Darmowe ebooki » Tragedia » Antygona - Sofokles (biblioteka cyfrowa dla dzieci .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Antygona - Sofokles (biblioteka cyfrowa dla dzieci .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Sofokles



1 2 3 4 5 6
Idź do strony:
połowę.  
  ANTYGONA
Lecz sprawiedliwość przeczy twym twierdzeniom; 
Aniś ty chciała, ni jać przypuściłam.  
  ISMENA
Jednak w niedoli twojej nie omieszkam 
Wziąć na się cząstkę twych cierpień i kaźni.  
  ANTYGONA
Hades i zmarli wiedzą, kto to zdziałał. 
Słowami świadczyć miłość — to nie miłość.  
  ISMENA
O, nie zabraniaj mi, siostro, choć w śmierci 
Z tobą się złączyć i uczcić zmarłego.  
  ANTYGONA
Nie chcę twej śmierci, a nie zwij twym dziełem 
Coś nie sprawiła; mój zgon starczy bratu.  
  ISMENA
Lecz jakiż żywot mnie czeka bez ciebie? 
  ANTYGONA
Pytaj Kreona! Zwykłaś nań ty baczyć. 
  ISMENA
Po cóż mnie dręczysz bez żadnej potrzeby? 
  ANTYGONA
Cierpię ja, że mi śmiać przyszło się z ciebie. 
  ISMENA
W czym bym choć teraz ci przydać się mogła? 
  ANTYGONA
Myśl o ratunku, ja go nie zawiszczę. 
  ISMENA
O, ja nieszczęsna! więc chcesz mnie porzucić? 
  ANTYGONA
Wybrałaś życie — ja życia ofiarę. 
  ISMENA
Skąd wiesz, co na dnie słów moich się kryje? 
  ANTYGONA
W słowach ty rady, ja szukałam w czynie. 
  ISMENA
A jednak wina ta sama nas łączy. 
  ANTYGONA
Bądź zdrowa, żyjesz, — a moja już dusza 
W krainie śmierci... zmarłym świadczyć może.  
  KREON
Z dziewcząt się jednej teraz zwichnął rozum, 
Druga od młodu wciąż była szalona.  
  ISMENA
O władco, w ludziach zgnębionych nieszczęściem 
Umysł się chwieje pod ciosów obuchem.  
  KREON
W tobie zaiste, co łączysz się z zbrodnią, 
  ISMENA
Bo cóż mi życie warte bez mej siostry? 
  KREON
Jej nie nazywaj — bo ona już zmarła. 
  ISMENA
Więc narzeczoną chcesz zabić ty syna? 
  KREON
Są inne łany dla jego posiewu. 
  ISMENA
Lecz on był dziwnie do niej dostrojony. 
  KREON
Złymi dla synów niewiasty się brzydzę. 
  ISMENA
Drogi Hajmonie, jak ojciec cię krzywdzi! 
  KREON
Twój głos i swadźby zbyt mierżą mnie twoje. 
  CHÓR
A więc chcesz wydrzeć kochankę synowi? 
  KREON
Hades posłaniem będzie tej miłości. 
  CHÓR
Taka więc wola, że ta umrzeć musi? 
  KREON
Twoja i moja; lecz dosyć tych zwlekań; 
Wiedźcie je, sługi, w dom, bo odtąd mają 
Żyć jak niewiasty, nie według swej woli. 
Toć i zbyt śmiałe ulękną się serca, 
Gdy widmo śmierci zaglądnie im w oczy.  
  CHÓR
Szczęśliwy, kogo w życiu klęski nie dosięgły, 
Bo skoro bóg potrząśnie domowymi węgły, 
Z jednego gromu cały szereg nieci, 
Po ojcach godzi i w dzieci. 
Tak jako fale na morzu się piętrzą, 
Gdy wicher tracki14 do głębiny wpadnie 
I ryje iły drzemiące gdzieś na dnie, 
Aż brzeżne skały od burzy zajęczą: —  
 
Tak już od wieków w Labdakidów domy 
Po dawnych gromach nowe godzą gromy, 
Bóle minionych pokoleń 
Nie niosą ulg i wyzwoleń. 
I ledwie słońce promienie rozpostrze 
Ponad ostatnią odnogą rodzeństwa, 
A już bóstw krwawych podcina ją ostrze, 
Obłęd i szału przekleństwa.  
 
O Zeusie, któż się z twą potęgą zmierzy? 
Ciebie ni czasu odwieczne miesiące, 
Ni sen nie zmoże wśród swoich obierzy. 
Ty, co Olimpu szczyty jaśniejące 
Przez wieki dzierżysz promienny, 
Równy w swej sile, niezmienny. 
A wieczne prawo gniecie ziemi syny, 
Że nikt żywota nie przejdzie bez winy.  
 
Nadzieja złudna, bo jednym da skrzydła, 
Drugich omota w swe sidła; 
Żądz lotnych wzbudzi w nich ognie. 
Aż życie pióra te pognie. 
A wieczną prawda, że w przystępie dumy 
Mienią dobrymi ci nieprawe czyny. 
Którym bóg zmieszał rozumy! 
Nikt się na ziemi nie ustrzeże winy. 
 
 
Lecz otóż Hajmon, z twojego potomstwa 
Wiekiem najmłodszy; widocznie boleje 
Nad ciężkim losem swej umiłowanej 
I po swym szczęściu łzy leje. 
  KREON
Wkrótce przejrzymy jaśniej od wróżbitów. 
O synu! czyż ty przybywasz tu gniewny 
Wskutek wyroku na twą narzeczoną, 
Czy w każdej doli zachowasz mnie miłość?  
  HAJMON
Twoim ja, ojcze! Skoro mądrze radzisz, 
Idę ja chętnie za twoim przewodem; 
I żaden związek nie będzie mi droższy 
Ponad wskazówki z ust twoich rozumnych.  
  KREON
O! tak, mój synu, być zawsze powinno, 
Zdanie ojcowskie ponad wszystkim ważyć. 
Przecież dlatego błagają ojcowie, 
Aby powolnych synów dom im chował, 
Którzy by krzywdy od wrogów pomścili, 
A równo z ojcem uczcili przyjaciół. 
Kto by zaś płodził potomstwo nic warte, 
Cóż by on chował, jak troski dla siebie, 
A wobec wrogów wstyd i pośmiewisko? 
Synu, nie folguj wiec żądzy, nie porzuć 
Dla marnej dziewki rozsądku, wiedz dobrze, 
Że nie ma bardziej mroźnego uścisku, 
Jak w złej kobiety ramionach; bo trudno 
O większą klęskę, jako zły przyjaciel. 
Przeto ze wstrętem ty porzuć tę dziewkę, 
Aby w Hadesie innemu się dała. 
Bo skorom poznał, że z całego miasta 
Ona jedyna, oparła się prawu, 
Nie myślę stanąć wszem wobec jak kłamca, 
Ale ją stracę; rodzinnego Zeusa15 
Niechby błagała; jeśli wśród rodziny 
Nie będzie ładu, jak obcych poskromię? 
Bo kto w swym domu potrafi się rządzić, 
Ten sterem państwa pokieruje dobrze; 
Kto zaś zuchwale przeciw prawu działa 
I tym, co rządzą, narzucać chce wolę, 
Ten nie doczeka się mego uznania. 
Wybrańcom ludu posłusznym być trzeba 
W dobrych i słusznych, nawet w innych sprawach. 
Takiego męża rządom bym zaufał, 
Po takim służby wyglądał ochotnej, 
Taki by w starciu oszczepów i w walce 
Wytrwał na miejscu jak dzielny towarzysz. 
Nie ma zaś większej klęski od nierządu, 
On gubi miasta, on domy rozburza, 
On wśród szeregów roznieca ucieczkę. 
Zaś pośród mężów powolnych rozkazom 
Za życia puklerz stanie posłuszeństwo. 
Tak więc wypada strzec prawa i władzy 
I nie ulegać niewiast samowoli. 
Jeżeli upaść, to z ręki paść męskiej, 
Bo hańba doznać od niewiasty klęski.  
  CHÓR
Nam, jeśli starość rozumu nie tłumi, 
Zdajesz się mówić o tym bardzo trafnie.  
  HAJMON
Ojcze, najwyższym darem łaski bogów 
Jest niewątpliwie u człowieka rozum. 
A ja słuszności twoich słów zaprzeczyć 
Ani bym umiał, ani chciałbym zdołać. 
Ale sąd zdrowy mógłbym mieć też inny. 
Mam ja tę wyższość nad tobą, że mogę 
Poznać, co ludzie mówią, czynią, ganią, 
Bo na twój widok zdejmuje ich trwoga, 
I słowo, ciebie rażące, zamiera. 
A więc cichaczem przyszło mi wysłuchać, 
Jak miasto nad tą się żali dziewicą, 
Że ze wszech niewiast najmniej ona winna, 
Po najzacniejszym czynie marnie kończy. 
Czyż bo16 ta, co w swym nie przeniosła sercu, 
By brat jej leżał martwy bez pogrzebu, 
Psom na pożarcie i ptactwu dzikiemu, 
Raczej nagrody nie godna jest złotej? 
Takie się głosy odzywają z cicha. 
Ja zaś, o ojcze, niczego nie pragnę, 
Jak by się tobie dobrze powodziło. 
Bo jestli większy skarb nad dobre imię 
Ojca dla dzieci, lub dzieci dla ojca? 
Nie żyw więc tego, ojcze, przeświadczenia, 
Że tylko twoje coś warte jest zdanie; 
Bo kto jedynie sam sobie zawierzy, 
Na swojej mowie polega i duszy, 
Gdy go odsłonią, pustym się okaże. 
Choćby był mądry, przystoi mężowi 
Ciągle się uczyć, a niezbyt upierać. 
Widzisz przy rwących strumieniach, jak drzewo, 
Które się nagnie, zachowa konary, 
A zbyt oporne z korzeniami runie. 
Także i żeglarz, który zbyt naciągnie 
Żagle i folgi nie daje, przewróci 
Łódź i osiądzie bez ławic na desce. 
Ustąp ty przeto i zaniechaj gniewu, 
Bo jeśli wolno sądzić mnie młodszemu, 
Mniemam, że taki człowiek najprzedniejszy, 
Który opływa w rozum z przyrodzenia; 
Jeśli tak nie jest — a i to się zdarzy, — 
Niechaj rad dobrych zbyt lekko nie waży.  
  CHÓR
O panie, słuchaj, jeśli w porę mówi, 
A ty znów ojca; obaj mądrze prawią.  
  KREON
A więc w mym wieku mam mądrości szukać 
I brać nauki u tego młokosa?  
  HAJMON
Nie w nieprawości; a jeśli ja młody, 
To na rzecz raczej, niż wiek, baczyć trzeba.  
  KREON
Na rzecz, niesfornym która cześć oddaje? 
  HAJMON
Ni słowem śmiałbym cześć taką zalecać. 
  KREON
A czyż nie w takie popadła ta błędy? 
  HAJMON
Przeczy głos ludu, co mieszka w Teb grodzie. 
  KREON
Więc lud mi wskaże, co ja mam zarządzać? 
  HAJMON
Niemal jak młodzian porywczy przemawiasz. 
  KREON
Sobie czy innym gwoli ja tu rządzę? 
  HAJMON
Marne to państwo, co li panu służy. 
  KREON
Czyż nie do władcy więc państwo należy? 
  HAJMON
Pięknie byś wtedy rządził... na pustyni. 
  KREON
Ten, jak się zdaje, z tamtą dziewką trzyma. 
  HAJMON
Jeśli ty dziewką; o ciebie się troskam. 
  KREON
Z ojcem się swarząc, o przewrotny synu? 
  HAJMON
Bo widzę, że ty z drogi zbaczasz prawej. 
  KREON
Błądzęż ja strzegąc godności mej władzy? 
  HAJMON
Nie strzeżesz — władzą pomiatając bogów. 
  KREON
O niski duchu, na służbie kobiety! 
  HAJMON
Bo w służbie złego nie znajdziesz mnie nigdy. 
  KREON
Cała twa mowa jej sprawy ma bronić. 
  HAJMON
Twej sprawy, mojej i podziemnych bogów. 
  KREON
Nigdy już żywcem ty jej nie poślubisz. 
  HAJMON
Zginie — to śmiercią sprowadzi zgon inny. 
  KREON
A więc już groźbą śmiesz we mnie ty godzić? 
  HAJMON
Cóż warta groźba, gdzie puste zamysły? 
  KREON
Wnet pożałujesz twych nauk, młokosie! 
  HAJMON
Nie byłbyś ojcem, rzekłbym, żeś niemądry. 
  KREON
Niewiast służalcze, przestań się uprzykrzać! 
  HAJMON
Chcesz więc ty mówić, a drugich nie słuchać? 
  KREON
Doprawdy? Ale, na Olimp, wiedz o tym, 
Że cię twe drwiny o zgubę przyprawią. 
Wiedźcie tu dziewkę; niechajże wyrodna 
W oczach kochanka tu ginie natychmiast.  
  HAJMON
Nie umrze ona przy mnie! nie marz o tym. 
Nie ujrzę tego! raczej ty nie ujrzysz 
Więcej mojego oblicza, jeżeli 
W szale na bliskich porywać się myślisz.  
  CHÓR
Uniesion gniewem wypadł on, o władco. 
A w młodej głowie rozpacz złym doradcą.  
  KREON
Niech myśli, czyny knuje on zuchwałe 
Ale tych dziewek nie wyrwie on śmierci,  
  CHÓR
Jak to? czyż obie ty zgładzić zamyślasz? 
  KREON
Niewinna ujdzie: słusznie mnie strofujesz. 
  CHÓR
A jakiż tamtej gotujesz ty koniec? 
  KREON
Gdzieś na bezludnym zamknę ją pustkowiu. 
W skalistym lochu zostawię żyjącą, 
Strawy przydając jej tyle, by kaźnię 
Pozbawić grozy i klątwy nie ściągnąć, 
A tam jej Hades, którego jedynie 
Z bogów uwielbia, może da zbawienie, — 
Lub pozna wreszcie, jeśli marnie zginie, 
Że próżną służbą czcić Hadesu cienie.  
  CHÓR
Miłości, któż się wyrwie z twych obierzy, 
Miłości, która runiesz na ofiary, 
W gładkich dziew licach gdy rozniecisz czary. 
Kroczysz po morzu i wśród chat pasterzy, 
Ni bóg nie ujdzie przed twoim nawałem, 
Ani śmiertelny. Kim władasz, wre szałem.  
 
Za twym podmuchem, do winy 
Zboczy i prawy wraz człowiek; 
Spory ty szerzysz wśród jednej rodziny. 
Urok wystrzela zwycięsko spod powiek 
Dziewicy, sięgnie i praw majestatu 
Moc Afrodyty, co przewodzi światu.  
 
A i ja nawet, chociaż wiernie służę, 
Prawie się w duszy na ukazy burzę, 
A boleść serce mi rani, 
Bo straszny widok uderza me oczy: 
Do wszechchłonącej Antygona kroczy 
Ciemnej Hadesu przystani. 
  ANTYGONA
Patrzcie, o patrzcie, wy ziemi tej dzieci, 
Na mnie, kroczącą w smutne śmierci cienie, 
Oglądającą ostatnie promienie 
Słońca, co nigdy już mi nie zaświeci, 
Bo mnie Hadesa dziś ręka śmiertelna 
Do Acherontu17 bladych wiedzie włości. 
Ani zaznałam miłości, 
Ani mi zabrzmi żadna pieśń weselna; 
Ale na zimne Acherontu łoże 
Ciało nieszczęsne me złożę. 
  CHÓR
Pieśni ty godna, i w chwały rozkwicie 
W kraj śmierci niesiesz twe życie. 
Ani cię chorób przygnębiło brzemię, 
Ni miecza ostrze zwaliło na ziemię, 
Lecz własnowolna, nie dobiegłszy kresu, 
Żywa w kraj stąpasz Hadesu. 
  ANTYGONA
Słyszałam niegdyś o frygijskiej Niobie, 
Córce Tantala, i jej strasznym zgonie. 
Że skamieniała w swej niemej żałobie18 
I odtąd ciągle we łzach bólu tonie. 
Skała owiła ją jak bujne bluszcze. 
A na jej szczytach śnieg miecie, deszcz pluszcze; 
Rozpaczy łkaniem zroszone jej łono, — 
Mnie też kamienną pościel przeznaczono.  
  CHÓR
Lecz ona przecież z krwi
1 2 3 4 5 6
Idź do strony:

Darmowe książki «Antygona - Sofokles (biblioteka cyfrowa dla dzieci .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz