Darmowe ebooki » Baśń » Dzieci pana majstra - Zofia Rogoszówna (biblioteki online TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Dzieci pana majstra - Zofia Rogoszówna (biblioteki online TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Zofia Rogoszówna



1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:
class="verse"> Czeka chwilę Cud-dziewica — 
w lustrze tworzy się mgławica.  
 
Lustro sapie, mruczy, stęka, 
a wtem pieczęć siódma pęka 
i na czystym szkle bez skazy 
ukazują się obrazy. 
 
Mkną po tafli zwierciadlanej, 
barw tysiącem malowanej.  
 
Jakby w bajce, jakby w kinie 
wszystko widać w tej godzinie.  
 
A co więcej... w nocnej ciszy 
Cud-królewna głosy słyszy.  
 
Z lustra głosy płyną do niej 
jak w najlepszym gramofonie. 
 
Wszystko, wszystko, co się plecie 
na dalekim, ludzkim świecie — 
wszystko, co by wiedzieć chciała, 
widzi, słyszy wróżka biała. 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 
Płynie księżyc coraz bladszy 
Cud-królewna w lustro patrzy.  
 
Rozdział IX. Co zobaczyła wróżka w czarnoksięskim zwierciadle
W domku majstra u przedmieści, 
co się bieli hen, daleko — 
słychać głośny płacz niewieści; 
to z majstrowej ócz115 łzy cieką. 
 
Choć spóźniona już godzina, 
nikt nie zasiadł do wieczerzy; 
płacze matka u komina, 
krając chleba bochen świeży. 
 
Jeśli jeszcze i noc zleci 
i nie wrócą się do domu 
jej najmilsze, słodkie dzieci? 
komu chleb ten odda? komu?  
 
Bochen wypadł z drżącej dłoni, 
twarz ukrywszy w brzeg fartucha, 
matka łzy bolesne roni 
i znów czeka, i znów słucha. 
 
Od południa czeladnicy, 
mąż i sąsiad jaki taki 
wciąż szukają w okolicy, 
czy nie trafią na ślad jaki116?  
 
Aż pan majster, strapion srodze, 
poszedł szukać drogich dzieci 
do gospody — co przy drodze 
wielkich liter złotem świeci.  
 
„Tu jest wiszynk pot ko Gutkiem 
gdzie spżedają Piw o Zwódkiem”.  
 
Ojcu snuło się po głowie, 
że się tam o dzieciach dowie, 
zaczem w kącie zasiadł ciszkiem117, 
trąbiąc kielich za kieliszkiem.  
 
I tak martwił się głęboko: 
— Furdum, burdum, mocium panie! 
Aż mgłą zaszło jego oko 
i — rozległo się chrapanie.  
 
Gdy tak w zgiełku i hałasie 
majster Tydzień śpi, aż miło, 
spójrzmy z wróżką, co w tym czasie 
w domu jego się zdarzyło. 
 
W ciągłej pracy, w ciągłym ruchu 
drepce zacna Imć Niedziela. 
Teraz piernat118 niesie z puchu 
i na łóżku go rozściela.  
 
Aż jęknęła: — Dobry Boże! 
i ty Matko, Mario święta! 
Daj niech się już tak nie trwożę, 
Niech się znajdą me pisklęta! 
 
To błagalnie wznosi dłonie: 
— O Antoni z Padwy święty119! 
Ty niebieski nasz patronie! 
Spraw w Twej łasce niepojętej 
 
niech odnajdę moją zgubę! 
Niech się wrócą dziatki lube, 
a ja ku Twej wiecznej chwale 
biednym oddam me korale!  
 
I nie mogąc przyrzec więcej, 
chwyta w dłonie piernat z pierza 
i w bolesnej serca męce 
puch pobija w takt pacierza. 
 
(I tu, widno jak na dłoni, 
Święty pomógł jej Antoni). 
 
Bo wtem... Co to? Wielki Boże! 
Słychać jakiś kwik u bramy 
i znajomy głos na dworze 
pisnął cienko: — Chciem do mamy!  
 
Butka? dzieci? Matka blednie, 
takie szczęście nią owładło120, 
że w radości swej bezwiednie 
biegnie, ciągnąc — prześcieradło!  
 
Wtem trzasnęły drzwi z łoskotem 
i przed drżącą z szczęścia121 matką 
zakurzone, zlane potem 
staje... krągłych prosiąt stadko. 
 
Panno święta! O anieli! 
a dziateczki zgodną gamą 
jak nie kwikną ku Niedzieli: 
— Krum, krum, mamo! mamo! mamo!  
 
A prosiątko z minką Butki 
już za szyję matkę dusi, 
ryjek tuli okrąglutki, 
piszcząc: — Butka u mamusi! 
 
Drgnęło serce dobrej matki, 
już nie patrzy, już nie pyta 
ani dociec chce zagadki, 
tylko ściska, tylko wita. 
 
Tylko tuli upojona 
świńskie ryjki, świńskie łebki 
i powtarza ich imiona, 
i całuje w ryjki, w ślepki... 
 
Twarz jej liże sześć ozorków; 
słychać piski, słychać śmiechy, 
a ogonki u rozporków 
kręcą młyńca w znak uciechy! 
 
Przygarnąwszy wszystkie społem 
niby kokosz swe pisklęta, 
matka sadza je za stołem, 
błogim szczęściem wskroś przejęta. 
 
Toż kwik rozległ się w izdebce, 
gdy im wniosła z kaszą mleka. 
Dziatwa krząka, mlaska, chłepce, 
aż jej płyn po ryjkach ścieka.  
 
I majstrowa sama nie wie, 
gdy tak tłoczą się przy misie, 
czy w pokoju jest, czy w chlewie? 
czy jej wszystko tylko śni się?  
 
Wtem głos Butki się podniesie 
(małą pchają wciąż do ściany), 
— Pseciez Butce tez jeść chce się, 
dosyć macie juz, gałgany! 
 
Matka oczom swym nie wierzy, 
bo prosiątka w tej minutce 
odskakują od wieczerzy, 
robiąc miejsce małej Butce.  
 
A Sobótka, niczym dama, 
łebkiem kiwa im łaskawie: 
— Jak się dobze najem sama, 
to tloseckę wam źośtawie. 
 
Chodźcie ź Butką papać ptaski, 
chodźcie plędko, gawlonaski!  
 
Na to z kąta popod ławą 
para ptasząt kształtu kruka 
wyskakuje na stół żwawo 
i dziobami w miskę stuka.  
 
To naprawdę nie do wiary! 
Ze zdumieniem matka patrzy — 
— Czy to sen jest? czy to czary? 
mówcie, dzieci, co to znaczy? 
 
Na to dziatwa wszczyna kłótnię, 
wszystkie drą się, krzyczą naraz 
i tak plotą bałamutnie122, 
taki robią zgiełk i hałas,  
 
że majstrowa nic nie słyszy, 
jakby tartak miała w głowie, 
aż znów Butka ich uciszy: 
— Niech najlepiej Śloda powie! 
 
Cud naprawdę, co się dzieje: 
na głos małej wieprzków stadko 
ryjki zwiera i... niemieje! 
patrząc w Butkę z miną rzadką.  
 
Tylko świnka z noskiem Środy 
na kolanach matki siada 
i niezwykłe ich przygody 
Imć Niedzieli opowiada.  
 
Jak gawronki dwa spotkali, 
którym obdarł kot ogonki, 
jak ubranka potargali 
i do wróżki szli przez łąki; 
jak za wielką złotą bramą 
zostawili Butkę samą 
i tak się o Butkę bali, 
że przez mur się w sad dostali 
i owoców widząc tyle, 
przystanęli tam na chwilę...  
 
Tu wstyd zdławił małą świnkę 
i jąkając się, powiada: 
— Gdyśmy zjedli odrobinkę, 
przyszła jakaś pani blada 
i... i strasznie się złościła, 
i... i w świnki nas zmieniła... 
 
Raptem Butka sprawiedliwa 
potok słów przerywa Środzie: 
— To jest plawda nieplawdziwa, 
tak nie było w tym oglodzie!  
 
Oni ładny bal źrobili, 
wsystko zjedli, polamali, 
takie, mamo, glube byli, 
bo tak stlaśnie się napchali. 
 
Wlóźka baldzo się maltwila, 
dobze ze ich nie wybila, 
bo mnie nić nie źośtawili, 
tylko wsystko poniscyli! 
 
Próżno dziatwa Butkę straszy, 
chce jej przerwać, kwiczy, tupie — 
Butka z ryjkiem pełnym kaszy 
kończy: — Oni baldzio głupie!  
 
I z pogardą dzieci zmierzy... 
Na to banda w bek uderzy.  
 
Płacze gorzko i majstrowa... 
Jezu Chryste, co się dzieje!? 
Na toż ona dzieci chowa, 
by wyrosły z nich złodzieje?  
 
I swawolą ich przejęta 
rzekła do nich we łzach cała: 
— Cudza własność to rzecz święta, 
słuszna kara was spotkała. 
 
Ach, mówiłam nieraz, dziatki, 
kto nie słucha ojca, matki, 
ten psiej skóry słuchać musi, 
bo go diabeł zawsze skusi. 
 
Ot i przyszła kara Boska, 
teraz kształty prosiąt macie — 
i tu nagle się zatroska: 
— Jak ja was pokażę tacie?  
 
Wzmógł się na to płacz dziateczek: 
szlocha matka z twarzą zbladłą, 
a że wszystkim brak chusteczek, 
więc łzy leją — w prześcieradło.  
 
Potem chciała Środa dalej 
opowiedzieć o pierścieniu, 
lecz nie dało się to wcale — 
bo po ciężkiem odetchnieniu 
 
małe licho, mrużąc oczy, 
rzekło: — Telaz Butka syta, 
niech juz Śloda nie tlajkocy, 
Butka będzie spać i kwita! 
 
A sio! dość juz macie kaski, 
idźcie na piec, gawlonaski! 
 
Ledwie rzekła to dziecina, 
Środa zdanie w pół ucina, 
a na piecu dwa gawronki 
roztaczają swe ogonki. 
 
Próżno matka prosi, pyta, 
bractwo stoi oniemiałe, 
a Sobótka jak zabita 
śpi — zwiesiwszy uszka małe.  
 
Lęk ogarnął Imć majstrową, 
skłopotaną chyli głowę 
i zgarnąwszy stadko razem, 
przed ołtarzyk z dziećmi zmierza, 
by jak co dzień przed obrazem 
klęknąć z nimi do pacierza. 
 
I drży z trwogi, czy zła siła 
serc jej piskląt nie zmieniła?  
 
Lecz po chwili z ulgą widzi 
(choć ich łkanie rwie jej duszę), 
że się dziatwa psot swych wstydzi, 
że uklękła w wielkiej skrusze 
 
i że w myśli litanijki123 
szepce, we łzach kąpiąc ryjki.  
 
Więc dodaje malcom ducha: 
— Kto zamyśla o poprawie, 
tego pewnie Bóg wysłucha 
i przebaczy mu łaskawie.  
 
Może wam i karę skróci — 
śpijcie, drogie niebożęta! 
Może tatko dziś nie wróci... 
Wejrzyj na nie, Panno święta! 
 
Z tej pociechy wielce rada 
banda biednych, małych świnek 
wkrótce w słodki sen zapada, 
nos wetknąwszy w puch pierzynek.  
 
Z Butką trudu jest najwięcej — 
ani drgnęła jej powieka, 
kiedy wziąwszy ją za ręce, 
matka z niej sukienki zwleka. 
 
Sapie przy tym tak szczęśliwie, 
że majstrowa ją przyciska 
i całuje w pyszczek tkliwie... 
Wtem, gdy na nią patrząc z bliska, 
 
rysów szuka swej dziecinki, 
widzi — że pierścionek złoty 
pulchną łapkę małej świnki 
wężowymi objął sploty. 
 
Znów niepokój matkę ściśnie; 
smutnie patrzy na Sobótkę: 
Czyżby mała lekkomyślnie 
skradła komu tę błyskotkę?  
 
Boże drogi! Boże miły, 
co te smyki nabroiły!  
 
Z wolna pierścień drżącą dłonią 
ściąga — kładzie pod obrazem, 
gdzie Padewski się Antonio 
chyli, z dobrych ócz wyrazem. 
 
Lecz gdy wraca od łóżeczka, 
w którym szósta śpi świneczka, 
raptem oczy słoni ręką, 
bo ujrzała przez okienko, 
 
że ptak jakiś w pierścień wlepia 
dwa świecące, krągłe ślepia.  
 
Szybko, krzyża czyniąc znaki, 
zatrzaskuje okiennicę; 
mary to? czy wilkołaki? 
wszędzie dziwy, tajemnice... 
 
Lecz już zgadnąć się nie sili, 
czego chce ten opętaniec? 
Wzdycha, nisko głowę chyli 
i odmawia swój Różaniec124.  
 
Gdy tak klęczy na podłodze, 
zadrzemało się niebodze. 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Wtem do uszu Imć Niedzieli 
dobiegł jakiś głos z gościńca, 
majster, ile sił w gardzieli, 
śpiewa, laską czyniąc młyńca: 
 
Pije Kuba do Jakuba, 
Jakub do Michała, 
Pijesz ty, piję ja, 
Kompanija125 cała! 
 
Matka porwie się na nogi, 
szybko w światło lampy dmucha, 
bo już majster wchodzi w progi, 
wyśpiewując z miną zucha:  
 
A kto nie wypije, 
tego we dwa126 kije: 
łupu-cupu po kożuchu! 
Tego we dwa kije! 
 
Tu się majster w animuszu127 
w izbę wtoczył w kapeluszu.  
 
Ledwie jednak spojrzał wkoło, 
poznał swoją połowicę, 
zdjął kapelusz, otarł czoło 
i strapiło mu się lice128. 
 
— Oj, żonusiu, oj, Niedziółko, 
tak i chodzę, chodzę w kółko. 
A tu niby księżyc świeci, 
a ja szukam, szukam dzieci, 
tak i chodzę, chodzę, chodzę, 
a tam świeci się przy drodze, 
i wypiłem kieliszeczek 
tak za zdrowie mych dziateczek, 
i za twoje, mamo, zdrowie... 
I... i szum mam teraz w głowie! 
Jeden duży i dwa małe 
i zalałem troszkę pałę129. 
Widzisz, żonciu, to nie dziwy, 
gdy kto130 taki nieszczęśliwy! 
 
Tu pan majster w głos zaszlocha, 
toć on dziatki z serca kocha!  
 
— Cyt, cyt, Tydziu... drogi, miły, 
Bóg wysłuchał prośby matki, 
dzieci nasze powróciły, 
troszkę tam zniszczyły szatki, 
różne przejścia miały, tatku, 
bo zbłądziły na ostatku. 
 
Wielki z tego był ambaras, 
tylko... stygnie nam wieczerza; 
chodź, opowiem wszystko zaraz... 
Ciągnie majstra do alkierza.  
 
Ale majster szczęśliw wielce 
ręce składa: — A wisielce! 
Moje małe, drogie smyki! 
Jutro, tego, dam im wnyki131; 
jutro, tego, będzie lanie, 
furdum, burdum, mocium panie! 
 
Ale dzisiaj, panie tego, 
ucałuję raz każdego!  
 
Żona go za połę chwyta: 
— Nie, nie Tydziu, chodźże ze mną, 
ujrzysz dzieci, gdy zaświta, 
teraz przecież w izbie ciemno. 
Zrobisz rwetes132, zrobisz hałas 
i pobudzisz dziatki zaraz! 
 
I gwałtowną czując trwogę, 
dłońmi mu zagradza drogę.  
 
Ale majster ją odpycha: 
— Duszko moja, cóż, u licha, 
cóż takiego im się stanie, 
choć ich zbudzę, mocium panie? 
 
Pocałuję raz każdego, 
raz przytulę ich do serca. 
Przeciem ojciec, panie tego, 
a nie żaden ludożerca! 
 
O straszliwej męki chwila! 
Widzi matka, jak się schyla 
i jak wielkie swe wąsiska 
w puch poduszki białej wciska. 
 
Pocałował — bez hałasu; 
ale zamiast lic atłasu 
na buziakach swych dziewczynek 
wyczuł ostry włos szczecinek.  
 
Czyżby go zamroczył trunek?... 
Drugi składa pocałunek 
i znów, rzecz to niepojęta, 
w usta kłuje szczeć133 przeklęta.  
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:

Darmowe książki «Dzieci pana majstra - Zofia Rogoszówna (biblioteki online TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz