Sanatorium Pod Klepsydrą (zbiór) - Bruno Schulz (efektywne czytanie TXT) 📖
Krótki opis książki:
Swoista kontynuacja Sklepów cynamonowych, jednego z najbardziej oryginalnych zbiorów opowiadań literatury dwudziestolecia międzywojennego.
Narrator — Józef — rozwija przed czytelnikiem labirynt na wpół fantastycznych wizji dorastania i młodości. Znów codzienność staje się surrealistyczną opowieścią mityczną, a na pozór zwykłe czynności symbolami. Wspaniały, pulsujący znaczeniami język Schulza hipnotyzuje, oczarowuje, stanowi drzwi do onirycznego świata wspomnień.
Zdałoby się niemożliwego zadania ekranizacji prozy Schulza podjął się w 1973 roku Wojciech Jerzy Has. Stworzony przez niego kalejdoskopowy, poetycki obraz, wymyka się dosłowności. Klamrą kompozycyjną filmu jest tytułowe opowiadanie i motyw podróży pociągiem. W rolę Józefa wcielił się Jan Nowicki. Sanatorium pod Klepsydrą jest jednym z 21 filmów pokazywanych w ramach projektu „Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema”.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Bruno Schulz
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Sanatorium Pod Klepsydrą (zbiór) - Bruno Schulz (efektywne czytanie TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Bruno Schulz
używane do mielenia zboża. [przypis edytorski]
146. intermitujący (z łac.) — przerywany. [przypis edytorski]
147. interwał — przerwa, odstęp. [przypis edytorski]
148. gzygzak — dziś popr.: zygzak. [przypis edytorski]
149. pagoda — buddyjska świątynia w firmie wieży, której każde piętro posiada wygięty dekoracyjny daszek. [przypis edytorski]
150. minaret — wieża przy meczecie, z której muzzein nawołuje do modlitwy. [przypis edytorski]
151. marka (daw.) — znaczek pocztowy. [przypis edytorski]
152. takielunek — olinowanie statku. [przypis edytorski]
153. rejów — dziś popr.: rej; reja — poziome drzewce, do którego umocowany jest żagiel. [przypis edytorski]
154. bras — lina, za której pomocą manipuluje się żaglami w płaszczyźnie poziomej. [przypis edytorski]
155. ekwatorialny — równikowy. [przypis edytorski]
156. monsun — wiatr sezonowo zmieniający kierunek, występujący u południowych i wschodnich wybrzeży Azji, w Zatoce Gwinejskiej i w Ameryce Środkowej. [przypis edytorski]
157. deklinować się — odmieniać się przez przypadki i liczby. [przypis edytorski]
158. śniady — opalony a. o naturalnie ciemnej karnacji. [przypis edytorski]
159. ingrediencja — składnik. [przypis edytorski]
160. akuratność — dokładność. [przypis edytorski]
161. asumpt — zachęta, powód. [przypis edytorski]
162. baczność — uważność ostrożność. [przypis edytorski]
163. nieskory (daw.) — tu: niechętny. [przypis edytorski]
164. meandryczny — kręty, ciągle zmieniający kierunek. [przypis edytorski]
165. majorat — majątek dziedziczony w ten sposób, że całość przechodzi na najstarszego syna. [przypis edytorski]
166. studium — tu: badanie, studiowanie. [przypis edytorski]
167. ekwipaż — luksusowy pojazd konny. [przypis edytorski]
168. story — zasłony. [przypis edytorski]
169. swada — łatwość i płynność w mówieniu. [przypis edytorski]
170. pleonazm — błędne wyrażenie składające się ze słów znaczących to samo. [przypis edytorski]
171. fryz — dekoracyjny pas pod gzymsem budynku. [przypis edytorski]
172. terasa — tu: płaski element wyniesiony ponad średnią wysokość budowli. [przypis edytorski]
173. rewerans (z fr.) — głęboki ukłon a. przesadna grzeczność. [przypis edytorski]
174. piędź — dawna miara długości. [przypis edytorski]
175. fatamorgana — złudzenie optyczne, polegające na przybliżaniu odległych widoków za sprawą warstw powietrza o różnej temperaturze. [przypis edytorski]
176. fertyczny — zwinny i ruchliwy. [przypis edytorski]
177. żachnąć się — wyrazić oburzenie a. niezadowolenie. [przypis edytorski]
178. Poe, Edgar Allan (1809–1849) — amer. poeta i prozaik, krytyk literacki; przedstawiciel romantyzmu. W swojej twórczości nie stronił od elementów fantastyki, makabry i horroru. [przypis edytorski]
179. szalej — roślina z trującymi kłączami, których spożycie powoduje halucynacje. [przypis edytorski]
180. rozkłócić — tu: rozmieszać. [przypis edytorski]
181. lato indiańskie — wczesna jesień. [przypis edytorski]
182. landara — duży, ciężki i niezgrabny pojazd konny. [przypis edytorski]
183. szlara — tu zapewne: coś przypominającego miękkie pióra (dosł.: pióra wokół oczu sowy). [przypis edytorski]
184. fular — cienki jedwab. [przypis edytorski]
185. tużurek — długi, ciemny surdut z przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]
186. demiurg — w niektórych systemach religijnych twórca świata, który nie jest jednak tożsamy z najwyższym bogiem. Ponieważ demiurg nie jest ani wszechwiedzący, ani wszechmocny a dokonany przez niego akt kreacji był aktem samowolnym, stworzony przez niego świat jest niedoskonały i pełen zła. [przypis edytorski]
187. Schönbrunn — pałac we Wiedniu, powstały na przełomie XVII i XVIII w., zaprojektowany przez Johanna Bernharda Fischera von Erlacha. [przypis edytorski]
188. cyrkuł (daw.) — posterunek policji. [przypis edytorski]
189. kreatura — tu: to, co stworzone. [przypis edytorski]
190. ck — cesarsko-królewski (skrót określający urzędy i instytucje Austro-Węgier). [przypis edytorski]
191. tabak-trafika (daw.) — sklep z wyrobami tytoniowymi. [przypis edytorski]
192. dykasteria — oddział sądu bądź urzędu. [przypis edytorski]
193. jowialny — pogodny, o nieco rubasznym poczuciu humoru. [przypis edytorski]
194. sfingować — upozorować, sfałszować. [przypis edytorski]
195. Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — cesarz Francuzów w latach 1852-1870. [przypis edytorski]
196. agnat — krewny w linii męskiej. [przypis edytorski]
197. harap — krótki bicz, używany przeciw psom. [przypis edytorski]
198. koncedować (z łac.) — ustępować przed czymś. [przypis edytorski]
199. komtur — godność w zakonach rycerskich. [przypis edytorski]
200. panoptikum — wystawa osobliwości. [przypis edytorski]
201. anglez — rodzaj długiego surduta. [przypis edytorski]
202. zbyty (daw.) — pozbawiony. [przypis edytorski]
203. Dreyfus, Alfred (1859–1935) — oficer francuski, niesłusznie skazany za zdradę państwa w roku 1894, zrehabilitowany w 1906. [przypis edytorski]
204. Edison, Thomas Alva (1847–1931) — amerykański wynalazca, opatentował m. in. żarówkę elektryczną (1879). [przypis edytorski]
205. Luccheni, Luigi (1873–1910) — włoski anarchista, morderca cesarzowej austriackiej Elżbiety (10 września 1898). [przypis edytorski]
206. in flagranti (łac.) — na gorącym uczynku. [przypis edytorski]
207. idée fixe (fr.) — powracająca, natrętna myśl. [przypis edytorski]
208. plastron — szeroki krawat noszony do fraka bądź skórzany napierśnik do nauki szermierki. [przypis edytorski]
209. prostracja — głębokie wyczerpanie nerwowe. [przypis edytorski]
210. agnat — krewny w linii męskiej. [przypis edytorski]
211. wykoncypować — wymyślić. [przypis edytorski]
212. megalomania — mania wielkości. [przypis edytorski]
213. morganatyczny — funkcjonujący w małżeństwie zawartym przez członka rodziny królewskiej z osobą niższego stanu, która wraz z dziećmi nie dziedziczy majątku ani uprawnień do tronu. [przypis edytorski]
214. bałamucić (daw.) — wprowadzać w błąd. [przypis edytorski]
215. wirydarz — ozdobny ogród. [przypis edytorski]
216. barometryczny — tu: dotyczący ciśnienia atmosferycznego. [przypis edytorski]
217. Barnum, Phineas Taylor (1810–1891) — amerykański przedsiębiorca cyrkowy. [przypis edytorski]
218. opatrzyć (daw.) — tu: przygotować. [przypis edytorski]
219. konsternacja — zakłopotanie. [przypis edytorski]
220. influencja (z łac.) — wpływ. [przypis edytorski]
221. herbariusz — zielnik. [przypis edytorski]
222. deliberacja — rozważanie. [przypis edytorski]
223. drog — (z ang. drug) narkotyk. [przypis edytorski]
224. krępy — niski i mocno zbudowany. [przypis edytorski]
225. drapować — dosł. układać tkaninę w dekoracyjne fałdy, przen. uwznioślać a. ubierać. [przypis edytorski]
226. kurara — trucizna używana do zatruwania strzał. [przypis edytorski]
227. zdetonowany — pozbawiony pewności siebie. [przypis edytorski]
228. transcendentalny — wykraczający poza rzeczywistość poznawalną za pomocą zmysłów. [przypis edytorski]
229. farfarele — psotne, nieszkodliwe diabełki. [przypis edytorski]
230. monogram — ozdobny znak wykorzystujący kształty liter. [przypis edytorski]
231. arabeska — symetryczny, geometryczny ornament ze stylizowanych motywów roślinnych. [przypis edytorski]
232. karbonariusz — osoba należąca do XIX-wiecznego tajnego ruchu politycznego, sprzeciwiającego się absolutyzmowi. [przypis edytorski]
233. ozon — gaz złożony z trójatomowych cząsteczek tlenu, powstających pod wpływem wyładowań elektrycznych (np. piorunów), charakteryzuje się orzeźwiającym zapachem i ma własności dezynfekujące. [przypis edytorski]
234. miarkować się (daw.) — hamować się, ograniczać. [przypis edytorski]
235. pro (łac.) — za. [przypis edytorski]
236. contra (łac.) — przeciw. [przypis edytorski]
237. kontrsygnatura — kontrasygnata, drugi podpis wymagany na dokumencie. [przypis edytorski]
238. regent — osoba sprawująca władzę podczas niepełnoletności bądź choroby prawowitego władcy. [przypis edytorski]
239. parów — wąwóz. [przypis edytorski]
240. amfilada — ciąg pomieszczeń z drzwiami ustawionymi na jednej osi. [przypis edytorski]
241. skwapliwy — chętny, ostentacyjnie okazujący gotowość. [przypis edytorski]
242. Dreyfus, Alfred (1859–1935) — oficer francuski, niesłusznie skazany za zdradę państwa w roku 1894, zrehabilitowany w 1906. [przypis edytorski]
243. Garibaldi, Giuseppe (1807–1882) — rewolucjonista włoski, przywódca walk o niepodległość i zjednoczenie Włoch. [przypis edytorski]
244. Bismarck (1815–1898) — kanclerz Rzeszy Niemieckiej, przywódca obszarników pruskich, dokonał zjednoczenia Niemiec (1871); zwalczał ruch socjalistyczny; prowadził politykę antypolską. [przypis edytorski]
245. Wiktor Emanuel I (1759–1824) — król Sardynii, abdykował w 1821 na rzecz młodszego brata, Karola Feliksa. [przypis edytorski]
246. Gambetta, Leon (1838–1882) — wybitny polityk francuski; należał do umiarkowanego skrzydła partii republikańskiej; proklamował w r. 1870 republikę. [przypis edytorski]
247. Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — rewolucjonista włoski, przywódca demokratycznej organizacji Młode Włochy, walczącej o niepodległość i zjednoczenie Włoch. [przypis edytorski]
248. anamneza — przypominanie sobie tego, co wiedzieliśmy przed narodzinami. [przypis edytorski]
249. niepodobna (daw.) — nieprawdopodobne, niemożliwe. [przypis edytorski]
250. predestynowany — przeznaczony. [przypis edytorski]
251. kohorta — tu ogólnie: oddział. [przypis edytorski]
252. majordomus — przełożony nad służbą. [przypis edytorski]
253. stępa — określenie powolnego, regularnego chodu końskiego. [przypis edytorski]
254. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]
255. ignorabimus (łac.) — nie będziemy wiedzieli. [przypis edytorski]
256. feldjeger — żołnierz austro-węgierskiej formacji strzelców. [przypis edytorski]
257. matriarchat — władza kobiet, zwł. w obrębie rodziny. [przypis edytorski]
258. wegetatywnie — tu: w sposób typowy dla roślin. [przypis edytorski]
259. mamka — kobieta karmiąca piersią nie swoje dziecko. [przypis edytorski]
260. sankcja — tu: uprawnienie. [przypis edytorski]
261. gynokracja (z gr.) — władza kobiet. [przypis edytorski]
262. fular — jedwabna chustka na szyję, noszona zamiast krawata. [przypis edytorski]
263. westybul — reprezentacyjny przedpokój. [przypis edytorski]
264. Asta Nielsen (1881–1972) — duńska gwiazda kina niemego. [przypis edytorski]
265. laguna — płytka zatoka odcięta od otwartego morza. [przypis edytorski]
266. epolety — sukienne naramienniki, element munduru wojskowego. [przypis edytorski]
267. pająk — rozgałęziony żyrandol. [przypis edytorski]
268. portiera — zasłona z grubego materiału, umieszczana przy drzwiach. [przypis edytorski]
269. firmament — sklepienie niebieskie, niebo, zwł. rozgwieżdżone. [przypis edytorski]
270. fluid — energia psychiczna. [przypis edytorski]
271. nyża (daw.) — nisza, wgłębienie. [przypis edytorski]
272. Proteusz (mit. gr.) — syn Posejdona, posiadający zdolność przybierania różnych kształtów. [przypis edytorski]
273. framuga — rama, do której umocowane jest okno bądź skrzydło drzwi. [przypis edytorski]
274. idylla — sielanka. [przypis edytorski]
275. apohelium — najbardziej oddalony od słońca punkt orbity. [przypis edytorski]
276. Nadir — kierunek sfery niebieskiej przeciwległy do zenitu. [przypis edytorski]
277. Orkus (mit. rzym.) — demon śmierci a. kraina umarłych. [przypis edytorski]
278. dzieża — drewniane naczynie do wyrabiania ciasta. [przypis edytorski]
279. ceber — drewniane wiadro. [przypis edytorski]
280. landara — ciężka kareta podróżna bądź ogólnie: niezgrabny pojazd. [przypis edytorski]
281. alkowa (daw.) — pokój sypialny. [przypis edytorski]
282. myto — opłata za przejazd bądź za przewóz towarów. [przypis edytorski]
283. nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia; przen. nicość, zatracenie. [przypis edytorski]
284. abrewiatura — skrót, zwł. w dawnym piśmie odręcznym. [przypis edytorski]
285. protagonista — główny aktor, przen.: człowiek, którego działanie jest w danej sprawie najważniejsze. [przypis edytorski]
286. supozycja — tymczasowe założenie. [przypis edytorski]
287. gzygzak — dziś popr.: zygzak. [przypis edytorski]
288. subiekt (daw.) — sprzedawca w sklepie. [przypis edytorski]
289. kiras — właśc. kirys, pancerz osłaniający korpus. [przypis edytorski]
290. puklerz
Darmowe książki «Sanatorium Pod Klepsydrą (zbiór) - Bruno Schulz (efektywne czytanie TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)