Bettina - Alfred de Musset (co czytać przed snem .TXT) 📖
Bettina, piękna śpiewaczka operowa zakochana w baronie Steinbergu, porzucadla niego scenę i zamieszkuje w jego wiejskiej posiadłości we Włoszech.
Dopałacu przybywa Rejent, który ma spisać kontrakt małżeński, nie zastajejednak pana domu. Baron o świcie udał się na polowanie: w przeciwieństwie doBettiny, nie zamierza rezygnować ze swoich pasji. Niestety jedną z nich jestgra w karty u mieszkającej po sąsiedzku księżnej. Wierny służący Calabriobezskutecznie usiłuje go odwodzić od sprawiających przykrość Bettiniecałodniowych wizyt u sąsiadki. Steinberg trwoni w grze większość swegomajątku i uświadamia sobie, że nie będzie stać go na utrzymywanie żony, anie potrafi dopuścić myśli, by wróciła na scenę. Postanawia jeszcze tegosamego wieczora się odegrać. Tymczasem w pałacu pojawia się margrabiaStefani, dawny wielbiciel Bettiny…
- Autor: Alfred de Musset
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Bettina - Alfred de Musset (co czytać przed snem .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Alfred de Musset
O czym mój pan duma? Czy to grzecznie?... Zdaje mi się, że coś mylę... nie przypominam sobie dobrze... chodź no tu...
STEINBERGDroga Bettino, posłuchaj. Ta piosenka, te tkliwe słowa, to wspomnienie, przenikają mi duszę, budzą mnie do życia... Nie, tyle miłości nie będzie jeno52 snem! tyle nadziei szczęścia nie będzie kłamstwem! Przysięgam to u twoich stóp.
Byłem przed chwilą zazdrosny bez powodu, ale ja sam dostarczyłem ci powodów aż nazbyt często...
BETTINANie mówmy o tym.
STEINBERGChcę mówić o tym, znużony jestem udawaniem, przymusem, nie chcę dłużej czuć się niegodnym ciebie. Moje wizyty u księżnej kosztowały cię wiele łez, wiem o tym...
BETTINAKarolu!
STEINBERGNie chcę już jej widywać, nie chcę już słyszeć o niej. Żyjmy u siebie, w sobie, dla siebie i niechaj świat zapomni o nas wzajem53! Rejent czeka, nieprawdaż? A więc, Bettino, podpiszmy w tejże chwili. Świadkowie nie przybyli? Wiem czemu i powiem ci. Weź pierwszą z brzegu sąsiadkę, a ja, do kroćset, wezmę Calabra. Zostanę twoim mężem i niech się dzieje, co chce! Wszak stare przysłowie mówi: Kto kocha i jest kochany, bezpieczny jest od gromów losu!
SCENA DWUNASTAPrzyniesiono ten list dla pana barona.
STEINBERGCóż u diaska, czy to takie pilne?
CALABROTak, proszę pana; posłaniec powiada, że kazano mu czekać na odpowiedź.
STEINBERGPokażże.
To dla pani.
STEINBERGCalabro!
CALABROPanie?
STEINBERGKto tam jest?
CALABROCzłowiek, proszę pana... stamtąd...
STEINBERGOd księżnej? Gdzież on jest?
CALABROTam, w przedpokoju.
STEINBERGChcę go widzieć.
SCENA TRZYNASTACo to znów takiego, mój Calabro? Uważałeś, jak on zmienił się na twarzy, otwierając list? Czy to znów jakie nieszczęście? Och! ta kobieta to nasz zły duch.
CALABROTo nie od niej list, proszę pani: przyniósł ktoś z ludzi księżnej, ale to nie jej pismo.
BETTINAJej pismo! Zatem oprócz mnie, widzę, wszyscy znają je w tym domu?
CALABROTo, proszę pani, przyniesiono od pana margrabiego.
BETTINAAch, zapomniałam zupełnie.
Diamenty!
CALABROJest bilecik.
BETTINA„Pozwoliłaś mi, urocza pani, przesłać sobie bukiecik weselny...”
Nieba! słyszę głos Karola; mówi tak gwałtownie! Słyszysz, Calabro? Wraca tutaj... Schowaj to puzdro, nie trzeba, aby go widział, nie teraz, i powiedz mi prędko, zanim przyjdzie, ile on przegrał?
CALABROOch, pani, niepodobna mi...
BETTINAMuszę wiedzieć, musisz to zdradzić, choćby cię wiązało tysiąc przysiąg! Czy mam cię błagać na kolanach?
CALABROOch! droga pani!
BETTINASto tysięcy?
CALABROTak.
SCENA CZTERNASTACo ty tu robisz? Odejdź.
Wydajesz się wzburzony, Karolu: zdaje się, że cię ten list... pogniewał.
STEINBERGAni trochę. — Co to za puzdro, które ci przesłano?
BETTINADrobiazg. — Ale powiedz mi, mój drogi, przed chwilą...
STEINBERGDrobiazg! Ale cóż wreszcie?
BETTINAMój Boże, to nie żadna tajemnica... podarek od Stefaniego.
STEINBERGA! podarek? Z jakiej racji?
BETTINAZ racji... naszego małżeństwa.
STEINBERGPrezent ślubny!... Czy on jest twoim krewnym?
BETTINANie, ale, mówiłam ci, to stary przyjaciel.
STEINBERGStarzy przyjaciele robią zatem podarki? Nie znałem tego zwyczaju. Zobaczmyż to puzderko, jeżeli pozwolisz.
BETTINANie ma go tu, odniesiono je do mnie. Ale mój drogi, czy nie będziesz łaskaw powiedzieć mi, co w tym liście...
STEINBERGCzy chcesz, abym zawołał pokojówki?
BETTINAPo co?
STEINBERGAby zobaczyć ten podarek. Wiesz, że znam się na tych rzeczach.
BETTINAOmyliłam się... Nie odniesiono go jeszcze do mnie... Zdaje mi się, że Calabro schował.
STEINBERGA!... jeżeli to kosztowny przedmiot, przezorność bardzo roztropna.
Calabro! hej! Calabro! gdzież ty się podziewasz?
SCENA PIĘTNASTAPanie baronie...
STEINBERGGdzież siedzisz, kiedy cię wołam?
CALABROU pana w pokoju. Przypomina pan sobie, że mi pan kazał...
STEINBERGNie o to chodzi.
BETTINACalabro, czy masz puzderko, które ci powierzyłam?
CALABROTak, pani.
BETTINADaj mi je.
Ależ to wspaniałe diamenty. Do kroćset! bukiecik kwiatów z brylantów przeplatanych rubinami i szmaragdami! Ależ to śliczne! — Jest i bilecik.
BETTINAMożesz przeczytać.
STEINBERGNiechże Bóg broni! Tak daleko nie sięga moja ciekawość.
BETTINAProszę cię o to; nie czytałam jeszcze.
STEINBERGDoprawdy? Skoro sobie życzysz.
„Pozwoliłaś mi, urocza pani, przesłać sobie bukiet weselny. Gdybym miał dłużej zostać w tych stronach, posłałbym pani kwiaty, które uwiędłe łatwo byłoby zastąpić innymi; ale skoro moja zła gwiazda broni mi żyć w pobliżu ciebie, pozwól mi pani ofiarować, błagam o to, parę ździebeł mniej znikomego ziela. Oby to wspomnienie dawnej przyjaźni mogło ci przywieść niekiedy na pamięć inne wspomnienia, których, co do mnie, nie zatracę nigdy. — Będę miał zaszczyt odwiedzić panią dziś wieczór”.
To cudownie! Imć55 Calabro, czy posłałeś zamówić konie?
Jeszcze nie, proszę pana; myślałem...
STEINBERGIleż razy trzeba mi powtarzać, zanim usłyszysz? Niech Pietro rusza natychmiast.
BETTINAKonie, Karolu? Na co?
STEINBERGMuszę jechać do miasta. Śpiesz się, Calabro.
BETTINAJeszcze chwilę. Czy nie można by?...
STEINBERGKto tu rozkazuje?
Karolu, ja znam twój sekret! Nie chciałam ci nic mówić. Byłabym czekała, chciałam, abyś sam mi zwierzył wszystko; ale ty chcesz jechać... Czemu?
STEINBERGWiesz wszystko, powiadasz, i pytasz? Zdaje mi się, że tu odbywa się formalna inkwizycja i że ktoś bardzo troszczy się o moje sprawy; ale zdaje się też, imć Calabro z większą dyskrecją przechowuje to, co ty mu powierzasz, niż umie przestrzegać moich rozkazów.
CALABROPanie, przysięgam na mą duszę...
STEINBERGNie pytam ciebie. — I ja także byłbym zachował milczenie; ale skoro chciałaś wszystko wiedzieć, więc dobrze, niech ci się stanie zadość! Tak, byłem nieopatrzny; tak, zgrałem się na słowo; majątek mój, już wprzódy56 nadwerężony, dziś prawie nie istnieje. Ten list pochodzi od wierzyciela: oznajmia mi niespodzianą podróż, zmyśla nagły wyjazd, aby żądać ode mnie pieniędzy, tak samo jak uczynił twój margrabia, aby ci je dać.
BETTINABoże miłosierny! ty rozum tracisz?
STEINBERGNie, nie. Czy ty myślisz, powiedz, że ja nie umiem na pamięć tych wybiegów, tych komedianckich sztuczek, tych zakulisowych chytrości? Udać, że się wyjeżdża, aby się kazać zatrzymywać! Dołączyć wartościowy podarek, aby dać uczuć wszystko, co tracisz z tym wyjazdem! To bardzo nowe! to cudowne, w istocie! Ale aby się wziąć na to, trzeba by nigdy nogą nie przestąpić progu teatru, nie znać podobnych tobie!
BETTINAPodobnych mnie? Chcesz, widzę, mnie obrazić. To ci się nie uda, uprzedzam cię, bo to nie ty mówisz. Jeżeli kłopoty czynią cię niesprawiedliwym, najprostsze jest usunąć ich przyczynę. Słuchaj. — Nie mam, rozumie się, stu tysięcy franków w biurku; ale Filippo Valle, nasz bankier, ma je w depozycie. Wystarczy przejechać się do miasta, a będziesz je miał za godzinę.
STEINBERGNie chcę.
BETTINAPodpiszmy kontrakt; z tą chwilą jesteś moim mężem.
STEINBERGNigdy!
BETTINAChciałeś przed chwilą.
STEINBERGNigdy, nigdy za tę cenę!
BETTINAZa tę cenę!... Och! już mnie nie kochasz.
STEINBERGW kwestii pieniężnej nie ma mowy o miłości. I cóż by wynikło, gdybym ustąpił? Ty byłabyś śmieszna, a ja godny wzgardy.
BETTINAŚmieję się z tej śmieszności, a gardzę tą wzgardą.
STEINBERGCzy śmiałabyś się również ze swojej ruiny?
BETTINANie lękam się jej. Jeżeli ubóstwo nie jest dla ciebie czymś nie do zniesienia, nie ma ono dla mnie żadnej grozy. Jeżeli cię przeraża, cóż! jeszcze nie umarłam, i to, co robiłam, można zacząć na nowo.
STEINBERGWrócić na scenę, nieprawdaż? To twoje tajemne pragnienie, tym żywsze, że wiesz, iż nie mógłbym się na nie zgodzić.
BETTINAKarolu...
STEINBERGSkończmy, proszę cię... Dodam tylko jedno słowo: byłem gotów cię zaślubić, wówczas gdy mniemałem, że będę ci mógł zapewnić zaszczytną i swobodną egzystencję: obecnie już nie mogę.
BETTINACzemu? Z jakiej przyczyny?
STEINBERGPrzyczyny? A moje nazwisko? a rodzina? a przyjaciele? a świat?
BETTINAA, oto przeszkoda.
STEINBERGTak, oto; zrozumże przecie; tak, to świat nas dzieli; świat, bez którego nikt nie może się obejść, który jest moim żywiołem, moim życiem, po którym niczego się nie spodziewam, z którego strony wszystkiego mam prawo się lękać, ale który kocham ponad wszystko. Świat, ten nieubłagany świat, zostawia nam wolność, przygląda się nam z uśmiechem, nie ostrzegłby nas o niebezpieczeństwie, ale nazajutrz po popełnieniu błędu zamyka się przed nami jak grób...
BETTINANie myślałam, aby świat był taki zły.
STEINBERGNie jest wcale taki zły. Ma słuszność we wszystkim co robi. To wręcz nie do wiary, ile on przebacza, jak podtrzymuje, broni, przez szacunek dla samego siebie, tych, co doń należą, tych, co stosują się do jego praw: praw najbardziej łagodnych, ludzkich i pobłażliwych, jakie sobie można wyobrazić; ale biada temu, kto je przekroczy! Biada temu, kto ośmieli się kusić tę bezkarność, nadużyć tej pobłażliwości! Zgubiony jest, daremnie siliłby się bronić; ale te uprzejme okrucieństwa, ta surowa pobłażliwość, która uderza jedynie wtedy, kiedy ją zmusić do tego, jest tylko sprawiedliwością.
BETTINAZatem jedziesz?
STEINBERGI cóż mam czynić, powiedz? Jakim czołem, z jaką twarzą mógłbym znosić rolę męża żyjącego z nieswojego majątku i obwozić się po całych Włoszech z żoną, której byłbym jedynie komparsem57, mimo mego nazwiska na paszporcie i herbu na drzwiczkach karety? A gdyby ktoś — co trudno przypuścić — zgodził się na podobną rzecz, trzeba by jeszcze, aby ta kobieta była godną takiego poświęcenia..
BETTINACzy to istotna przyczyna, Karolu?
STEINBERGNie umiem tedy dość jasno się tłumaczyć.
A zatem, oto przyczyna.
Calabro.
CALABROPani...
BETTINAZgubiona jestem.
CALABROCierpliwości, pani, nie trzeba przypuszczać...
BETTINAZgubiona jestem, zgubiona bez ratunku.
CALABRONie, pani, powtarzam, nie trzeba przypuszczać, aby to było ostatnie słowo pana barona, ani też nawet, aby mówił szczerze; nie, to niemożliwe. Inaczej będzie mówił, gdy ochłonie; wszakże na panią nie ma się o co gniewać; wróci, powiadam pani, wróci.
BETTINAOdchodzi już.
CALABROCzy podobna?
BETTINANie widzisz? Wychodzi sam, piechotą. Dokąd idzie? Z pewnością do miasta. Biegnij za nim, Calabro, zatrzymaj go... Och! nie mam już sił.
CALABROIdę, pani, słucham... Ale niech pani pozwoli bodaj...
BETTINANie, czekaj, pozwól mu odejść; ale i ty musisz iść. Trzeba, abyś zdążył przed nim do miasta. Czy czujesz się na siłach, aby przebiec na przełaj górską drogą?
Dla pani wdrapałbym się na Wezuwiusz.
BETTINATy jeden możesz to załatwić. Filippo Valle cię zna. — A ty, czy znasz osobę, do której pan baron przegrał?
CALABROCzłowiek, który przyniósł list, mówił, że to hrabia Alfani.
BETTINAOto słówko do Filippa. Musi mieć na moim rachunku potrzebną sumę. Trzeba, aby ją przesłał natychmiast temu Alfaniemu i aby dał do poznania, że to księżna pożycza Steinbergowi tę sumę.
CALABROJak to, pani chce...
BETTINATak. Nie kocha mnie już na tyle, aby przyjąć ode mnie przysługę; mniemając, że to od niej, nie będzie śmiał odmówić. Spiesz się, Calabro, nie mamy czasu do stracenia.
CALABROAleż, proszę pani, niech się pani zastanowi, że to poważna suma; sama pani mówiła rejentowi dziś rano, że jej majątek nie jest zbyt duży.
BETTINADobrze już, dobrze; nie kłopocz się.
SŁUŻĄCYMargrabia Stefani pyta, czy pani raczy go przyjąć.
BETTINA
Uwagi (0)