Dzieci pana majstra - Zofia Rogoszówna (biblioteki online TXT) 📖
Krótki opis książki:
Dzieci pana majstra (1921) Zofii Rogoszówny to wierszowana opowieść o przygodach szóstki rozbrykanych potomków majstra Tygodnia i Imć Niedzieli z bardzo wątpliwym z dzisiejszego punktu widzenia przesłaniem: „Cudza własność to rzecz święta”.
Strach przed karą ze strony ojca — pijaka i gwałtownika — oraz nieprzewidywalnej matki sprawia, że wesoła gromadka wyrusza w świat i trafia do zaczarowanego ogrodu Cud-królewny. Tam, ulegając pokusie (ale przede wszystkim pod wpływem głodu!), rzuca się łapczywie na bogactwo owoców wszelkich. W porządku, za stratowanie krzewy i trawy, za połamane gałęzie dzieciakom należała się reprymenda, ale żeby zaraz zamieniać je w świnki?!
Opowieść Rogoszówny ratują anarchiczne skłonności dzieciarni, pewien rys ekologiczny (i miłość do świnek!), a także bardzo zabawna postać małej bohaterki — Sobótki, zdrobniale: Butki.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Zofia Rogoszówna
- Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Dzieci pana majstra - Zofia Rogoszówna (biblioteki online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Zofia Rogoszówna
hajdawerków31 pana brata
jeno strzępy, jeno szmatki,
na nic, zdarta cała szata.
Na ten widok każdy czuje,
(oto skutki są swawoli! ),
że go też coś piecze, kłuje,
że go też coś trochę boli.
Spójrzcie tylko na ich miny!
„Dziura! dziura!” — słychać krzyki,
w strzępach nawet koszuliny!
Wszystko do cna zdarły smyki.
Ach, bo cudna jazda owa,
co się zdała jedną chwilką,
a dla ubrań tak niezdrowa,
trzy godziny trwała tylko.
Jak pokazać się tak komu?
choć do mysiej skryj się dziury...
Jeśli ojciec będzie w domu
toż dobierze się do skóry!
Zaczem32 wszystkie w płacz dziateczki,
kiedy gruby Czwartek wrzaśnie:
— Góra zdarła nam majteczki!
Niech ją za to każdy trzaśnie!
Na to walka w mig zawrzała,
każdy ziemię bije, łupie,
gdy znów rzeknie Butka mała:
— Wy jeśteście baldzio głupie!
Prawda! spojrzą na się dziatki —
cóż im z bicia góry przyjdzie?
Czyż naprawi to ich szatki?
Co tu robić? hańbo! wstydzie!
Najpierw zatem dwie siostrzyczki
z buzią w pąsach, z łezką w oku
ciągną z trudem swe spódniczki
i spinają je na boku.
Z braćmi gorszy jest ambaras33...
Czym zastąpić zdarte szmatki?
a wtem Środa: — Mam coś dla was!
z liści wam porobię łatki!
Ach ty mądra! ty poczciwa!
już przy malcach Środa siada,
liść za liściem rączką zrywa,
dziwne łaty z nich układa.
Gdy podniosły się grubaski,
śmiech każdego porwał pusty.
— Mój liść wklęsły! a mój płaski!
Mój z łopuchu! mój z kapusty!
Lecz czy Środy dobre chęci
zechce uznać srogi tata?
czy rad będzie z tych pieczęci
zieloniutkich jak sałata?
— Do dom34 nie ma wracać po co,
bo tam zaraz bomba pęknie;
trzeba skryć się gdzie35 przed nocą —
Poniedziałek dzieciom rzeknie.
Na południe właśnie dzwonią,
gdy spod górki w lęku, wstydzie,
przytrzymując liście dłonią,
na włóczęgę dziatwa idzie.
Rozdział III. Czego się Środa dowiedziała od mądrego kruka
Idą, idą w szarym pyle,
utrudzone wlokąc nogi;
aż uszedłszy blisko milę,
na rozstajne przyszły drogi.
Gdzie się zwrócić? W którą stronę?
Słońce tak nieznośnie pali;
dzieci głodne, pomęczone,
żadne iść nie może dalej.
Płyną łezki z ócz36 Sobótce:
— Stlasnie pusty dziś mój bzusek!...
Piątek piszczy: — Umrzem wkrótce!
Czwartek buczy: — Ja chcę klusek!
Wreszcie między wrzosów krzaki,
pod skrzypiącym drogowskazem,
jak Cyganie, jak żebraki
wszyscy się pokładli razem.
Podłożywszy pod się rączki,
wnet zasnęły małe smyki;
jeden widzi przez sen: pączki,
drugi widzi: naleśniki.
I gdy leżą tak pokotem37,
gdzieś z zachodniej nieba strony
z wielkim szumem i łopotem
nadleciały dwa gawrony.
Większy spytał się mniejszego
(bo to gawron był i wrona38),
— Czyś słyszała co nowego?
żonko moja ulubiona?
Wrona na to: Kra! kra! kra!
jest nowina jedna zła,
lecz nie powtórz jej nikomu —
dzieci majstra
pokryjomu
wyszły z domu.
Nie wróciły na południe.
Wilk je może
pożarł w borze,
albo wpadły w jaką studnię.
Majster rwie na głowie włosy,
matka szlocha wniebogłosy —
bo już pewność jest niezbita,
że z urwisów majstra kwita!
Gdy tak wrona, kracząc, gada,
Środa niby mały duszek
pod drogowskaz się zakrada
i nastawia 39 pilnie uszek.
— Ha! — rzekł gawron — tak się zdarza,
gdy kto dzieciom zbyt pobłaża.
Niechże jejmość więc pamięta
dobrze chować gawronięta.
Bo to, proszę jejmość żony,
kto chce dzielne mieć gawrony,
tęgie w dziobie, tęgie w duchu,
musi uczyć je posłuchu.
Skoczy wrona obrażona:
— Po co waść to mówisz do mnie?
toć rzecz dawno dowiedziona,
że ja dziatki chowam skromnie.
Ostro trzymam wszystkie w łapie40,
każde mores41 dobrze zna,
gdy na psocie które złapię
zaraz łaję: „Kra! kra! kra!”.
Zafurczały, zakrakały
i z łopotem uleciały.
— To naprawdę nie do wiary —
Środa, oczka trąc, powiada,
— toć z tą wroną gawron stary
niby tatko z mamą gada.
Ach, gawronkom małym dobrze,
choć się bawią przez dzień cały,
ich ubranko się nie podrze
i nie będą basów42 brały.
Gdy tak Środa smutnie biada,
kryjąc w rączkach oczka łzawe,
chmara ptasząt z góry spada,
czyniąc wielki zgiełk i wrzawę.
Skądże naraz tyle ptaszków?
a to wróble, dudki, trznadle
z dwóch maleńkich gawronaszków
śmieją się i kpią zajadle.
— Patrzcie! patrzcie! gawronaszki
pogubiły ogonaszki!
Ojca, mamy nie słuchały,
w przyjaźń się z kocurem wdały.
Kot niecnota
hyc! zza płota
poturbował gawronaszki,
poukręcał ogonaszki!
Tu ćwierknęła Imć dzierlatka43:
— Kto nie słucha mamy, tatka,
dudy stroi,
bo się boi,
że mu tatko
kurtę skroi44!
Bez ogonka chodzić wstyd!
Ćwirku, ćwirku, wit! wit! wit!
I z świegotem, śmiechem, wrzawą
poleciały w lewo, w prawo.
A nieszczęsne dwa gawronki
z wstydu się pod pierzem płonią,
kryją kuse swe ogonki
i łzy gorzkie w trawę ronią.
Pokiwała Środa głową
i do siebie rzekła z cicha:
— Wszystkim dzieciom jednakowo,
wszystkich dola równie licha.
Wtem spod nieba ktoś zawoła:
— A wy skąd tu, wiercipięty?
I nadleciał kruk jak smoła,
a miał oczy jak diamenty.