Don Kichot z La Manchy - Miguel de Cervantes Saavedra (biblioteka szkolna online .TXT) đź“–
KrĂłtki opis ksiÄ…ĹĽki:
Alonso jest gorliwym czytelnikiem romansów rycerskich. Po wielu godzinach spędzonych na lekturze postanawia, że on również chciałby przeżyć tak wspaniałą przygodę.
Bohaterowie przeczytanych książek stają się dla niego wzorami do naśladowania. Postanawia wiec zmienić nazwisko na Don Kiszot, wybiera sobie damę serca, giermka, uznaje karczmę za swój zamek i na koniu wyrusza w świat, by pomagać potrzebującym i zdobywać honoru. Gdy jego przyjaciele dostrzegają, że popadł w obłęd, palą książki, które mogły wywołać w nim takie chęci, ale Don Kiszot już rozpoczyna swoje nowe życie jako błędny rycerz. Przygoda będzie obfitować w wiele interesujących, niebezpiecznych i niezwykłych zdarzeń — niekiedy ze względu na rozbudzoną wyobraźnię głównego bohatera…
Don Kiszot to najsłynniejsza powieść autorstwa Miguela Cervantesa oraz jedno z najważniejszych dzieł literatury hiszpańskiej. Została wydana po raz pierwszy w 1605 roku. Imię głównego bohatera przeszło do języka potocznego jako określenie osoby tracącej poczucie rzeczywistości w pogoni za wzniosłymi ideami i celami, które chce osiągnąć.
Przeczytaj ksiÄ…ĹĽkÄ™
Podziel siÄ™ ksiÄ…ĹĽkÄ…:
- Autor: Miguel de Cervantes Saavedra
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Don Kichot z La Manchy - Miguel de Cervantes Saavedra (biblioteka szkolna online .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Miguel de Cervantes Saavedra
było widać. [przypis edytorski]
29. nie wiada — nie wiadomo. [przypis edytorski]
30. amfitrion — gospodarz wydający ucztę, człowiek gościnny; od imienia króla Tyrynsu i Teb w mit. gr. [przypis edytorski]
31. kirys — zbroja płytowa osłaniająca korpus. [przypis edytorski]
32. pancerz — elementy elastyczne zbroi rycerskiej. [przypis edytorski]
33. skop — kastrowany baran a. kozioł. [przypis edytorski]
34. odgróżki — dziś: pogróżki. [przypis edytorski]
35. austeria — karczma. [przypis edytorski]
36. zagrodnik — ubogi gospodarz wiejski, właściciel jednej zagrody. [przypis edytorski]
37. tylki — tyciutki, malutki. [przypis edytorski]
38. nie bawiąc — tu: nie zwlekając. [przypis edytorski]
39. widząc się sam — widząc, że jest sam. [przypis edytorski]
40. dziurgiem — dziś popr.: ciurkiem. [przypis edytorski]
41. foliant — a. foliał wielka, najczęściej stara księga, wielkości połowy arkusza (wg dziś stosowanych norm jest to format A1, a więc arkusz o rozmiarach 594 na 841 mm). [przypis edytorski]
42. kacerski — heretycki; kara kacerska tj. kara przeznaczona dla heretyków, tu: spalenie na stosie. [przypis edytorski]
43. Ariost — właśc. Ludovico Giovanni Ariosto (1474–1533) poeta, satyryk i komediopisarz wł., autor eposu rycerskiego Orland szalony, dzieła, które przez wieleset lat wywierało szeroki wpływ na literaturę europejską. [przypis edytorski]
44. Jorge de Montemayor (ok. 1520–1561) — powieściopisarz i poeta portugalski (jego oryginalne nazwisko brzmiało Jorge de Montemor), piszący niemal wyłącznie po hiszpańsku, znany przede wszystkim jako autor romansu pasterskiego Diana (1559). [przypis edytorski]
45. na piękne — dziś: na dobre; całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]
46. wielki los zrobić może — sens: może uśmiechnąć się do niego fortuna, również w sensie finansowym. [przypis edytorski]
47. Jachna — w dalszej części opowieści żona Sancho Pansy nosi imię Teresa. [przypis edytorski]
48. drasło — dziś popr. drasnęło. [przypis edytorski]
49. Bizkaia — a. Vizcaya, baskijska prowincja ze stolicą w Bilbao, obecnie część autonomicznego Kraju Basków na terenie Hiszpanii. [przypis edytorski]
50. Biskajczyk — dziś: Bask. [przypis edytorski]
51. Biskajczyk — dziś: Bask. [przypis edytorski]
52. św. Hermandada — tu: policja; nazwa Święta Hermandada odnosi się właściwie do związku miast hiszp., założonego przez Ferdynanda II i Izabelę Kastylijską; związek utrzymywał siły porządkowe, policję strzegącą porządku na podległym mu terenie. [przypis edytorski]
53. szarpie (daw.) — materiał opatrunkowy zrobiony z płótna dartego (szarpanego) na pasy. [przypis edytorski]
54. kordiał (daw.) — lek wzmacniający (szczególnie serce; łac. cor cordis: serce, cordialis: serdeczny); szlachetny trunek. [przypis edytorski]
55. jagody (daw.) — policzki. [przypis edytorski]
56. wał (daw.) — fala. [przypis edytorski]
57. zrozumią — dziś popr.: zrozumieją. [przypis edytorski]
58. dowcip (daw.) — inteligencja, rozum. [przypis edytorski]
59. gach (daw.) — kochanek. [przypis edytorski]
60. kolet (z fr. collet: kołnierz) — rodzaj skórzanego wojskowego ubioru z kołnierzem, wkładanego pod zbroję. [przypis edytorski]
61. zadzierny — dziś raczej: zadziorny. [przypis edytorski]
62. imnę się — forma utworzona od imać się: chwytać za coś. [przypis edytorski]
63. tuzować (daw.) — bić. [przypis edytorski]
64. zżymać się — gniewać się, oburzać, niecierpliwić. [przypis edytorski]
65. brutalstwo — dziś: brutalność. [przypis edytorski]
66. ingrediencja — składnik. [przypis edytorski]
67. popsować (daw.) — popsuć. [przypis edytorski]
68. facecja (z łac. facetia) — żart, dowcip. [przypis edytorski]
69. skrupulat — a. skrupulat: osoba drobiazgowa, dokładna, pedantyczna. [przypis edytorski]
70. austeria — karczma. [przypis edytorski]
71. tałatajstwo — hołota, motłoch. [przypis edytorski]
72. miasto — tu: zamiast to. [przypis edytorski]
73. Biskajczyk — dziś: Bask. [przypis edytorski]
74. Etiopczykowie — dziś popr.: Etiopczycy. [przypis edytorski]
75. spokojność — dziś: spokój. [przypis edytorski]
76. na roścież — dziś raczej: na oścież; na całą szerokość. [przypis edytorski]
77. być bez zmysłów — być nieprzytomnym. [przypis edytorski]
78. półtrzecia (daw.) — dwa i pół. [przypis edytorski]
79. patrzy na to — wygląda na to. [przypis edytorski]
80. na piękne — na dobre; zupełnie. [przypis edytorski]
81. przystojnie — jak przystoi; przyzwoicie. [przypis edytorski]
82. znajdować się — tu: zachowywać się. [przypis edytorski]
83. za pierwszą sposobnością — przy pierwszej sposobności. [przypis edytorski]
84. rejterada — ucieczka [przypis edytorski]
85. dowcip (daw.) — inteligencja, rozum, spryt. [przypis edytorski]
86. nie bursztynem czuć ciebie — sproszkowany bursztyn dodawany jest do kadzideł kościelnych. [przypis edytorski]
87. Wulkan — w mit. rzym. odpowiednik Hefajstosa z mit. gr., boga ognia, kowali i złotników; kuźnia Hefajstosa miała się znajdować we wnętrzu wulkanu Etna. [przypis edytorski]
88. bożek wojny — w mit. gr. Ares, którego odpowiednikiem w mit. rzym. jest Mars. [przypis edytorski]
89. foluszowy — przym. od słowa: folusz, oznaczającego maszynę do obróbki sukna przez powierzchniowe spilśnianie i zagęszczanie struktury tkanin przeznaczonych na płaszcze itp.; folusz to także budynek, w którym mieści się taka maszyna. [przypis edytorski]
90. uwiadomić — dziś: powiadomić. [przypis edytorski]
91. frymarczyć — handlować. [przypis edytorski]
92. Sierra Morena — w tłumaczeniu Walentego Zakrzewskiego: Czarna góra; w tłumaczeniu Józefa Wittlina Sierra: Morena, jak w oryginale. [przypis edytorski]
93. album — daw. r.n., dziś r.m. [przypis edytorski]
94. Która — chodzi o miłość. [przypis edytorski]
95. sekundować (z łac. secundare) — wspierać, pomagać; wtórować. [przypis edytorski]
96. ochędożny — tu: schludny. [przypis edytorski]
97. zadowolnić (daw.) — dziś: zadowolić. [przypis edytorski]
98. cyrulik — a. balwierz, osoba pełniąca niegdyś funkcje fryzjera, kosmetyczki i pielęgniarza zarazem: cyrulik golił zarost i strzygł włosy, zajmował się kąpielą, czyszczeniem uszu, rwaniem zębów, prostszymi operacjami i leczeniem pospolitych dolegliwości (m. in. przez puszczanie krwi). [przypis edytorski]
99. znalazł pomysł (...) doskonałym (daw.) — uznał pomysł za doskonały. [przypis edytorski]
100. ściśniony (daw.) — dziś: ściśnięty. [przypis edytorski]
101. spuścić się w czymś na kogoś — zaufać komuś w jakiejś sprawie, powierzyć komuś jakąś sprawę. [przypis edytorski]
102. rewerenda (daw.) — sutanna. [przypis edytorski]
103. Mars — w mit. rzym. bóg wojny. [przypis edytorski]
104. dzieża — naczynie do zaczyniania ciasta na chleb. [przypis edytorski]
105. patrzeć przez szpary — dziś: patrzeć przez palce. [przypis edytorski]
106. dziurgiem — dziś: ciurkiem. [przypis edytorski]
107. niegodziasz — dziś: niegodziwiec. [przypis edytorski]
108. jąć się czegoś — sięgnąć po coś. [przypis edytorski]
109. robić los — dziś: robić karierę. [przypis edytorski]
110. językiem, którym w całej Berberii, a nawet w Konstantynopolu mówią Turcy i chrześcijanie, a który nie jest ani tureckim, ani hiszpańskim — Jest to język pospolicie w Turcji nazywany językiem Franków — langue franque. [przypis redakcyjny]
111. (...) u nas okna zawsze były zamknięte — Należy tu wspomnieć, że w Hiszpanii w owym czasie nie znano jeszcze szyb. [przypis redakcyjny]
112. bogini o trzech obliczach — dziewicza bogini: Diana, utożsamiana z Hekate (łac. Tergeminamque Hecaten, tria virginis ora Dianae). [przypis redakcyjny]
113. porządek — tu: rząd; całkowity osprzęt obejmujący, siodło, czaprak, popręg, strzemiona i in. elementy umożliwiające jazdę wierzchem. [przypis edytorski]
114. zachrzęszczały — dziś popr. zachrzęściły. [przypis edytorski]
115. lubo — choć. [przypis edytorski]
116. Ukarana niewdzięczność, Numancja — autorem pierwszej z przytoczonych sztuk jest słynny Lopez de Vega, drugiej sam Cervantes, następnych mniej znani autorzy. [przypis redakcyjny]
117. kleta — klata; klatka. [przypis edytorski]
118. parowie — fr. paires, z łac. pares: równi. [przypis redakcyjny]
119. Juana — w dalszej części utworu żona Sancho Pansy nosi imię Teresa. [przypis edytorski]
120. balwierz — a. cyrulik, daw. osoba pełniąca funkcje fryzjera, kosmetyczki i pielęgniarza zarazem, zajmująca się goleniem zarostu, strzyżeniem włosów, przygotowywaniem kąpieli itp., a także wykonująca pospolite zabiegi, takie jak wyrywanie zębów czy upuszczanie krwi. [przypis edytorski]
121. szlafmyca (z niem.) — nakrycie głowy zakładane na noc, do snu. [przypis edytorski]
122. kirys — zbroja osłaniająca tors (górną część ciała). [przypis edytorski]
123. niewywczas — niewygoda, brak wypoczynku. [przypis edytorski]
124. cetno — dziś: sedno. [przypis edytorski]
125. zalecać się czymś (daw.) — mieć jakąś zaletę. [przypis edytorski]
126. niegodzijasz — dziś: niegodziwiec. [przypis edytorski]
127. despekt (daw.) — ujma, obraza, uchybienie, afront. [przypis edytorski]
128. szwarcować (z niem.) — czernić. [przypis edytorski]
129. Biskajczyk — dziś: Bask. [przypis edytorski]
130. wiek matuzalowy — a. wiek matuzalemowy: bardzo sędziwy; nazwa pochodzi od imienia najstarszej ze wspomnianych w Biblii postaci, Matuzalema, dziada Noego, który miał żyć blisko tysiąc lat (969 a. 939, jeśli uwzględnić, że kalendarz żydowski jest kalendarzem księżycowym). [przypis edytorski]
131. naganiać — tu: ganić. [przypis edytorski]
132. szpas — żart, psikus. [przypis edytorski]
133. on mi coś (...) patrzy — dziś: on mi coś wygląda. [przypis edytorski]
134. na ścieżaj — na oścież. [przypis edytorski]
135. jubka (daw.) — ubiór wierzchni kobiecy, rodzaj kaftanika z półdługimi rękawami, na plecach u góry marszczonego, a na dole rozkloszowanego. [przypis edytorski]
136. alteracja (daw.) — wzburzenie. [przypis edytorski]
137. dysolucja — rozprężenie, rozprzężenie, rozkład. [przypis edytorski]
138. rezolucja — decyzja. [przypis edytorski]
139. kontrawencja (łac.) — przekroczenie jakiegoś prawa, ustawy, umowy; termin najczęściej używany w odniesieniu do łamania praw celnych i podatkowych. [przypis edytorski]
140. kontradykcja (z łac. contradictio) — sprzeciw. [przypis edytorski]
141. koncilium (łac. consilium) — właśc. konsylium daw.: narada w ważnej sprawie. [przypis edytorski]
142. konwokować — zwoływać posiedzenie (zwł. sejmu). [przypis edytorski]
143. kodycyl — późniejszy dodatek do testamentu zawierający rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci, bez ustanowienia spadkobiercy. [przypis edytorski]
144. rewokować (daw.) — unieważnić coś i ogłosić jako fałszywe lub niebyłe. [przypis edytorski]
145. spędzić — tu: zrzucić. [przypis edytorski]
146. tuszyć (daw.) — spodziewać się. [przypis edytorski]
147. spuścić się na kogoś — polegać na kimś. [przypis edytorski]
148. fiksat (daw.) — wariat. [przypis edytorski]
149. frasunek (daw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
150. zoczyć (daw.) — zobaczyć. [przypis edytorski]
151. niepoślednio — nie najgorzej. [przypis edytorski]
152. frant — dowcipniś; człowiek przebiegły, cwany. [przypis edytorski]
153. cybulus — głupiec, błazen. [przypis edytorski]
154. Febus — z gr. „Jaśniejący”, przydomek Apollina, boga poezji i sztuki. [przypis edytorski]
155. przesadzać — tu: przewyższać. [przypis edytorski]
156. Zocodover — plac w Toledo, na którym niegdyś odbywał się targ bydła. [przypis edytorski]
157. kapłon — kastrowany, specjalnie tuczony dla delikatnego mięsa młody kogut; hodowaną w podobny sposób, wysterylizowaną młodą kurę nazywano pulardą. [przypis edytorski]
158. zaniemieć — dziś popr.: oniemieć. [przypis edytorski]
159. ligać (gw.) — kopać. [przypis edytorski]
160. brutalstwo — dziś brutalność. [przypis edytorski]
161. mieć staranie o kimś — dziś: mieć staranie (troszczyć
Darmowe książki «Don Kichot z La Manchy - Miguel de Cervantes Saavedra (biblioteka szkolna online .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)