Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖
Krótki opis książki:
By zaprotestować przeciwko germanizacji oraz przypomnieć Polakom o odwadze, waleczności i świetnych wydarzeniach z historii Polski, Henryk Sienkiewicz zastosował w Krzyżakach literacką maskę — przeniósł akcję swojej powieści w realia końca XVI i początku XV wieku.
Jagiellońska Polska uwikłana jest w konflikt z zakonem krzyżackim. Zbyszko z Bogdańca, młody rycerz, zakochuje się w ślicznej, niewinnej Danusi, córce Juranda ze Spychowa. Zbyszko oraz inni rycerze wielokrotnie muszą wykazywac się właściwą postawą i walecznością — Krzyżacy, upokorzeni niegdyś przez Juranda, podejmują kolejne intrygi i ataki. Dla młodzieńca to czas wielu sprawdzianów i prób — nie tylko odwagi.
Powieść Henryka Sienkiewicza ukazywała się najpierw w „Tygodniku Ilustrowanym” (1897–1900), w 1900 roku ukazała się w formie książkowej. Została przetłumaczona na 25 języków.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Epoka: Pozytywizm
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz
drzewo iglaste. [przypis edytorski]
2679. berdysz — szeroki topór na długim drzewcu. [przypis edytorski]
2680. przyjść do sprawy (daw.) — sprawić, czyli wyrównać szyk. [przypis edytorski]
2681. sforny (daw.) — uporządkowany. [przypis edytorski]
2682. przeważną — dziś popr.: przeważającą. [przypis edytorski]
2683. kropierz — długa kapa osłaniająca konia. [przypis edytorski]
2684. dzierżyć (daw.) — trzymać, tu: sprawować. [przypis edytorski]
2685. olsnąć (daw.) — oślepnąć. [przypis edytorski]
2686. związać się (daw.) — chwycić, jak w walce zapaśniczej. [przypis edytorski]
2687. mizerykordia — (od łac. misericordia czyli miłosierdzie), krótki, wąski sztylet do dobijania rannych. [przypis edytorski]
2688. ścigły (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
2689. staje a. stajanie — dawna miara odległości, etymologicznie: dystans, po przebiegnięciu którego koń musi się zatrzymać. [przypis edytorski]
2690. rajtar (z niem. Ritter — jeździec), żołnierz konny. [przypis edytorski]
2691. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2692. ulgnąć (daw.) — ugrzęznąć. [przypis edytorski]
2693. ruczaj (daw.) — strumyk. [przypis edytorski]
2694. knecht — żołnierz piechoty niemieckiej. [przypis edytorski]
2695. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
2696. grześć — dziś popr.: grzebać. [przypis edytorski]
2697. włodyka — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych. [przypis edytorski]
2698. pierzchać (daw.) — uciekać. [przypis edytorski]
2699. kniaź — książę. [przypis edytorski]
2700. szczuka — szczupak. [przypis edytorski]
2701. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
2702. mycka — mała, okrągła czapka. [przypis edytorski]
2703. Saracenów — tu ogólnie: pogan. Saraceni — Arabowie, muzułmanie, przen. poganie; w czasie opisywanym w powieści w Hiszpanii trwała rekonkwista, to jest odbijanie ziem zajętych przez Saracenów. [przypis edytorski]
2704. mizerykordia — (od łac. misericordia czyli miłosierdzie), krótki, wąski sztylet do dobijania rannych. [przypis edytorski]
2705. bronić — tu: zabraniać. [przypis edytorski]
2706. w lot — szybko. [przypis edytorski]
2707. Geldria — prowincja Holandii położona pomiędzy rzekami IJssel, Moza i Ren. [przypis edytorski]
2708. św. Jerzy — męczennik z III–IV w., patron rycerzy. [przypis edytorski]
2709. wraz — tu: zaraz. [przypis edytorski]
2710. starościc (daw.) — syn starosty. [przypis edytorski]
2711. upowszechnion — dziś popr.: rozpowszechniony. [przypis edytorski]
2712. niepomiernie (daw.) — bardzo. [przypis edytorski]
2713. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2714. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2715. glejt (daw.) — list żelazny, dokument wystawiany przez władzę, zapewniający swobodę poruszania się po podlegającym jej terenie. [przypis edytorski]
2716. łyko — włóknista tkanka roślinna przewodząca wodę. [przypis edytorski]
2717. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2718. członki — kończyny. [przypis edytorski]
2719. folga (daw.) — tu: ulga. [przypis edytorski]
2720. pokrzepić — wzmocnić. [przypis edytorski]
2721. synowie Beliala — przen. poganie; Belial a. Baal — bożek pogański wspominany w Starym Testamencie. [przypis edytorski]
2722. na leśne jabłko — dziś: na kwaśne jabłko. [przypis edytorski]
2723. powsinoga (daw.) — włóczęga. [przypis edytorski]
2724. baczyć (daw.) — patrzeć, uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]
2725. łgać (daw.) — kłamać. [przypis edytorski]
2726. bukłak — skórzany worek do przewożenia płynów. [przypis edytorski]
2727. kwarta — dawna miara objętości, zwykle ok. 1 litra. [przypis edytorski]
2728. oddziele — dziś popr.: oddziale. [przypis edytorski]
2729. kumys — napój alkoholowy ze sfermentowanego mleka, najczęściej mleka klaczy. [przypis edytorski]
2730. skomoroch (daw.) — wędrowny śpiewak, zwł. słowiański. [przypis edytorski]
2731. żywo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
2732. komturia — jednostka administracyjna w zakonie krzyżackim. [przypis edytorski]
2733. bez przestanku (daw.) — bez przerwy. [przypis edytorski]
2734. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
2735. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2736. branka (daw.) — porwana kobieta. [przypis edytorski]
2737. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
2738. siła (daw.) — wiele. [przypis edytorski]
2739. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2740. nie stawać (daw.) — nie starczyć. [przypis edytorski]
2741. gorze (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
2742. prawić (daw.) — mówić. [przypis edytorski]
2743. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
2744. przezpieczny (daw.) — bezpieczny. [przypis edytorski]
2745. chycić — dziś popr.: chwycić. [przypis edytorski]
2746. wył — domyślnie: w piekle. [przypis edytorski]
2747. świętokupstwo — symonia, sprzedaż godności i sakramentów kościelnych; tu mowa o sprzedaży relikwii. [przypis edytorski]
2748. wskróś tej przyczyny (daw.) — dlatego, z tej przyczyny. [przypis edytorski]
2749. onej (daw.) — tej. [przypis edytorski]
2750. pewnikiem (daw.) — na pewno. [przypis edytorski]
2751. wymiarkować (daw.) — wywnioskować. [przypis edytorski]
2752. przeto (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
2753. Geldria — prowincja Holandii położona pomiędzy rzekami IJssel, Moza i Ren. [przypis edytorski]
2754. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2755. opatrzyć (daw.) — przygotować, zaopatrzyć. [przypis edytorski]
2756. kolczuga — zbroja wykonana z metalowych kółek. [przypis edytorski]
2757. nie pogrzebione — dziś popr.: niepogrzebane. [przypis edytorski]
2758. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2759. wyciski — odciski, ślady. [przypis edytorski]
2760. baczyć (daw.) — patrzeć, uważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]
2761. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2762. Arnoldów (daw.) — Arnoldowy, Arnolda. [przypis edytorski]
2763. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
2764. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2765. wyszlakować (daw.) — wytropić. [przypis edytorski]
2766. godnie (daw.) — porządnie, solidnie. [przypis edytorski]
2767. nie masz (daw.) — nie ma. [przypis edytorski]
2768. zatajony (daw.) — przyczajony, ukryty. [przypis edytorski]
2769. kiścień — rodzaj broni obuchowej składającej się z drzewca, łańcucha i umieszczonej na jego końcu kuli; często (jak w tym przypadku) błędne określenie broni podobnej do maczugi z nabijaną czymś twardym główką. [przypis edytorski]
2770. nie lza im (daw.) — nie mogą. [przypis edytorski]
2771. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2772. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
2773. dufać (daw.) — ufać, zwł. nadmiernie. [przypis edytorski]
2774. zabaczyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
2775. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
2776. Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
2777. Zyndram z Maszkowic — (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]
2778. ułomek (daw.) — słabeusz. [przypis edytorski]
2779. przezpieczny (daw.) — bezpieczny. [przypis edytorski]
2780. miast (daw.) — zamiast. [przypis edytorski]
2781. powsinoga (daw.) — włóczęga. [przypis edytorski]
2782. tedy (daw.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
2783. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
2784. zataić (daw.) — przyczaić, ukryć. [przypis edytorski]
2785. frasobliwie (daw.) — smutno. [przypis edytorski]
2786. duchem (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
2787. sprawić się (daw.) — wywiązać sie z zadania. [przypis edytorski]
2788. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
2789. pokrzepić — wzmocnić. [przypis edytorski]
2790. zbożny (daw.) — pobożny, szlachetny. [przypis edytorski]
2791. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2792. bartodziej a. bartnik — pszczelarz hodujący pszczoły leśne. [przypis edytorski]
2793. leziwo — urządzenie pomagające wspinać się po drzewach. [przypis edytorski]
2794. niepodobny (daw.) — niemożliwy. [przypis edytorski]
2795. płonny (daw.) — jałowy. [przypis edytorski]
2796. żywo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
2797. hacel — hak wkręcany w tylną część podkowy, by zapobiec ślizganiu się konia. [przypis edytorski]
2798. perć — ścieżka (z gwary góralskiej, którą Sienkiewicz wykorzystywał do naśladowania staropolszczyzny). [przypis edytorski]
2799. braniec — jeniec. [przypis edytorski]
2800. klimkiem rzucać (daw.) — kłamać. [przypis edytorski]
2801. masztalerz — tu: człowiek opiekujący się końmi. [przypis edytorski]
2802. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2803. piędź — dawna miara długości, ok. 18–22 cm. [przypis edytorski]
2804. stajanie a. staje — dawna miara odległości, etymologicznie: dystans, po przebiegnięciu którego koń musi się zatrzymać. [przypis edytorski]
2805. obuch — tępa część siekiery a. topora, przeciwległa do ostrza. [przypis edytorski]
2806. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2807. mizerykordia — (od łac. misericordia czyli miłosierdzie), krótki, wąski sztylet do dobijania rannych. [przypis edytorski]
2808. majdan (daw.) — plac, dziedziniec. [przypis edytorski]
2809. numa — litewska chata z ziemi i nieokorowanych bali. [przypis edytorski]
2810. dzierżyć (daw.) — trzymać. [przypis edytorski]
2811. spyża (daw.) — pożywienie, prowiant. [przypis edytorski]
2812. wolej (daw.) — lepiej. [przypis edytorski]
2813. obacz się! — sens: zobacz, co robisz! [przypis edytorski]
2814. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2815. przygodzić się (daw.) — przydarzyć się. [przypis edytorski]
2816. wygodzić (daw.) — dogodzić komuś, spełnić czyjeś życzenia. [przypis edytorski]
2817. byłby praw (daw.) — miałby rację. [przypis edytorski]
2818. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
2819. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
2820. łamanie kołem — forma średniowiecznej egzekucji. [przypis edytorski]
2821. starunek (daw.) — staranie, opieka. [przypis edytorski]
2822. ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
2823. ryży — rudy. [przypis edytorski]
2824. biesagi (daw.) — podwójny worek przewieszany przez ramię albo przywiązywany do siodła. [przypis edytorski]
2825. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]
2826. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2827. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
2828. prawić (daw.) — mówić, opowiadać. [przypis edytorski]
2829. gorze (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
2830. mizerykordia — (od łac. misericordia czyli miłosierdzie), krótki, wąski sztylet do dobijania rannych. [przypis edytorski]
2831.
Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)