3075-2
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)