Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖
Krótki opis książki:
Próby to trzytomowy zbiór esejów autora Michaela de Montaigne'a, francuskiego pisarza i filozofa epoki renesansu.
To rozważania o charakterze filozoficznym, moralnym i społecznym, podszyte ideałem harmonii i wynikającej z niej mądrości. W pismach zawarta jest bogata refleksja filozoficzna nad możliwościami poznawczymi umysłu ludzkiego, a także próba pogodzenia wielu sprzeczności.
Montaigne uważany był za mistrza filozofii stoickiej, przez jednych również jako autorytet chrześcijańskiej moralności — przez innych właście na tej płaszczyźnie mocno krytykowany. Jego dzieło, wydane w 1580 roku, w 1646 trafiło do indeksu ksiąg zakazanych. Montaigne'a uważa się za twórcę nowego gatunku literackiego — eseju.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Michel de Montaigne
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Michel de Montaigne
class="annotation" id="annotation-1641">1641. Epicharis (...) udusił się ciężarem ciała — Tacyt, Roczniki, XV, 57. [przypis tłumacza]
1642. niegdy — niegdyś, kiedyś. [przypis edytorski]
1643. rzeczy (...) opowiadanych przez Plutarcha (...) Agezilausa eforowie ukarali (...) — Plutarch, Agesilaos, 5 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1644. petalizm — wygnanie praktykowane w Syrakuzach, analogiczne z ateńskim ostracyzmem; z tą różnicą, że nie na 10, ale na 5 lat. [przypis tłumacza]
1645. imieniem (daw.) — dziś: w imieniu. [przypis edytorski]
1646. snać a snadź — widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
1647. Kato nazwał go raz opojem (...) Masz, opoju — Plutarch, Kato Młodszy, 24 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1648. Przykłady łagodności i dobroci Cezara (...) niegodziwej sprawie — prawie wszystkie rysy tyczące Cezara w tym rozdziale zaczerpnął Montaigne ze Swetoniusza: Boski Juliusz ([w:] Żywoty cezarów). Toż samo następujący rozdział XXXIV oparty jest na wzmiankowanym dziele Swetoniusza oraz na własnych pismach Juliusza Cezara, zwłaszcza O wojnie galijskiej. [przypis tłumacza]
1649. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
1650. snadnie (daw.) — łatwo, z łatwością. [przypis edytorski]
1651. Qualis (...) ebur — Vergilius, Aeneida, X, 134. [przypis tłumacza]
1652. umykać się — uciekać od czegoś; unikać czegoś. [przypis edytorski]
1653. nieugięto — dziś popr.: nieugięcie. [przypis edytorski]
1654. miast — tu: zamiast. [przypis edytorski]
1655. cale (daw.) — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
1656. wkładać — tu: ćwiczyć, przyzwyczajać do czegoś. [przypis edytorski]
1657. chyżość — szybkość. [przypis edytorski]
1658. cuglów — dziś popr. D.lm: cugli. [przypis edytorski]
1659. swywola — dziś: swawola. [przypis edytorski]
1660. Rheni (...) aequat — Lucretius, De rerum natura, V, 289. [przypis tłumacza]
1661. jeno (daw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]
1662. Ocior (...) foeta — Lucretius, De rerum natura, V, 405. [przypis tłumacza]
1663. Ac veluti (...) secum — Vergilius, Aeneida, XII, 684. [przypis tłumacza]
1664. azard — hazard; ryzyko. [przypis edytorski]
1665. rapuitque (...) artus — Lucretius, De rerum natura, IV, 151. [przypis tłumacza]
1666. Sic tauriformis (...) agris — Horatius, Odae, IV, 14, 25. [przypis tłumacza]
1667. azard — ryzyko, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
1668. snać a. snadź — widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
1669. toż — tu: przecież. [przypis edytorski]
1670. Galia (...) wystawiła armię stu dziewięciu tysięcy koni — w miejsce ośmiu tysięcy, o których mówi Cezar, mamy u Montaigne’a sto dziewięć tysięcy; oczywiście omyłka lub błąd typograficzny, powtarzany później we wszystkich wydaniach. [przypis tłumacza]
1671. snadno a snadnie (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
1672. swobodno — dziś popr.: swobodnie. [przypis edytorski]
1673. snać a snadź (daw.) — widocznie, prawdopodobnie. [przypis edytorski]
1674. puszczać na azard — ryzykować. [przypis edytorski]
1675. Grekowie — dziś popr.: Grecy. [przypis edytorski]
1676. w leciech — dziś Msc.lm: w latach. [przypis edytorski]
1677. wiara — tu: wierność. [przypis edytorski]
1678. trefny — tu: dowcipny. [przypis edytorski]
1679. iactantius (...) dolent — Tacitus, Annales II, 77. [przypis tłumacza]
1680. krepa — tu: czarna, żałobna tkanina. [przypis edytorski]
1681. wpodle — obok, wzdłuż, przy. [przypis edytorski]
1682. Pliniusz młodszy przytacza (...) mieszkał sąsiad silnie dręczony jakimiś wrzody (...) dla spokoju męża — Pliniusz Młodszy, Epistulae XXIV, 6. [przypis tłumacza]
1683. extrema (...) fecit — Vergilius, Georgica, II, 473. [przypis tłumacza]
1684. Aria (...) bólu — Pliniusz Młodszy, Epistulae XVI, 3. [przypis tłumacza]
1685. Paete, non dolet — por. Plinius, Epistulae XVI, 3. [przypis tłumacza]
1686. Casta (...) dolet — Martialis, Epigrammata, I, 14. [przypis tłumacza]
1687. Pompeja Paulina (...) przez rany — ustęp ten skopiowany jest z opisu śmierci Seneki w Tacycie: Tacyt, Roczniki, XV, 61, 62 etc. [przypis tłumacza]
1688. Tale (...) articulis — Propertius, Elegiae II, 34, 79. [przypis tłumacza]
1689. Qui (...) dicit — Horatius, Epistulae, I, 2, 3. [przypis tłumacza]
1690. a quo (...) aquis — Ovidius, Amores III, 9, 25. [przypis tłumacza]
1691. Adde (...) potitus — Lucretius, De rerum natura, III, 1050. [przypis tłumacza]
1692. Cuiusque (...) bonis — Manilius, Astronomica, II, 8. [przypis tłumacza]
1693. Słowa jego [Homera] wedle Arystotelesa — por. Arystoteles, Poetyka, 24. [przypis tłumacza]
1694. Aleksander Wielki (...) wojennych — Pliniusz, Historia naturalna, VII, 29. [przypis tłumacza]
1695. powiadał Kleomenes (...) wojennej — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
1696. wedle sądu Plutarcha (...) [Homer] jest to jedyny autor świata, który nigdy nie przesycił (...) — Plutarch, O gadulstwie, 5. [przypis tłumacza]
1697. Smyrna, Rhodos, Colophon, Salamis, Chios, Argos, Athenae — Aulus Gellius, III, 2. [przypis tłumacza]
1698. impellens (...) ruina — Lucretius, De rerum natura, I, 149. [przypis tłumacza]
1699. Zagłada Tebów i Persepolis (...) wytracenie Kosseńczyków — por. Plutarch, Aleksander Wielki, 18 i 22 [w:] Żywoty sławnych mężów; Kwintus Kurcjusz Rufus, Historia Aleksandra Wielkiego, X, 4 i 5. [przypis tłumacza]
1700. Qualis (...) resolvit — Vergilius, Aeneida, VIII, 589. [przypis tłumacza]
1701. Et velut (...) iter — Vergilius, Aeneida, XII, 521. [przypis tłumacza]
1702. Debilem (...) bene est — Mecenas u Seneki: Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, CI. [przypis tłumacza]
1703. Antystenes stoik, cierpiąc dotkliwą chorobę (...) — Diogenes Laertios, Antystenes z Aten [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 18. [przypis tłumacza]
1704. Summum (...) optes — Martialis, Epigrammata, X, 47. [przypis tłumacza]
1705. Epikur (...) doradza — por. Diogenes Laertios, Epikur, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, X, 118. [przypis tłumacza]
1706. Pugiles (...) vehementior — Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], II, 23. [przypis tłumacza]
1707. Eiulatu (...) refert — Attius, Philoctetes, u Cycerona: Cicero, De finibus bonorum et malorum, II, 29. [przypis tłumacza]
1708. śniącego (...) prześcieradła — por. Cyceron, O wróżeniu, II, 69. [przypis tłumacza]
1709. oddziewczają — w oryginale desgarcent, słowo ukute przez Montaigne’a. [przypis tłumacza]
1710. Laborum (...) peregi — Vergilius, Aeneida, VI, 103. [przypis tłumacza]
1711. W rodzinie Lepida (...) z bielmem na tym samym oku — Pliniusz, Historia naturalna, VII, 12. [przypis tłumacza]
1712. W Tebach był ród, który od maleńkości miał na ciele znamię grotu włóczni: i kto go nie miał, uważany był za nieprawego — por. Plutarch, O odwlekaniu kary przez bogów, 21, gdzie mowa o jednym współczesnym autorowi przypadku dziecka z takim znamieniem starożytnego pochodzenia, podczas gdy od pokoleń znaku u nikogo nie widziano; nie ma też mowy o uznawaniu dzieci bez znamienia za pochodzące z nieprawego łoża. [przypis edytorski]
1713. Arystoteles powiada, iż w pewnym narodzie (...) przyznawano dzieci ojcom wedle podobieństwa — Arystoteles, Polityka, II, 13; zapewne chodzi o plemię Auschisów z Libii (Herodot, Dzieje, IV, 180). [przypis edytorski]
1714. zgodnie z Epikurem (...) większe rozkosze — por.: Cyceron, Rozmowy tuskulańskie, V, 33; Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, X, 129. [przypis tłumacza]
1715. Katon utrzymywał (...) rodzinę swą w zdrowiu dzięki obfitemu użytkowi zająca — jak również jarzyn, kaczek i gołębi, por. Plutarch, Kato Starszy, 23 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]
1716. Arkadyjczycy (...) leczą wszystkie choroby krowim mlekiem — por. Pliniusz Historia naturalna, XXV, 8. [przypis tłumacza]
1717. wedle Herodota, Libijczycy cieszą się (...) zdrowiem dzięki temu (...) — por. Herodot, Dzieje, IV, 187. [przypis edytorski]
1718. snadniej (daw.) — łatwiej. [przypis edytorski]
1719. przygodzić się — przytrafić się. [przypis edytorski]
1720. Pewien lichy zapaśnik (...) kładli — Diogenes Laertios, Diogenes z Synopy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VI, 62. [przypis tłumacza]
1721. Rhedarum (...) flexu — Iuvenalis, Satirae III, 236. [przypis tłumacza]
1722. Ezop (...) wyzionę — Ezop, Bajka 12, Chory i Lekarz. [przypis tłumacza]
1723. Nam (...) undas — Vergilius, Aeneida, VII, 770. [przypis tłumacza]
1724. Terrigenam (...) cassam — Cicero, De divinatione, II, 64 (o ślimaku). [przypis tłumacza]
1725. przeważny — dziś: przeważający. [przypis edytorski]
1726. skaczą (...) do oczu — tu: rzucają się w oczy. [przypis edytorski]
1727. Pewien ich przyjaciel (...) odmianom — Pliniusz, Historia naturalna, XXIV, 1; z tegoż źródła większość dalszych przykładów. [przypis tłumacza]
1728. speculum matricis — wziernik (stosowany w ginekologii). [przypis edytorski]
1729. gdy chodzi o leczenie, Egipcjanie (...) — Herodot, II, 84. [przypis tłumacza]
1730. Obawiając się (...) zabili mi przyjaciela — mówi o Stefanie de la Boètie. [przypis tłumacza]
1731. cale (daw.) — całkiem, całkowicie. [przypis edytorski]
1732. Alcon (...) lapis — Ausonius, Epigramata 74. [przypis tłumacza]
1733. Lotus (...) Hermocratem — Martialis, Epigrammata, VI, 53. [przypis tłumacza]
1734. cale (daw.) — całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
1735. Pani de Duras — Małgorzata de Grammont, wdowa po panu de Duras wysłanym przez króla Nawary w r. 1575 z poselstwem do papieża Grzegorza XIII i zabitym w Livorno. [przypis tłumacza]
1736. Nea (...) dixerit — Terentius, Heauton Timorumenos III, 5, 8. [przypis tłumacza]
1737. snadno a. snadnie (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
1738. Suave (...) laborem — Lucretius, De rerum natura II, 1. [przypis tłumacza]
1739. k’temu — do tego, dla tego; w tym celu. [przypis edytorski]
1740. Panowie, nie patrzcie na swobodę mojej gęby (...) — Plurach, O odróżnianiu pochlebcy od przyjaciela, 24. [przypis tłumacza]
1741. Utatur (...) potest — Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], IV, 25. [przypis tłumacza]
1742. Ea (...) applicent — Livius Titus, Ab Urbe condita, 32, 21. [przypis tłumacza]
1743. odpowiedział Filipides królowi Lizymachowi (...) — por. Plutarch, O wścibstwie, 9. [przypis tłumacza]
1744. id id maxime quemque decet (...) maxime — Cicero, De officiis 1, 31. [przypis tłumacza]
1745. Veri (...) utimur — Cicero, De officiis III, 17. [przypis tłumacza]
1746. ex senatus (...) exercentur — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium 95. [przypis tłumacza]
1747. Dwaj pretendenci do królestwa Tracji (...) — Tacyt, Roczniki, II, 65. [przypis tłumacza]
1748. sztrof — kara pieniężna, kontrybucja. [przypis edytorski]
1749. co królowie Egipscy kazali przysięgać (...) — Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. [przypis tłumacza]
1750. Jaropełk, książę ruski (...) — Marcin Kremer, de Rebus Poloniae. [przypis tłumacza]
1751. Antygon namówił żołnierzy Argyraspidesa, aby mu wydali Eumenesa (...) — błąd tłumacza: les soldats Argyraspides oznacza „żołnierzy argyraspidów” (gr. dosł. „Srebrne Tarcze”), formację doborowych żołnierzy armii macedońskiej; w tym przypadku byli to żołnierze Eumenesa, por. Plutarch, Eumenes, 9 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis tłumacza]
1752. Niewolnika, który zdradził kryjówkę P. Sulpicjusza (...) — Valerius Maximus, Factorum et dictorum memorabilium, VI, 5;
Darmowe książki «Próby - Michel de Montaigne (warto czytać .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)