Bobo - Janusz Korczak (gdzie można czytać za darmo książki txt) 📖
Bobo Janusza Korczaka to książka złożona z trzech utworów: Bobo, Feralny tydzień i Spowiedź motyla. Każdy z nich opowiada o innym etapie rozwojowym: niemowlęctwie, dzieciństwie i wczesnej młodości.
Trudno odnaleźć w Bobo wizję beztroskiego dzieciństwa, każdy z tych etapów jest naznaczony trudem, niepokojem, nawet cierpieniem. Uderzający jest również opis samotności dziecka i młodzieńca, najczęściej niezrozumianego przez otoczenie, zmagającego się z problemami, które przeważnie go przerastają.
Korczak szczegółowo i ze znawstwem opisuje czynniki, które kształtują los młodego człowieka, zarówno zewnętrzne (rodzina, szkoła, historia i polityka), jak i wewnętrzne (zmiany cielesne, namiętności, psychika).
Dzieciństwo i młodość jawią się jako czas tytanicznej pracy nad sobą, w której świat dorosłych raczej przeszkadza niż pomaga. Człowiek dorasta, próbując ocalić w sobie wartości dzieciństwa: szczerość, wierność sobie, bezinteresowną, czystą miłość, więź z naturą. Nie jest to jednak łatwe.
- Autor: Janusz Korczak
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Bobo - Janusz Korczak (gdzie można czytać za darmo książki txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Janusz Korczak
Wisło szara, nie zamieniłbym cię na dumną Tamizę ani zawrotną Niagarę, ani tajemniczą Zambezi, ani magiczny Ganges. Tamte, może stokroć piękniejsze, mówiłyby do mnie językiem, którego nie rozumiem.
Wisło szara, kocham twe brzegi, porosłe krzywą wierzbiną, która przegląda się w twych nurtach, kocham twe piaski i gwiazdy, które kąpią się w twych wodach.
*
Kocham nocy tajemniczą nieskończoność, wobec której czuję się małym robaczkiem, zagubionym w przestrzeni i czasie, a mając świadomość tego, korniej myślę, łagodniej pragnę, ciszej marzę.
Błogosławię ludzkość w jej dążeniu do ideału.
*
O, jak mi tu będzie dobrze.
Oto piszę, patrząc na sosny, słuchając ich szmeru. A gdy zamknę okno, zgaszę świecę i położę się wreszcie, nie będzie mi migać światło latarni gazowej, ale gwiazdy i księżyc spoczną na mej głowie. Nie usłyszę turkotu dorożki lub krzyku pijaka, lub prostytutki i będę pił ukojenie i czerpał je, jako skarb cenny do Warszawy, na długie miesiące.
Jutro znów wzrok mój bujać będzie po łąkach i polach, wznosić się na wierzchołki drzew, gubić w niezmierzonej jasności słońca.
27 czerwiec
Poszliśmy plantem na spotkanie zachodu słońca.
Nad nami chmury czarne, groźne, ponure, a na zachodzie niebo szkarłatem płonie: mieni się, krwawi, skrzy. Jasność niezwykła stanowi majestatyczny kontrast ze zwieszoną nad naszymi głowami chmurą. Natura zdaje się mówić nam dwom młodzieńcom pełnym wiary, siły, nadziei i miłości.
Patrzcie, ten tor kolejowy, ginący w niepochwytnej dali, to droga waszego życia; chmura — smutki, troski, cierpienia, łzy wasze. Urocze w dali obrazy mamić was będą; ścigajcie je wzrokiem długo, jak najdłużej, nie straćcie ani jednej iskierki, póki płoną. A gdy zgaśnie ostatnia iskra, przenieście wzrok w głąb własnej duszy, i znów wszystkie je tam odnajdziecie.
Zatrzymałem się, pochwyciłem go za ramię.
— Patrz, jak pięknie.
A gdy słów mi zbrakło, by słowami wyrazić, co widzę i czuję, on zaczął śpiewać.
Przedziwna pieśń, zrozumiałem ją od początku do końca.
Młodość, zapatrzona w zachód słońca. A więc siła i poczucie niemocy, a więc poryw i niepewność, więc szalona na nic niepomna odwaga i dziecięca obawa; więc bezprzykładna buta i korne poddanie, więc radość niemal obłąkana i łzawa tęsknota, bezgraniczna ufność i nieufność pełna obłędnego lęku; więc wiara i niewiara, miłość i nienawiść — tyle uczuć, ile jest obrazów we wszechświecie, a każdy obraz ma swą własną duszę.
Toć człowiek mikrokosmos jest wszechświatem.
Płynęła przedziwna pieśń z jego piersi młodej, a wyraziła to, czego słowami wyrazić nie umiałem. Jakże biedną jest mowa ludzka — czemu młodość nie ma własnej mowy, własnego słownika?
Pieśń jego była odpowiedzią na mój okrzyk zachwytu.
Więc zrozumiał, więc odczuł?
Gdy skończył, mieliśmy łzy w oczach. Czemu nie można zamienić się łzami jak ślubną obrączką?
Nie było ani przysiąg, ani pensjonarskich zwierzeń. Podałem mu rękę, uścisnęliśmy nasze dłonie, w milczeniu zespoliły się nasze dusze.
Nie świece paliły się przed ołtarzem, a słońce; nie ręce kapłana nas błogosławiły, a niebo; nie orszak weselny pełne obłudy składał nam życzenia, a sosny, brzozy, dęby; nie zagrały organy, ręką kierowane człowieka, a wiatr nam grał, przedziwnie grał.
Przejeżdżał pociąg. Usunęliśmy się z szyn i staliśmy blisko; tuż-tuż przed nami przemknął i znikł w kurzawie dymu.
Krwawy kolor nieba przeszedł w różowy, potem złoty; niebieski kolor szarzał, barwa szara zmieniła się w czarną. I wił się już tylko wąski i jasny pasek.
Mówiliśmy o muzyce i poezji, o doli i niedoli ludzi, o walce ze złem, o braterstwie ludów, o miłości bliźniego, o dniu jutrzejszym ludzkości.
Przeżyłem najpiękniejszą godzinę swego życia, więc czemu chciałbym zapłakać?
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
1. binokle — rodzaj okularów noszonych w XIX w. i na początku XX. Trzymały się na nosie dzięki dodatkowemu elementowi łączącemu szkła. [przypis edytorski]
2. kułak — pięść. [przypis edytorski]
3. funt — jednostka wagi obowiązująca dawniej także w Polsce (350–560 g). [przypis edytorski]
4. przyćmić (daw.) — przygasić. [przypis edytorski]
5. społem (daw.) — razem. [przypis edytorski]
6. cyrkuł — tu: dzielnica miejska. Warszawa była podzielona na cyrkuły do 1915 r. [przypis edytorski]
7. gdy lud szeroką falą płynął, by niewiernemu odebrać grób pokalany Chrystusa — chodzi o krucjaty, czyli zbrojne wyprawy krzyżowe podejmowane od XI–XIII w. w celu odbicia muzułmanom miejsc świętych dla chrześcijan. [przypis edytorski]
8. Sofokles (496–406 p.n.e.) — wielki tragediopisarz gr., autor m.in. Antygony. [przypis edytorski]
9. sen zmorowy — sen przykry i dręczący. [przypis edytorski]
10. proszek troisty (med.) — preparat sporządzany według kodeksu aptecznego (Farmakopei) wykazujący łagodne działanie przeczyszczające, stosowany na problemy trawienne i kolki głównie u dzieci. [przypis edytorski]
11. drzemota (daw.) — chęć snu. [przypis edytorski]
12. musiałoś — 2 os. lp cz.przesz. r.n., forma bardzo rzadko używana. [przypis edytorski]
13. mikrotom — przyrząd laboratoryjny do cięcia materiału na bardzo cienkie skrawki, z których robi się preparaty mikroskopowe. [przypis edytorski]
14. drobnowidz (daw.) — mikroskop. [przypis edytorski]
15. regestrować (daw.) — rejestrować. [przypis edytorski]
16. raz w raz — raz za razem. [przypis edytorski]
17. ignorabimus (łac.) — 1 os. lm cz.przysz., nie będziemy wiedzieli, tu w znaczeniu: nie uda nam się dowiedzieć. [przypis edytorski]
18. dykta (daw. pot.) — tu: dyktando. [przypis edytorski]
19. pośliednieje (ros. последнее) — ostatnie. [przypis edytorski]
20. wydawać lekcję (daw.) — odpowiadać, recytować przed kimś zadany materiał lekcyjny. [przypis edytorski]
21. naprzód — najpierw. [przypis edytorski]
22. kajet (daw.) — zeszyt. [przypis edytorski]
23. pedel (daw.) — woźny. [przypis edytorski]
24. priewoschodnaja stiepień (ros. превосходная степень) — stopień najwyższy przymiotnika. [przypis edytorski]
25. Jat’ (ros. Jać, Ѣ, ѣ) — litera starej cyrylicy, zlała się całkowicie z e. Jej obecność w ortografii XX w. wynikała z wpływu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który był językiem liturgicznym. [przypis edytorski]
26. stalka (daw. pot.) — stalówka. [przypis edytorski]
27. kleksu — dziś popr.: kleksa. [przypis edytorski]
28. drobi, D lm drobiej (ros. дробь, дробей) — ułamek, ułamków. [przypis edytorski]
29. egzamina (daw.) — egzaminy. [przypis edytorski]
30. krzyżyk — znak w zapisie nutowym, podwyższa wysokość dźwięku o pół tonu. [przypis edytorski]
31. kasownik (muz.) — znak w zapisie nutowym, anuluje działanie innych znaków (krzyżyka lub bemola). [przypis edytorski]
32. wilia (daw.) — wigilia, dzień poprzedzający inny dzień. [przypis edytorski]
33. diejstwo (ros. действо) — sposób. [przypis edytorski]
34. zadacznik — zbiór zadań, od zadaczki (ros.), czyli zadania. [przypis edytorski]
35. galówka (pot.) — impreza galowa. [przypis edytorski]
36. halstuk, właśc. halsztuk — krawat wiązany wysoko pod brodą. [przypis edytorski]
37. mens sana in corpore sano (łac. przysł.) — w zdrowym ciele zdrowy duch. [przypis edytorski]
38. strogij, M. r.n. strogoje (ros. строгий, строгое) — surowy, rygorystyczny. [przypis edytorski]
39. otwratitielno (ros. отвратително) — obrzydliwie, wstrętnie. [przypis edytorski]
40. uczitielskoj (ros. учительской) — pokój nauczycielski. [przypis edytorski]
41. raniec (daw. reg.) — prostokątna torba na książki, tornister. [przypis edytorski]
42. blizoruki (ros. близорукий) — krótkowidz. [przypis edytorski]
43. szynelnia — szatnia; od słowa szynel (rosyjski wełniany płaszcz mundurowy). [przypis edytorski]
44. filować — kopcić. [przypis edytorski]
45. kurier — gazeta codzienna. [przypis edytorski]
46. Ojciec zadżumionych — poemat Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]
47. sztrafny — osoba wymierzająca karę (daw. sztraf). [przypis edytorski]
48. wschody (daw.) — schody. [przypis edytorski]
49. koza (daw.) — zarówno pomieszczenie w szkole, w którym zatrzymywano ucznia za karę, jak i kara polegająca na zatrzymaniu ucznia w szkole po lekcjach. [przypis edytorski]
50. der, die, das — niem. rodzajniki określone r.m., r.ż. i r.n. [przypis edytorski]
51. suszczestwitelnoje (ros. существительное) — rzeczownik. [przypis edytorski]
52. dalajlama — przedstawiciel jednej ze szkół buddyzmu tybetańskiego, według wiernych ma moc świadomego wybierania kolejnego wcielenia. Do 1950 r. kolejni dalajlamowie władali Tybetem. [przypis edytorski]
53. egzamina — dziś raczej w M. lm: egzaminy. [przypis edytorski]
54. cogito, ergo sum (łac.) — myślę, więc jestem! (maksyma Kartezjusza). [przypis edytorski]
55. camera obscura — prototyp aparatu fotograficznego: światłoszczelna skrzynka z otworkiem, rzutująca obraz na jedną ze ścian. [przypis edytorski]
56. De Amicis, Edmondo (1846–1908) — włoski pisarz, autor książek dla młodzieży. Polskie tłumaczenie książki: Pamiętnik chłopca: książka dla dzieci, przeł. z upoważ. aut. Marya z Siemiradzkich Obrąpalska, Kraków 1890. [przypis edytorski]
57. Romans i powieść — rocznik wydawany w Warszawie w latach 1909–1927, pod red. Józefa Jankowskiego. [przypis edytorski]
58. Flammarion, Camille (1842–1925) — fr. astronom. Po polsku jego książka o światach zamieszkałych ukazała się pod tytułem: Wielość światów zamieszkiwanych: studyjum w którem wykładają się warunki zamieszkalności ziem niebieskich, roztrząsane ze stanowiska astronomii, fizyjologii i filozofii naturalnej przez Kamille Flammariona, przeł. J. Waga, Warszawa 1868. [przypis edytorski]
59. pieśń o wieszczym Oliegie — Pieśń o wieszczym Olegu Aleksandra Siergiejewicza Puszkina (1799–1837), rosyjskiego poety, dramaturga i prozaika, najwybitniejszego przedstawiciela romantyzmu rosyjskiego. [przypis edytorski]
60. extemporal (z łac.) — w pośpiechu; extemporalis: zrobiony lub powiedziany bez namysłu, nieprzygotowany. [przypis edytorski]
61. respondeo, respondere (łac.) — odpowiedzieć; respondit to czasownik w 3 os lp trybu oznajmującego. [przypis edytorski]
62. respondeo, respodere (łac.) — odpowiedzieć. Respondisset to czasownik w 3 os lp trybu warunkowego, którego wymagało zdanie złożone z „cum”. [przypis edytorski]
63. perpetuum mobile (łac.) — dosł. wiecznie się poruszające; hipotetyczne urządzenie, które raz wprawione w ruch funkcjonowałoby nieustannie. [przypis edytorski]
64. oczów (daw.) — oczu. [przypis edytorski]
65. Nemezys, właśc. Nemezis (mit. gr.) — bogini zemsty, sprawiedliwości i przeznaczenia; uosobienie gniewu bogów, ale stojąca ponad i poza władzą bogów olimpijskich; córka Nocy (gr. Nyks), strażniczka sprawiedliwości świata, wykonawczyni nieuniknionych praw. [przypis edytorski]
66. rira bien qui rira le dernier (fr.) — ten się śmieje, kto się śmieje ostatni. [przypis edytorski]
67. a la guerre comme á la guerre (fr.) — na wojnie jak to na wojnie. [przypis edytorski]
68. les extrêmes se touchent (fr.) — przeciwieństwa się przyciągają. [przypis edytorski]
69. qui vivra verra (fr.) — kto pożyje, ten zobaczy (pożyjemy, zobaczymy). [przypis edytorski]
70. aprés moi le déluge (fr.) — po mnie już tylko potop. [przypis edytorski]
71. hony soit qui mai y pense (fr.) — hańba temu, kto widzi w tym coś nieprzystojnego. [przypis edytorski]
72. chevalier sans peur et reproche (fr.) — rycerz bez strachu i skazy. [przypis edytorski]
73. c’est pour moi du Grec (fr.) — dla mnie to greka (w znaczeniu: nic z tego nie rozumiem). [przypis edytorski]
74. entre amitie et amour il n’y a qu’un pied (fr.) — między przyjaźnią a miłością jeden krok. [przypis edytorski]
75. Chmielowski, Piotr (1848–1904) — krytyk i historyk literatury. Autor pracy pt.: Józef Ignacy Kraszewski. Zarys biograficzno-literacki, Kraków 1888. [przypis edytorski]
76. marka (daw.) — znaczek pocztowy. [przypis edytorski]
77. Mickiewicz, Adam (1798–1855) — wybitny poeta pol. romantyzmu, działacz i publicysta polit.; autor wierszy, ballad, powieści poetyckich, dramatu Dziady oraz epopei szlacheckiej Pan Tadeusz; był porównywany do Byrona i Goethego. Przeniesienie jego zwłok z cmentarza Montmerency w Paryżu na Wawel nastąpiło 4 lipca 1890 r. [przypis edytorski]
78. Powrót taty — ballada Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]
79. Borodino — chodzi o bitwę pod Borodino (5–7 września 1812) stoczoną pomiędzy wojskami Napoleona Bonaparte i armią rosyjską, w wyniku której Napoleon otworzył sobie drogę do Moskwy. [przypis edytorski]
80. pop — duchowny w kościele prawosławnym.
Uwagi (0)