Maria Stuart - Juliusz Słowacki (czytaj książki TXT) 📖
Krótki opis książki:
Maria Stuart to dramat wydany w 1832 roku. Jest to wyobrażenie Juliusza Słowackiego o królowej Szkotów — Marii Stuart, która panowała w latach 1542–1567.
Opisane są zdarzenia mające miejsce między rokiem 1566 a 1567. Wtedy to Maria Stuart, po śmierci swojego prywatnego sekretarza Rizzia, pomaga swojemu kochankowi zabić swego męża, Henryka Darnleya.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Juliusz Słowacki
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Maria Stuart - Juliusz Słowacki (czytaj książki TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Juliusz Słowacki
class="kwestia">
Lampa przed ołtarz wróci we krwi?
BOTWEL
Marna trwoga!
Jeśli po zbrodni staniesz przed obliczem Boga,
Lampa po zbrodni może świecić przed ołtarzem:
Lampa to tylko marne rąk naszych narzędzie,
I mniej Boga przerazi, bo mniej winną będzie.
MARIA
O Boże! Cóż uczynię w udręczeniu srogiem?
BOTWEL
Czytaj książkę modlitwy.
MARIA
Tak ciemno w tej sali!...
BOTWEL
z szyderstwem.
Więc udawaj, że czytasz, udawaj przed Bogiem!
Jeśli Bóg nie pochwali, człowiek cię pochwali.
Niejeden powie: patrzcie! Ma świętość anioła!
Ta kobieta przed śmiercią już świętą zostanie,
Promień światłości wkrótce wystrzeli z jej czoła;
Patrzcie! Ona się modli za męża skonanie...
O Mario! Porzuć trwogę i płoche przesądy,
Jeżeli Bóg ma sądzić? Już zapadły sądy;
Bądź spokojną! Ta lampa zdjęta z przed ołtarzy
Przeważonej już szali dalej nie przeważy.
Żegnam cię!...
MARIA
Stój, Botwelu!
BOTWEL
Bądź zdrowa!
MARIA
Zaklinam!
Stój — już Darnleja wszelkich uraz zapominam.
BOTWEL
Lecz wahać się nie możesz.
Odchodzi.
SCENA III
MARIA, PAŹ.
MARIA
Poszedł... Nie wstrzymałam...
Czuję, że mogłam wstrzymać... Czarne moje serce!
Mogłam go jednem słowem wstrzymać — i nie chciałam.
Niech teraz dla nas ślubne rozścielą kobierce...
O! Nie! Nie dla mnie szczęście. Paziu, powiedz szczerze,
Ja okropną być muszę?...
PAŹ
Pani! Jesteś blada.
MARIA
Klęknij tam, przed ołtarzem, mów za mnie pacierze...
Paź odchodzi przed ołtarz, lecz niespokojny patrzy na królową.
Na moje oczy jakiś sen trudzący spada,
Marzę i czuwam... barwę przybrały marzenia...
Tron i świateł tysiące... ja siedzę na tronie...
Teraz wszystko ciemnieje... w purpurze, w koronie
Idę — o Boże! Boże! To mury więzienia...
Któż mnie wtrącił w te mury, żywą zamknął w grobie.
Wokoło jeszcze wiernych przyjaciół drużyna,
Dlaczegóż płaczą? Czemu ubrani w żałobie?
I ksiądz nade mną czarne grzechy przypomina,
Jakież grzechy?... dzisiejszą noc... dzisiejsze zbrodnie!...
Teraz... wszyscy odeszli, kapłan się oddala,
Wchodzę do jakiejś sali? To tronowa sala.
Posępnym blaskiem płoną tysiączne pochodnie,
Na moim tronie obca zasiadła kobieta...
Boże! Sala tronowa, a kirem wybita?
Zamiast kwiatów, ubrana w żałobne cyprysy...
Klękać mi każą — po co?... modlić się do Boga?
Ach!!!
PAŹ
przybliżając się.
Pani! W tych marzeniach widzę główne rysy
Przepowiedzeń dziwacznych twego astrologa.
MARIA
Lecz czemuż w tej godzinie stają mi na myśli?
Umysł je przybrał w jasne obrazu kolory,
Postaci ich odbija, wszystkie twarze kreśli.
PAŹ
Pani moja! Masz umysł obłąkany, chory.
MARIA
Czy nic nie słyszysz, paziu?
PAŹ
Wkoło głuche cisze,
Tylko echo pałacu słowom odpowiada,
Tylko wiatr gałęziami modrzewiów kołysze,
I przez gotyckie okna blady księżyc pada.
MARIA
Co? Księżyc świeci? Jaka blada przy księżycu
Musi być twarz Botwela? Na ponurym licu
Głęboki zamysł zbrodni uśpiony spoczywa;
Za nim księżyc na trawie długie kładnie32 cienie;
Błąka się — w dłoniach lampy ognisko ukrywa,
Aby jej nie zgasiło silne wiatru tchnienie...
O! Tak, bogdaj by zgasła! Wróci z twarzą ciemną,
Lecz przynajmniej nie ujrzę zbrodni na tej twarzy.
Nie, nie, lampa nie zgaśnie, sam wiatr ją rozżarzy.
Henryk zginie!... O Boże! Zmiłuj się nade mną!
Po chwili, z wzrastającym przerażeniem.
To Rizzia! Rizzia słowa! Czyż ta noc wróciła?...
Patrzcie — on się w te szaty królewskie otula...
Nigdy krwi nie widziałam!. .. szat mi nie splamiła...
Stój, Duglasie! Patrz, paziu! Patrz tam za mnie, w cieniu,
Czy tam kto stoi za mną?...
PAŹ
Kto?
MARIA
Nia ma tam króla?...
PAŹ
To mara utworzona w twoim przywidzeniu...
MARIA
Słyszysz, powtarza: — jestem! Jestem tu przy tobie!
Jest przy mnie? Tu, w tej sali, jeszcze w takiej porze?
Lękam się spojrzeć za mnie... powinien spać w grobie
A on jest teraz przy mnie! Nie, to być nie może!
Lecz jeszcze czas! O paziu! On żyje! Król żyje!
Śpiesz! Zatrzymaj Botwela, śpiesz, mój paziu drogi!
O Paziu! Ty zadrżałeś? Z radości? Czy z trwogi?
Śpiesz! Śpiesz! Ja nieszczęśliwa! On króla zabije...
Na miłość Boga! Śpiesz się...
PAŹ
Botwel nie posłucha.
MARIA
Prawda... Nieś mu ode mnie, nieś ten pierścień złoty...
Wszak jeszcze czas! Czas jeszcze. Wszędy cichość głucha.
Nie, król umrzeć nie może, nie zniosę zgryzoty.
PAŹ
Śpieszę...
Biegnie do drzwi, lecz nagle chwieje się i drży u progu.
MARIA
O Boże! Boże! Śpiesz, mój paziu miły!
Czegóż czekasz?...
PAŹ
Królowo moja! Nie mam siły,
Tak mi słabo...
MARIA
Śpiesz, paziu!...
PAŹ
Już idę, królowo!
Już idę! idę!... Och! och!...
Pada.
MARIA
Paziu! Drogie dziecię!
Paziu! Przemów, mój drogi! Przemów jedno słowo!
I miałżeby on umrzeć, umrzeć w wieku kwiecie?
Nie... on umrzeć nie może.
PAŹ
słabym głosem.
Te bole przeminą...
Senny jestem... Królowo, kochasz mnie?
MARIA
Jak syna!
Paziu! Obudź się, drogi! Weź tę kroplę wina,
Może ciebie orzeźwi?
PAŹ
drżącym głosem.
Już piłem dziś wino...
Mario moja! Och! Och! Och!...
Kona.
MARIA
Paziu! Moje życie!
Paziu mój! Wołam, budzę, a on się nie budzi?
Boże! Za moje zbrodnie skarałeś to dziecię!
Powiew zbrodni koło mnie już zabija ludzi,
A mnie zabić nie może, jak niegodną kary.
Klęka na stopniach przed krucyfiksem.
Boże! Błagam cię! Przyjmij mnie na twoje łono,
Przywykłam spokojności szukać na dnie wiary.
Na cóżeś moje czoło uwieńczył koroną?
Na cóż mnie szata ziemskiej wielkości okryła?
Blask marzenia już zniknął, gdym tę noc przeżyła!
Słychać wybuch miny.
Ach!!!
Po chwili zrywa się i biegnie do okna.
Widzę! Widzę! Kłęby dymu i płomieni,
A tam, w czarnych obłokach, jakiś duch straszliwy
Ulatuje do nieba, chmurzy się i mieni;
To Henryk! Henryk! ja go poznałam — nieżywy!...
Odwraca się od okna i znów cofa się z przestrachem.
I tu znów Henryk! Henryk przede mną w tej sali!
Widziałam go przed chwilą, był blady i chory,
A teraz takie jasne na licu kolory,
Jakby żył jeszcze — oko płomieniem się pali...
Precz! Precz ode mnie! Szukasz ślubnego pierścienia?
Oto go masz! Już odejdź — nie jestem twą żoną.
Ach Henryku! Henryku! Nie masz ty sumienia!
Dręczyć tak duszę tylu mękami dręczoną!...
Ach, zlituj się nade mną — jestem nieszczęśliwa!
Chcesz może widzieć moje udręczenia, nędzę,
Patrz na twarz moję — z oczu strumień łez nie spływa;
Lecz ja cierpię, przysięgam! Nie wierzysz przysiędze?
Wszak jeszcześ słowom moim ufał przed godziną.
SCENA IV
MARTA, BOTWEL.
BOTWEL
wchodzi ze zgaszoną lampą.