Darmowe ebooki » Powieść » Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Henryk Sienkiewicz



1 ... 127 128 129 130 131 132 133 134 135 ... 143
Idź do strony:
chłopskiego. [przypis edytorski]
2209. Władysław I Łokietek — (ok. 1260–1333), król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]
2210. rzezać (daw.) — zabijać. [przypis edytorski]
2211. ono (daw.) — to. [przypis edytorski]
2212. tera — dziś popr.: teraz. [przypis edytorski]
2213. młaka — teren podmokły. [przypis edytorski]
2214. rżysko — pole po skoszeniu zboża. [przypis edytorski]
2215. niewielgie — dziś popr.: niewielkie. [przypis edytorski]
2216. chruśniak — krzaki, zarośla. [przypis edytorski]
2217. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2218. pokrzepić się (daw.) — wzmocnić się. [przypis edytorski]
2219. pożoga (daw.) — pożar. [przypis edytorski]
2220. napsować (daw.) — zniszczyć. [przypis edytorski]
2221. żywięcy (daw.) — żywotny. [przypis edytorski]
2222. niepożyty (daw.) — niedający się pokonać. [przypis edytorski]
2223. chycić — dziś popr.: chwycić. [przypis edytorski]
2224. grdyka — tu: gardło. [przypis edytorski]
2225. podolić (daw.) — zdołać. [przypis edytorski]
2226. zjazd — tu: zebranie szlachty z danego regionu, mające na celu uchwalenie praw. [przypis edytorski]
2227. odprawować się (daw.) — odbywać się. [przypis edytorski]
2228. przygodzić się (daw.) — przydarzyć się. [przypis edytorski]
2229. prawić (daw.) — mówić. [przypis edytorski]
2230. niedziela (daw.) — tydzień. [przypis edytorski]
2231. każden — dziś popr.: każdy. [przypis edytorski]
2232. ziem — dziś popr.: ziemia. [przypis edytorski]
2233. nikiej (gw.) — niby, tak jak. [przypis edytorski]
2234. przegwarzyć (daw.) — przegadać. [przypis edytorski]
2235. wądół — rozpadlina, mały wąwóz. [przypis edytorski]
2236. bronny (daw.) — tu: broniony, wzmocniony. [przypis edytorski]
2237. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2238. opatrzyć (daw.) — zaopatrzyć. [przypis edytorski]
2239. wigilią (daw.) — w przeddzień. [przypis edytorski]
2240. dżdże (daw.) — deszcze. [przypis edytorski]
2241. piegża — mały ptak wędrowny. [przypis edytorski]
2242. wedle (daw.) — według. [przypis edytorski]
2243. frasunek (daw.) — smutek, zmartwienie. [przypis edytorski]
2244. Aleksandra Olgierdówna — (ok. 1370–1434), córka wielkiego księcia Litwy Olgierda, siostra Władysława II Jagiełły, żona księcia mazowieckiego Ziemowita IV. [przypis edytorski]
2245. Anna Danuta — (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]
2246. wadzić (daw.) — przeszkadzać. [przypis edytorski]
2247. ciągoty — tu: pożądanie. [przypis edytorski]
2248. wiano — posag. [przypis edytorski]
2249. wartki (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
2250. zydel — mebel do siedzenia, podobny do taboretu. [przypis edytorski]
2251. czeladnik — rzemieślnik po egzaminie, pracujący pod okiem mistrza. [przypis edytorski]
2252. jutrznia — pierwsza z godzin liturgicznych, ogłaszanych biciem w dzwony. [przypis edytorski]
2253. pomer — dziś popr.: umarł. [przypis edytorski]
2254. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2255. Jakub z Kurdwanowa — biskup płocki w latach 1396-1425. [przypis edytorski]
2256. konwent — zakon. [przypis edytorski]
2257. chętliwie — dziś popr.: chętnie. [przypis edytorski]
2258. modre (daw.) — niebieskie. [przypis edytorski]
2259. Aleksandra Olgierdówna — (ok. 1370–1434), córka wielkiego księcia Litwy Olgierda, siostra Władysława II Jagiełły, żona księcia mazowieckiego Ziemowita IV. [przypis edytorski]
2260. minstrel (daw.) — dworski śpiewak lub recytator poezji. [przypis edytorski]
2261. gądek — śpiewak, grajek; od „gędźba” — muzyka. [przypis edytorski]
2262. w tym razie (daw.) — w tym wypadku. [przypis edytorski]
2263. rzewliwy (daw.) — smutny, pobudzający do płaczu. [przypis edytorski]
2264. wskróś tej przyczyny (daw.) — z tego powodu. [przypis edytorski]
2265. najtęższy (daw.) — najsilniejszy. [przypis edytorski]
2266. przezpiecznie (daw.) — bezpiecznie. [przypis edytorski]
2267. krzywdować się (daw.) — czuć się pokrzywdzonym. [przypis edytorski]
2268. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
2269. pewnikiem (daw.) — na pewno. [przypis edytorski]
2270. siła (daw.) — wielu. [przypis edytorski]
2271. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2272. szranki — ogrodzenie placu turniejowego a. miejsca pojedynku, przenośnie: sam turniej rycerski. [przypis edytorski]
2273. zgoła (daw.) — całkiem. [przypis edytorski]
2274. pacholę (daw.) — dziecko. [przypis edytorski]
2275. posędzieleć (daw.) — posiwieć. [przypis edytorski]
2276. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
2277. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
2278. Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej — rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
2279. pouchwałość — właśc. poufałość: zażyłość, przyjaźń. [przypis edytorski]
2280. przezpiecznie (daw.) — bezpiecznie. [przypis edytorski]
2281. zali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
2282. na hak (...) przywieść (daw.) — złapać, poskromić, jak psa łańcuchowego. [przypis edytorski]
2283. zasromać (daw.) — zawstydzić. [przypis edytorski]
2284. zachowanie (daw.) — poważanie, cześć, szacunek. [przypis edytorski]
2285. uręczać — dziś popr.: ręczyć, zaręczać. [przypis edytorski]
2286. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
2287. zafrasować się (daw.) — zmartwić się. [przypis edytorski]
2288. Żmudź — historyczna nazwa tzw. Dolnej Litwy, nizinna kraina geograficzna i region administracyjny. [przypis edytorski]
2289. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2290. tedy (daw.) — więc. [przypis edytorski]
2291. wielki szpitalnik — u krzyżaków zwierzchnik nad szpitalami zakonnymi, a zarazem komtur elbląski. [przypis edytorski]
2292. pochopny — działający szybko i w nieprzemyślany sposób. [przypis edytorski]
2293. przez (daw.) — bez. [przypis edytorski]
2294. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2295. sporzej (daw.) — tu: łatwiej, lepiej. [przypis edytorski]
2296. ostać — dziś popr.: zostać. [przypis edytorski]
2297. nawidzieć (daw.) — lubić, kochać. [przypis edytorski]
2298. rania — dziś popr.: rana. [przypis edytorski]
2299. jagody (daw.) — policzki. [przypis edytorski]
2300. tyla — dziś popr.: tyle. [przypis edytorski]
2301. k’sobie (daw.) — do siebie. [przypis edytorski]
2302. pątlik — siatka do podtrzymywania włosów. [przypis edytorski]
2303. łacniej (daw.) — łatwiej. [przypis edytorski]
2304. wedle (daw.) — według. [przypis edytorski]
2305. list żelazny a. glejt — dokument wystawiony przez władze, dający posiadaczowi prawo do swobodnego poruszania się po danym terenie. [przypis edytorski]
2306. wielki szpitalnik — urzędnik zarządzający krzyżackimi szpitalami, a jednocześnie komtur elbląski. [przypis edytorski]
2307. komturia — jednostka administracyjna w zakonie krzyżackim. [przypis edytorski]
2308. Kazimierz Wielki — (1310–1370), ostatni król Polski z dynastii Piastów (od 1333), znacząco poprawił sytuację gospodarczą kraju i standardy cywilizacyjne. [przypis edytorski]
2309. czerstwość (daw.) — zdrowie, siła. [przypis edytorski]
2310. bisior — cienka i kosztowna tkanina, jedwab morski. [przypis edytorski]
2311. zachowanie (daw.) — poważanie, cześć, szacunek. [przypis edytorski]
2312. krzywdować się — czuć się krzywdzonym. [przypis edytorski]
2313. nie żywie — dziś popr.: nie żyje. [przypis edytorski]
2314. nieprzezpieczny (daw.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]
2315. toporzysko — rękojeść od topora a. siekiery. [przypis edytorski]
2316. chycić — dziś popr.: chwycić. [przypis edytorski]
2317. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości, naprawdę. [przypis edytorski]
2318. wielgolud — dziś popr.: wielkolud. [przypis edytorski]
2319. stępak — silny i powolny koń, także: koń idący stępa. [przypis edytorski]
2320. staje, stajanie — dawna miara długości (odległość, po przebiegnięciu której koń musiał się zatrzymać). [przypis edytorski]
2321. legenda o Walgierzu Wdałym — (tj. pięknym) wzięta przez Sienkiewicza z Kroniki Wielkopolskiej (XIV/XV w.), oparta na zachodnioeuropejskim eposie o Walterze i Helgundzie, opowiedziana przez Sienkiewicza w rozdz. 3 tomu I. [przypis edytorski]
2322. Mikołaj Powała z Taczewa — (ok. 1380–ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
2323. piechtą — dziś popr.: piechotą. [przypis edytorski]
2324. chudzina — biedak. [przypis edytorski]
2325. żywo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
2326. kaleta — skórzany woreczek na pieniądze bądź drobiazgi. [przypis edytorski]
2327. skórznie (daw.) — wysokie, skórzane buty. [przypis edytorski]
2328. jąć (daw.) — zacząć. [przypis edytorski]
2329. krzepki — mocny. [przypis edytorski]
2330. starunrk (daw.) — staranie, opieka. [przypis edytorski]
2331. siła (daw.) — wiele. [przypis edytorski]
2332. wezwyczaić się — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]
2333. tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych. [przypis edytorski]
2334. Zawisza Czarny z Garbowa — (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]
2335. iście (daw.) — całkiem, rzeczywiście, naprawdę. [przypis edytorski]
2336. obrzezać — tu: uciąć. [przypis edytorski]
2337. uznać — tu: poznać. [przypis edytorski]
2338. wyprzeć się — zaprzeczyć, nie przyznać się. [przypis edytorski]
2339. Janusz I Starszy (Warszawski) — (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]
2340. Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim — (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]
2341. kniaź — książę. [przypis edytorski]
2342. zmóc (daw.) — pokonać. [przypis edytorski]
2343. zbożny (daw.) — pobożny, dobry, szlachetny. [przypis edytorski]
2344. okiełznać (daw.) — pohamować, powstrzymać. [przypis edytorski]
2345. przemoc — tu: sroga i niechciana władza. [przypis edytorski]
2346. rodzony — brat. [przypis edytorski]
2347. nogawice (daw.) — spodnie. [przypis edytorski]
2348. Żmudź — historyczna nazwa tzw. Dolnej Litwy, nizinna kraina geograficzna i region administracyjny. [przypis edytorski]
2349. możną — tu: potężną. [przypis edytorski]
2350. któren — dziś popr.: który. [przypis edytorski]
2351. Sambia — kraina historyczna w Prusach, obecnie obwód kaliningradzki. [przypis edytorski]
2352. szranki — ogrodzenie placu turniejowego, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
2353. popręg — rzemień podtrzymujący siodło. [przypis edytorski]
2354. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
2355. glewia — broń drzewcowa z grotem w formie jednosiecznego noża. [przypis edytorski]
2356. surowie — dziś popr.: surowo. [przypis edytorski]
2357. komtur — zwierzchnik domu zakonnego bądź okręgu w zakonach rycerskich, do których zaliczali się krzyżacy. [przypis edytorski]
2358. duchem (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
2359. nie wyjmując (daw.) — nie wykluczając. [przypis edytorski]
2360. niedojda (daw.) — tu: niedorozwinięta. [przypis edytorski]
2361. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
2362. iście (daw.) — rzeczywiście. [przypis edytorski]
2363. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
2364.
1 ... 127 128 129 130 131 132 133 134 135 ... 143
Idź do strony:

Darmowe książki «Krzyżacy - Henryk Sienkiewicz (gdzie mozna poczytac ksiazki online .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz