Dziennik FranciszkiKrasińskiej - Klementyna z Tańskich Hoffmanowa (biblioteka książek online TXT) 📖
Krótki opis książki:
Dziennik Franciszki Krasińskiej to powieść autorstwa Klementyny Hoffmanowej skierowana do młodych dziewcząt. Dziennik zaczyna się w momencie, gdy Franciszka ma 16 lat — postanawia ona spisywać dzieje swojej rodziny.
Pierwszym ważnym wydarzeniem jest relacja ze ślubu starszej siostry, Barbary. Niedługo później Franciszka zostaje wysłana na pensję do Warszawy, gdzie stawia swoje pierwsze kroki w życiu z dala od rodziców. Tam poznaje królewicza Karola, syna króla Augusta III Sasa.
Klementyna Hoffmanowa (z domu Tańska) to jedna z pierwszych polskich autorek książek dla dzieci i młodzieży. Również tłumaczka, edytorka, wydawczyni i redaktorka, jako pierwsza kobieta w Polsce utrzymywała się z pracy twórczej i pedagogicznej. Utworzyła Związek Dobroczynności Patriotycznej. Jej twórczość miała mieć przede wszystkim charakter dydaktyczny i moralizatorski, przykładała dużą wagę do kształtowania w dzieciach postaw cenionych w życiu dorosłym.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Klementyna z Tańskich Hoffmanowa
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Dziennik FranciszkiKrasińskiej - Klementyna z Tańskich Hoffmanowa (biblioteka książek online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Klementyna z Tańskich Hoffmanowa
edytorski]
78. osobliwie (daw.) — szczególnie. [przypis edytorski]
79. gotowalnia (daw.) — toaletka, czasem też: pomieszczenie do ubierania się. [przypis edytorski]
80. sztuczny (daw.) — wyrafinowany. [przypis edytorski]
81. pukiel (daw.) — lok. [przypis edytorski]
82. funt — dawna jednostka wagi. [przypis edytorski]
83. przysłowiów — dziś popr. forma B.lm: przysłów. [przypis edytorski]
84. Magasin des enfants (fr.) — magazyn dla dzieci. [przypis edytorski]
85. Beaumont, Jeanne-Marie Le Prince de (1711–1780) — francuska autorka umoralniających powieści i opowiadań dla dzieci i młodzieży. [przypis edytorski]
86. elewka (daw.) — uczennica. [przypis edytorski]
87. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
88. pająk — rodzaj ozdobnego, rozgałęzionego świecznika. [przypis edytorski]
89. widny (daw.) — tu: jasny. [przypis edytorski]
90. siatka z pokrzywki — siatka z cieniutkich nici. [przypis edytorski]
91. August III Sas (1696–1763) — król Polski od 1733, elektor saski. [przypis edytorski]
92. August II Mocny (1670–1733) — król Polski w latach 1697–1706 i 1709–1733, elektor Saksonii od 1694. [przypis edytorski]
93. Leszczyński, Stanisław (1677–1766) — król Polski w latach 1705–1709 i 1733–1736, walczył o władzę z przedstawicielami dynastii saskiej, pod koniec życia książę Baru i Lotaryngii (od 1738). [przypis edytorski]
94. jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
95. egzekwie — nabożeństwo odprawiane przy trumnie zmarłego. [przypis edytorski]
96. Brühl, Henryk (1700–1763) — pierwszy minister i faworyt króla Augusta III. [przypis edytorski]
97. kurfirszt (z niem.) — kurfirst, elektor. [przypis edytorski]
98. Konarski, Stanisław (1700–1773) — należał do zakonu pijarów; publicysta, poeta, reformator szkolnictwa, założyciel Collegium Nobilium. [przypis edytorski]
99. Poniatowski, Stanisław August (1732–1798) — ostatni król Polski w latach 1764–1795. [przypis edytorski]
100. fawor (z łac.) — łaska. [przypis edytorski]
101. pospolitować się — spoufalać się z ludźmi niżej urodzonymi. [przypis edytorski]
102. nie wytrzymawszy procesu kryminalnego i sądu — nie będąc sądzonym. [przypis edytorski]
103. inwestytura (z łac.) — uroczyste przejęcie władzy. [przypis edytorski]
104. widoki — tu: plany. [przypis edytorski]
105. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
106. mitra — tu: korona książęca. [przypis edytorski]
107. La Journée du chrétien (fr.) — Dzień chrześcijanina. [przypis edytorski]
108. sukces — powodzenie. [przypis edytorski]
109. wystawić (daw.) — wyobrazić, przedstawić. [przypis edytorski]
110. trefniś (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]
111. rej wodzić (daw.) — przewodzić. [przypis edytorski]
112. kredencerz — służący zajmujący się zastawą i podawaniem do stołu. [przypis edytorski]
113. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
114. czerwony złoty — złoty dukat. [przypis edytorski]
115. przytomny (daw.) — obecny. [przypis edytorski]
116. Chocim — mowa o bitwie stoczonej w dniach 2 września–9 października 1621 między wojskami polskimi pod dowództwem Chodkiewicza a tureckimi pod dowództwem Osmana II. [przypis edytorski]
117. Chodkiewicz, Jan Karol (1560–1621) — wybitny dowódca wojskowy, hetman wielki litewski od 1605. [przypis edytorski]
118. kasztelania — urząd kasztelana. [przypis edytorski]
119. fertyczny (daw.) — zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]
120. motek splątanego jedwabiu — rozplątanie go miało stanowić symbol wymaganej w małżeństwie cierpliwości. [przypis edytorski]
121. zwijadełko — kołowrotek do zwijania nici. [przypis edytorski]
122. liberia — tu: służba. [przypis edytorski]
123. afekt (z łac.) — uczucie. [przypis edytorski]
124. Półkozic — herb Świdzińskich. [przypis autorski]
125. konsolacja (z łac.) — pociecha. [przypis edytorski]
126. pakta karłowieckie — pokój zawarty 26 stycznia 1699 między Ligą Świętą, w której skład wchodizła m. in. Polska, a Imperium Osmańskim; Rzeczpospolita odzyskałą wówczas Podole wraz z Kamieńcem Podolskim. [przypis edytorski]
127. sepet — skrzynka zaopatrzona w szuflady. [przypis edytorski]
128. wyprawna panna — osoba zajmująca się wyprawą ślubną. [przypis edytorski]
129. ochędożyć — tu: odnowić, wyczyścić. [przypis edytorski]
130. celniejszy (daw.) — główniejszy, ważniejszy. [przypis edytorski]
131. postanowienie — tu: małżeństwo. [przypis edytorski]
132. blondynowa salopka — okrycie z cienkiej jedwabnej koronki. [przypis edytorski]
133. rząd — uprząż końska. [przypis edytorski]
134. przekonać — tu: pokonać, ujarzmić. [przypis edytorski]
135. przytomny (daw.) — obecny. [przypis edytorski]
136. dezabilka linowa z falbanami w robotki — batystowy strój poranny z haftowanymi falbankami. [przypis edytorski]
137. rańtuch (daw.) — chusta lub szal. [przypis edytorski]
138. izabelowy — barwy bladoszarej. [przypis edytorski]
139. wyprawa — rzeczy dane pannie młodej w posagu. [przypis edytorski]
140. sycowy — wykonany z prostej tkaniny bawełnianej. [przypis edytorski]
141. kartonowy — tu: perkalowy. [przypis edytorski]
142. linowy (daw.) — batystowy. [przypis edytorski]
143. wydać (daw.) — tu: wykonać. [przypis edytorski]
144. inwestytura — ceremonia przejęcia władzy. [przypis edytorski]
145. pociot (daw.) — mąż ciotki. [przypis edytorski]
146. diariusz — dziennik; tu: opis. [przypis edytorski]
147. cukry (daw.) — słodycze. [przypis edytorski]
148. przez połowę (daw.) — w połowie. [przypis edytorski]
149. piernat — pikowany materac wypełniony pierzem. [przypis edytorski]
150. atencja (daw.) — uszanowanie. [przypis edytorski]
151. konkurencja (daw.) — kontury, zaloty. [przypis edytorski]
152. zasuty (daw.) — tu: pokryty. [przypis edytorski]
153. czas (daw.) — tu: pogoda. [przypis edytorski]
154. podniebienie — tu: spodnia strona baldachimu. [przypis edytorski]
155. wyprawa — rzeczy dane pannie młodej w posagu. [przypis edytorski]
156. nowosiedliny — nowe miejsce zamieszkania. [przypis edytorski]
157. roboty knopfsztychowe — hafty wykonywane na specjalnych klockach. [przypis edytorski]
158. wcale (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
159. fertyczny (daw.) — zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]
160. zausznik — powiernik i osoba dostarczająca informacji. [przypis edytorski]
161. intercyza — umowa przedmałżeńska, ustalająca sprawy majątkowe. [przypis edytorski]
162. perły uriańskie — wartościowe perły ze Wschodu, cechujące się wyjątkowym blaskiem. [przypis edytorski]
163. egretka [...] z trzęsidłami diamentowymi — kitka z diamentowymi wisiorkami. [przypis edytorski]
164. kanak — rodzaj naszyjnika, tu ogólnie: klejnot. [przypis edytorski]
165. wykostkować — wygładzić haft z pomocą kostki. [przypis edytorski]
166. dla (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
167. grodeturowy (daw.) — wykonany z ciężkiej odmiany jedwabiu. [przypis edytorski]
168. kampanka — rodzaj wzorzystej siateczki. [przypis edytorski]
169. łubek — płytka, do której coś jest przymocowane. [przypis edytorski]
170. przydać (daw.) — dodać. [przypis edytorski]
171. pierwej (daw.) — wcześniej. [przypis edytorski]
172. pustota — figlarne, lekkomyślne postępowanie. [przypis edytorski]
173. materialny — tu: jedwabny. [przypis edytorski]
174. Veni Creator (łac.) — najstarszy katolicki hymn do Ducha Św., grany zwykle podczas ślubu. [przypis edytorski]
175. Antygona — bohaterka mitów i tragedii greckich, która towarzyszyła na wygnaniu oślepłemu ojcu i poświęciła życie, aby pochować ciało zabitego brata. [przypis edytorski]
176. Eponina (zm. 78 n.e.) — żona Sabinusa, wodza powstania Galów przeciw panowaniu rzymskiemu, dobrowolnie poszła z mężem na śmierć. [przypis edytorski]
177. modestia (z łac.) — skromność. [przypis edytorski]
178. powolność (daw.) — posłuszeństwo. [przypis edytorski]
179. patyna — właśc. patena, tacka na której kładzie się hostię. [przypis edytorski]
180. Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin i małżeństwa. [przypis edytorski]
181. wety (daw.) — deser. [przypis edytorski]
182. puzdro — skrzynka z przegródkami, używana w czasie podróży. [przypis edytorski]
183. po rzymskich Korwinach pamiątka — fantastyczne pomysły genealogiczne tego rodzaju były nader popularne w Polsce szlacheckiej. [przypis edytorski]
184. polski (daw.) — polonez. [przypis edytorski]
185. drabant — staropolski taniec z przyśpiewkami. [przypis edytorski]
186. pryncypał (daw.) — zwierzchnik. [przypis edytorski]
187. kornet — ozdobny czepiec; w okresie opisywanym w książce modna była duża wersja upięta na drutach. [przypis edytorski]
188. mon mari (fr. ) — mój mąż. [przypis edytorski]
189. chudoba (daw.) — dobytek, zwł. zwierzęta gospodarskie. [przypis edytorski]
190. pogorzeć (daw.) — spłonąć, paść ofiarą pożaru. [przypis edytorski]
191. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
192. przytomny (daw.) — obecny. [przypis edytorski]
193. trypa — przystrzyżony aksamit. [przypis edytorski]
194. landara — duża i ciężka kareta podróżna. [przypis edytorski]
195. jabłkowity — (o koniu) siwy z ciemnymi plamkami. [przypis edytorski]
196. fraucymer (z niem.) — panny obecne na dworze. [przypis edytorski]
197. staje — daw. miara długości, wynosząca nieco ponad kilometr. [przypis edytorski]
198. wyforować (daw.) — wyrzucić. [przypis edytorski]
199. liberia — tu: służba. [przypis edytorski]
200. odtęschnieć (daw.) — przestać tęsknieć. [przypis edytorski]
201. trunek — napój. [przypis edytorski]
202. Drużbacka, Elżbieta (1695–1768) — poetka czasów saskich; cytowany utwór to satyra przeciw rozwodom Skargi kilku dam w spólnej kampanii będących, dla jakiej racji z mężami swymi żyć nie chcą. [przypis edytorski]
203. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
204. lulka — fajka. [przypis edytorski]
205. lukta (daw.) — walka. [przypis edytorski]
206. kwestarz — zakonnik zbierający datki. [przypis edytorski]
207. zresztą — tu: poza tym. [przypis edytorski]
208. jubka — rodzaj damskiego kaftana. [przypis edytorski]
209. salopka — wierzchnie okrycie damskie. [przypis edytorski]
210. finalna rezolucja (z łac.) — ostateczne postanowienie. [przypis edytorski]
211. żabot — dekoracja ze zmarszczonej tkaniny a. koronki, umieszczana z przodu koszuli bądź sukni. [przypis edytorski]
212. gęś z czarnym sosem — gęś w sosie śliwkowym podana konkurentowi oznaczała odrzucenie oświadczyn; kiedy indziej taki sygnał stanowiła zupa, tzw. czarna polewka. [przypis edytorski]
213. lubo (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
214. Scudéry, Madeleine de (1607–1701) — autorka popularnych w czasach Ludwika XIV powieści sentymentalnych, przedstawiających nierealne przygody i uczucia kochanków. [przypis edytorski]
215. La Fayette, Marie Madeleine de (1634–1693) — powieściopisarka, której bohaterki odznaczają się dużą dozą prawdy psychologicznej. [przypis edytorski]
216. słuszny — godny, zacny. [przypis edytorski]
217. kontent (daw.) — zadowolony. [przypis edytorski]
218. nie dostawać (daw.) — brakować. [przypis edytorski]
219. wystawiać (daw.) — wyobrażać. [przypis edytorski]
220. dworszczyzna — tu: jałowa grzeczność, puste komplementy. [przypis edytorski]
221. wszystko (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]
222. feralny — przynoszący pecha. [przypis edytorski]
223. pensja — prywatna szkoła żeńska, zwykle z internatem. [przypis edytorski]
224. subiekt (daw., z łac.) — tu: osoba, jednostka. [przypis edytorski]
225. bawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
226. komunikować się — przyjmować komunię. [przypis edytorski]
227. drzwi wchodowe — dziś: drzwi wejściowe. [przypis edytorski]
228. wnijść — dziś popr.: wejść. [przypis edytorski]
229. metr — z fr. maître: mistrz, nauczyciel. [przypis edytorski]
230. szpinet — dawny instrument muzyczny, odmiana klawesynu. [przypis edytorski]
231. półszósta (daw.) — pięć i pół. [przypis edytorski]
232. wcale (daw.) —
Darmowe książki «Dziennik FranciszkiKrasińskiej - Klementyna z Tańskich Hoffmanowa (biblioteka książek online TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)