Darmowe ebooki » Powieść » Agaj-Han - Zygmunt Krasiński (cyfrowa biblioteka .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Agaj-Han - Zygmunt Krasiński (cyfrowa biblioteka .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Zygmunt Krasiński



1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Idź do strony:
nie wyszła ponownie za mąż. [przypis edytorski]
61. gdyby (daw.) — jak, jakby. [przypis edytorski]
62. od (daw.) — przez; strącony od kogo, co: strącony przez kogo, co. [przypis edytorski]
63. wreszcie — w oprac. Hertza: wreście. [przypis edytorski]
64. więcem go napoił — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: więc go napoiłem. [przypis edytorski]
65. Mousa, właśc. Musa (arab.: Wyciągnięty z wody) — prorok w Koranie, w Biblii, Starym Testamencie znany jako Mojżesz, w islamie uważany za proroka (nabi), posłańca bożego (rasul), prawodawcę oraz przywódcę; wytrysnęła (...) jak źródło niegdyś za Mousy uderzeniem: nawiązanie do zdarzenia opisanego w Biblii (Wj 17,1–6): prowadząc lud Izraela przez na pustynię, Mojżesz dokonał cudu, by napoić spragnionych i buntujących się z tego powodu Izraelitów: według instrukcji otrzymanych od Boga Jahwe wziął laskę, uderzył w skałę Horeb (na której stanął Jahwe), a wtedy ze skały wypłynęła woda. [przypis edytorski]
66. azaż (starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
67. gwoli czemu — dla czego, w jakim celu. [przypis edytorski]
68. nie mógłżem (daw.) — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czyż nie mogłem. [przypis edytorski]
69. gdyby (daw.) — niby, jakby, jak. [przypis edytorski]
70. tylko — w oprac. Hertza: tylo. [przypis edytorski]
71. czajka — tu: łódka. [przypis edytorski]
72. co tylko sił mu staje (daw.) — co tylko sił mu starczy. [przypis edytorski]
73. rudel (daw.) — ster, wiosło sterowe. [przypis edytorski]
74. gdyby (daw.) — jakby, jak. [przypis edytorski]
75. larwa (daw.) — maska. [przypis edytorski]
76. mdłość (daw.) — słabość. [przypis edytorski]
77. Kortez, właśc. Hernán Cortés (1485–1547) — hiszpański konkwistador, zdobywca Meksyku; w 1619 po przybyciu z wojskiem do stolicy azteckiego państwa, położonej na wyspie pośrodku jeziora, uwięził jego władcę, Montezumę II; zmuszony przez azteckich powstańców do ucieczki z miasta, powrócił i z pomocą indiańskich sojuszników po ciężkich walkach w 1621 zajął stolicę. [przypis edytorski]
78. dziś, jutroli (daw.) — konstrukcja z partykułą pytającą -li; znaczenie: dziś czy jutro. [przypis edytorski]
79. od niej (daw.) — przez nią. [przypis edytorski]
80. nie stało (daw.) — zabrakło. [przypis edytorski]
81. Lisowski, Aleksander Józef (ok. 1575–1616) — pułkownik królewski, twórca i dowódca tzw. lisowczyków, oddziału lekkiej jazdy powstałego w 1611 r. i prowadzącego walkę podjazdową na wsch. i płn. rubieżach Rzeczypospolitej podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618); oddział złożony był z Kozaków, różnego rodzaju wykolejeńców i desperatów (pierwszy oddział Lisowskiego przyjął nazwę „straceńców”), którzy służyli za zysk z łupów, nie obciążając skarbu państwa kosztami żołdu. [przypis edytorski]
82. całkiem (daw.) — w całości, całkowicie, w pełni. [przypis edytorski]
83. kostromski monaster — Monaster Ipatiewski w Kostromie, prawosławny męski klasztor pod wezwaniem Świętej Trójcy i św. Hipacego, zbudowany nad brzegiem rzeki Kostromy w pobliżu miasta Kostroma, wg legendy założony ok. 1330 r. przez tatarskiego księcia Czeta nawróconego na chrześcijaństwo. Wiosną 1609 r. zabudowania klasztorne zajął drugi Dymitr Samozwaniec, lecz już jesienią armia moskiewska odbiła monaster. 14 marca 1613 ukrywający się w Monasterze Ipatiewskim Michaił Fiodorowicz Romanow został wybrany na nowego cara rosyjskiego jako Mikołaj I. [przypis edytorski]
84. syn Filaretowy — Michał I Romanow; był on synem Fiodora Nikiticza Romanowa (1553–1633), który po wymuszonym przez cara Borysa Godunowa wstąpieniu do monasteru i złożeniu wieczystych ślubów przyjął imię Filareta; również matka Michała Romanowa, Ksenia Iwanowna Szestowa została zmuszona do wstąpienia do klasztoru, gdzie przyjęła imię Marta. [przypis edytorski]
85. berdysz a. bardysz (z łac. barducium: siekierka) — broń drzewcowa piechoty; ciężki, szeroki topór o silnie zakrzywionym ostrzu, osadzony na długim drzewcu. [przypis edytorski]
86. jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
87. czerńcy — mnisi prawosławni. [przypis edytorski]
88. atagan — jatagan; rodzaj broni białej pochodzenia wschodniego. [przypis edytorski]
89. Kaspia — Morze Kaspijskie. [przypis edytorski]
90. Gheberowie (daw.; z pers. ghebr’: niewierny) — Parsowie, grupa religijna, uważana czasem za etniczno-religijną, wywodząca się od wyznających zaratusztrianizm staroż. Persów, którzy w ucieczce przed muzułmańskimi prześladowaniami w VIII–X w. osiedlili się w Indiach. [przypis edytorski]
91. miasto (daw.) — tu: zamiast. [przypis edytorski]
92. Słońce ku stepom się spuszcza, ale mniejsza o to: Astrachan moim dziś będzie (...) — W oprac. Hertza rozdzielone (nielogicznie) na dwa akapity: pierwszy narracyjny aż do „ale mniejsza o to”, zakończony kropką, drugi dialogowy (od „Astrachan moim”), stanowiący wypowiedź Zaruckiego. [przypis edytorski]
93. tyluma — dziś popr.: tyloma. [przypis edytorski]
94. smętarzów — w oprac. Hertza: cmentarzów. [przypis edytorski]
95. meszta a. meszt (daw.) — miękki, lekki pantofel. [przypis edytorski]
96. kanak — tur. ozdoba wpinana we włosy, złożona ze sznurów pereł lub drogich kamieni; także: daw. szeroki, złoty naszyjnik wysadzany drogimi kamieniami, płasko leżący na szyi. [przypis edytorski]
97. spanoszyć się (daw.) — stać się panem. [przypis edytorski]
98. trzytulny basza — basza turecki mający prawo do buńczuka z trzema ogonami końskimi. [przypis edytorski]
99. janczarką — w oprac. Hertza: jańczarką. [przypis edytorski]
100. kobiercy — dziś popr. N.lm: [złotymi] kobiercami. [przypis edytorski]
101. doma (daw.; ros., ukr.) — w domu. [przypis edytorski]
102. przytomny (daw.) — obecny (przy czym). [przypis edytorski]
103. murza (wym. mur-za) — książę tatarski. [przypis edytorski]
104. gdyby miasto — niby miasto, jak miasto; w domyśle: wielkim a. ludnym jak miasto. [przypis edytorski]
105. sorok (daw., z rus.: czterdzieści) — wiązka czterdziestu cennych skórek zwierzęcych, z soboli lub kun. [przypis edytorski]
106. gwoli (daw.) — dla. [przypis edytorski]
107. smętarzu — w oprac. Hertza: cmentarzu. [przypis edytorski]
108. stopniami — tu: stopniowo. [przypis edytorski]
109. giezło (daw.) — długa, luźna koszula lniana; także: koszula do trumny lub prześcieradło do okrywania zmarłego. [przypis edytorski]
110. wrzkomo (daw.) — rzekomo. [przypis edytorski]
111. starownie (daw.) — z wielkim staraniem; starannie. [przypis edytorski]
112. zresztą (daw.) — co do reszty, poza tym. [przypis edytorski]
113. klną (...) od złości i bólu — klną ze złości i bólu. [przypis edytorski]
114. diamenty — dziś N.lm: diamentami. [przypis edytorski]
115. sieci — dziś N.lm: sieciami. [przypis edytorski]
116. gdyby (daw.) — tu: jakby. [przypis edytorski]
117. statek (daw.) — stateczność, stanowczość. [przypis edytorski]
118. snadno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
119. zapewnie (daw.) — dziś: zapewne a. pewnie. [przypis edytorski]
120. błędy (daw.) — tu: błądzenie, tułaczka. [przypis edytorski]
121. gwoli czemu (daw.) — dla czego. [przypis edytorski]
122. śmiałą — w oprac. Hertza: śniadą. [przypis edytorski]
123. mamże — daw. konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy mam, czyż mam. [przypis edytorski]
124. deptaj — dziś popr.: depcz. [przypis edytorski]
125. kalaj — w oprac. Hertza: kaź. [przypis edytorski]
126. wieszże — daw. konstrukcja z partykułą -że; inaczej: czy wiesz. [przypis edytorski]
127. gdyby (daw.) — jakby. [przypis edytorski]
128. jedno (daw.) — tu: tylko. [przypis edytorski]
129. topielę — dziś popr. forma B.: topiel. [przypis edytorski]
130. na niego — popr. raczej: na nie (na źródło). [przypis edytorski]
Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.

Źródło: http://www.wolnelektury.pl/katalog/lektura/krasinski-agaj-han

Tekst opracowany na podstawie: Zygmunt Krasiński, Poezje, t. I, F. A. Brockhaus, Lipsk 1883.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów Biblioteki.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Kopeć-Gryz, Wojciech Kotwica, Zuzanna Pyzikiewicz, Aleksandra Sekuła, Maria Świetlik.

Okładka na podstawie: Portrait de Marine Mniszech (c. 1588-1614/5), lithographie de Jean-François Villain d’après le dessin de Maurin inspiré de la gravure originale d’Antoine Olesczynski (1794-1879), domena publiczna

ISBN 978-83-288-6441-2

 

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Idź do strony:

Darmowe książki «Agaj-Han - Zygmunt Krasiński (cyfrowa biblioteka .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz