Golem - Gustav Meyrink (pedagogiczna biblioteka .txt) 📖
Krótki opis książki:
Praga, przełom XIX i XX wieku. Podczas zwiedzania zamku królewskiego mężczyzna znajduje kapelusz i zabiera go, by zwrócić właścicielowi, Atanazemu Pernatowi, podpisanemu na metce. Kolejny poranek to już początek historii Pernata.
Mężczyznę, mieszkańca praskiego getta, odwiedza tajemniczy przybysz, staromodnie ubrany, o twarzy, której nie sposób zapamiętać. Daje mu do naprawienia Księgę Ibbur, którą Pernat zaczyna czytać. Wkrótce doświadcza wizji i zaczyna gubić poczucie własnej tożsamości…
Golem Gustava Meyrinka nawiązuje do żydowskiej legendy o golemie, czyli glinianej — ale możliwej do ożywienia — istocie ulepionej na kształt człowieka. Powieść wydana została w 1915 roku. To utwór często porównywany z Procesem Kafki, egzystencjalistyczny, mroczny i mistyczny.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Gustav Meyrink
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Golem - Gustav Meyrink (pedagogiczna biblioteka .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Gustav Meyrink
href="part10.xhtml#anchor-261">261. pacholę (daw.) — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
262. pejsy — element fryzury ortodoksyjnego Żyda: pasmo włosów zwieszające się przed uszami. [przypis edytorski]
263. usty — dziś popr. forma N. lm: ustami. [przypis edytorski]
264. gemma — kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]
265. prawidła — zasady. [przypis edytorski]
266. przystoi — należy, wypada. [przypis edytorski]
267. złotogłów — droga tkanina z jedwabiu i złotych nici. [przypis edytorski]
268. zasłona, ukrywająca przede mną moje lata młodzieńcze, rozdarła się nagle od dołu — por. Mt 27,51. [przypis edytorski]
269. tarok a. tarot — dawna gra karciana bądź talia do niej, używana również do wróżenia. [przypis edytorski]
270. golem — w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]
271. wolny mularz — w rozdziale Praga pada wyjaśnienie, iż „to przezwisko oznaczało kogoś, co poszukiwał dziewcząt małoletnich, ale dzięki serdecznym stosunkom z policją zabezpieczony był od wszelkiej nieprzyjemności”. [przypis edytorski]
272. burgund — francuskie wino z Burgundii. [przypis edytorski]
273. rabbi — (z hebr. nauczyciel) funkcja religijna w judaizmie. [przypis edytorski]
274. bronić — tu: zabraniać. [przypis edytorski]
275. Kabała — mistyczna doktryna judaistyczna, na której oparty był m. in. ruch chasydzki. [przypis edytorski]
276. Zohar — ujęty w formę dialogu żydowski traktat mistyczny z XIII w. komentujący Torę, Pieśń nad Pieśniami i księgę Rut; spisał go prawdopodobnie Mojżesz Baal Szem Tow. [przypis edytorski]
277. po chaldejsku, aramejsku, hebrajsku — w istocie Zohar spisany został po hebrajsku i aramejsku. [przypis edytorski]
278. Pagad — Żongler bądź Magik, pierwsza karta w talii tarota, w niniejszej powieści identyfikowana z Głupcem. [przypis edytorski]
279. Pagad ultimo — Pagad to Żongler bądź Magik, pierwsza karta w talii tarota, w niniejszej powieści identyfikowana z Głupcem. Fraza znaczy więc: ostatni głupiec. [przypis edytorski]
280. z tego — tu: dzięki temu. [przypis edytorski]
281. Tora — w tradycji żydowskiej określenie pierwszych pięciu ksiąg Biblii. [przypis edytorski]
282. w starożytnym języku Zend — właśc. słowo Zend oznacza komentarze do Awesty, św. księgi mazdaizmu i zoroastryzmu, spisane w języku pahlawi. [przypis edytorski]
283. tarok pochodzi z czasów Karola VI — w istocie pierwsze znane talie tarota pochodzą z XV w., a Karol VI Habsburg żył w latach 1685–1740. [przypis edytorski]
284. niejeden, powie pan, spotykał samego siebie, np. Goethe zazwyczaj na moście — Goethe opisuje to wydarzenie pod koniec Księgi Jedenastej swojej autobiografii Z mojego życia. Zmyślenie i prawda. [przypis edytorski]
285. golem — w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]
286. arabeska — rodzaj skomplikowanego ornamentu. [przypis edytorski]
287. wolnomularz — w rozdziale Praga pada wyjaśnienie, iż „to przezwisko oznaczało kogoś, co poszukiwał dziewcząt małoletnich, ale dzięki serdecznym stosunkom z policją zabezpieczony był od wszelkiej nieprzyjemności”. [przypis edytorski]
288. gemma — kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]
289. selenit — połyskliwa odmiana gipsu, nazwana od gr. Selene (księżyc). [przypis edytorski]
290. blenda rogowa — chlorargyryt, kerargyrt, chlorek srebra: rzadki minerał. [przypis edytorski]
291. kamea — wypukła rzeźba w szlachetnym lub półszlachetnym kamieniu. [przypis edytorski]
292. Ozyrys — egipski bóg śmierci i odradzającego się życia, jak również sędzia ludzi zmarłych. [przypis edytorski]
293. hermafrodyta — (od imion bogów gr. Hermesa i Afrodyty) istota dwupłciowa. [przypis edytorski]
294. ibbur — w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]
295. od wiatru (daw.) — przez wiatr. [przypis edytorski]
296. ekwipaż — lekki, luksusowy powóz. [przypis edytorski]
297. kamea — wypukła rzeźba w szlachetnym lub półszlachetnym kamieniu. [przypis edytorski]
298. pastor — duchowny protestancki. [przypis edytorski]
299. halerz — drobna moneta używana na terenie Austro-Węgier. [przypis edytorski]
300. fenig — drobna moneta w krajach niemieckojęzycznych. [przypis edytorski]
301. pasować się — walczyć, szarpać się (por. zapasy jako konkurencja sportowa). [przypis edytorski]
302. bywa mi czczo — sens: odczuwam wewnętrzną pustkę; od czczy — pusty, bezcelowy. [przypis edytorski]
303. zelżyć — naubliżać. [przypis edytorski]
304. chałat — długie a luźne okrycie wierzchnie, często noszone przez europejskich Żydów. [przypis edytorski]
305. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
306. suchotnik — gruźlik. [przypis edytorski]
307. stuguldenowy — gulden austriacki był oficjalnym środkiem płatniczym na terenie Austro-Węgier do czasu reformy walutowej z 1892 r., gdy w jego miejsce wprowadzono koronę austro-węgierską. [przypis edytorski]
308. po kuglarsku — jak sztukmistrz, fałszywie. [przypis edytorski]
309. błogotwórczy (neol.) — zapewniający szczęście. [przypis edytorski]
310. Talmud — w judaizmie księga zawierająca komentarz do Tory (pierwszych pięciu ksiąg Biblii). [przypis edytorski]
311. kabalista — znawca Kabały, to jest mistycznej doktryny judaistycznej, na której oparty był m. in. ruch chasydzki. [przypis edytorski]
312. meszugen — w jidisz: wariat. [przypis edytorski]
313. Frau Pick, frau Hock (...) — w zniekształconym niemieckim: Pani Pick, pani Hock i pani Klepetarsch stoją razem w rzędzie, plotkując i plotkując. [przypis edytorski]
314. marki pocztowe — znaczki. [przypis edytorski]
315. za nowe — jako nowe. [przypis edytorski]
316. floren — złota moneta z Florencji, często naśladowana przez mennice innych krajów. [przypis edytorski]
317. zawrzeć (daw.) — zamknąć. [przypis edytorski]
318. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
319. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
320. gemma — kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]
321. przepędzić — dziś: spędzić. [przypis edytorski]
322. targum — aramejskie tłumaczenie, lub niekiedy parafraza, hebrajskiego tekstu Biblii. [przypis edytorski]
323. midrasz — komentarz do Biblii, często w formie przypowieści lub sentencji; z hebr. midrasz: badać, dociekać, głosić. [przypis edytorski]
324. spiesznie — szybko. [przypis edytorski]
325. gulden — moneta obiegowa w Austrii do 1892 r. [przypis edytorski]
326. pierwej — najpierw, wcześniej. [przypis edytorski]
327. wcale — całkiem. [przypis edytorski]
328. zadżdżyło — spadło jak deszcz. [przypis edytorski]
329. talmudysta — znawca Talmudu, to jest księgi zawierającej komentarz do Tory (pierwszych pięciu ksiąg Biblii). [przypis edytorski]
330. naraz (daw.) — nagle. [przypis edytorski]
331. płowy — żółtoszary. [przypis edytorski]
332. łupek — rodzaj kamienia charakteryzującego się dużą łupliwością. [przypis edytorski]
333. ibis — ptak o długich nogach i dziobie, z rodziny pelikanowatych; jego nazwa może być pochodzenia egipskiego. [przypis edytorski]
334. pukiel — wijący się lok. [przypis edytorski]
335. golem — w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył. Stworzenie golema wiązało się z powtórzeniem Boskiego procesu kreacji. [przypis edytorski]
336. suknia (daw.) — strój, ubiór. [przypis edytorski]
337. Lejl Szimurim (hebr.) — noc czuwania, pierwsza noc święta Paschy. [przypis edytorski]
338. nie masz (daw.) — nie ma (forma bezosobowa). [przypis edytorski]
339. Henoch — patriarcha biblijny, który z racji wielkiej przyjaźni z Bogiem miał być za życia wzięty do nieba; przypisywano mu apokryficzną Księgę Henocha. [przypis edytorski]
340. Chabert Zereh Aur Bocher (hebr.) — dosł.: związek wychowanków zorzy porannej. [przypis edytorski]
341. ibbur — w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]
342. czczy — nic nieznaczący. [przypis edytorski]
343. gemma — kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]
344. gemma — kamień półszlachetny lub szlachetny o owalnym kształcie, ozdobiony reliefem. [przypis edytorski]
345. dukat — złota moneta, będąca w obiegu do XIX w. [przypis edytorski]
346. wdać się — włączyć się w jakąś sprawę. [przypis edytorski]
347. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
348. ibbur — w pewnych odłamach mistyki żydowskiej słowo to oznacza w uproszczeniu wzmocnienie duszy żyjącego człowieka przez tymczasowo łączącą się z nią inną sprawiedliwą duszę przebywającą poza ciałem. Zwykle wynika to z potrzeby spełnienia przez duszę bezcielesną jakiejś misji. [przypis edytorski]
349. Pagad — Żongler, pierwsza karta w talii tarota, w niniejszej powieści identyfikowana z Głupcem. [przypis edytorski]
350. Wisielec — karta tarota, przedstawiająca człowieka powieszonego głową do dołu, ze skrzyżowanymi nogami. [przypis edytorski]
351. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
352. drabina Jakuba — zob. Rdz 28, gdzie opisany został sen patriarchy Jakuba o drabinie łączącej niebo z ziemią, po której chodzili aniołowie. [przypis edytorski]
353. kramarz — handlarz. [przypis edytorski]
354. snycerz — tu ogólnie: rzeźbiarz. [przypis edytorski]
355. kamea — wypukła rzeźba w szlachetnym lub półszlachetnym kamieniu. [przypis edytorski]
356. kłus — szybki, dwutaktowy chód konia, podczas którego naraz unosi on lewą tylną i prawą przednią nogę. [przypis edytorski]
357. stęp — najwolniejszy, czterotaktowy chód konia. [przypis edytorski]
358. bary — ramiona. [przypis edytorski]
359. tłuczeń — szuter, kruszywo z drobno połamanego kamienia, używane do utwardzania nawierzchni. [przypis edytorski]
360. chochoł — słomiane okrycie, zabezpieczające roślinę przed chłodem. [przypis edytorski]
361. żarzyć — tu: wypalać. [przypis edytorski]
362. kamień filozoficzny — legendarna substancja, zdolna do zmieniania metali nieszlachetnych w złoto. [przypis edytorski]
363. retorta — rodzaj naczynia laboratoryjnego, używanego do destylacji. [przypis edytorski]
364. kolba — naczynie laboratoryjne, rozszerzające się u dołu. [przypis edytorski]
365. alchemiczny — stosowany w alchemii, czyli przednaukowej praktyce, z której wywodzi się współczesna chemia. Podstawową różnicę stanowi wiara alchemików w możliwość zmiany jednych pierwiastków w inne drogą reakcji chemicznych oraz nierealistyczne cele (np. przemiana ołowiu w złoto). [przypis edytorski]
366. lunatyk — osoba nieświadomie wykonująca przez sen różne czynności. [przypis edytorski]
367. spelunka — knajpa, szynk, od łac. spelunca — jaskinia. [przypis edytorski]
368. trójliść — motyw dekoracyjny, przypominający karcianego trefla. [przypis edytorski]
369. arak — alkohol o smaku anyżowym, otrzymywany z destylacji zacieru ryżowego lub daktyli. [przypis edytorski]
370. baczyć (daw.) — zauważać, zwracać na coś uwagę. [przypis edytorski]
371. jasełkarz — lalkarz. [przypis edytorski]
372. Tusculum — miejscowość 5 km od Rzymu, w której Cyceron napisał Rozmowy tuskulańskie; przen. miejsce odpoczynku lub twórczości, oddalone od zgiełku miasta. [przypis edytorski]
373. miejsce — tu: stanowisko. [przypis edytorski]
374. rydel — rodzaj łopaty o zaokrąglonym ostrzu. [przypis edytorski]
375. doborowy — wyselekcjonowany, wysokiej jakości. [przypis edytorski]
376. woskoboj a. woskobojnik — rzemieślnik zajmujący się obróbką wosku. [przypis edytorski]
377. grog — napój alkoholowy: rum wymieszany z gorącą, osłodzoną wodą. [przypis edytorski]
378. golem — w legendach żydowskich istota stworzona na podobieństwo człowieka, zazwyczaj z gliny, żywa lecz pozbawiona duszy i dlatego posłuszna poleceniom człowieka, który ją stworzył.
Darmowe książki «Golem - Gustav Meyrink (pedagogiczna biblioteka .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)