Napój cienisty - Bolesław Leśmian (biblioteka .TXT) 📖
Napój cienisty został wydany w 1936 roku i jest ostatnim tomem wierszy wydanym za życia Bolesława Leśmiana. Tom zawiera sześć cyklów, w których skład wchodzi ponad sto wierszy o tematyce filozoficznej.
Bolesław Leśmian tworzył nowatorskie i oryginalne wiersze z charakterystycznymi dla siebie neologizmami — leśmianizmami. Czerpał z twórczości baroku, romantyzmu i Młodej Polski. Unowocześnił balladę, stosował ironię i wskrzesił świat fantastyczny. Choć niedoceniany za życia, obecnie jest jednym z najbardziej cenionych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Mimo, że historia wywarła wpływ na jego życie, nie porusza jej w swojej twórczości całkowicie poświęcając się tematyce ludzkiej egzystencji, boga, erotyzmu i miłości.
- Autor: Bolesław Leśmian
- Epoka: Modernizm
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Napój cienisty - Bolesław Leśmian (biblioteka .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Bolesław Leśmian
84. pacholczyk — zdrob. od pachołek; daw. chłopiec, służący. [przypis redakcyjny]
85. rojno — licznie, całym rojem. [przypis edytorski]
86. surma — trąba używana dawniej w wojsku do celów sygnalizacyjnych. [przypis redakcyjny]
87. rozełkany — zanoszący się szlochem, płaczliwy; śpiewny. [przypis redakcyjny]
88. roić — fantazjować, marzyć. [przypis redakcyjny]
89. drgawy (neol.) — drgający a. skłonny do drgania. [przypis edytorski]
90. całuszka (reg.) — kromka z końca chleba, przylepka. [przypis edytorski]
91. zbyć się (daw.) — pozbyć się. [przypis redakcyjny]
92. z dobrowoli (daw.) — z własnej woli, dobrowolnie. [przypis redakcyjny]
93. flamingo — flaming. [przypis redakcyjny]
94. smuklić się (neol.) — stać, będąc wysokim i wysmukłym. [przypis edytorski]
95. daleczeć — wydawać się dalekim. [przypis edytorski]
96. płowieć — tracić intensywność barwy pod wpływem działanie światła. [przypis redakcyjny]
97. pled — koc. [przypis redakcyjny]
98. rozwrzaskany — tu: krzyczący kolorami, plamami. [przypis edytorski]
99. pilśń — gęsty, zbity materiał z sierści lub wiórów. [przypis redakcyjny]
100. uścierwienie — neol. od rzecz. ścierwo, oznaczającego rozkładające się szczątki zwierzęcia. [przypis redakcyjny]
101. modrzyć się (neol.) — niebieszczeć, stawać się a. być modrym, tj. niebieskim. [przypis redakcyjny]
102. buńczucznie — hardo, zuchwale. [przypis redakcyjny]
103. napurpurzać się (neol.) — stawać się purpurowym, czerwienić się intensywnie. [przypis redakcyjny]
104. przekreska — poprzeczna kreska, przekreślenie. [przypis redakcyjny]
105. grobla — wał ziemny usypany, aby spiętrzać wodę w rzece lub rozdzielać stawy. [przypis redakcyjny]
106. darń — gęsto splecione rośliny na powierzchni ziemi. [przypis redakcyjny]
107. źdźblić się (neol. od rzecz. źdźbło) — pojawiać się w drobnych fragmentach, w smużkach, źdźbłach. [przypis edytorski]
108. deszczarnia — studnia z wodą deszczową. [przypis redakcyjny]
109. widnokres — widnokrąg, horyzont. [przypis edytorski]
110. wyzierać — wyglądać; spoglądać, wychylając się skądś. [przypis redakcyjny]
111. spowicie — okrycie, otulenie. [przypis redakcyjny]
112. surma — instrument pochodzenia azjatyckiego, w Europie od średniowiecza, gł. jako instrument wojsk. (o przenikliwym brzmieniu). [przypis redakcyjny]
113. kąkol — chwast zbożowy o purpurowych kwiatach i trujących nasionach. [przypis redakcyjny]
114. proso — roślina zbożowa. [przypis redakcyjny]
115. łyko — tkanka drzew i krzewów tworząca pod korą włóknistą, lekko wilgotną warstwę. [przypis redakcyjny]
116. mitręga — mozolna, męcząca, zwykle nieefektywna praca. [przypis redakcyjny]
117. zapomoga — bezzwrotna pomoc. [przypis redakcyjny]
118. toć — przecież. [przypis redakcyjny]
119. jar — wydłużone zgłębienie terenu o wąskim dnie i stromych zboczach. [przypis redakcyjny]
120. mrzeć — umierać. [przypis redakcyjny]
121. sposobić — przygotowywać. [przypis redakcyjny]
122. biegnąć — dziś popr. forma bezokolicznika: biec. [przypis redakcyjny]
123. Betleem — dziś popr. Betlejem. [przypis redakcyjny]
124. skowrończy — skowronkowy. [przypis edytorski]
125. pozgonny (neol. od wyrażenia przyimkowego po zgonie) — pośmiertny, znajdujący się w zaświatach. [przypis edytorski]
126. wdziać — założyć, ubrać się (w coś). [przypis edytorski]
127. fijolet — dziś popr.: fiolet. [przypis redakcyjny]
128. boczyć się — dąsać się, okazywać niechęć. [przypis redakcyjny]
129. rozprószca (neol.) — ten, który rozprasza. [przypis redakcyjny]
130. różystka — osoba wyrabiające sztuczne kwiaty (róże). [przypis redakcyjny]
131. rezeda — roślina o niewielkich żółtawych lub zielonkawych kwiatach. [przypis redakcyjny]
132. ustroń a. ustronie — miejsce oddalone od ludzkich siedzib; schronienie. [przypis redakcyjny]
133. uróść (daw.) — urosnąć. [przypis redakcyjny]
134. lebioda — komosa biała, lekko trująca roślina zielna, chwast spożywany przez ludzi i zwierzęta w okresach głodu. [przypis redakcyjny]
135. przelatał — dziś popr. forma: przelatywał. [przypis edytorski]
136. rozgruch — hałas. [przypis redakcyjny]
137. sowię — młode sowy. [przypis redakcyjny]
138. szczyglę — młode szczygła. [przypis redakcyjny]
139. pełgać — o ogniu a. świetle: palić się nierówno. [przypis redakcyjny]
140. liszaj — choroba skóry; tu: plama porostu na korze. [przypis redakcyjny]
141. spowicie — okrycie, otulenie. [przypis redakcyjny]
142. kędzierz — kręcone włosy. [przypis redakcyjny]
143. zielonem — dziś popr.: zielonym. [przypis edytorski]
144. Franciszek Fiszer (1860–1937) — filozof, erudyta; pochodził ze spolonizowanej szlachty niem., był postacią niezwykle popularną w środowisku artystycznym Warszawy; bywalec kabaretów, kawiarni i restauracji; do jego znajomych należeli: Bolesław Leśmian, Zenon Przesmycki, Antoni Lange, Stefan Żeromski, Władysław Reymont, Artur Rubinstein, Antoni Słonimski, Julian Tuwim, Jan Lechoń oraz wielu innych twórców; znany z licznych dowcipnych anegdot, nie pozostawił żadnego utworu pisanego, lecz zyskał sobie miano „Sokratesa naszych czasów”. [przypis edytorski]
145. zarość (daw.) — zarosnąć. [przypis edytorski]
146. wzarań (daw.) — wcześnie rano; na początku. [przypis edytorski]
147. pódźwa (gw.) — pójdźmy; -wa jest końcówką daw. liczby podwójnej. [przypis edytorski]
148. sobaczyć — urągać, złorzeczyć, przeklinać. [przypis edytorski]
149. Po wczorajszej ulewie — woda przez sen chora — w wydaniu Napoju cienistego z 1936 (wyd. J. Mortkowicz), które było podstawą niniejszej publikacji, wers ten brzmi: „(...)Po wczorajszej ulewie — zieleń przez sen chora(...)”. W rękopisie utworu widnieje jednak słowo woda zamiast zieleń i na tej podstawie wprowadzamy zmianę edytorską. [przypis edytorski]
150. zaoczyć — zobaczyć, zauważyć. [przypis edytorski]
151. snać a. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]
152. łysta (gw.) — łydka. [przypis edytorski]
153. rzadź (neol.) — coś rzadkiego, płynnego. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/napoj-cienisty
Tekst opracowany na podstawie: Bolesław Leśmian, Napój cienisty, Wydawnictwo Mortkowicza, Warszawa, 1936
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochodzącego ze zbiorów BN.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Dorota Bednarczyk, Danuta Białowąs, Iwona Ciećwierz, Anna Dyja, Katarzyna Dąbek, Izabela Erdmann, Agnieszka Ginalska, Sylwia Hornowska, Aleksandra Kosińska, Dorota Kowalska, Marta Kuszpit, Justyna Lech, Natalia Mazan, Małgorzata Nadwadowska, Marta Niedziałkowska, Krystyna Paczoska, Magdalena Paul, Paula Rapiej, Aleksandra Sekuła, Monika Staniszewska, Olga Sutkowska, Weronika Trzeciak.
Okładka na podstawie: See-ming Lee æŽæ€æ˜Ž SML@Flickr, CC BY-SA 2.0
ISBN 978-83-288-3493-4
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)