Stygmat - Maria Krzymuska-Iwanowska (baza książek online .TXT) 📖
- Autor: Maria Krzymuska-Iwanowska
Czytasz książkę online - «Stygmat - Maria Krzymuska-Iwanowska (baza książek online .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Maria Krzymuska-Iwanowska
Mecenasem tego wydania jest:
www.eLib.pl
– „Och, mnie przeraża, ta Golgota”.
(St. Brzozowski)
Była zupełnie pijana wrażeniem, zdawała sobie z tego sprawę i szła wolno, uważnie przez salon, żeby się czasem nie zatoczyć lub nie potknąć.
Stało się, miała dla niego śpiewać...
Ukryć twarz w ręce, uciec, zapaść się pod ziemię...
Nie, śpiewać, koniecznie śpiewać, wyrzucić, wykrzyczeć ten chaos, co jej pierś rozgniatał. Dziwnie, tak dziwnie...
Szum w uszach, bicie w skroniach i ręce opadłe wzdłuż sukni, ręce omdlałe, o żyłach niebieskich, nabrzmiałych.
Jak grube, krwią ciężkie te żyły!
Ciepło jego dłoni czuła na ręku jeszcze, całować to miejsce chciała, całować... Pensjonarka.
Wyraz ten po prostu smagał ją.
Nuty na fortepianie przerzucać zaczęła, nie znała ich wcale.
Więc co śpiewać?
Nogi chwiały się pod nią. A potem wszystkie klasztorne śpiewy, zadrgały jej w uszach:
„O, Crux ave spes unica”.
„ O mon Jesus tu m’as blesse d’amour”.
Nie, nie, nie!
Więc co? Szuberta pieśni.
Znała Króla Elfów – tak, kiedyś.
Podała akompaniament. Nagle drgnęła jak struna wyciągnięta, w lustrze przed sobą ujrzała naraz salę, całą przepełnioną salę...
Lecz cóż ją to obchodzić mogło.
Obchodził ją on, on.
Przymknęła oczy...
Pierwsze takty muzyki, dreszcz od stóp do głów, zanik myśli, spazm trwogi jak iskry elektrycznej, zderzenie krwi w mózgu... Z piersi wytrysnął głos.
I rozlał się w uciszonej sali silny a pewny, piękny nieprzeniknioną głębią jesiennej nocy, rozjęczony wichru dzikością, śmiertelnie smutny wizją majaczącego dziecka...
„Siebst Vater du den Erlkönig nicht”.
Nie, to nie był jej głos, nie ten co się w klasztornej kaplicy rozlegał, dziecinny, czysty a drżący. Nie, to nie był jej głos i w każdej kropli krwi, która szalonym pędem spływała jej teraz do serca, toczył się niewysłowiony lęk, przenikając ją na wskroś nieludzką, bolesną rozkoszą.
I wsłuchiwała się w olśniewające piękno tego głosu...
Mienił się on tysiącem barw wpół świadomie rozpętanych pragnień i brzmiał zachwytem nieokiełznanej tęsknoty.
„Du feiner Knabe, komm, geh mit mir”.
Krew szumem napływała jej do głowy, szał trwogi piętrzył się w niej, nerwami trząsł, kolana zginał, zalewał serce i mózg krwawą falą wstydu niepopełnionej winy. Zdawało się, że rzuci ją o ziemię wijącą się z bólu w konwulsyjnych drganiach.
„Sei ruhig, bleibe ruhig mein Kind”.
„In dürren Blaettern säuselt der Wind”.
I w tej burzy nagle dojrzałych, wybuchających instynktów, w tym wirze uczuć, myśli, barw, świateł i tonów, machinalnie oczy jej spotkały się w lustrze.
Ach, własna piękność wstrząsnęła ją dreszczem; blask fosforyczny oczu rozszerzonych, krwawa purpura warg i promienność oliwkowej cery, wąchała zapach włosów rozrzuconych i w kobiecym upojeniu tej radosnej siły wołanie miękkie, wabiące, pieściwe:
„Meine Töchter führen den nächtlichen Reihn...”.
Wtem oczy jego uczula na sobie, jego palący wzrok we krwi, we krwi...
Rozwarło się w niej i w rozkoszy drgnęło...
Błysk.
Stało się. Odrzuciła głowę i krzyk, dziewiczością zuchwały krzyk przebudzeń, krzyk tęsknoty, krzyk nieograniczonej, pierś rozsadzającej miłości.
„Ich liebe dich, mich reizt deine schöne Gestalt
Und bist du nicht willig, so brauch ich Gewalt”.
Cisza, stało się.
Chwila, a runie na ziemię bezwładna.
„Mein Vater, mein Vater, jetzt fasst er mich an”.
Osunęła się na krzesło.
A kiedy przebrzmiały oklaski dokoła, kiedy pani domu złożyła pocałunek na jej czole, a zewsząd powtarzano pochwały zdawkowe, blada była, cicha, wstydem obłąkana, uśmiechała się bezmyślnie, odpowiadała machinalnie, lecz oczy nieruchome utkwiła gdzieś w dali, oczy mgłą zaszłe, szerokie przerażeniem.
Czekała...
Ręce obwisłe, zwiędłe, zbolałe, spływały wzdłuż sukni.
Słowa: talent, sztuka, temperament, uderzały o uszy, nie przenikając do mózgu.
Naraz wśród szmeru rozmów jego kroki. Spuściła wzrok, stał przy niej, serce zabiło, powieki zadrgały...
Wiedziała, wiedziała.
Cisza, a potem ręka mdlejąca w uścisku i głos cichy, słyszany każdą krwi kropelką:
– Muszę panią widzieć sam, sam, przyjdziesz do mnie jutro.
– Tak – odszepnęła.
To ją zbudziło.
Uciekła do przyległego buduaru, zamykając drzwi za sobą.
Padła na kanapę.
Była śmiertelnie znużona...
„Stało się, stało się, stało” – powtarzała bez końca, wpatrując się w różowe od czerwonego abażuru światło...
Stało się – co, co się stało? Przyciskała ręce do skroni, uwagę skupić na chwilę, przypomnieć wszystko, jeszcze dokładnie przypomnieć...
Naraz skoczyła w dzikim porywie, zdmuchnęła lampę, rzuciła się na sofę, kryjąc twarz w pluszu. Wstyd dusił ją... Och, ten straszny haniebny ból w rękach!
Płakać chciała, nie mogła, tarła ręką oczy, ani jednej łzy.
Modlić się, modlić... „Zdrowaś Marya, łaskiś pełna, Zdrowaś Marya” – myśli rozpierzchały się, słowa zamierały na ustach.
Mój Boże, Boże...
Ach, taką plamę czuła na sobie, taką plamę, której żaden żal i żadne łzy zmazać już nie mogły.
Ach, gdyby teraz iść do salonu, paść na kolana, krzyżem się położyć i wyznać swą winę, wyznać publicznie, na świat cały krzyczeć...
Wariatka! Wariatka i śmieliby się z niej. Niechby się śmieli.
O, gdyby teraz biczować się mogła, nagie plecy smagać aż do krwi, aż do krzyku. Krwi, krwi własnej chciała... I wtem chwyciła się za włosy, okręciła na palce i szarpnęła ze wszystkich sił.
Jęknęła, ręką przytłumiając jęki.
Podniosła się, bezdeń śmieszności odkrywała w sobie...
Czemuż ja nigdy szczerą być nie mogę?
Czemuż ja zawsze pozować muszę? Komedię gram, komedię wstydu. Na próżno, na próżno, to znów głód wrażeń, ten najbrudniejszy apetyt emocji. Pochyliła głowę pospolitością własną przygnieciona.
Czoło oparła o marmur stolika...
Jakie to wszystko proste, jakie naturalne, gorączkę mieć muszę, jutro śmiać się będę, tak zawsze wieczorem.
Prosił, żeby mu śpiewać, śpiewałam, dobrze śpiewałam, tym lepiej, kazał do siebie przyjść, pójdę, pójdę, naturalnie, że pójdę, od tego przyszłość cała moja zależy.
Kłamstwo, kłamstwo, kłamstwo, pójdę, bo chcę, pójdę, bo muszę, pójdę, bo kazał...
On kazał. Kazał i miał prawo kazać, oto mu duszę do naga rozkryłam, a on w nią spojrzał, w duszę, w moją duszę.
Ach, gdyby prosił, nie poszłaby nigdy, ale on kazał, oczyma uderzył i coś w niej miękło, gięło się, klękało przed jego męską wolą, coś rozprzęgało się tam w najgłębszych zakamarkach...
Leżała wyprężona, ręce podwinęła pod głową, zupełnie wyczerpana.
Pulsa bić przestały, zdawało się, że krew zatrzymała się w miejscu i ścięła się w żyłach. W szeroko rozwartych źrenicach ogniste koła. I wtedy straszna myśl rozgniotła jej mózg... Piekło!
Piekło, piekło.
Umarła w grzechu zaczyna się kara. Ze wszystkich sił ścisnęła się za ramię... Ból... Słaby jęk: żyła.
To wstrętne, krwią ciężkie przepełnienie!
Osłupiała! Lekko otworzyły się drzwi... Serce zadrgało, jak wyrwane z piersi: wiedziała, że to on.
Ciemność i cisza. Łączyła ich ciemność, związała ich cisza.
Czuła jak jej oczy błyszczą żarzące.
Uciec, uciec! Nie śmiała się ruszyć.
Zataić oddech, stłumić bicie serca!
On... To on!
Na próżno! Kładła ją siła miękka, a niepokonana, słodka omdlałość ogarniała piersi, od stóp do głów, lekką falą biegło elektryczne drganie... Nie myślała nic, nie wiedziała. Wyobraźnia ustała.
Czuła, iż staje się jego duszą i ciałem, na śmierć i życie.
I dusza w niej konała.
Bo oto widziała jasno jak w blasku błyskawicy, iż on nigdy, nigdy, nie odda jej siebie! Zgniecie ją, zmoże, na wieczność zhańbi, a ona będzie u nóg jego tarzać się jak pies! Oddech krótki, szybki, coraz szybszy... Czuła jak oddechy mieszały się w ciemnej ciszy... Zamknęła oczy...
Bezładne obrazy z dzieciństwa... Wspomnienia... Czarne ospałe wody torfiarni, ciągną ją, wołają, chłoną w swoje miękkie odmęty...
Chciała się bronić, krzyczeć...
Zabrakło głosu i sił.
W tym ostatecznym rozprzężeniu duszy, chwyciła medalik zawieszony na szyi.
„Panie, Boże Wszechmocny, przysięgam Ci, że go już nigdy, nigdy więcej nie zobaczę!”
Skoczyła, rzuciła się ku niemu, ramionami szyję oplotła i jego głowę, z wybuchem całej mocy swojej młodości przygarnęła do ust...
... Rozkosz, bezmierna rozkosz rozparła jej serce.
Rozerwie piersi, rozleje się na cały świat, obejmie i podrzuci!
Całowała jego włosy miękkie, jasne, pachnące; wargi stopiła z jego ustami.
Zaczęła płakać, cichutko, bez łez, kwilić jak drgający ptak. A on drżał pokonany jej miłością dziewiczą.
„Ó Satan, prends pitié de ma longue misère”.
(Ch. Baudelaire)
Była u siebie, stanęła przed lustrem i stała tak długo – bez myśli.
Oczy błyszczące, usta krwią nabiegłe, włosy rozrzucone w nieładzie...
O Boże! Boże! Opadła bezsilnie na fotel.
– Mam kochanka – powtórzyła szeptem, kryjąc twarz w dłoniach.
Zdziwionym wzrokiem spojrzała dokoła: kwiaty na stole, meble na miejscu, nie zmieniło się nic.
– Mam kochanka – powtórzyła głośno, słuchając dźwięku, ale nie rozumiejąc sensu słów. Naraz zaczęła drapać się po twarzy.
Wstyd, żal, wstręt, rozpacz czuć chciała.
Nie czuła.
Spokój, zupełną próżnię pod czaszką, jakieś fizyczne zmęczenie.
Musiała teraz spać koniecznie – długo, wieczność całą spać. Padła na łóżko.
Zamknęła oczy, leżała bez sił, bez myśli, bez czucia. Naraz zerwała się, siadła, wyprężyła ramiona.
– Mam kochanka!
Rozśmiała się.
Opadła na poduszki wyczerpana.
Wypieki na twarzy, na ustach czuła teraz jego pocałunki, nie myślała nic, zapadła w sen, to znów zrywała się, krzycząc gorączkowo.
Wreszcie zasnęła snem ciężkim, gniotącym jak kamień.
Obudziła się po północy, zeskoczyła na ziemię.
Jest w sukni? Co się stało?!
Teraz zrozumiała wszystko, dokładnie, wyraźnie, jaskrawo...
W mózgu jak błyskawica światło, myśl.
Musiała umrzeć.
Rzuciła się do okna, na roścież otwierając.
Na dworze noc. Gwiazdy jak białe punkciki na niebie, szumiące drzewa pobliskiego parku.
Położyła się na oknie.
Musiała umrzeć teraz, skoczyć tam.
Ciemność, przepaść, cisza, noc.
– Boże! – cofnęła się. Przypomniała sobie na dole żelazne sztachety...
Ujrzała się wbita na pal z rozdartą piersią we krwi. Uczuła gwałtowny ból.
Pochyliła się znowu, musiała przecież umrzeć, musiała.
Nie było wyjścia.
Piekło, strach, piekło... Cóż ją dziś piekło obchodzić mogło!
Spuściła głowę. – Zasłużyłam na piekło.
Nie będzie wiedział nigdy nikt.
W Imię Ojca i Syna... jeszcze chwilę.
Ależ on będzie wiedział... On jeden jedyny.
Śmierć ta i krew zaciąży na nim na wieki.
O Boże! Cofnęła się szybko, uciekła...
– Mam kochanka – powtórzyła głucho, kryjąc twarz w poduszki, z piersi wydarł się chrapliwy, nieludzki jęk.
A może to sen tylko...
Oparła głowę na dłoniach, musiała się spokojnie teraz zastanowić.
Jak się to stało? Jak się mogło stać. Tak nagle, tak niespodziewanie.
– W kościele – powtórzyła – spotkał mnie w kościele, powiedziałam mu wczoraj, że będę w kościele.
Schwyciła się gwałtownie za skronie.
Czuła, że otwiera się przed nią nowa otchłań winy, której rozumem objąć nie można. Stężała wewnętrznie. Rozwartymi oczyma wpijała się w ciemność, zimna, cicha, bezbolesna. Uśmiechnęła się smutno.
– Gdzie moja dusza, gdzie się we mnie dusza podziała.
Hi, hi, hi... – krztusiła się, zanosiła, gwałtem do śmiechu przymusić starała.
Nowy pomysł. Co? Obłąkanie udaję.. Gretchen, Ofelia.
Naraz krzyknęła, wargi rozgryzła, ukryła twarz.
Pamięć wróciła...
Usta jego, oczy, włosy, dotknięcie rąk czuła na sobie.
Nie broniła się.
Brzmienie głosu jego przenikało ją na wskroś, poruszając najgłębsze fibry jej duszy.
Słowa jego uderzały ją w twarz płomieniem wstydu.
I ze zdumieniem spostrzegła naraz, że nie były to słowa miłości, ale miękki, cichy, gwałtowny szept rozkazu.
„Chodź, nie broń się, oddaj, chcę”.
W głębi poniżeniem umęczonej duszy wstawał jakiś podziw ogromny, jakieś bezbrzeżne, dumne uwielbienie.
Chwyciła za poduszkę, objęła, przycisnęła do piersi i tuląc w nią twarz wspomnieniem rozkoszy płonącą:
Mój Pan, mój Pan, mój Pan!
Po chwili opuściła ręce bezwładnie.
Oto skończyło się wszystko, na wieki skończyło...
Dlaczego? Dlaczego?
Całował ją po ręku i mówił, że przyjdzie... Nie przyjdzie, nie przyjdzie.
Przecząco poruszyła głową.
Była tego tak pewna, że gdyby nawet stanął przed oczyma, nie uwierzyłaby jeszcze...
Dlaczego?
Splotła race na kolanie – myślała.
Pamiętała teraz wyraźnie, że kiedy zawisła mu na ustach tym długim bez końca, krwawiącym pocałunkiem, przy całym zamęcie myśli, odczuła to bolesne piękno pożegnania.
Na zawsze, na zawsze.
Nieutulona, beznadziejna, łzami ciężka tęsknota wypełniała jej duszę.
Dlaczego?
Tarła ręką czoło.
Całą uwagę skupić, wytężyć całą moc inteligencji, by rozumem uprzytomnić wszystko...
Przypomniała sobie słowa jego, spojrzenie, pierwsze rąk głaskanie i spostrzegła teraz, że kiedy porwana uczuciem rzuciła się na oślep, on przejrzał ją, obliczył i nie zmylił się na jotę w rachunku.
Zrozumiała teraz ten dziwny, nieokreślony uśmiech tryumfu na ustach, cały bolesny zawód nasyconej ciekawości i ten śmiertelny oczu smutek nad pustą, zepsutą, zniszczoną zabawką.
Jak ta ćma, jak ta ćma!
Taką pogardę uczuła dla siebie, taką bezbrzeżną pogardę dla swej prostej, głupiej, dziewczęcej duszy, która oddając się bezwzględnie, nie zdołała go pociągnąć, usidlić, zatrzymać na wieki.
Grzech, wstyd, wina – śmiech budził się w niej.
Cóż był wstyd wobec tej piekącej tęsknoty, która bezwiednie kładła ją na łóżku, bruzdy w twarzy ryła, do szpiku kości, bólem przenikając.
Grzech, wstyd, wina – tysiąc grzechów takich, wstydu piekło całe, byle raz jeszcze spocząć mu na piersiach, byle raz jeszcze w oczu czarnej głębi pochwycić promień umęczonej duszy!
Na próżno, na próżno.
Ach, gdyby miłość zbudzić było można, poszłaby do nóg padła, prosząc, żebrząc, w prochu się czołgając.
Na próżno.
Nie wyżebrać miłości ani jej wymodlić.
Nie było ratunku.
Oto dusze ich roztrąciły się i żadna już siła spoić ich nie zdoła.
Gdyby on chciał nawet – nie zechce, nie zechce...
A więc choć myślą szukać go musiała, choć myślą przedrzeć tę przestrzeń dzielącą.
Co robi? Co myśli? Gdzie jest?
Może przeczuciem męki jej zgnębiony, chodzi litości i przesytu pełen.
Nie, nie, nie... Myśl ta wydała jej się naiwnością śmieszną.
W karty gra w klubie albo śpi spokojnie, a może, może...
Nie śmiała dokończyć...
I naraz taki bezbrzeżny żal za jego duszą, taki smętny wicher łez zerwał się w niej i zatrząsł. Padła krzyżem na ziemię, pokłony głową biła, za gardło chwycił kurcz, na myśl czasu nie było, ale każde serca drgnienie, każda kropla krwi wiła się bólem, skargą, rozpaczy krzykiem za jego duszą, za jego znużoną, wystygłą, smutną, jak noc na wieki zatraconą, duszą.
Musiała teraz duszę jego zbawić, musiała...
Krwią własną odkupić, zbudzić ją, odrodzić i wskrzesić na żywot wieczny.
Ach, taką siłę czuła teraz w sobie nieustraszoną, niebosiężną siłę, płomienną moc, co zdoła świat cały objąć, świat cały dźwignąć i rzucić w otchłań miłosierdzia Bożego.
Dziewicze tylko dusze wskrzeszać mogą.
O, nie zawahała się...
Cudu! Pragnęła cudu, wierzyła w cud, och, tyle świętych dziewictwo odzyskało...
Zostanę świętą...
Wszystkie z dzieciństwa mistyczne wspomnienia stanęły jak żywe w pamięci.
Ach, z jaką rozkoszą w cierniach tarzać się będę, pokrzywami siec, aż do omdlenia gładkie plecy smagać.
Dla Ciebie... Dla Ciebie...
I wszystkie ciała nędze, strupy, wrzody, rany cuchnące, ropą ociekłe nogi całować będę i łzami omywać i pić.
Zadrżała wstrętem naraz zdjęta...
I pić, dla Ciebie pić, słyszysz, aż do dna ten kielich wychylę.
A ducha męki, ducha utrapienia, agonie trwogi, opuszczenia ból, nie lat dwanaście jak św. Teresa, lecz życie całe, szare, długie życie.
Ja moim śpiewem twą duszę wyproszę, niebo przeniknę i niebo zdobędę dla Ciebie.
Była jako lampa gorejąca do czerwoności, ogniem rozżarzona, miłością opętana, szałem odkupiona, już święta.
Ostry w sercu ból.
Zdawało się, że nie wytrzyma serce krwi naporu i pęknie.
Oczy jej świecące przebijały ciemności. I oto jakaś przeczysta czułość macierzyńska spłynęła jej w piersi, objęła widziadło jego, jedynego i kładła mu się na oczach, ustach, czole...
Świtało.
Wstąpiła do klasztoru, zaczęła nowicjat.
... I nigdy pod szarą suknią postulantki nie bilo serce bardziej uciszone.
Kolczastym sznurem biodra opasała, a co noc krwi ciepłej strumienie spływały strugą, wzdłuż giętkiego ciała...
Rozwijała się... Żyła.
Mury klasztorne stłumić nie zdołały ognia, co w piersi jej płonął, rozlewając się na zewnątrz cichym uśmiechem błogosławionych.
I nigdy uśmiech ten nie zniknął z jej twarzy, uśmiechem chciała ciało swe ujarzmić, zwyciężyć piekło i rozbroić świat, uśmiechem mury klasztorne rozświecić, mury miłością swą rozgrzać.
A głos jej biały, postem oczyszczony i przesycony kadzideł wonią, rwał się w niebiosa tęsknotą bez granic za dniem dziewictwa, dniem odkupienia, dniem cudu.
I nigdy człowiek tak nie był kochany jak On, bo ubóstwiała go miłością swoją i ponad wszystkich wywyższała ludzi.
I stał się jako Cherub czarny z piersią krwawiącą, z zwichniętymi skrzydłami, z piętnem zatracenia na czole, wielki śmiertelną nudą życia i piękny nieskończonym bólem grzechu.
I oto duszę jego zbawić miała, w nim milion dusz, w nim świat zbawić cały.
Ach, cierpieć, cierpieć, przejść przez wszystkie cierpienia,
Uwagi (0)