Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska to wspomnienia spisane przez niego pod koniec XVII wieku.
Podzielone są na dwie części — w pierwszej (1655–1666) opowiada o swoich przeżyciach związanych z wojnami ze Szwecją, Siedmiogrodem i Moskwą oraz rokoszem Lubomirskiego. Druga część (1667–1688) to zapis wspomnień Paska-ziemianina, po osiedleniu na wsi w Krakowskiem. Ze względu na to, że Pasek spisywał wspomnienia w ostatnich latach życia, niekiedy myli fakty historyczne, w drugiej części ukrywa również niewygodne wydarzenia ze swojego życia. Niemniej jednak są cennym dziełem epoki baroku, stanowiły również źródło inspiracji w literaturze XIX i XX wieku.
Jan Chryzostom Pasek był mazowieckim szlachcicem, wykształconym w kolegium jezuickim, żołnierzem prowadzącym awanturniczy tryb życia. Jeden z najsłynniejszych pamiętnikarzy polskich.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Jan Chryzostom Pasek
- Epoka: Barok
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Jan Chryzostom Pasek
class="foreign-word">dostać — starczyć, nie braknąć. [przypis redakcyjny]
1430. pro me militat (łac.) — za mnie walczy. [przypis redakcyjny]
1431. in lancem considerationis (łac.) — na szalę rozwag. [przypis redakcyjny]
1432. ad praesens (łac.) — obecnie. [przypis redakcyjny]
1433. rekompensa — rekompensata, zapłata. [przypis redakcyjny]
1434. cicatrices, adverso pectore (łac.) — blizny na piersiach. [przypis redakcyjny]
1435. tartufole (lm) — trufle. [przypis redakcyjny]
1436. kontrowertować — spierać się. [przypis redakcyjny]
1437. facile credo (łac.) — łatwo wierzę. [przypis redakcyjny]
1438. indicat vestis, guales intrinsecus estis (łac.) — pokazuje suknia, jakimi wewnątrz jesteście. [przypis redakcyjny]
1439. peregrinationis (łac.) — podróżowania. [przypis redakcyjny]
1440. Pierla italiano? Pierla franciezo? — Mówisz Pan po włosku, po francusku? [przypis redakcyjny]
1441. Werdo? (z niem.) — kto tam; kto idzie. [przypis redakcyjny]
1442. mienić — wymienić. [przypis redakcyjny]
1443. kapreol (z wł.) — skok. [przypis redakcyjny]
1444. z regestru — z nut. [przypis redakcyjny]
1445. klangor — dźwięk. [przypis redakcyjny]
1446. pro patria (łac.) — dla ojczyzny. [przypis redakcyjny]
1447. quantum potui (łac.) — co mogłem. [przypis redakcyjny]
1448. contra patriam (łac.) — przeciw ojczyźnie. [przypis redakcyjny]
1449. inter patres patriae (łac.) — między ojcami ojczyzny. [przypis redakcyjny]
1450. quorum machinationibus (łac.) — których knowaniami. [przypis redakcyjny]
1451. et ad ultimam egestatem (łac.) — i do ostatniej nędzy. [przypis redakcyjny]
1452. quorum iniuriis in profundissimo Democriti (łac.) — których niesprawiedliwie postępki w najgłębszej Demokryta studni (utopiły jej sławę); Demokryt, filozof gr. żyjący w V w. p.n.e., utrzymywał, że ziemia jest wewnątrz po części wydrążona. [przypis redakcyjny]
1453. virtute (łac.) — męstwem. [przypis redakcyjny]
1454. mala consilia ordinis intermedia (łac.) — złe rady pośredniego stanu; pośrednim stanem między królem a stanem rycerskim (szlachtą) jest senat. [przypis redakcyjny]
1455. scientibus loquor (łac.) — do świadomych mówię. [przypis redakcyjny]
1456. konterfekt — obraz, przykład. [przypis redakcyjny]
1457. e converso (łac.) — przeciwnie, z drugiej strony. [przypis redakcyjny]
1458. ad propria (łac.) — do swojej własności [przypis redakcyjny]
1459. Lares (lm) — domowe bogi. [przypis redakcyjny]
1460. hranica — może umyślnie użył autor formy czeskiej, ażeby przez to tym dobitniej napiętnować ucieczkę do obcych krajów. [przypis redakcyjny]
1461. per instrumenta (łac.) — za pomocą. [przypis redakcyjny]
1462. czułość — tu: czujność. [przypis redakcyjny]
1463. in singulari — w liczbie pojedynczej. [przypis redakcyjny]
1464. unus homo nobis cunctando restituit rem (łac.) — jeden człowiek zwlekaniem ojczyznę nam zbawił; słowa Enniusza o Fabiuszu Kunktatorze u Cycerona w De senectute, IV; na boku dopisano: Czarniecki. [przypis redakcyjny]
1465. potitius (łac.) — polityczniej, przyzwoiciej. [przypis redakcyjny]
1466. nodus Gordius (łac.) — węzeł gordyjski. [przypis redakcyjny]
1467. Vare, legiones redde (łac.) — Warusie, wróć mi legjony; Cesarz August tak miał zawołać po klęsce zadanej przez Germanów wojsku rzymskiemu w lesie Teutoburskim (Swetoniusz, Żywot Augusta, 23). [przypis redakcyjny]
1468. contra tot Varos (łac.) — na tylu Warusów. [przypis redakcyjny]
1469. animadwersja — kara. [przypis redakcyjny]
1470. reddite rationem (łac.) — zdajcie sprawę. [przypis redakcyjny]
1471. egzorbitujący — wykraczający. [przypis redakcyjny]
1472. kontempt — zniewaga. [przypis redakcyjny]
1473. nobilitati (łac.) — szlachcie. [przypis redakcyjny]
1474. opresja — ucisk. [przypis redakcyjny]
1475. ad modernum (...) statum — do obecnego stanu. [przypis redakcyjny]
1476. Smoleńska (lm) — od: Smoleńsko. [przypis redakcyjny]
1477. Siewierz — ziemia siewierska z miastami Czernihowem i Nowogrodem Siewierskim, nad rzeką Desną, lewym dopływem Dniepru; wszystkie wymienione grody i krainy zostały w r. 1654 zajęte przez Moskwę. [przypis redakcyjny]
1478. partus (łac.) — płód. [przypis redakcyjny]
1479. cruciatus (łac.) — męczarnie. [przypis redakcyjny]
1480. rewolucyja — tu: obrót. [przypis redakcyjny]
1481. praecustodio (łac. neol.) — z góry zastrzegam. [przypis redakcyjny]
1482. ex nativo (łac.) — z rodowitej. [przypis redakcyjny]
1483. sanguine (łac.) — krew. [przypis redakcyjny]
1484. etsi caelum ruet, impavidum ferient ruinae (łac.) — choć niebo runie, nieulękłego przywalą gruzy (Horatius, Carmina, III, 3, 7; cytat niedokładny). [przypis redakcyjny]
1485. dicterium (łac.) — przysłowie. [przypis redakcyjny]
1486. tritum (łac.) — utarte, znane. [przypis redakcyjny]
1487. portyra — portiera. [przypis redakcyjny]
1488. realista — człowiek nazywający rzeczy po imieniu, weredyk. [przypis redakcyjny]
1489. konfundować — niepokoić, straszyć. [przypis redakcyjny]
1490. paroksyzm — napad choroby, cios. [przypis redakcyjny]
1491. próżny chleb — darmozjad. [przypis redakcyjny]
1492. debite (łac.) — słusznie, zasłużenie. [przypis redakcyjny]
1493. expedit (łac.) — wypada. [przypis redakcyjny]
1494. capita (łac.) — głowy. [przypis redakcyjny]
1495. obiekcja — zarzut. [przypis redakcyjny]
1496. ex re (łac.) — z rzeczy samej, z toku sprawy. [przypis redakcyjny]
1497. rationes competentes (łac.) — odpowiednie dowody. [przypis redakcyjny]
1498. ex occasione (łac.) — przy sposobności. [przypis redakcyjny]
1499. suppedytować — poddawać. [przypis redakcyjny]
1500. regulowany — skierowany. [przypis redakcyjny]
1501. meruit gratitudinis (łac.) — zasłużył wdzięczność. [przypis redakcyjny]
1502. rekompensa — rekompensata, odpłata. [przypis redakcyjny]
1503. in plano (łac.) — zgoła. [przypis redakcyjny]
1504. memor es (łac.) — pamiętasz. [przypis redakcyjny]
1505. sacerdos de una missa (łac.) — ksiądz tylko od mszy; tj. prostak, tak mało znający teologię, że oprócz mszy św. nie mógł innych obowiązków kapłańskich spełniać. [przypis redakcyjny]
1506. z impetem — popędliwie, z pasją. [przypis redakcyjny]
1507. przygodzić się — przydać się. [przypis edytorski]
1508. promocja — poparcie. [przypis redakcyjny]
1509. kalumnia — potwarz. [przypis redakcyjny]
1510. intuli (łac.) — wypowiedziałem. [przypis redakcyjny]
1511. Ei sane non multum poterit obesse fortuna, qui sibi firmius in virtute, quam in casu, praesidium collocavit (łac.) — Zaprawdę niewiele fortuna zaszkodzić temu zdoła, kto silniejszą dla siebie obronę na cnocie niż na ślepym losie zasadził. (Cicero, Ad Herennium, IV, 19, 13). [przypis redakcyjny]
1512. in malam partem (łac.) — na złą stronę. [przypis redakcyjny]
1513. sub specie (łac.) — pod pozorem. [przypis redakcyjny]
1514. transakcja — rozprawa. [przypis redakcyjny]
1515. niewinna — bezzasadna, nie połączona z winą. [przypis redakcyjny]
1516. haeret — tkwi. [przypis redakcyjny]
1517. facile credo (łac.) — łatwo wierzę. [przypis redakcyjny]
1518. instytucja — nauka. [przypis redakcyjny]
1519. in parte (łac.) — w części. [przypis redakcyjny]
1520. konkludować — wnosić. [przypis redakcyjny]
1521. bezpiecznie — tu: śmiało. [przypis redakcyjny]
1522. consequenter (łac.) — w następstwie. [przypis redakcyjny]
1523. prowidencja — opatrzność. [przypis redakcyjny]
1524. prerogatywa — uprzywilejowana wysokość. [przypis redakcyjny]
1525. omnis mercenarius sua dignus mercede (łac.) — każdy najemnik godzien swej zapłaty (Łk. 10, 7). [przypis redakcyjny]
1526. ultimarie (łac.) — po raz ostatni. [przypis redakcyjny]
1527. infallibiliter (łac.) — niewątpliwie. [przypis redakcyjny]
1528. utinam sim falsus vates (łac.) — obym był omylnym prorokiem. [przypis redakcyjny]
1529. damnifikacja — uszczerbek, szkoda. [przypis redakcyjny]
1530. prae oculis (łac.) — przed oczyma. [przypis redakcyjny]
1531. detrimenta (łac.) — szkody. [przypis redakcyjny]
1532. ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]
1533. inhumaniter (łac.) — nieludzko. [przypis redakcyjny]
1534. pocztarz — poczciarz, jadący z pocztą. [przypis redakcyjny]
1535. quo motivo (łac.) — z tego powodu. [przypis redakcyjny]
1536. animadwersja — baczność. [przypis redakcyjny]
1537. detulit (łac.) — doniósł. [przypis redakcyjny]
1538. in oboedientia (łac.) — w posłuszeństwie. [przypis redakcyjny]
1539. sub regimine (łac.) — pod dowództwem. [przypis redakcyjny]
1540. avocare et ad societatem (łac.) — odciągnąć i do przyłączenia się. [przypis redakcyjny]
1541. orbare omni praesidio et custodia corporis (łac.) — pozbawić wszelakiej obrony i straży przybocznej. [przypis redakcyjny]
1542. infelicitati temporis (łac.) — nieszczęśliwym okolicznościom. [przypis redakcyjny]
1543. z udania — ze zmyślenia. [przypis redakcyjny]
1544. alterować — gniewać się. [przypis redakcyjny]
1545. merita (łac.) — zasługi. [przypis redakcyjny]
1546. doskonale — tu: ściśle, bezwzględnie. [przypis redakcyjny]
1547. nihil adeo malum est, quin boni mixturam habeat (łac.) — nie ma tego złego, co by nie miało przymieszki dobrego. [przypis redakcyjny]
1548. akces — dostęp. [przypis redakcyjny]
1549. merentur perennitatem (łac.) — zasługują trwałość. [przypis redakcyjny]
1550. per ardua (łac.) — dzięki trudnościom. [przypis redakcyjny]
1551. recordationem (łac. forma B.lp) — pamięć. [przypis redakcyjny]
1552. Hectorem quis nosset, felix si Troia fuisset (łac.) — któż by znał Hektora, gdyby Troja była szczęśliwa (Ovidius, Tristia, IV 3, 75). [przypis redakcyjny]
1553. afflictio (łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]
1554. excludit (łac.) — rozłącza. [przypis redakcyjny]
1555. fuse (łac.) — obszernie. [przypis redakcyjny]
1556. essentiam — istotną treść. [przypis redakcyjny]
1557. ex mente (łac.) — z myśli. [przypis redakcyjny]
1558. inter tot moderni collegii sinistras opiniones (łac.) — wśród tylu obecnego zgromadzenia złych mniemań. [przypis redakcyjny]
1559. pro innocentia (łac.) — za niewinnością. [przypis redakcyjny]
1560. iudicum (łac.) — zdanie. [przypis redakcyjny]
1561. facilius est consolari afflictum, guam sustinere (łac.) — łatwiej pocieszać strapionego, niż podnieść. [przypis redakcyjny]
1562. magno praesuli (łac.) — wielkiemu biskupowi. [przypis redakcyjny]
1563. vulnera dum sanas, dolor est medicina doloris (łac.) — gdy rany leczą, ból jest lekarstwem cierpienia (Katon, Disticha, IV, 40). [przypis redakcyjny]
1564. si (łac.) — jeżeli; dwukrotnie użyte w mowie Ujejskiego. [przypis redakcyjny]
1565. dubiae fidei (łac.) — znak powątpiewania. [przypis redakcyjny]
1566. plane (łac.) — zupełnie. [przypis redakcyjny]
1567. iugulatur virtus — uciemiężona jest cnota. [przypis redakcyjny]
1568. oppressa gloriosior (łac.) — uciemiężona (tym) chlubniejsza. [przypis redakcyjny]
1569. Ille enim magnus et nobilis est, qui more magnae ferae scit latratus canum securus exaudire (łac.) — Ten bowiem jest wielki i szlachetny, kto zwyczajem wielkiego zwierza słucha spokojnie szczekania psów (Seneka, De ira, XI, 32, 2; cytat niedokładny). [przypis redakcyjny]
1570. succambam (łac.) — ulegnę, dam za wygraną. [przypis redakcyjny]
1571. videre faciem domini (łac.) — widzieć oblicze Pańskie. [przypis redakcyjny]
1572. custodes (łac.) — stróże. [przypis redakcyjny]
1573. supponebam — przypuszczałem. [przypis redakcyjny]
1574. sprowadzić — tu: ściągnąć, kazać odejść. [przypis redakcyjny]
1575. na łbie utykając — dotykając głowy; stukając się w głowę (gest oznaczający głupotę a. szaleństwo). [przypis edytorski]
1576. sam — tu. [przypis redakcyjny]
1577. ekspedyjować — odprawić. [przypis redakcyjny]
1578. proponendo (łac.) — wmawiając. [przypis redakcyjny]
1579. dignitatem, proponendo laesionem maiestatis (łac.) — godność, przedstawiając
Darmowe książki «Pamiętniki - Jan Chryzostom Pasek (czytanie ksiazek w internecie .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)