Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖
Krótki opis książki:
Próby to trzytomowy zbiór esejów autora Michaela de Montaigne'a, francuskiego pisarza i filozofa epoki renesansu.
To rozważania o charakterze filozoficznym, moralnym i społecznym, podszyte ideałem harmonii i wynikającej z niej mądrości. W pismach zawarta jest bogata refleksja filozoficzna nad możliwościami poznawczymi umysłu ludzkiego, a także próba pogodzenia wielu sprzeczności.
Montaigne uważany był za mistrza filozofii stoickiej, przez jednych również jako autorytet chrześcijańskiej moralności — przez innych właście na tej płaszczyźnie mocno krytykowany. Jego dzieło, wydane w 1580 roku, w 1646 trafiło do indeksu ksiąg zakazanych. Montaigne'a uważa się za twórcę nowego gatunku literackiego — eseju.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Michel de Montaigne
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Michel de Montaigne
wygrał (...) bitwę — w r. 1578. Opowieść zaczerpnięta z: Jacques Auguste de Thou, Historia sui temporis LXV. [przypis tłumacza]
1546. coacervanturque (...) fuga — Livius Titus, Ab Urbe condita, 21, 25. [przypis tłumacza]
1547. Cezar powiada, iż Lucjusz Wibuliusz Rufus (...) pędził dniem i nocą (...) — [w:] O wojnie domowej, III, 11. [przypis tłumacza]
1548. Cezar wedle tego, co podaje Swetoniusz, robił sto mil dziennie — Swetoniusz, Boski Juliusz, 57 [w:] Żywoty cezarów. [przypis edytorski]
1549. per dispositos (...) pervenit — Livius Titus, Ab Urbe condita, 37, 7. [przypis tłumacza]
1550. Wynalazek Cecyny dla przesyłania nowin rodzinie (...) — Pliniusz, Historia naturalna, X, 24. [przypis tłumacza]
1551. w Rzymie (...) gołębie (...) przynosiły odpowiedź — Pliniusz, Historia naturalna, X, 87. [przypis tłumacza]
1552. Et patimur (...) incumbit — Iuvenalis, Satirae VI, 291. [przypis tłumacza]
1553. W traktacie w Bretigny Edward trzeci (...) ku Anglii — Froissart, I, 213. [przypis tłumacza]
1554. Nil (...) heris — Catullus 61, 77. [przypis tłumacza]
1555. Likurg (...) kazał przemocą upijać helotów (...) — por. Plutarch, Likurg, 28 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1556. przyzwalali swego czasu, aby zbrodniarze (...) służyli żywcem na pastwę dla lekarzy (...) — Celsus Aulus Cornelius, De medicina; we wstępie autor potępia to postępowanie. [przypis tłumacza]
1557. Quid (...) voluptas — Prudentius, Libri contra Symmachum. [przypis tłumacza]
1558. Arripe (...) armis — Prudentius, Liber contra Symmachum II, 643. [przypis tłumacza]
1559. consurgit (...) rumpi — Prudentius, Liber contra Symmachum II, 617. [przypis tłumacza]
1560. Nunc (...) quiescunt — Manilius, Astronomica, IV, 225. [przypis tłumacza]
1561. Hos (...) viriles — Statius, Silvae. [przypis edytorski]
1562. Cezar (...) odjął był królowi Dejotarowi jego królestwo — Cyceron, O wróżeniu, (De divinatione), II, 37. [przypis tłumacza]
1563. Swetoniusz powiada, iż (...) wydobył z króla Ptolomeusza trzy miliony (...) talarów — por. Swetoniusz, Boski Juliusz, 54 [w:] Żywoty cezarów; w oryginale jest to sześć tysięcy talentów. [przypis tłumacza]
1564. Tot (...) nummis — Claudian, In eutropium I, 203. [przypis tłumacza]
1565. Marek Antoni powiada, iż wielkość rzymskiego ludu (...) — Plutarch, Antoniusz, 8 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1566. Antioch (...) przybył doń C. Popiliusz jako wysłaniec senatu — Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XLV, 12. [przypis edytorski]
1567. Ut haberent (...) reges — Tacitus, Agricola. [przypis tłumacza]
1568. był przesycony i obciążony nadmiarem monarchii i władztw (...) — Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, IV, 12. [przypis tłumacza]
1569. Tantum (...) podagram — Martialis, Epigrammata VII, 39, 8. [przypis tłumacza]
1570. u Apiana (...) historię o kimś, kto (...) zaczął udawać ślepego (...) istotnie postradał wzrok — był to Geta, por. Appian z Aleksandrii, Wojny domowe, IV, 41 [w:] Historia rzymska. [przypis edytorski]
1571. opowiada Seneka w jednym z listów — por. Seneka Listy moralne do Lucyliusza, L. [przypis tłumacza]
1572. kciuki są to naczelne palce ręki (...) ich łaciński rodowód (...) — kciuk: pollax; pollere: być silnym. [przypis tłumacza]
1573. αντιχειρ — transkr.: antixeir. [przypis edytorski]
1574. Sed nec vocibus excitata blandis (...) surgit — Martialis, Epigrammata, XII, XCVII, 7–8. [przypis edytorski]
1575. Fautor utroqne (...) ludum — Horatius, Epistulae, I, 18, 66. [przypis tłumacza]
1576. converso (...) populariter — Iuvenalis, Satirae III, 36. [przypis tłumacza]
1577. August zagarnął na skarb dobra szlachcica rzymskiego (...) — Swetoniusz, Boski August, 24 [w:] Żywoty cezarów. [przypis tłumacza]
1578. Ktoś (...) kazał poucinać kciuki zwyciężonym, aby im odjąć możność walczenia i władania wiosłem — dowódca ateński Filokles, podczas wojny peloponeskiej, por. Plutarch, Lizander, 9 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]
1579. W Lakonii nauczyciel karał dzieci (...) kąsał je w wielki palec. — Plutarch, Likurg, 18 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]
1580. Nec (...) iuvenci — Claudian, Deprecatio ad Hadrianum, 30. [przypis tłumacza]
1581. Et lupus (...) fera est — Ovidius, Tristia III, 5, 35. [przypis tłumacza]
1582. między świadki — daw. forma N.lm; dziś: (...) świadkami. [przypis edytorski]
1583. Powiadano Arystotelesowi, iż ktoś o nim źle mówił (...) — Diogenes Laertios, Arystoteles [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, V, 18. [przypis tłumacza]
1584. Primitiae (...) rudimenta — Vergilius, Aeneida, XI, 156. [przypis tłumacza]
1585. Non schivar (...) a voto — „Nie dybią na się ani się składają / Nic jem szermierskie sztuki nie pomogą / Pełnemi razy skąpeli być mają, / W cieniu i w gniewie rozeznać nie mogą./ Słyszeć, że miecze straszny dźwięk dawają, / A żaden kroku nie ustąpi nogą:/ Ta stoi w miejscu, a ręką pracuje, / Coraz nowy sztych i cięcie znajduje”, Tasso, Jerozolima wyzwolona XII, 55, tłum. Piotr Kochanowski. [przypis tłumacza]
1586. przykładu Cezara, który (...) nakazał (...) aby starali się kaleczyć w twarz — Plutarch, Gajusz Juliusz Cezar, 45 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1587. Filopemon potępił siłowanie się (...) — Plutarch, Filopojmen, 3 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1588. Cuncta (...) timet — Claudianus, In eutropium I, 182. [przypis tłumacza]
1589. Między skazanymi (...) państwa — całe to opowiadanie jest zaczerpnięte i niezbyt wiernie powtórzone z Liwiusza: Tytus Liusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XL, 4. [przypis tłumacza]
1590. Wszystko co jest ponad zwykłą śmierć, zda mi się czystym okrucieństwem — pogląd ten ściągnął na autora przyganę cenzury papieskiej (por. Od tłumacza). [przypis tłumacza]
1591. Krezus (...) kazał drapać (...) stąd umarł — Herodot, Dzieje, I, 92. [przypis tłumacza]
1592. Grzegorz Sechel (...) jego dworzan — Joachim Cureus, Gentis Silesiae annales (Kronika Śląska). [przypis tłumacza]
1593. porównują Katona cenzora z Katonem młodszym — żyjący w czasach wojen punickich Katon Starszy (234–149 p.n.e.), zwany też Cenzorem, był pradziadem żyjącego u schyłku republiki, skonfliktowanego z Juliuszem Cezarem, Katona Młodszego (95–46 p.n.e.). Obaj nosili to samo imię: Marcus Porcius Cato, w historiografii rozróżniani są po przydomku. [przypis edytorski]
1594. Kato (...) w późnej starości jął się uczyć greckiego języka — Plutarch, Kato Starszy, 2 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1595. ganiono (...) Flaminiusza za to, iż jako dowódcę wojsk (...) zabawiającego się modlitwą — Plutarch, Porównanie Filopojmena i Tytusa Kwinkcjusza Flaminiusza, 2 [w:] Żywoty równoległe. [przypis edytorski]
1596. Imponit (...) honestis — Iuvenalis, Satirae VI, 444. [przypis tłumacza]
1597. Endemonidas (...) kiedy się jeszcze uczy? — por. Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
1598. Tu secanda (...) domos — Horatius, Odae, II, 16, 17. [przypis tłumacza]
1599. Olim (...) quam viae — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, LXXVII. [przypis tłumacza]
1600. Vixi (...) peregi — Vergilius, Aeneida, IV, 655. [przypis tłumacza]
1601. Diversos (...) conveniunt — Cornelius Gallus, I, 104. [przypis tłumacza]
1602. Noc (...) spędził na zabawie — Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, LXXI i CIV. [przypis tłumacza]
1603. chyba — uchybienie, niedoskonałość. [przypis edytorski]
1604. Pyrrho (...) zachowywał ustawicznie tę samą twarz i postawę (...) — por. Diogenes Laertios, Pyrrhon z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 63. [przypis tłumacza]
1605. [Pyrron] bardzo dotkliwie swarzył się z siostrą, i wyrzucano mu (...) — przekręcona anegdota z Diogenesa Laertiosa (Pyrrhon z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 66): Pyrron żył w wielkiej zgodzie z siostrą, gniewem zareagował na to, że to ją obrażano i jako usprawiedliwienie podał, że obojętność go nie obowiązuje, kiedy chodzi o kobietę. [przypis edytorski]
1606. ujrzano, iż ogania się psu (...) — por. Diogenes Laertios, Pyrrhon z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 66. [przypis edytorski]
1607. non viriliter (...) caput — Tibullus [?] Carmina Priapea 84. [przypis tłumacza]
1608. trefnować (daw.) — żartować, dowcipkować. [przypis edytorski]
1609. Ubi mortifero (...) viris — Propertius, Elegiae III, 13, 17. [przypis tłumacza]
1610. tak umarł (...) Kalanus — Plutarch, Aleksander Wielki, IX, 63 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1611. siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]
1612. Godne uwagi (...) z obawy przed śmiercią — Joinville, Pamiętniki, 30. [przypis tłumacza]
1613. Znam jednego wielkiego księcia — prawdopodobnie Henryk, król Nawarry, później Henryk IV. [przypis tłumacza]
1614. Zamach (...) w pobliżu Orleanu — Montaigne mówi tu o zamachu Poltrota, którego ofiarą padł ks. de Guize. [przypis tłumacza]
1615. ut, quum facta sunt (...) revocentur — Cicero, De divinatione, II, 31. [przypis tłumacza]
1616. Quod (...) censet — Cicero, De divinatione, II, 22. [przypis tłumacza]
1617. wyżenie (daw.) — wyrzuci. [przypis edytorski]
1618. rządy naszych społeczeństw, jak powiada Arystoteles — Arystoteles, Etyka nikomachejska, X, 9. [przypis tłumacza]
1619. rabie (...) recedit — Iuvenalis, Satirae VI, 647. [przypis tłumacza]
1620. Gratum (...) agendis — Iuvenalis, Satirae XIV, 70. [przypis tłumacza]
1621. Ora (...) micant — Ovidius, Ars amandi III, 505. [przypis tłumacza]
1622. Swetoniusz opowiada, iż (...) Kajus Rabiriusz — Swetoniusz, Boski Juliusz, 12 [w:] Żywoty cezarów. [przypis tłumacza]
1623. jako powiadał Eudamidas, słysząc filozofa rozprawiającego o wojnie — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
1624. Kleomenes słysząc, jak retor pewien rozprawia o męstwie — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis edytorski]
1625. Eforowie w Sparcie, słysząc, jak jakiś człek rozwiązły (...) — Gellius Aulus, Noctes Atticae, XVIII. 3. [przypis tłumacza]
1626. Architas Tarentyńczyk (...) oprządził — Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, IV, 36. [przypis tłumacza]
1627. Tak samo Platon (...) będąc w gniewie — Seneka, O gniewie, III, 12. [przypis tłumacza]
1628. Charyllus (...) uśmiercić — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
1629. Pizon (...) kazał wszystkich trzech uśmiercić (...) — Seneka, O gniewie, I, 18. [przypis edytorski]
1630. Orator Celius (...) we dwóch — Seneka, O gniewie, III, 8. [przypis tłumacza]
1631. Focjon (...) przerwał — Plutarch, Praecepta gerendae reipublicae. [przypis tłumacza]
1632. magno (...) auras — Vergilius, Aeneida, VII, 466. [przypis tłumacza]
1633. rzekł Diogenes Demostenesowi (...) tym głębiej w nim siedzisz — Diogenes Laertios, Diogenes z Synopy, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 34. [przypis tłumacza]
1634. Omnia (...) subsident — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, LVI. [przypis tłumacza]
1635. bezmyślna i częsta krzykliwość — zdaniem komentatorów, rys ten mógłby się odnosić do Montaigne’a. [przypis tłumacza]
1636. Et secum (...) certat — Claudian, In eutropium I, 237. [przypis tłumacza]
1637. Mugitus (...) arena — Vergilius, Aeneida XII, 103. [przypis tłumacza]
1638. fakt, który Cycero (...) zaświadczył (...) — Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, II, 14 i V, 27. [przypis tłumacza]
1639. Marcellin opowiada (...) imię — Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, XXII, 16. [przypis tłumacza]
1640. Wieśniak hiszpański (...) tak się zabił — Tacyt, Roczniki, IV, 45. [przypis tłumacza]
Darmowe książki «Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)